Carmilla

Tekst stanowi znakomity przykład na to, że sztampa i schematy mogą działać, jeżeli są w przyzwoitym stopniu wykorzystane. Bo w zasadzie zaczynając czytać tę nowelę wiadomo, w jakim kierunku potoczą się losy samotniczki z tajemniczej, oddalonej od świata rezydencji i nowo poznanej przyjaciółki. I jak się okazuje - i tak niczemu to nie przeszkadza.

Historia jest do połknięcia na jeden raz, bo liczy sobie nieco ponad sto pięćdziesiąt stron, ale sądzę, że czytelnicy niechętni tak oszczędnej objętości historii znajdą w środku coś dla siebie. LeFanu pisze bardzo treściwie, buduje złożone zdania i nie podrzuca tak znienawidzonych przeze mnie zbędnych akapitów. Ciężko rozgraniczyć moment, w którym opowiadanie zmienia się w powieść, ale sądzę, że ta kategoryzacja się raczej niepotrzebna w przypadku historii dobrych - a taką niewątpliwie jest Carmilla.

Nie sposób rozpisać się szerzej na temat tego tekstu, ale jedno przekazać muszę - to klasyka gatunku grozy i nie starszy tak, jak współczesne dzieła tego gatunku. Posiada cechy charakterystyczne dla początków tego nurtu, szczególnie w kwestii elementów gotyckich. Już samo odosobnienie rezydencji, w której toczy się akcja przywodzi na myśl tajemnicze, ponure pustkowie, o którego istnieniu wie nie wielu poza mieszkańcami, a i rzadko kiedy zbłąkani podróżni chcą się w takie miejsca zapuszczać.

Na szczególną uwagę zasługuje relacja głównej bohaterki i tytułowej Carmilli. To swego rodzaju przyjaźń z domieszką fascynacji na nawet przechodzącą w coś zdecydowanie bardziej złożonego. Przyciąganie między bohaterkami to element historii, który wywarł na mnie największe wrażenie - napisany z wyczuciem, nie pozwalający oderwać się do lektury i wręcz elektryzujący. Tak jak nie jestem specjalnie chętna do czytania romansów i wątków miłosnych w jakichkolwiek powieściach, tak zawsze powtarzam, że dobrze napisany romans i tak mnie porwie. Rzadko się to zdarza, ale w Carmilli się zdarzyło.

Co tu dużo mówić - Carmilla to fascynujące dzieło klasyki powieści gotyckiej, wampirycznej i grozy w jej bardzo prostym, ale nie pozbawionym wdzięku ujęciu. To historia przewidywalna, ale zdecydowanie nie pozwalająca się nudzić, w dodatku pokazująca, jak w treściwy sposób zbudować ciekawe postacie, przyzwoicie wciągającą opowieść i sugestywny klimat.

Tekst stanowi znakomity przykład na to, że sztampa i schematy mogą działać, jeżeli są w przyzwoitym stopniu wykorzystane. Bo w zasadzie zaczynając czytać tę nowelę wiadomo, w jakim kierunku potoczą się losy samotniczki z tajemniczej, oddalonej od świata rezydencji i nowo poznanej przyjaciółki. I jak się okazuje - i tak niczemu to nie przeszkadza.

Historia jest do...

więcej

mniej

Pokaż mimo to

(...)
Ostatnią i moją ulubioną historią jest oczywiście „Carmilla”, czyli inspiracja, dzięki której powstał „Dracula”. Połączenie niewinności z okrutnym potworem. Zło w pięknej oprawie czające się pod dachem we własnym domu – wręcz do niego zaproszone. Akcja rozgrywająca się w malowniczej, lecz odludnej okolicy, w zamku. Tuż obok wymarła wioska. I namacalne poczucie samotności.
(...)
Całość dostępna na:
https://erapapieru.home.blog/2020/03/14/w-ciemnym-zwierciadle-carmilla-i-inne-opowiadania-joseph-sheridan-le-fanu/

(...)
Ostatnią i moją ulubioną historią jest oczywiście „Carmilla”, czyli inspiracja, dzięki której powstał „Dracula”. Połączenie niewinności z okrutnym potworem. Zło w pięknej oprawie czające się pod dachem we własnym domu – wręcz do niego zaproszone. Akcja rozgrywająca się w malowniczej, lecz odludnej okolicy, w zamku. Tuż obok wymarła wioska. I namacalne poczucie...

więcej

mniej

Pokaż mimo to

Przeczytałam to opowiadanie na fali mojej fascynacji wampirami. Ogólnie bardzo ciekawa, wciągająca historia. Niestety dla mnie zdecydowanie za krótka, przez co miałam wrażenie, że mniej wiarygodna. Jak historia jest dłuższa, z większą ilością opisów, czytelnik ma większą szansę uwierzyć nawet w najbardziej surrealistyczne rzeczy. Myślę, że spokojnie można by zrobić z tego powieść, która jeszcze bardziej by wciągała czytelnika. Mimo to oceniam "Carmillę" na plus.

