Zestawienie powstało z okazji Międzynarodowego Dnia Sportu dla Rozwoju i Pokoju. Ustanowiono go w sierpniu 2013 roku, a po raz pierwszy obchodzono 6 kwietnia roku kolejnego. Z okazji tego święta zachęcam Was do przeczytania 6 książek, które zostały poświęcone sportowcom i których lektura – mam nadzieję – przypadnie wam do gustu.

„Dni barbarzyńców. Życie na fali”, William Finnegan, średnia ocen w serwisie lubimyczytać.pl: 7,4/10

Sport i literatura jako dwie zupełnie różne dziedziny kultury, dwa zainteresowania, które rzadko idą w parze? Stereotyp ten nie musi znajdować potwierdzenia w rzeczywistości, czego dowodzą „Dni barbarzyńców. Życie na fali” Williama Finnegana. Urodzony w 1952 roku dziennikarz i publicysta otrzymał w 1987 roku Nagrodę Pulitzera w kategorii Biografia/autobiografia za swoją książkę „Dni barbarzyńców. Życie na fali”. Publikacja opowiada – jak pisze sam autor – o jego obsesji na punkcie surfingu. Od czasów dzieciństwa w Kalifornii przez dorastanie na Hawajach po Nowy Jork obecnie (co jest o tyle ciekawe, że samo miasto nie kojarzy się raczej jako idealne miejsce do surfowania). Książka stanowi pochwałę tego sportu – przejmującą i zaskakującą. Finnegan oddaje w swojej publikacji wolność i euforię, jaką czuje podczas treningów, radość, jaką daje mu obserwowanie tego, co dzieje się wokół:

Autor nagrodzonej Pulitzerem książki pisze również o tym, jak zamiłowanie do surfowania zmieniło jego losy – jak to się stało, że z dwudziestoletniego miłośnika sportu zmienił się w znanego dziennikarza politycznego „New Yorkera”, który pisał m.in. reportaże związane z RPA w czasach apartheidu.

Jak napisała o „Dniach barbarzyńców” użytkowniczka Tatiasza ijejksiążki:

„Bądź jak woda, przyjacielu. Nauki Bruce’a Lee”, Shannon Lee, średnia ocen w lubimyczytać.pl: 7,4/10

Bruce Lee był nie tylko jednym z najbardziej znanych (i uznanych) mistrzów sztuk walki wszech czasów, ale i myślicielem, który stworzył własną filozofię życiową – w trzech słowach podsumowywał ją tak: „Bądź jak woda”. O tym, co konkretnie znaczy ta wskazówka, napisała w swojej książce Shannon Lee, córka Bruce’a. Co ważne, kobieta nie umieściła w książce opisów ich życia prywatnego, a poświęciła ją wyłącznie przedstawieniu myśli, którymi starał się kierować w swoim postępowaniu jej ojciec. „Być jak woda” oznacza bowiem: wykorzystywać w życiu zarówno siłę, jak i delikatność wody, dzięki czemu można uzyskać – jak zaznacza Lee – spokój, pewność siebie oraz wolność.

Jak napisała o książce i jej bohaterze użytkowniczka elopka:

„Jedno życie”, Megan Rapinoe, średnia ocen w serwisie lubimyczytać.pl: 7,4/10

Piłka nożna kobiet nie jest (jeszcze?) w Polsce sportem powszechnie uwielbianym, choć sami miłośnicy futbolu znają zapewne dobrze nazwiska Katarzyny Kiedrzynek, bramkarki VfL Wolfsburg, wcześniej Paris Saint-Germain, czy Ewy Pajor, napastniczki VfL Wolfsburg. W Stanach Zjednoczonych sprawa wygląda trochę inaczej – Amerykanki zajmują 1. miejsce w kobiecym rankingu FIFA, czterokrotnie były mistrzyniami świata, a 23 lutego 2022 roku podpisały ugodę z Amerykańską Federacją Piłki Nożnej, na mocy której będą zarabiały tyle samo, co mężczyźni. Jedną z największych gwiazd piłki nożnej za oceanem jest Megan Rapinoe. Wraz ze swoją drużyną nie tylko zdobywała medale na mistrzostwach świata i igrzyskach olimpijskich – to do niej trafiła też w 2019 roku Złota Piłka, przyznawana przez „France Football”. Rapinoe w swojej działalności skupia się jednak nie tylko na sporcie, ale również na aktywności na rzecz osób LGBT+ (sama jest wyoutowaną lesbijką) i walce o równouprawnienie kobiet (to m.in. jej starania doprowadziły do wyrównania zarobków futbolistek i futbolistów). W roku 2020 „Time” umieścił Rapinoe na liście 100 najbardziej wpływowych osób. Sportsmenka zawarła w swojej książce informacje nie tylko o tym, co działo się podczas jej kariery na boisku, ale i poza nim – można w niej przeczytać m.in. o tym, dlaczego zawsze warto stawać w obronie swoich wartości, nawet jeśli można się spotkać z niezrozumieniem swojego otoczenia. W końcu mamy tylko „Jedno życie”.

