Publikacja jest zmienioną wersją tzw. zielonego przewodnika sprzed 14 lat. Autorami tekstów, które znajdziemy w nowym przewodniku, są historycy sztuki Grażyna Michalska i Jacek Studziński oraz archeolog Edmund Mitrus. W tomie opublikowano także jeden z ostatnich tekstów zmarłego niedawno historyka Roberta Kuwałka.

To przewodnik przygotowany przez lublinian i dla lublinian. Uwagę przyciąga okładka opatrzona charakterystyczną grafiką Andrzeja Kota. Ponownie, tak jak 14 lat temu, specjaliści proponują czytelnikowi zwiedzanie Lublina według klucza, jakim jest dwanaście tras turystycznych.

W nowym wydaniu jest więcej ilustracji, obok zdjęć współczesnych znalazły się grafiki i fotografie archiwalne. Czasami autorzy chcą zwrócić uwagę na wybrane detale architektoniczne zabytków, tablice pamiątkowe albo dzieła sztuki. – W przewodniku umieściliśmy około 1400 ilustracji, w tym 140 przedstawiających wizerunki Lublina w malarstwie – wylicza pisarz Bernard Nowak, redaktor przewodnika.

Z muzealnych archiwów zostały wyciągnięte ciekawostki, np. etykieta nieistniejącej obecnie Fabryki Wag Wilhelma Hessa czy znaczek-cegiełka wydrukowany w związku z budową Zalewu Zemborzyckiego. Autorzy przewodnika starali się uchwycić zmiany zachodzące w mieście, m.in. zapraszają nas do już odnowionego Teatru Starego. (Na tym tle w oczy rzucają się nieliczne na szczęście zdjęcia, które z niezrozumiałych względów nie zostały zastąpione aktualnymi. Np. wyremontowana dwa lata temu kamienica Grodzka 18 w przewodniku z 2014 roku ma nadal obdrapaną elewację).

Opowieść o historii zabytków przeplata się z informacjami o obecnych instytucjach kultury i cyklicznych imprezach.

– Zależało mi na pokazaniu portretów znanych osób związanych z Lublinem. To jest nowość w stosunku do poprzedniego wydania – dodaje Nowak.
Bóg stworzył ogród, a człowiek miasto – to zdanie, przywołując biblijny archetyp Raju, uświadamia nam, że fenomen cywilizacyjny, jakim jest civis, stanowi w historii ludzkości odpowiedź człowieka na boskie wezwanie, by czynić sobie Ziemię poddaną. Właśnie dzięki temu możemy nazywać miasta, wbrew poglądom Jana Jakuba Rousseau, a w zgodzie z Charlesem Baudelaire’em, sztucznymi rajami.

Jeśli miewamy okazję widzieć miasto z wysokości wieży, to z zainteresowaniem badamy jego inną niż na co dzień twarz. Widzimy pochyłe płaszczyzny dachów, korytarze ulic i ludzkie drobiny poruszające się utartymi, w miarę bezpiecznymi szlakami. Jeżeli jednak wznieść się wyżej i popatrzeć na miasto z okna samolotu bądź oglądać je na zdjęciach satelitarnych, wtedy zobaczymy rzecz jeszcze inną. Że miasto leży na dole jak znak zorganizowany z twardego, zagęszczonego materiału – z cegieł, kamienia i żelbetu. Znak, który być może adresujemy do mieszkających nad nami istot – może też do Kogoś, kto ciągle gdzieś tam jest. Jeśli w tę stronę kieruje się nasza wyobraźnia, to nie ma nic zaskakującego w tym, że tyle razy stawało się miasto przedmiotem literackich i naukowych opisów. Nic też dziwnego, że do miasta – wyrażając bardziej czy mniej świadomy podziw dla jego fenomenu – zdążamy najczęściej. Fenomenu dziesięciomilionowego Paryża, małego Krakowa, dwunastomilionowego Londynu czy do pereł takich jak Sandomierz, Kazimierz bądź Zamość. Wypoczywać jedziemy na wieś, ale poznawać do miasta – owocu pracy człowieka i jego interesownej, dostosowawczej inteligencji. Narastało przez wieki i narasta cały czas, pokrywając poprzednie wyglądy, warstwy i sensy nowymi znaczeniami. W takim ujęciu jest civis wielowymiarowym palimpsestem, kamiennym pergaminem, na którym dla każdego coś interesującego napisano.