Jak Anastasjew skleił to do kupy, to ja nie wiem, ale mnie zajęłoby to jakiś milion lat.

Jak Anastasjew skleił to do kupy, to ja nie wiem, ale mnie zajęłoby to jakiś milion lat.

Uwaga! Proszę zacząć lekturę od strony 481, dojechać do końca i wrócić do początku
Jerzy Afanasjew (1932 -1991) współtwórca kultowego teatru studenckiego "Bim-Bom" oraz "Cyrku Rodziny Afanasjew", autor zbioru satyr "Mucha i Anioł" (1959),autor, co tydzień wyczekiwanych, "Listów do Przekroju", najpopularniejszy surrealista PRL-u, był osobą najbardziej kompetentną, by przekazać potomnym prawdziwy obraz swojego przyjaciela Zbyszka Cybulskiego (1927 – 67). Poprosiłem Państwa o poznanie końcowych stron tej niepowszedniej biografii, bo one pozwalają zrozumieć, że jedyny gwiazdor powojennego polskiego kina (myślę o PRL-u, bo dalsze lata są zbyt bliskie dla formułowania pewników),który stał się idolem po "Popiele i Diamencie", nie był naturszczykiem, lecz miał solidne wykształcenie, jak i że grając Maćka nie był czarującym młodzieńcem, lecz doświadczonym, trzydziestojednoletnim mężczyzną. Na podstawie wspomnianych stron ułożyłem własne kalendarium ról Zbyszka, które wywarły na mnie największe wrażenie.
Pierwsze wspomnienie to rola kolarza w filmie "Trzy starty" Lenartowicza (1955),następna rola to eksplozja: Maciek w "Popiele i Diamencie" Wajdy (1958),w następnym roku "Pociąg" Kawalerowicza, lecz przede wszyskim teatralna rola narkomana w "Kapeluszu pełnym deszczu" Gazzo, w reżyserii Wajdy, wystąp gościnny Teatru Wybrzeże w Warszawie, w 1960 - "Do widzenia, do jutra" Morgensterna wg noweli Cybulskiego, lecz i sztuka "Dwoje na huśtawce" Gibsona w Teatrze Ateneum z Elżbietą Kępińską, w reżyserii Wajdy; rok 1961- to również w Ateneum "Przy drzwiach zamkniętych" Sartre'a, a w 1962 - "Jak być kochaną" z Kraftówną, w reżyserii Hassa. Potem już tylko jedna duża rola, ryzykowna, bo kostiumowa, też u Hasa, w "Pamiętniku znalezionym w Saragossie" (1964). A trzy lata póżniej opłakiwanie "głupiej" śmierci naszego idola, w będącej w absolutnym posiadaniu studenterii, restauracji na Dworcu Głównym, tym wg Młynarskiego polskim Orly. Od sukcesu w "Popiele i Diamencie" do tragicznej śmierci zaledwie 9 lat !
Aby zrozumieć fenomen Cybulskiego trzeba co nieco wiedzieć o atmosferze tamtych lat. Przypominam, że Stalin umarł w 1953, obalenie "kultu jednostki" – 1956, i początek odwilży. Na stronie "muzyka.onet.pl" pod hasłem "Pół wieku Żaka" czytamy:
"W połowie lat 50. na Wybrzeżu aż gotowało się od działań kulturalnych wielu grup kabaretowych, teatralnych i filmowych. Ferment twórczy musiał wreszcie znaleźć swoje miejsce na mapie Gdańska. W 1955 roku powstał Dyskusyjny Klub Filmowy, który wynajmował salę kinową w budynku Miejskiego Komitetu PZPR na Wałach Jagiellońskich. Dwa lata później stał się on oficjalną siedzibą klubu Żak. Zbyszek Cybulski, Bobek Kobiela, Jacek Fedorowicz i wielu innych artystów kładło fundamenty, na których wyrosła legenda Żaka. Pierwsze sukcesy odnosiły tam teatrzyk "Bim-Bom", Teatrzyk Rąk "Co to" (którego występ można zobaczyć w filmie "Do widzenia, do jutra") czy Cyrk Rodziny Afanasjeff "Tralabomba". "

We wspomnianym awangardowym "Cyrku.." czołowymi aktorami była żona Jerzego - Alicja Ronczewska - Afanasjew (ur 1930) i jej brat bliżniak Ryszard Ronczewski. Działał w latach 1959-1965 i był największą turystyczną atrakcją Trójmiasta, jako teatrzyk pantomimy pod pełną nazwą Cyrk Rodziny Afanasjeff Tralabomba. Na stronie: "Cyrk Rodziny Afanasjew - AKCJA CYRK" czytamy:
"Cyrk Rodziny Afanasjeff” obok STSu, „Bim-Bomu”, był jednym z najciekawszych awangardowych teatrów studenckich w powojennej Polsce. Autorzy i aktorzy tych teatrów jak Andrzej Jarecki, Agnieszka Osiecka, Zbigniew Cybulski, Bogumił Kobiela, Jacek Fedorowicz, czy Jerzy Afanasjew – stali się ikonami polskiej kultury. Teatry te stały się legendą, do której wracają właściwie wszystkie pokolenia Polaków."

