rozwiń zwiń

Książki o niepełnosprawnościach, czyli zrozumienie, pomoc i walka

Marcin Waincetel Marcin Waincetel
23.07.2023

W lipcu każdego roku obchodzimy Miesiąc Dumy Niepełnosprawności. Stwierdziliśmy, że jest to dobra okazja, aby przedstawić książki, które ukazują świat bez barier, wykluczenia, w którym liczą się empatia oraz zrozumienie.

Książki o niepełnosprawnościach, czyli zrozumienie, pomoc i walka

Celem obchodów Miesiąca Dumy Niepełnosprawności jest pokazywanie społeczeństwu, że osoby z niepełnosprawnościami tych niepełnosprawności się nie wstydzą, bo nie ma i czego, to czas wzajemnej akceptacji i wsparcia. Książki takie jak „Syndrom czerwonej hulajnogi” (Prószyński i S-ka), „Oswoić los” (Świat Książki), „Wejść tam nie można” (Znak) czy „Krucha jak lód” (Prószyński i S-ka) mogą stanowić tutaj specjalny pomost do porozumienia ponad (nie)pełnosprawnościami, platformę potrzebną do realnego spotkania. Bo niezwykle ważną tematyką obchodów jest właśnie integracja osób niepełnosprawnych w każdym aspekcie życia. Kultura pełni w tym kontekście wyjątkowo donośną rolę.

Gdy człowiek jest więźniem swojego ciała – „Skafander i motyl”

Każdy z nas szuka swojego miejsca w świecie. Własnych pasji, szczególnych zainteresowań, zawodowej drogi, życiowej partnerki lub partnera. Bywają jednak chwile, gdy wszystko traci sens. Takim wydarzeniem może być wypadek, który kompletnie redefiniuje nasze życie. O tym właśnie, między innymi, opowiada „Skafander i motyl” (wydawnictwo słowo/obraz terytoria). Bestsellerowa autobiografia redaktora naczelnego magazynu „Elle” to wyjątkowe świadectwo walki o życie, gdy ciało staje się więzieniem.

Jean-Dominique Bauby w wyniku wylewu doznał paraliżu całego ciała. Jego oknem na świat stała się lewa powieka, którą wymrugał opowieść o cierpieniu, samotności, miłości i śmierci. Tworzenie książki stało się walką o istnienie. Poczucie humoru, ironia i dystans wobec otaczającego świata i własnych przeżyć spowodowały, że jego opowieść jest wzruszającą afirmacją życia. Książka okazała się światowym bestsellerem, dając podstawę do realizacji niesamowitego filmu, który opowiada o codziennej walce i ponownym poszukiwaniu sensu.

Ograniczenia do przezwyciężenia – „Bez rąk, bez nóg, bez ograniczeń!” 

Czasami mówi się, że niemożliwe nie istnieje, że bariery są tylko w naszych umysłach. Motywujące stwierdzenie czasami jest jednak skonfrontowane z realnymi barierami, o czym doskonale zdaje sobie sprawę Nick Vujicic, autor książki „Bez rąk, bez nóg, bez ograniczeń” (Aetos Media). Nick Vujicic jest nie tylko właścicielem własnej firmy, ale również przemierza świat, prowadzi konferencje i wykłady, na których mówi: możesz wszystko! I o tym właśnie, między innymi, opowiada książka. 

Vujicic cierpi na fokomelię – rzadkie schorzenie objawiające się brakiem kończyn. Jednak ten niezwykły młody człowiek pokonał niewyobrażalne ograniczenia wynikające z jego niepełnosprawności. Australijski ewangelizator i mówca motywacyjny pochodzenia serbskiego, urodzony z rzadką chorobą znaną jako zespół tetra-amelia, czyli całkowitym wrodzonym brakiem kończyn, od lat pokazuje, że wiara, ale również determinacja, codzienna walka mogą zdziałać prawdziwe cuda. Na całym świecie prowadzi wykłady na temat niepełnosprawności, motywacji, poszukiwania źródła sił, które dla niektórych – tak jak dla autora książki – łączą się z wiarą w Boga.

