Głównymi tematami wszystkich rozdziałów książki są zamachy, do których rzeczywiście doszło.

Każdy władca – nawet podświadomie – lęka się o swoje życie. W historii świata dochodziło do wielu zamachów na królów, dyktatorów, tyranów. Posługiwano się przy tym rozmaitymi metodami – trucizną, bronią białą i palną. Władcy ginęli z ręki swych wrogów, ale także zdradzeni przez przyjaciół i najbliższych.

Nie inaczej było w historii Polski. W naszym kraju również dochodziło do wielu zamachów na życie rządzących. Właśnie o takich wydarzeniach opowiada książka pod tytułem „Polskie zamachy. Od zbrodni w Gąsawie do tragedii w Gdańsku”. Ukazała się ona nakładem wydawnictwa Znak Horyzont. Jej autorem jest Marcin Szymaniak, dziennikarz i publicysta. Jak informuje nas we wstępie: „każdy rozdział książki «Polskie zamachy» otwiera scena fabularna, która jest jednak oparta na faktach. Gdy autor pozwolił sobie zaufać jakiejś nieuznanej powszechnie interpretacji wydarzeń albo wysunął swą własną koncepcję, w dalszej części rozdziału lojalnie o tym informuje”.

Książka składa się z dziesięciu rozdziałów. Sześć z nich traktuje o wystąpieniach przeciwko monarchom. Chociaż bowiem król był „pomazańcem Bożym”, to jednak historia zna wiele zamachów na koronowane głowy.

Leszek Biały i Przemysł II zginęli z rąk zamachowców. Zygmunt III Waza i Stanisław August Poniatowski ocaleli – zamachy na nich zakończyły się niepowodzeniem.

Następnie Marcin Szymaniak opisuje wystąpienia przeciwko carom, którzy byli także królami Polski. Wielu było gotowych zaryzykować wszystko, aby zgładzić znienawidzonego tyrana.

Bez wątpienia jednym z najtragiczniejszych zamachów w polskiej historii było zabójstwo pierwszego prezydenta II RP, Gabriela Narutowicza. Autor – tak jak za każdym razem – dość dobrze naświetla okoliczności, w jakich doszło do zamachu. Pisze o jego sprawcach i pobudkach, jakimi się kierowali.

Trzy rozdziały traktują o zamachach, które również zakończyły się niepowodzeniem. Piłsudski, Bierut i Gomułka – wszyscy oni znaleźli się na celowniku zamachowców. Wszystkie ataki zakończyły się jednak niepowodzeniem.

Zakończenie książki traktuje o katastrofie pod Smoleńskiem z 10 kwietnia 2010 roku i zabójstwie prezydenta Gdańska Pawła Adamowicza. Szymaniak zastanawia się, czy te tragiczne wydarzenia można nazwać zamachami.

„Polskie zamachy” to spojrzenie na historię naszego kraju z perspektywy wystąpień przeciwko rządzącym. Oczywiście nie jest to podręcznik, ale książka popularnonaukowa. Autor chce dotrzeć do jak największej liczby czytelników. Stąd też prosty styl i język, które sprzyjają dość szybkiej lekturze. Jest to poprawna, historyczna publicystyka.

Wojciech Sobański