Czasami człowiek natrafia na wyzwanie ale trzeba mu sprostać, żeby zdobyć jakiś cel. W tym przypadku wyzwaniem była książka, której przeczytanie wynosi czytelnika na inny poziom historii. Średniowiecze 1000 lat historii, sporo ale żeby przeniknąć dalej w tą epokę niezbędna jest znajomość tego tytułu. Bardzo szczegółowa analiza społeczeństwa poszczególnych stanów, zasad panujących między nimi praw i obowiązków. Opis wasalstwa, senioratu czy lenna jest zrobiony z Herkulesową siłą. Po tej lekturze średniowieczna miniatura przedstawiająca chłopa, rycerza i duchownego nigdy nie będzie taka sama.

Czasami człowiek natrafia na wyzwanie ale trzeba mu sprostać, żeby zdobyć jakiś cel. W tym przypadku wyzwaniem była książka, której przeczytanie wynosi czytelnika na inny poziom historii. Średniowiecze 1000 lat historii, sporo ale żeby przeniknąć dalej w tą epokę niezbędna jest znajomość tego tytułu. Bardzo szczegółowa analiza społeczeństwa poszczególnych stanów, zasad...

To obszerne opracowanie dziejów społeczeństwa Europy Zachodniej w wiekach IX-XII stanowi do dziś klasyczne ujęcie tematu i mimo upływu 80 lat od pierwszego wydania jest wciąż ważnym punktem odniesienia w badaniach nad feudalizmem. M. Bloch, jeden z twórców szkoły Annales, która doprowadziła do wielkich przemian w historiografii XX stulecia, patrzył na dzieje w perspektywie długich procesów, związków międzyludzkich, długiego trwania różnych systemów i sposobów działania. Wskazał na wiele istotnych dla istnienia społeczeństwa feudalnego wyróżników, był w stanie zarówno stworzyć szeroką panoramę, jak i skupić się na szczegółach i różnicach między różnymi krajami. Dzięki tej książce można dużo lepiej zrozumieć dzieje Europy pokarolińskiej, powstanie jej państw sukcesyjnych, wreszcie powstanie i upadek instytucji wasalstwa. Warto też podkreślić, że praca jest bardzo udana pod względem narracyjnym i dobrze się ją czyta.

Jedyną większą wadą, na którą zwrócił uwagę w przedmowie H. Samsonowicz, jest całkowite pominięcie świata słowiańskiego będącego przecież istotnym punktem odniesienia i zdecydowanie lepszym tłem dla komparatystyki historycznej niż państwa Dalekiego Wschodu przywoływane wielokrotnie przez Blocha. Ponieważ Autora interesuje najbardziej Francja, partie poświęcone temu państwu są najbardziej szczegółowe i w moim odczuciu lektura "Społeczeństwa feudalnego" bardzo pomaga w zrozumieniu dziejów tego państwa w czasach ostatnich Karolingów i pierwszych Kapetyngów. Wizja średniowiecza przebijająca się z tej książki jest wprawdzie dość pesymistyczna, ale wypada się z Blochem zgodzić, że był to okres o niezwykłej wadze dla dziejów naszego kontynentu i że pewne kluczowe elementy naszej cywilizacji są bardzo mocno zakorzenione właśnie w epoce "pierwszego feudalizmu".

Tomasz Babnis

To obszerne opracowanie dziejów społeczeństwa Europy Zachodniej w wiekach IX-XII stanowi do dziś klasyczne ujęcie tematu i mimo upływu 80 lat od pierwszego wydania jest wciąż ważnym punktem odniesienia w badaniach nad feudalizmem. M. Bloch, jeden z twórców szkoły Annales, która doprowadziła do wielkich przemian w historiografii XX stulecia, patrzył na dzieje w perspektywie...

Recenzowanie tej monumentalnej pracy zdecydowanie przekracza moje skromne kompetencje. Dość stwierdzić, że jest to pozycja obowiązkowa dla każdego, kto chce mieć jakiekolwiek pojęcie o tytułowych strukturach spajających ówczesne zachodnio-europejskie społeczności. Żadna bowiem inna popularna synteza naukowa nie jest w stanie oddać skali poruszanej tutaj problematyki. Lektura Blocha jest skierowana do osób, które mają przynajmniej podstawowe rozeznanie w historii powszechnej średniowiecza. Pewnie jest to oczywiste, ale nie jest to historia stricte polityczna, tylko przede wszystkim gruntowny opis stosunków społecznych; ustroju gospodarczo-politycznego, w poszczególnych krajach Europy Zachodniej.

Jeszcze tylko zdanie o kwestiach stylistycznych. Otóż spotkałem się z opiniami, że książka jest tak strasznie nudna – nawet jak na rozprawę naukową – że w ogóle nie nadaje się do czytania. Myślę, że jest to trochę przesadzone stwierdzenie, które ewentualnie dotyczy tylko pierwszych rozdziałów, które rzeczywiście mogą być nużące, później, kiedy autor zaczyna dotykać kwestii zasadniczych, trudno było mi się oderwać od lektury:)

Recenzowanie tej monumentalnej pracy zdecydowanie przekracza moje skromne kompetencje. Dość stwierdzić, że jest to pozycja obowiązkowa dla każdego, kto chce mieć jakiekolwiek pojęcie o tytułowych strukturach spajających ówczesne zachodnio-europejskie społeczności. Żadna bowiem inna popularna synteza naukowa nie jest w stanie oddać skali poruszanej tutaj problematyki....

jeden z filarów historii społecznej średniowiecza.

jeden z filarów historii społecznej średniowiecza.

Pomimo faktu, że jest to pozycja naukowa, czytało mi się bardzo dobrze.

Pomimo faktu, że jest to pozycja naukowa, czytało mi się bardzo dobrze.