Przeczytałam to opowiadanie na fali mojej fascynacji wampirami. Ogólnie bardzo ciekawa, wciągająca historia. Niestety dla mnie zdecydowanie za krótka, przez co miałam wrażenie, że mniej wiarygodna. Jak historia jest dłuższa, z większą ilością opisów, czytelnik ma większą szansę uwierzyć nawet w najbardziej surrealistyczne rzeczy. Myślę, że spokojnie można by zrobić z tego...

więcej

mniej

Pokaż mimo to

Choć gatunki takie jak horror czy przygoda mogą być uznawane za posiadające mniejszą wartość literacką niż rosyjskie powieści obyczajowe, to nie można im odmówić innowacyjności, którą wprowadzają zarówno do świata literatury jak i do naszej rzeczywistości. Bo jeżeli wiktoriański autor ma już zawrzeć homoseksualną relację pomiędzy kobietami, to odstawmy na bok subtelności czy eufemizmy i rzućmy się od razu na pospieszne dyszenie oraz wampiryzm (wyprzedzając Drakulę o 26 lat!).

czytelnisko.blogspot.com
Od samego początku bawimy się w found footage - czytamy zaoferowane nam akta doktora Hesseliusa, detektywa do spraw paranormalnych, które zawierają zeznanie młodej dziewczyny, Laury. Główna bohaterka rozpoczyna opisem swojego sielankowego, aczkolwiek monotonnego dzieciństwa. Możecie się teraz szybko zapytać, czy podawanie tak szczegółowo krótkiego życiorysu jest nam do szczęścia potrzebne? Nie inaczej! Otóż, gdy bohaterka miała zaledwie 6 lat, w środku nocy do jej sypialni wkradła się bardzo ładna istota. Laura rozpoznała w niej dziewczynkę w podobnym do niej wieku i z pewnym zainteresowaniem wtuliła się w nią. Nagle jednak krzyknęła, gdyż poczuła silne ukłucie w klatce piersiowej. Po wielu latach Laura uznała cały epizod za dziecinne koszmary. Aktualnie, tego lata zaprząta ją coś innego - śmierć jej przyjaciółki, która zmarła nagle na nieznaną chorobę. Dodatkowo, tego samego dnia pędem przejeżdża przez ziemię jej ojca powóz. Tajemnicza dama prosi swojego gospodarza, by zaopiekował się jej chorowitą córką, Carmillą, gdyż ona sama spieszy się, by załatwić sprawy o wadze życia i śmierci. Laura z radością ofiaruje gościowi swoją uwagę, ale jednocześnie zauważa, że dziewczyna przypomina zjawę, która odwiedziła ją tamtej przerażającej nocy.

Carmilla to lektura, która potępia homoseksualizm w bardzo przyjemny sposób - przedstawia tę preferencję jako żerującą na niewinności namiętność. Obie bohaterki przedstawione są na zasadzie kontrastu: Laura jest nieświadoma oraz do pewnego stopnia naiwna, Carmillę charakteryzuje za to spontaniczność, arogancja i pożądanie. To co łączy protagonistkę z antagonistką to mniej lub bardziej świadome uczucie oraz osamotnienie.

Autor bardzo zgrabnie korzysta ze schematów powieści gotyckiej. Mamy stary zamek na odludziu, atmosferę grozy i śmierci oraz stare tajemnice wygrzebywane na światło dzienne. Le Fanu zawiera również sporo ciekawych informacji o rasie wampirów: to jak powracają do swojego grobu, czy to że muszą przedstawiać się mianem będącym anagramem ich oryginalnego imienia.

Podoba mi się krótsza forma opowiadania, nie popadające w zbędne iskanie się ze sobą protagonistów, jak to było w Drakuli. Konstrukcja utworu jest solidna - nierozwleczona, a jednocześnie dostatecznie rozbudzająca naszą wyobraźnię, by poczuć odrobinę grozy ze strony niestabilnej i drapieżnej Carmilli. Nawet wtedy, gdy od pierwszych stron dobrze wiemy, co kryje się za jej piękną twarzą.

