Autor przedstawia ewolucje podejścia Europejczyków (głównie Francuzów ale też np. wspomina o Polakach) do tematu śmierci (umieranie, pogrzeby, żałoba, groby, żałoba, stosunek społeczny do śmierci i tp.) w sposób bardzo bardzo rozbudowany. Książka jak dla mnie miejscami bardzo ciekawa a miejscami nudna. Polecam wszystkim zaintonowanym lekturę tej książki, w tej tematyce trzeba ją potraktować pomimo upływu lat jak tytuł obowiązkowy. Przygotujcie się na długą lekturę.

Autor przedstawia ewolucje podejścia Europejczyków (głównie Francuzów ale też np. wspomina o Polakach) do tematu śmierci (umieranie, pogrzeby, żałoba, groby, żałoba, stosunek społeczny do śmierci i tp.) w sposób bardzo bardzo rozbudowany. Książka jak dla mnie miejscami bardzo ciekawa a miejscami nudna. Polecam wszystkim zaintonowanym lekturę tej książki, w tej tematyce...

Ta praca do monumentalne dzieło o stosunku społeczeństw należących do kręgu cywilizacji zachodnioeuropejskiej do śmierci. A zasadzie o nieustannej ewolucji postaw wspólnot i jednostek wobec niej od schyłku Starożytności po lata siedemdziesiąte XX wieku. Autor sięga do zróżnicowanych rodzajów źródeł - w tym literackich, teologicznych, prawnych, epistolarnych, ekonomicznych, czy również dzieł sztuki - aby budować z tego złożony, ale klarowny obraz stosunku do spraw ostatecznych w poszczególnych epokach. W centrum zainteresowania autora jest z oczywistych względów jego ojczysta Francja i jej sąsiedzi, ale nie obce są mu też inne kraje zachodnioeuropejskie, jak i tereny Nowego Świata (marginalnie jego narracja obejmuje wątki środkowoeuropejskie, Polska zasadniczo pojawia się jedynie w kontekście sarmackich portretów trumiennych). Pomimo ogromnej objętości, lektura nie jest wyzwaniem, gdyż język książki umiejętnie łączy walory literackie z przekazywanie wiedzy naukowej. "Człowiek i śmierć" łamie szereg mitów, które trwają w powszechnym mniemaniu na temat podejścia do śmierci ludzi z przeszłości, uświadamiając jednocześnie, jak wiele naszych zachowań związanych z kresem ludzkiego żywota ma głęboko ugruntowane korzenie w nieuświadamianych przez nas zachowaniach społeczeństw z dawnych stuleci. Co więcej, autor nakreśla ścieżkę, która doszliśmy do obecnego stosunku współczesnego człowieka i społeczeństwa XXI wieku do kresu ludzkiego życia i jego tezy postawione w latach siedemdziesiątych zeszłego stulecia nie tracą dziś nic na aktualności.
To bardzo mądra pozycja, poszerzającą znacznie horyzonty wiedzy w jednej z dwóch (obok Erosa) kluczowych w życiu ludzkim sprawach. Polecam każdemu, choć nie jest to pozycja na dzień, czy też tydzień, lecz na miesiące spokojnej i wnikliwej lektury.

Ta praca do monumentalne dzieło o stosunku społeczeństw należących do kręgu cywilizacji zachodnioeuropejskiej do śmierci. A zasadzie o nieustannej ewolucji postaw wspólnot i jednostek wobec niej od schyłku Starożytności po lata siedemdziesiąte XX wieku. Autor sięga do zróżnicowanych rodzajów źródeł - w tym literackich, teologicznych, prawnych, epistolarnych, ekonomicznych,...

Muszę przyznać, że lektura tej książki trwała baaaardzo długo. Sam nie wiem, czy była to bardziej kwestia tematyki, czy też może stylu autora. Jedno trzeba przyznać - „Człowiek i śmierć” autorstwa Philippe Ariesa to przede wszystkim monumentalność podejścia do zagadnienia. Pisać o śmierci nigdy nie jest łatwo, szczególnie jeśli tworzymy książkę naukową. Autor zebrał w swojej pracy naprawdę ogromny materiał antropologiczny, mający ukazać czytelnikowi stosunek człowieka Zachodu do śmierci na przestrzeni bez mała tysiąca lat.