Niecodzienna siła i hart ducha – „Historie mojego życia”

Wyobraźcie sobie, że rodzicie się bez zmysłów. Nie widzicie, nie słyszycie, trudno jest wam mówić. Właściwie można powiedzieć, że tracicie cały kontakt ze światem. Ale czy naprawdę? Czy na pewno? „Historia mojego życia” (Czytelnik), niezwykła książka spisana piórem Helen Adams Keller, to dowód niecodziennej walki, obraz fascynującego charakteru i niezłomności.

Helen Adams Keller to postać, która pozostaje symbolem – niezwykle fascynującą kobietą. Amerykańska pisarka, pedagog i działaczka społeczna. W dziewiętnastym miesiącu życia Keller utraciła wzrok, słuch i częściowo możność mówienia. Jednak przy pomocy Anny Sullivan (1866–1936) ukończyła wyższe studia, uzyskując doktorat z filozofii, nauczyła się kilku języków. „Historia mojego życia” to jedyny w swoim rodzaju dokument heroizmu i poświęcenia, miłości nauczycielki i wytrwałości uczennicy, optymistyczne i wzruszające świadectwo zwycięstwa człowieka nad przeciwnościami losu.

Podróż w nieznane, czyli „Poza horyzonty”

Niezwykle fascynujące pozostaje również świadectwo życia Jana Meli. Podróżnik i działacz społeczny, najmłodszy w historii zdobywca dwóch biegunów w jednym roku (miał 15 lat), a równocześnie pierwsza osoba z niepełnosprawnością, która tego dokonała. Historia jego wyprawy z Markiem Kamińskim zapisała się w światowych kronikach. Swoje życiowe doświadczenia, walkę z przeciwnościami losu, kształtowanie charakteru opisał w niezwykłej książce „Poza horyzonty” (G+J). Co ciekawe, w 2013 roku premierę miał film fabularny „Mój biegun”, którego scenariusz oparty był na życiorysie Meli. 

Żyjąc w spektrum, poszukując odpowiedzi – „Pamiętniki nadzwyczajnego umysłu z zespołem Aspergera”

Każdy człowiek na swój sposób pozostaje niezwykłą istotą. Samoświadomą, wrażliwą, poszukującą. Ludzie cierpią, kochają, zapamiętują, odtwarzają wspomnienia. Doskonale wie o tym Daniel Tammet, który urodził się 31 stycznia 1979 roku. W środę. Dla zwykłego śmiertelnika nie jest to szczególnie ważna informacja, ale Daniel cierpi na zespół Aspergera i zaburzenie zwane synestezją, które sprawia, że widzi kolory, kształty i faktury liczb. Dlatego data jego urodzin jest niebieska, a cyfry, które ją tworzą, kształtem przypominają gładkie otoczaki. Daniel Tammet nie jest jednak oderwany od rzeczywistości. Opowiada o swoim niełatwym dzieciństwie i dorastaniu, a także problemach, z którymi styka się na co dzień jako dorosły człowiek. „Urodziłem się pewnego błękitnego dnia” (Czarne) daje czytelnikowi klucz do niezwykłego umysłu człowieka dotkniętego autyzmem i szansę spojrzenia na świat jego oczami. To wyjątkowa książka, która uświadamia nam, jak ważne jest to, aby spojrzeć z empatią i zrozumieniem na drugiego człowieka.

Empatia, czyli pomoc – rozmowa jako wartość

Niezwykle ważna w kontekście zrozumienia nie tylko niepełnosprawności, ale również innych zagadnień jest pomoc związana z rozmową. Bo pierwszej pomocy psychologicznej powinno się uczyć tak, jak pierwszej pomocy przedmedycznej. Doskonale sprawdza się w tym kontekście publikacja „Nie powiem ci, że wszystko będzie dobrze” (W.A.B.). Bohaterowie książki Sucheckiej opowiadają, dlaczego nie mówić innym, że „wszystko będzie dobrze”, czy przekonywać, że „inni mają jeszcze gorzej”. Choć to książka, która mówi o różnych doświadczeniach, to skupia się przede wszystkim na środowisku szkolnym, czasami wyjątkowo trudnym, jeśli chodzi o wykluczenie i zrozumienie. Tym cenniejsza jest nauka płynąca właśnie z historii spisanych przez Justynę Suchecką.