Proszę przyjrzeć się wymienionym nazwiskom: toć potęga świadcząca, ze nie Warszawa czy Kraków, ale właśnie Gdańsk był wtedy liderem awangardy. W następnych latach dodatkowo potwierdziły to przodownictwo spektakle Teatru Wybrzeże z "Kapeluszem pełnym deszczu" na czele. Do transferowiczów z Gdańska do Warszawy dodać trzeba Kempińską i Władysława Kowalskiego.

O samej książce powiem krótko: to wspaniały, surrealistyczny kolaż wszelkich form literackich służących stworzeniu autentycznego wizerunku idola mojej młodości, polskiego Jamesa Deana. Jako ciekawostkę zauważmy, że autor, młodszy o pięć lat był już szeroko znany, gdy Cybulski dopiero zaczynał swoją wielką drogę. Chwała im obu!!

Uwaga! Proszę zacząć lekturę od strony 481, dojechać do końca i wrócić do początku
Jerzy Afanasjew (1932 -1991) współtwórca kultowego teatru studenckiego "Bim-Bom" oraz "Cyrku Rodziny Afanasjew", autor zbioru satyr "Mucha i Anioł" (1959),autor, co tydzień wyczekiwanych, "Listów do Przekroju", najpopularniejszy surrealista PRL-u, był...

Zacznę od plusów tej książki, do których mogę śmiało zaliczyć unikatowe zdjęcia, przedruki listów do i od Cybulskiego oraz fragmenty prasy, w których jest mowa o samym aktorze. Jerzy Afanasjew wprowadza nas w świat Zbigniewa Cybulskiego, ukazując prawdziwe życie aktora. Wbrew mitowi, jaki się wokół niego utworzył, nie posiadał fortuny i mierzył się ze zwykłymi problemami zwykłego człowieka.

A teraz mniej przyjemna część. Co do samej treści to zawiodłem się na tej książce, której przeczytania nie mogłem się doczekać. Obejrzałem niemal wszystkie filmy z udziałem Zbigniewa Cybulskiego i chciałem skonfrontować swoje spostrzeżenia ze stanem faktycznym, jednak autor nie dał mi do tego okazji. Może w niedługim czasie po śmierci aktora (kiedy to była ona napisana) książka miała rację bytu, tak teraz po kilkudziesięciu latach odczuwa się pewne braki i niedosyt. Owszem, dowiadujemy się kilku ważnych szczegółów z życia głównego bohatera "Popiołu i diamentu", ale to zbyt mało jak na objętość omawianej pozycji. Biorąc do ręki "Okno..." miałem nadzieję dowiedzieć się rzeczy istotnych, faktów z życia. Osoba J. Afanasjewa, przyjaciela bohatera, miała to, w moim mniemaniu, zapewnić. Jednak dla autora życie "polskiego Jamesa Deana" było okazją do snucia często oczywistości i pustych frazesów.

Osoby interesujące się postacią Zbigniewa Cybulskiego, które chciałyby aby po przeczytaniu "Okna..." powiedzieć o sobie, że znają biografię aktora mogą się rozczarować. Jednak Ci, którzy czytali już wiele pozycji na jego temat śmiało mogą sięgnąć po tę książkę aby poznać kolejny głos dotyczący owej postaci.

Zacznę od plusów tej książki, do których mogę śmiało zaliczyć unikatowe zdjęcia, przedruki listów do i od Cybulskiego oraz fragmenty prasy, w których jest mowa o samym aktorze. Jerzy Afanasjew wprowadza nas w świat Zbigniewa Cybulskiego, ukazując prawdziwe życie aktora. Wbrew mitowi, jaki się wokół niego utworzył, nie posiadał fortuny i mierzył się ze zwykłymi problemami...

Książka o tyle ważna, że pisał ją bliski przyjaciel z teatrzyku BIM-BOM.
Powstała w niedługim czasie po tragicznej śmierci aktora.
Jest napisana poetyckim stylem, gęstym i pełnym przenośni. Jak autor sam przyznaje, napisał biografię każdego artysty XX wieku, bo Cybulski jest przedstawicielem całego pokolenia współczesnych mu artystów.
W treść książki wplecione są różne teksty archiwalne: recenzje, notatki Zbyszka, telegramy, listy oraz mnóstwo czarno-białych zdjęć.

Pokazany jest styl życia aktora, jego zaangażowanie w pracę zawodową i społeczną, środowisko z legendarnego teatrzyku studenckiego Bim Bom, które go ukształtowało twórczo na całe życie. Są też takie ciekawostki jak np. co lubił czytać, co oglądać, dlaczego nie znosił teatru itd. Biografia tradycyjnie zaczyna się od kołyski czyli domu dzieciństwa i przechodzi wszystkie koleje i etapy życia aktora, aż do momentu kiedy to życie tak boleśnie się urywa, że chce się krzyczeć z żalu.

Książka o tyle ważna, że pisał ją bliski przyjaciel z teatrzyku BIM-BOM.
Powstała w niedługim czasie po tragicznej śmierci aktora.
Jest napisana poetyckim stylem, gęstym i pełnym przenośni. Jak autor sam przyznaje, napisał biografię każdego artysty XX wieku, bo Cybulski jest przedstawicielem całego pokolenia współczesnych mu artystów.
W treść książki wplecione są różne...