Punktem wyjścia książki jest okres karoliński i śmierć Rolanda, na którego przykładzie autor ukazuje przemiany w postrzeganiu zjawiska śmierci między starożytnością a średniowieczem. A przemiany te są w zasadzie diametralne, gdyż oto zmarli, których starożytni konsekwentnie starali się trzymać na uboczu codziennego życia, zaczynają coraz śmielej w nie wkraczać. Myślę, że właśnie omówienie tych najodleglejszych przemian w stosunku człowiek-śmierć to najcenniejsze fragmenty omawianej pozycji. Opis słynnego cmentarza Niewiniątek w Paryżu czy też rosnąca rola kościoła i religii w obrzędach pogrzebowych (zjawisko mszy detalicznych doskonale tłumaczy, czym zajmowali się zakonnicy przez długie wieki) o wiele lepiej pozwalają zrozumieć epokę średniowiecza oraz umysłowość ówczesnych ludzi. Trzeba przyznać, że autor czerpie tutaj z ogromnej spuścizny kulturowej Europy Zachodniej, starając się przy tym objaśnić rodowód nawet najdrobniejszych przemian w obrzędowości i kulcie śmierci.

Ilość zebranego materiału jest na pewno imponująca – to nie ulega wątpliwości, ale z czasem czytelnika dopada poczucie pewnego znużenia. Autor analizuje dzieła pisane, zabytki sztuki i architektury, cmentarze i nagrobki oraz wszystko to, w czym można dostrzec jakąś postawę człowieka wobec problemu śmierci. Ale, tak jak wspominałem, kolejne analizy przemian w zakresie pochówków na przestrzeni wieków mogą zaciekawić co najwyżej specjalistów, choć trzeba przyznać, że wśród natłoku faktów można znaleźć liczne ciekawostki. Dla przykładu, obecny obraz kościołów jest zupełnie inny od tego, który miały one w średniowieczu – wtedy bowiem faktycznie wierni chodzili po zmarłych, gdyż posadzki i ściany średniowiecznych świątyń pełne były ukrytych w nich grobów! Dopiero proces usuwania przykościelnych cmentarzy i lokowania ich poza obrębami miast spowodował również przywrócenie pierwotnej funkcji posadzki w kościele, a więc czegoś, po czym się chodzi, a nie pod czym grzebie się zmarłych. Książka pełna jest tego typu ciekawostek, które czasami wręcz nie mieszczą się w głowie, jak np. piekarnia przylegająca do średniowiecznego cmentarza pełnego „trujących oparów”!

Mimo trudnego i niezwykle obszernego tematu, trzeba przyznać, że autorowi udało się stworzyć pracę, która naprawdę zmieniła moje postrzeganie śmierci na przestrzeni wieków. Współczesność spycha śmierć na margines codziennego życia. Zdaje się, że nie zawsze tak było, a kolejne etapy tego procesu zostały nakreślone w książce. Nie zmienia to jednak faktu, że „Człowiek i śmierć” to nie jest książka dla każdego – trudny temat, masa materiału oraz mocno skondensowany układ książki sprawiają, że lekturę ukończą pewnie tylko mocno zmotywowani czytelnicy. Mimo to myślę, że warto.

Muszę przyznać, że lektura tej książki trwała baaaardzo długo. Sam nie wiem, czy była to bardziej kwestia tematyki, czy też może stylu autora. Jedno trzeba przyznać - „Człowiek i śmierć” autorstwa Philippe Ariesa to przede wszystkim monumentalność podejścia do zagadnienia. Pisać o śmierci nigdy nie jest łatwo, szczególnie jeśli tworzymy książkę naukową. Autor zebrał w...