Nie dajcie się zwieść ludziom, którzy twierdzą, że historie o wampirach już się wszystkim przejadły. Trzeba nam po prostu wrócić do korzeni.

Choć gatunki takie jak horror czy przygoda mogą być uznawane za posiadające mniejszą wartość literacką niż rosyjskie powieści obyczajowe, to nie można im odmówić innowacyjności, którą wprowadzają zarówno do świata literatury jak i do naszej rzeczywistości. Bo jeżeli wiktoriański autor ma już zawrzeć homoseksualną relację pomiędzy kobietami, to odstawmy na bok subtelności...

więcej

mniej

Pokaż mimo to

Jak na książkę z gatunku horror...No cóż kiepskie. Ale opowieść jako taka dość intrygująca. W końcu opisano historię wampira całkiem odmienną niż zawsze.

Jak na książkę z gatunku horror...No cóż kiepskie. Ale opowieść jako taka dość intrygująca. W końcu opisano historię wampira całkiem odmienną niż zawsze.

Pokaż mimo to

Przyznaję bez bicia, że nie żywiłam wielkich nadziei na rozrywkę, kiedy sięgałam po "Carmillę" Josepha Sheridana Le Fanu. Wiadomo, jak często bywa z XIX-wieczną grozą - nie dość, że faktor szoku dawno przeterminowany, to jeszcze trzeba trawić te stronice pełne językowo-stylistycznych archaizmów. Spodziewałam się fascynacji, ale głównie (jeśli nie jedynie) ze względu na wartość edukacyjną dzieła, jako że jest to jedna z pierwszych opublikowanych opowieści o wampirach w historii gotyckiego horroru. Jednak lekkie pióro Le Fanu uderzyło mnie zaraz po rozpoczęciu lektury. Nowelę czyta się bowiem zaskakująco szybko, bez zbędnych przestojów na poetyckie opisy, które autor ograniczył do minimum, i pomimo zgodnych z duchem ówczesnych czasów eufemizmów zrozumienie, o czym tak naprawdę jest "Carmilla", nie nastręcza żadnych trudności... a jest o homoseksualnym pożądaniu (miłości?). I tutaj przychodzi drugie zaskoczenie - pisarz wykazał się wielką odwagą odzierając kontrowersyjny (jak na 1872 rok) motyw przewodni ze zbyt wyszukanych metafor, zastępując je stylową bezpośredniością. Bezpośredniością, która jednak nie przyćmiewa subtelbości upiornej atmosfery - tak bardzo typowej dla gotyckich powieści - która wciąż przyciąga nowych czytelników, jak również nieustannie inspiruje kolejnych twórców, nie tylko literatury... No i masz babo placek - teraz trzeba obejrzeć "Lesbian Vampire Killers, czyli noc krwawej żądzy" (2009).

Przyznaję bez bicia, że nie żywiłam wielkich nadziei na rozrywkę, kiedy sięgałam po "Carmillę" Josepha Sheridana Le Fanu. Wiadomo, jak często bywa z XIX-wieczną grozą - nie dość, że faktor szoku dawno przeterminowany, to jeszcze trzeba trawić te stronice pełne językowo-stylistycznych archaizmów. Spodziewałam się fascynacji, ale głównie (jeśli nie jedynie) ze względu na...

więcej

mniej

Pokaż mimo to

Choć "Carmilla" to cienka książeczka, każda jej strona trzyma w napięciu i ciekawości, co będzie dalej. Kim jest tajemnicza dziewczyna i czy ma ona coś wspólnego z okoliczną zarazą? Jak widać nie trzeba pisać opasłych tomów, by zaciekawić czytelnika ciekawą historią.

Choć "Carmilla" to cienka książeczka, każda jej strona trzyma w napięciu i ciekawości, co będzie dalej. Kim jest tajemnicza dziewczyna i czy ma ona coś wspólnego z okoliczną zarazą? Jak widać nie trzeba pisać opasłych tomów, by zaciekawić czytelnika ciekawą historią.

Pokaż mimo to

Ciekawa, napisana w dobrym stylu, bez żadnych uchybień, ale też bez szału, większych emocji we mnie nie wzbudziła.

