Zaskakująco słaba antologia. Warte polecenia są jedynie dwa z pięciu tekstów, a i te trudno uznać za specjalnie wybitne.

Pierwszy z nich to tytułowe "Instar omnium" Żwikiewicza, będące swego rodzaju humoreską na temat pierwszego kontaktu hen w kosmosie, na jednej z badanych planet. Jak na Żwikiewicza jest to tekst wyjątkowo lekki i prosto napisany, nie ma co też szukać w nim większych głębi, ale ogólnie daje odrobinkę czytelniczej satysfakcji. Drugie z przyzwoitych opowiadań to "Przybysze" Dariusza Filara, również kręcące się wokół pierwszego kontaktu, ale dość specyficznego, z nie aż tak oczywistą puentą.

Reszta jest zwyczajnie marna. "Theatron" Dariusza Filara proponuje naiwną wizję szczęśliwego świata, w którym uwolnieni od pracy zarobkowej ludzi z entuzjazmem i bez reszty poświęcają się snuciu intryg i budowaniu w ten sposób innym ludziom scenariuszy życiowych tak, żeby tamci się nie zorientowali, że są sterowani. Intrygi rzekomo są nieszkodliwe, bo nie wolno czynić szkód fizycznych, ale że mogą rujnować życie (plotkami, pomówieniami i niszczeniem pożycia małżeńskiego i społecznego) i prowadzić do nakręcania spirali przemocy, to już autorowi nie przyszło do głowy.

"Wczasy państwa Atkins" Krzysztofa Malinowskiego to z kolei rozdmuchana w pełnometrażowe opowiadanie anegdotka o oszukańczych wakacjach. Na końcu książki trafia się natomiast największy, i zarazem najgorszy tekst - "Inicjacja" Gabrieli Górskiej. Ze zdumiewająco naiwną historią absolwenta, który nagle z ogromnym zaskoczeniem dowiaduje się, że ludzkość wcale sama nie doszła do pokojowej, sytej egzystencji, a została do tego przymuszona technologicznie. Co jest zbrodnią na wolności, boć przecie ludzie powinni mieć swobodę wszczynania atomowych wojen i wzajemnego mordowania się, a także życia w nędzy. Z jednej strony można by założyć, że takie przejaskrawienie było celowym zabiegiem autorki, z drugiej jednak finał został napisany ze śmiertelną powagą (psychologia postaci i motywacje są tu naprawdę infantylne),a do tego trzeba pamiętać, że tekst powstał w okresie PRL-u i maskowanej przed cenzurą tęsknoty za swobodą wyboru.

Książeczka jest więc dzisiaj bardziej swoistym reliktem epoki niż zbiorem atrakcyjnych opowiadań SF...

Zaskakująco słaba antologia. Warte polecenia są jedynie dwa z pięciu tekstów, a i te trudno uznać za specjalnie wybitne.

Pierwszy z nich to tytułowe "Instar omnium" Żwikiewicza, będące swego rodzaju humoreską na temat pierwszego kontaktu hen w kosmosie, na jednej z badanych planet. Jak na Żwikiewicza jest to tekst wyjątkowo lekki i prosto napisany, nie ma co też szukać w...