Zrozumienie, przełamywanie barier, troska i akceptacja

Każdy z nas jest inny, co nie znaczy, że gorszy. Piękno świata powinniśmy odnajdywać właśnie w różnorodności. Warto pamiętać o inicjatywach takich jak Międzynarodowy Dzień Osób z Niepełnosprawnościami, aby zrozumieć, z jakimi wyzwaniami muszą mierzyć się niektórzy i niektóre z nas. Wszystkich nas z kolei łączy kultura, w naszym przypadku szczególnie literatura, która może – i powinna! – stanowić swoisty pomost. Szansę na dialog, nić porozumienia, a przede wszystkim poznanie. 

Czy znacie książki, które pozwalają lepiej zrozumieć świat osób z różnymi niepełnosprawnościami?

Artykuł po raz pierwszy ukazał się w 2022 roku.


komentarze [62]

Sortuj:
Niezalogowany
Aby napisać wiadomość zaloguj się
ganabika 24.07.2023 21:19
Czytelniczka

"Głusza" Anna Goc

Czytelnicy oznaczyli ten post jako spam Zobacz ten post
Iwona 24.07.2023 12:00
Czytelnik

O świecie osób że spektrum autyzmu można poczytać w  Rain Man Rain Man w codziennej komunikacji Nie każdy jest Rain Manem Dlaczego podskakuję Barwne cienie i nietoperze. Życie w...

Czytelnicy oznaczyli ten post jako spam Zobacz ten post więcej
 Rain Man  Rain Man w codziennej komunikacji  Nie każdy jest Rain Manem  Dlaczego podskakuję  Barwne cienie i nietoperze. Życie w autystycznym świecie  Świry, dziwadła i Zespół Aspergera. Przewodnik użytkownika dorastania
konto usunięte
24.07.2023 09:33
Czytelnik

Użytkownik wypowiedzi usunął konto

Ewa Kowalska 23.07.2023 22:51
Czytelniczka

Mężczyzna, który pomylił swoją żonę z kapeluszem Niepotrzebna jak róża. Potrzeba normalności w chorobie psychicznej

Czytelnicy oznaczyli ten post jako spam Zobacz ten post
 Mężczyzna, który pomylił swoją żonę z kapeluszem  Niepotrzebna jak róża. Potrzeba normalności w chorobie psychicznej
Rever 23.07.2023 16:38
Czytelniczka

Między mną a czereśnią

  Głusza

Czytelnicy oznaczyli ten post jako spam Zobacz ten post
 Między mną a czereśnią  Głusza
Halya 23.07.2023 15:40
Czytelniczka

Warta uwagi jest "Do zobaczenia. Opowieści niewidomych kobiet".

Czytelnicy oznaczyli ten post jako spam Zobacz ten post
joannasurma 23.07.2023 11:23
Autorka

Książka zmarłej ostatnio Marii Reimann "Nie przywitam się z państwem na ulicy" https://lubimyczytac.pl/ksiazka/4892464/nie-przywitam-sie-z-panstwem-na-uli...           [*]

Czytelnicy oznaczyli ten post jako spam Zobacz ten post
marisa 08.01.2023 10:53
Czytelnik

Bardzo dawno temu czytałam książkę "Joni" i zrobiła na mnie ogromne wrażenie. Miałam wtedy może 13 albo 14 lat i pamiętam jaka byłam przerażona czytając ją bo wtedy o niepełnosprawności niewiele się mówiło i ja nie miałam pojęcia co takie osoby przeżywają i czują. Zdecydowanie ta książka otworzyła mi oczy! zdałam sobie też  sprawę jak niewiele trzeba żeby znaleźć się na...

Czytelnicy oznaczyli ten post jako spam Zobacz ten post więcej
Moni 07.01.2023 19:46
Czytelniczka
poziom_ufności 03.01.2023 01:21
Czytelnik

Telefony do przyjaciela
https://lubimyczytac.pl/ksiazka/4777728/telefony-do-przyjaciela

Czynnik miłości
https://lubimyczytac.pl/ksiazka/4597684/czynnik-milosci 

Dziewczyna o perłowych włosach
 https://lubimyczytac.pl/ksiazka/4988014/dziewczyna-o-perlowych-wlosach

- Dwie ostatnie o niepełnosprawnościach ukrytych, niewidocznych na pierwszy rzut oka, pierwsza (tzn....

Czytelnicy oznaczyli ten post jako spam Zobacz ten post więcej