Ciekawa, napisana w dobrym stylu, bez żadnych uchybień, ale też bez szału, większych emocji we mnie nie wzbudziła.

Pokaż mimo to

Carmilla to romans grozy, lub inaczej powieść gotycka; jedno z pięciu opowiadań zbioru Przez zwierciadło w zagadce z 1872 r.

Jak pokazuje historia, upiory – w tym wampiry, zagościły w literaturze pięknej od czasów romantyzmu, jako przeciwwaga do wcześniejszego rozsądku epoki oświecenia.Baudelaire opisywał kobietę-wampira jako tę pełną skrajnych sprzeczności: skromna i rozpustna, krucha i krzepka. I właśnie z tym też będziemy mieli do czynienia w „Carmilli”. Z „szatańskim monstrum” wyposażonym w piękno i urok.

Już po kilku stronach widzę, że mam do czynienia dokładnie z takim samym schematem jak w innym dziele tego autora, tj. „Stryju Silasie”. Odludne miejsce; stary ojciec i nastoletnia córka której matka zmarła; zaufana, kochająca opiekunka, która towarzyszy młodej dziewczynie od najmłodszych lat; zamiast rezydencji – zamek i sekretne przejścia. Co więcej, jest to historia dokonana, opowiadana przez starszą, dojrzalszą Laurę jako przeszła – narratorka odtwarza to, co już się kiedyś wydarzyło.

Rdzeń fabuły składa się z dwóch elementów: niesamowity sen z dzieciństwa, o którym bohaterka nie jest w stanie zapomnieć- zapowiedź czegoś, co się wydarzy; oraz dawny, wymarły już ród Karnsteinów, który to spaja losy bohaterów.

Wampiry zawsze stały nisko w mojej osobistej hierarchii wszelakich potworów. Zdecydowanie bardziej „szanuję” zombie. Wampirzy powab nigdy na mnie nie działał i nie zadziała, co nie zmienia faktu, że „Carmilla” przypadła mi do gustu. Dosłownie przed chwilą skończyłem inne dzieło Le Fanu, tj „Stryja Silasa” i tak siłą rozpędu poznałem także to opowiadanie. Drugim powodem były opinie, gdzie przeczytałem, że pisarz był pionierem w kwestii homoseksualnej kobiety-wampira i zapoczątkował całe to pasmo nieśmiertelności, krwi, trumien, wabiącego piękna, osinowych kołków itd. które trwa do dziś. I ostatni powód – tych pięknie wyglądających w ręku 85 stron, tak nęcących swoją zgrabną objętością (w porównaniu ze „Stryjem Silasem” to niemal jak pojedyncza kartka). Reasumując, nie miałem innego wyjścia jak zapoznać się z tym dziełem. A teraz zupełnie na poważnie – dzieło okazało się udane, wcale nie żałuję, że przeczytałem.

Autor bardzo skrupulatnie przygotowywał się do pisania utworów, dokładnie kreślił charakterystykę swoich upiorów, czego najlepszym przykładem jest „Carmilla”. Bardzo dużo czytał na ten temat i posiadał rozległą wiedzę. Zawarł mnóstwo wampirycznych informacji np. proces unieszkodliwiania wampira oraz jego życia seksualnego; i co ciekawe nie znalazło się to ani w „posłowiu” ani w „ słowie od autora” tylko zgrabnie umieszczone wewnątrz samego opowiadania. Np. dowiedzieć się można, że Carmilla żyła w swoistym więzieniu z liter – mogła przedstawiać się jako dama o dowolnym imieniu, byle tylko składało się z liter jej prawdziwego imienia.

Irlandczyk świetnie zbudował kontrast. Sielanka, codzienność, nieświadomość głównej bohaterki podszyta szerzącą się zarazą, zbliżającym się niebezpieczeństwem. Czytelnik o wiele szybciej niż młoda Laura orientuje się w sytuacji, otrzymuje poszlaki aż do namacalnych dowodów (np. w postaci zębów). Wszystko jest tajemnicze, wiele jest też niedopowiedzeń. To proza bardzo poetycka, nasycona dokładnymi opisami przyrody.

Muszę przyznać, że przedstawione w tym opowiadaniu zmysłowe, erotyczne napięcie między bohaterkami; miłość pokazana jako synonim sprzeczności; młyn ambiwalentnych uczuć, stała walka przeciwności bardzo mi się spodobało. Zazwyczaj przy okazji wątków romantycznych w książkach chętnie z takowych szydzę i krytykuję, jednak w przypadku „Carmilli” nie mogę powiedzieć złego słowa. Bardzo eteryczna, plastyczna, zmysłowa (i burzliwa) relacja dwóch kobiet.

