Wybór świetnych opowiadań Kornela Filipowicza, którego dokonała Wisława Szymborska. W notce jej autorstwa na okładce czytamy:
„W tym zbiorze opowiadań tematem są Żydzi - ci, których autor osobiście znał, z którymi łączyła go długoletnia przyjaźń albo bodaj jedna chwila wydobyta z samego dna własnych lub cudzych wspomnień. Wszyscy oni przebywają od dawna w Krainie Cieni, do której wstęp ma już tylko literatura“.
Zbiór zawiera następujące opowiadania:
„Krajobraz, który przeżył śmierć“,
„Ciemność i światło“,
„ Niech nie wie lewica...“,
„Chleb oddany“,
„Mój ojciec milczy“,
„Światopogląd“,
„Piękne życie Natana Ruffa“,
„Gutmann albo ostatnia przed wakacjami lekcja języka niemieckiego“,
„Śmiechu warte“,
„Genialne dziecko“,
„Silberstein nie zdążył“,
„Opowiadanie z epilogiem“.
Czytajcie!

Wybór świetnych opowiadań Kornela Filipowicza, którego dokonała Wisława Szymborska. W notce jej autorstwa na okładce czytamy:
„W tym zbiorze opowiadań tematem są Żydzi - ci, których autor osobiście znał, z którymi łączyła go długoletnia przyjaźń albo bodaj jedna chwila wydobyta z samego dna własnych lub cudzych wspomnień. Wszyscy oni przebywają od dawna w Krainie Cieni, do...

„Cienie” to Kronika Zagłady, to opowieść o czasach nieludzkich, o antysemityzmie, o Żydach, których autor znał, spotykał się i których niebezpośrednio znał. Czasoprzestrzeń ośmiu krótkich utworów rozpościera się na przestrzeni trzydziestu pięciu lat, pierwsze zaczyna się w okresie wojny a kończy w latach 80.XX wieku i czytelnik nie zauważa rozdźwięku, a wręcz spójność i płynność fabuły.
Okładka autorstwa Marii Jaremy i dalej zamieszczone ilustracje stanowią kompatybilność z treścią, czarna plama na histori polskich Żydów i nasz stosunek odzwierciedla poplatane kreski, które są jak cienie, nieostre, niewyraźne, mętne, stępione...

Żydzi przybyli do Polski w XVI wieku podczas fali największych prześladowań religijnych. Polska tolerancja otworzyła swe granice dla uchodźców. Pierwsze stosunki polsko-żydowskie układały się pomyślnie, Semici zaaklimatyzowali się w nowym kraju i zaczęli traktować go jak swój dom, ale zachowali też odrębność kulturową. Zachowali swoją tradycję, kulturę a przede wszystkim religię. I właśnie owa odrębność stawała się często kością niezgody pomiędzy Polakami, którym trudno było ją akceptować, a Żydami.
Antysemityzm w Polsce osiągnął swoje apogeum w okresie 20.XX wieku. Adolf Hitler wykładnię antysemityzmu przedstawił w swoim manifeście. Rasa podludzi, jak nazywał Żydów, skazana była na całkowita eksterminację, późnie do tego inne narody zostały też podciągnięte. II wojna światowa to czas straszliwej realizacji owych poglądów Hitlera. Zakładano obozów koncentracyjnych, w których zagazowano miliony Żydów, tworzono getta żydowskie, w których ludzie codziennie umierali. Życie Semitów nie miało żadnej wartości dla faszystów.

Autor w bardzo precyzyjny, wnikliwy sposób analizuje historię antysemityzmu za pośrednictwem swoich bohaterów, poglądy, rasizm, nietolerncję i niehumanitaryzm, strach i chciwość, opętanie i nienawiść.
XXI wiek jest opętany cyfryzacją w globalnej wiosce, rok tkwimy w pandemicznym szale COVID-19, dookoła nas miliony ludzi jest zarażonych, miliony umiera, a zjawisko antysemityzmu wciąż w nas tkwi.
Lektura wywołuje niepokój i strach w jaką stronę ten świat idzie? Czy my dzisiaj nie postępuje w dobie nietolerancji i nienawiści podobnie jak naziści, ludzie, którzy donosili na Żydów, na ludzi, którzy ukrywali Żydów ?
Czy ta historia jest na rondzie moralności, i wciąż się kręci od 1933 roku ?