Jak napisała o książce Megan Rapinoe użytkowniczka rita_dolińska:

„Mike Tyson. Moja prawda”, Larry Sloman, Mike Tyson, średnia ocen w lubimyczytać.pl: 7,8/10

Mogłoby się to wydawać zaskakujące, ale autobiografia Mike’a Tysona „Moja prawda”, napisana przez pięściarza razem z Larrym Slomanem, doczekała się wielu pozytywnych recenzji. Jedną z nich była ta napisana przez publicystę „The Guardian”, Geoffa Dyera, który zaznaczył, że „relacja boksera o jego gigantycznych zmaganiach w ringu i poza nim to porywająca lektura”. Książka cieszy się również uznaniem użytkowników serwisu lubimyczytać.pl – jej średnia ocen wynosi 7,8/10. Czytelnik o nicku Staszek zwraca uwagę na to, że ksiażka jest „mocna i brutalnie szczera”. Dodaje również: 

Jak napisał w swoim artykule „Lewym prostym: boks i literatura” Michał Cetnarowski, autobiografia Tysona, najmłodszego mistrza wagi ciężkiej w dziejach, stanowi „historię potrzaskanego życia małego chłopca zagubionego w ciele wielkiej »Bestii« i rzeczywiście potrafi poruszyć”. Bokser wspomina o wielu wydarzeniach, które odcisnęły na nim ślad: o oskarżeniu o gwałt, skazaniu, zarobieniu kilkuset milionów dolarów i zbankrutowaniu, piciu alkoholu w ilościach przemysłowych, stawaniu do walki pod wpływem narkotyków, a nawet o odgryzieniu ucha Holyfieldowi (choć tego ostatniego akurat nie pamięta). Warto dodać, że książkę z języka angielskiego na polski przetłumaczył Jakub Małecki.

„Herosi. 20 historii o polskich olimpijczykach”, Adam Szczepański, Matteo Ciompallini, średnia ocen w lubimyczytać.pl: 8,4/10

Nie zapomniałam też o tym, by w zestawieniu umieścić pozycje dla najmłodszych – wśród tych poświęconych sportowcom, po które warto sięgnąć, jest publikacja „Herosi. 20 historii o polskich olimpijczykach”, którą napisał Adam Szczepański, a zilustrował – Matteo Ciompallini.

Książka zachwyca nie tylko swoją szatą graficzną, ale i treścią, przedstawioną tak, by zaciekawiła (nie tylko) dziecięcego czytelnika. Z „Herosów” można się dowiedzieć m.in. dlaczego o pechowym warkoczu Elżbiety Krzesińskiej, polskiej lekkoatletki, dyskutowała cała Polska, dlaczego bokser Jerzy Kulej w decydującym pojedynku… stał jak wmurowany i co takiego pokazał na stadionie skoczek Władysław Kozakiewicz, że prawie odebrano mu medal, a także kto zdobył pierwsze złoto dla Polaków w historii naszego udziału w igrzyskach.

Jak napisała o „Herosach” użytkowniczka alutka74:

„Young Power! 30 historii o tym, jak młodzi zmieniają świat”, Justyna Suchecka, średnia ocen w serwisie lubimyczytać.pl: 7,5/10

„Young Power!” nie jest książką o sporcie, a o młodych ludziach, którzy postanowili, że swoją aktywnością coś osiągną – pomogą innym, będą działać dla dobra planety lub dążyć do rozwoju własnego. Do tego, by być jak najlepszymi w swojej dziedzinie. Wśród rozmówców Justyny Sucheckiej znaleźli się m.in. Kira – wynalazczyni „latającego plecaka”, czy Piotrek, który samodzielnie zbudował robot ALISA, przypominający marsjańskiego łazika. Robot potrafi pobierać próbki z ziemi poprzez wwiercanie się w nią, a także analizować następnie jej skład. I to w kilka minut. Jak napisała autorka do swoich czytelników we wstępie do książki:

Dlaczego jednak książka znalazła się w zestawieniu pozycji o sportowcach? Jedną z rozmówczyń Justyny Sucheckiej była Iga Świątek – gdy powstawało „Young Power!”, o najlepszej tenisistce świata (według rankingu WTA na dzień pisania tego artykułu, czyli 6 kwietnia 2022 roku) nie było jeszcze głośno, a jej wielkie sukcesy miały dopiero nadejść. Młoda sportsmenka mówiła m.in. o tym, jak ważna jest rola psychologa w sporcie, o tym, dlaczego – nie tylko jeśli zawodowo uprawiasz sport – warto zaopiekować się swoim zdrowiem psychicznym. Polecam również tekst o Michale Karbowniku, wtedy piłkarzu Legii Warszawa, dzisiaj – Olympiakosa SFP.

Jak napisał o książce „Young Power!” użytkownik Jelon:

To oczywiście tylko kilka przykładów książek związanych ze sportem, które warto przeczytać. Jakie jeszcze dodalibyście do naszej listy? Czekam na wasze odpowiedzi w komentarzach.