Pomyślcie sobie, gdyby dziś wzięto na warsztat to krótkie dzieło Irlandczyka np. dzięki jakiemuś reżyserowi w Hollywood żeby je w należyty sposób odświeżyć, uczynić maszynką do zarabiania pieniędzy…..oj, działo by się. Czy widzicie ten zapierający dech w piersiach casting dla obu żeńskich ról? Jedna piękniejsza od drugiej… Kto zagra Laurę, która gwiazda wcieli się w Carmillę? …Sam casting by wystarczył, te plotki, zdjęcia, domysły, potem plakaty wszędzie… To by dopiero było, ociekające seksem widowisko…ku uciesze obu płci!

-------------
Le fanu w prekursorki sposób wyraził w tym krótkim opowiadaniu kobiece ukryte pragnienia oraz pożądanie zawarte w formie wampiryzmu lesbijskiego. Wampirzyca, która łamie zakaz aktywności fizycznej, przynależny dotychczas tylko mężczyźnie; zaprzecza normie heteroseksualnej, a poza tym do góry nogami zostaje wywrócona hierarchia kobiecych ról społecznych.

Poznajcie Le Fanu – rewolucjonistę-inspiratora. Nikt inny jak właśnie Irlandczyk; syn duchownego, z wykształcenia prawnik; wprowadził na literacką scenę motyw kobiety - wampira o homoseksualnych skłonnościach i dał innym twórcom powód do płodzenia podobnych dzieł. A wypłynęło ich po Le Fanu bez liku, sami przyznajcie.

Carmilla to romans grozy, lub inaczej powieść gotycka; jedno z pięciu opowiadań zbioru Przez zwierciadło w zagadce z 1872 r.

Jak pokazuje historia, upiory – w tym wampiry, zagościły w literaturze pięknej od czasów romantyzmu, jako przeciwwaga do wcześniejszego rozsądku epoki oświecenia.Baudelaire opisywał kobietę-wampira jako tę pełną skrajnych sprzeczności: skromna i...

więcej

mniej

Pokaż mimo to

"Carmilla" jest moim pierwszym i do zbioru opowiadań "Duch pani Crowl" jedynym spotkaniem z twórczością Josepha Sheridana Le Fanu. Opowieść ta jest typową powieścią gotycką, z cudownym mrocznym klimatem i subtelną grozą. Stare zamki i dworzyszcza, tajemnicze przejścia, snujące się mary, zapomniane cmentarze, groby, trumny, włochate potwory spod łóżek - jeżeli właśnie tego oczekujecie, nie zawiedziecie się. Jeżeli szukacie krwi i flaków - to ślepa uliczka, uciekajcie prędko! :)

Motyw wampiryzmu jest bardzo popularnym tematem na historie z dreszczykiem, ale w obecnych czasach został on wyświechtany już do granic możliwości. Świecące w słońcu wampirki-przystojniaczki do poprzytulania, bleh! Gdyby jeszcze owy wampirek w końcu zeżarł swoją ukochaną to jeszcze mogłoby być do przejścia, a tak podejrzewam, że Le Fanu dostałby zawału na wieść o historii Edwarda i Belli i tym podobnych romansach jakich teraz pełno :) Historia opowiedziana w "Carmilli" to klasyka gatunku, ten wampir nie jest miłym stworzeniem i żywi się jak na prawdziwego potwora przystało ludzką krwią, wszyscy się go boją, będzie nawet kołek w sercu tylko czosnku mi do szczęścia brakowało ;)

"Carmilla" to staroć z mrocznym klimatem, który bardzo lubię. Polecam każdemu fanowi podobnych staruszków, czytelnikom na nie uczulonym raczej odradzam.

"Carmilla" jest moim pierwszym i do zbioru opowiadań "Duch pani Crowl" jedynym spotkaniem z twórczością Josepha Sheridana Le Fanu. Opowieść ta jest typową powieścią gotycką, z cudownym mrocznym klimatem i subtelną grozą. Stare zamki i dworzyszcza, tajemnicze przejścia, snujące się mary, zapomniane cmentarze, groby, trumny, włochate potwory spod łóżek - jeżeli właśnie tego...

więcej

mniej

Pokaż mimo to