„Cienie” to Kronika Zagłady, to opowieść o czasach nieludzkich, o antysemityzmie, o Żydach, których autor znał, spotykał się i których niebezpośrednio znał. Czasoprzestrzeń ośmiu krótkich utworów rozpościera się na przestrzeni trzydziestu pięciu lat, pierwsze zaczyna się w okresie wojny a kończy w latach 80.XX wieku i czytelnik nie zauważa rozdźwięku, a wręcz spójność i...

„Cienie” to zbiór opowiadań o Żydach, których autor znał, albo w jakiś sposób, mniej lub bardziej bezpośredni, się z nimi zetknął. Opisywane wydarzenia dzieją się w bliżej nieokreślonym czasie, choć zwykle mniej więcej „w pobliżu” wojny. Z lokalizacją bywa jeszcze gorzej, często jest ona po prostu nie do odgadnięcia.
 
Wszystko to razem przypomina wspomnienia dziecka przywoływane po co najmniej siedemdziesięciu latach. I nie jest wykluczone, że tym właśnie jest.
 
Za to bardzo dobry tytuł. Adekwatny. Cienie, jak cienie – nieostre, niewyraźne, mętne…

 

„Cienie” to zbiór opowiadań o Żydach, których autor znał, albo w jakiś sposób, mniej lub bardziej bezpośredni, się z nimi zetknął. Opisywane wydarzenia dzieją się w bliżej nieokreślonym czasie, choć zwykle mniej więcej „w pobliżu” wojny. Z lokalizacją bywa jeszcze gorzej, często jest ona po prostu nie do odgadnięcia.
 
Wszystko to razem przypomina wspomnienia dziecka...

Pierwsze spotkanie z Filipowiczem - zdecydowanie na plus. Krótka forma prozatorska w mistrzowskim wykonaniu. A że tomik zbiera opowiadania o tematyce około-żydowskiej, to i było przerażająco. Co ciekawe, filipowiczowska opowieść o Zagładzie wcale nie uderza w klimat Borowskiego czy Nałkowskiej - skupia się raczej na drugiej stronie, na Polakach i nie tylko, na mechanizmach narodzin uprzedzeń i na problemie wspólnej, ogólnoludzkiej odpowiedzialności.

Pierwsze spotkanie z Filipowiczem - zdecydowanie na plus. Krótka forma prozatorska w mistrzowskim wykonaniu. A że tomik zbiera opowiadania o tematyce około-żydowskiej, to i było przerażająco. Co ciekawe, filipowiczowska opowieść o Zagładzie wcale nie uderza w klimat Borowskiego czy Nałkowskiej - skupia się raczej na drugiej stronie, na Polakach i nie tylko, na mechanizmach...

Wybitny pisarz, skromny i niedoceniany. Ale wiadomość o jego śmierci wśród czytelników jest i przedwczesna, i przesadzona. Bo obecnie jest Filipowicz jednak wznawiany, a ten zbiór małych próz dokonany przez jego życiową partnerkę, czyli Wisławę Szymborską, może stanowić lekcję oszczędnej i sugestywnej prozy - zupełnie wyzbytej póz, PR-u, manier i egocentryzmu. Tematem są Żydzi, z którymi łączyło bohatera-narratora jakieś doświadczenie osobiste czy choćby zasłyszana opowieść. Delikatność wiwisekcji, a zarazem umiejętność w paru zdaniach zawarcia psychiki opisywanej postaci, godne są najwyższego uznania - wciąć mam przed oczami osoby dorosłe i dzieci z kart opowiadań (np. marzącą o niekoszernej szynce Ryfkę),czy zoologicznego antysemitę z domu starców, który współpensjonariuszy doli/niedoli ocenia po profilach nosów).

Wybitny pisarz, skromny i niedoceniany. Ale wiadomość o jego śmierci wśród czytelników jest i przedwczesna, i przesadzona. Bo obecnie jest Filipowicz jednak wznawiany, a ten zbiór małych próz dokonany przez jego życiową partnerkę, czyli Wisławę Szymborską, może stanowić lekcję oszczędnej i sugestywnej prozy - zupełnie wyzbytej póz, PR-u, manier i egocentryzmu. Tematem są...