Gdybym miała określić tę książkę jednym słowem, powiedziałabym „przeładowanie”. Autor zjeździł chyba całą Europę Zachodnią plus Stany Zjednoczone, zobaczył mnóstwo cmentarzy, kaplic, muzeów, kościołów, a swoje przemyślenia przelał na papier i udokumentował. Powstała z tego dobra książka naukowa opowiadająca o tym, jak zmieniały się obyczaje związane ze śmiercią w religii chrześcijańskiej (wygląd grobów, ceremonie pogrzebowe, upamiętnienie zmarłych w sztuce, podejście do zmarłych i śmierci itp.). Ale ostrzegam, że jest tu dosłownie WSZYSTKO, każda hipoteza autora znalazła swoje miejsce w książce (a myślę, że niektóre wątki można by odpuścić). Na szczęście autor dość jasno wyraża swoje myśli, dzięki czemu unikamy chaosu. Mimo wszystko książka nie jest najłatwiejsza do czytania; myślę, że potrzebna jest jakaś „baza intelektualna”, żeby zrozumieć co bardziej skomplikowane wywody. Mimo mankamentów książka jest idealna dla osób interesujących się sztuką sepulkralną, dobrze ustrukturyzowana, udokumentowana i napisana.

Gdybym miała określić tę książkę jednym słowem, powiedziałabym „przeładowanie”. Autor zjeździł chyba całą Europę Zachodnią plus Stany Zjednoczone, zobaczył mnóstwo cmentarzy, kaplic, muzeów, kościołów, a swoje przemyślenia przelał na papier i udokumentował. Powstała z tego dobra książka naukowa opowiadająca o tym, jak zmieniały się obyczaje związane ze śmiercią w religii...

W tym obszernym studium francuski historyk podjął ważny temat stosunku ludzi do śmierci. Zagadnienie to przedstawił w ujęciu historycznym: od wczesnego średniowiecza po drugą połowę XX wieku. Geograficznie ograniczył się do kręgu zachodnioeuropejskiego, w zasadzie zaś wyłącznie do Francji, Anglii oraz Włoch. Nieliczne są wycieczki poza ten obszar w stronę Rosji czy innych krajów. Największą zaletą tej książki jest wykorzystanie obszernej i różnorodnej bazy źródłowej. Autor wykorzystuje bowiem nie tylko to, co najbardziej chyba kojarzy się ze śmiercią: napisy nagrobne i testamenty, ale przeprowadza analizę różnych zabytków, literatury pięknej, wreszcie tekstów fachowych powiązanych z tematem śmierci, np. memoriałów nt. cmentarzy.

W pracy tej bardzo dobrze widać, jak chrześcijaństwo wpływało na postrzeganie śmierci i jakie wytworzyło wokół niej instytucje i obrzędy. Tu szczególnie ciekawe są opisy zmieniających się rytuałów pogrzebowych: powstanie cmentarzy i ich eksodus poza centra miast. Bardziej podobała mi się ta część książki, która dotyczyła średniowiecza. Śmierć w XIX i XX wieku - może dlatego, że bliższa naszym współczesnym odczuciom - nie została już opisana w sposób tak oryginalny i wywołujący zdziwione pytanie "a więc naprawdę zachowywano się w ten sposób?". "Człowiek i śmierć" to książka niełatwa, ale godna uwagi, a zarazem wymagają stopniowej, uważnej lektury.

Tomasz Babnis

W tym obszernym studium francuski historyk podjął ważny temat stosunku ludzi do śmierci. Zagadnienie to przedstawił w ujęciu historycznym: od wczesnego średniowiecza po drugą połowę XX wieku. Geograficznie ograniczył się do kręgu zachodnioeuropejskiego, w zasadzie zaś wyłącznie do Francji, Anglii oraz Włoch. Nieliczne są wycieczki poza ten obszar w stronę Rosji czy innych...

Rewelacyjna pozycja omawiająca szczegółowo przemiany stosunku człowieka do śmierci - poczynając od czasów starożytnych.

Rewelacyjna pozycja omawiająca szczegółowo przemiany stosunku człowieka do śmierci - poczynając od czasów starożytnych.

Fragment przeczytany na zajęciach zachęcił niebywale do obszerniejszej lektury tego dzieła.
W niedługim czasie.

Fragment przeczytany na zajęciach zachęcił niebywale do obszerniejszej lektury tego dzieła.
W niedługim czasie.

Wspaniala lektura. Przybliza temat, o ktorym wspolczenie malo sie wspomina, raczej starajac sie od niego uciec. Polecam.

Wspaniala lektura. Przybliza temat, o ktorym wspolczenie malo sie wspomina, raczej starajac sie od niego uciec. Polecam.

Opus magnum dla każdego humanisty.

Opus magnum dla każdego humanisty.