Zacznijmy od tego, że z tą "rozdzierającą serce" historią opisywaną na okładce to wydawca mocno przesadził. Oczywiście być może to moje serce jest jakoś wyjątkowo odporne na rozdarcia, ale biorąc pod uwagę, że płakałam w kinie na "G. I. Joe. Czas Kobry", nie zaliczyłabym się do najtwardszych możliwych odbiorców.
Nie polubiłam bohaterów, nie czułam z nimi najmniejszego związku. Biorąc pod uwagę nawiązania do "Kwiatów dla Algernona", kierunek fabuły mnie mnie zaskoczył. Opisy życia na dalekich planetach raczej mnie nudziły, a natrętny "smrodek pedagogiczny", że pomogę tu sobie Wańkowiczem, wątków ekologicznych irytowały. Naprawdę jestem raczej wrażliwa na kwestie środowiskowe. Staram się, jak mogę – wybieram rower i transport publiczny, zrezygnowałam z mięsa, nie kupuję wody butelkowanej, segreguję śmieci, robię wszystko, żeby nie marnować żywności. Takie drobne rzeczy na co dzień. Nie wiem w sumie, do czego wzywa autor – mamy rzucić swoje małe życia i iść protestować pod budynki rządowe? Wszyscy? I to wtedy pomoże planecie? Mam wrażenie, że autor nie miał styczności z koncepcją pracy organicznej/pracy u podstaw, a przydałaby mu się.
Rozważania i sam język jest momentami pretensjonalny (Co to jest "dłoń jak zgnieciony motyl"? Pofałdowana? Kolorowa? Wiotka?),a tłumaczka jakby nawet się nie starała ("Jestem na to zbyt Syriusz" - poważnie?!). Recenzję piszę jakiś tydzień po skończeniu lektury i uświadamiam sobie, że już niewiele pamiętam z książki... Ale mówię to bez żalu. Przynajmniej szybko się czytało. Można? Można. Ale nie trzeba. Wiele bym bez tej lektury w życiu nie straciła.

Zacznijmy od tego, że z tą "rozdzierającą serce" historią opisywaną na okładce to wydawca mocno przesadził. Oczywiście być może to moje serce jest jakoś wyjątkowo odporne na rozdarcia, ale biorąc pod uwagę, że płakałam w kinie na "G. I. Joe. Czas Kobry", nie zaliczyłabym się do najtwardszych możliwych odbiorców.
Nie polubiłam bohaterów, nie czułam z nimi najmniejszego...

Autorowi udało się wprawić mnie w bezbrzeżny smutek swoją katastroficzną wizją naszego świata, zmierzającego ku nieuchronnej katastrofie ekologicznej.
Na pustyni wielkich Ziemskich współczesnych aglomeracji, cała ludzka populacja pozostaje ślepa i głucha - a w najlepszym razie bezradna - wobec nieuchronnie zbliżającego się kataklizmu. Jedynie dziecko, jak w baśni Andersena o szatach cesarza, ma świadomość naglącej potrzeby natychmiastowego działania, jednak jego krzyk odbierany jest jako odstępstwo od normy, kwalifikujące do leczenia. Wraz z ojcem astrofizykiem, podejmują walkę z systemem, z osobistą traumą, z opieką społeczną i ciasnymi ramami państwowej edukacji.
Uwaga jednak: żadne streszczenie książki nie odda urody tego tekstu. Przejmujący opis relacji ojca z synem, piękne oddanie tęsknoty, zdumiewający intelektualny i emocjonalny rozkwit dziecka, który możemy śledzić na kartach książki, wraz z dywagacjami na temat kosmosu i przyrody - wszystko to sprawia, że jest to pozycja naprawdę wyjątkowa.

I wyjątkowo depresyjna, jeśli wziąć pod uwagę bezskuteczność poszukiwania śladu życia poza naszą galaktyką, bezradność czy szkodliwość działań człowieka na Ziemi i, ostatecznie, samotność która przypada każdemu z nas w tej naszej osobistej szamotaninie na najpiękniejszej z planet.

Autorowi udało się wprawić mnie w bezbrzeżny smutek swoją katastroficzną wizją naszego świata, zmierzającego ku nieuchronnej katastrofie ekologicznej.
Na pustyni wielkich Ziemskich współczesnych aglomeracji, cała ludzka populacja pozostaje ślepa i głucha - a w najlepszym razie bezradna - wobec nieuchronnie zbliżającego się kataklizmu. Jedynie dziecko, jak w baśni Andersena...

Zadziwienie czy zawód?
Książka specyficzna, która nie spodoba się każdemu. Chciałem ją przeczytać ze względu na promowaną relację ojca z synem. Sami bohaterowie i ich archetypy chyba nie do końca mi się pasowały. Pierwsza połowa książki naprawdę mnie wciągnęła i miło mi się ją czytało, jednak pod koniec książki złapałem się na tym, że zaczynałem myśleć o braku pomysłu na dalsze ciągnięcie fabuły przez Autora. Samo zakończenie nie spodobało mi się - Oceniam je właśnie między zadziwieniem a zawodem.

Zadziwienie czy zawód?
Książka specyficzna, która nie spodoba się każdemu. Chciałem ją przeczytać ze względu na promowaną relację ojca z synem. Sami bohaterowie i ich archetypy chyba nie do końca mi się pasowały. Pierwsza połowa książki naprawdę mnie wciągnęła i miło mi się ją czytało, jednak pod koniec książki złapałem się na tym, że zaczynałem myśleć o braku pomysłu na...

Zachwycona nie jestem. Bardzo dziwna książka, która nie pozostawiła we mnie ani pozytywnych, ani negatywnych wrażeń.

Trochę irytowała mnie kwestia graficznego rozwiązania dialogów ojca z synem. Czytając je zastanawiałam się, czy to jest normalna komunikacja werbalna, czy porozumienie między nimi odbywa się na jakimś innym poziomie. Powiem szczerze, że brnęłam w fabułę przede wszystkim po to, żeby odkryć, o co chodzi z porozumiewaniem się tych dwojga... I właściwie sama nie wiem, dokąd z tą książką zabrnęłam...

Po głębszym zastanowieniu się myślę, że nie mam ochoty czytać takich książek.

Po miesiącu prawie nie pamiętam fabuły... jakbym jej w ogóle nie czytała... nic nie zostało...

Zachwycona nie jestem. Bardzo dziwna książka, która nie pozostawiła we mnie ani pozytywnych, ani negatywnych wrażeń.

Trochę irytowała mnie kwestia graficznego rozwiązania dialogów ojca z synem. Czytając je zastanawiałam się, czy to jest normalna komunikacja werbalna, czy porozumienie między nimi odbywa się na jakimś innym poziomie. Powiem szczerze, że brnęłam w fabułę...

Piękna, wzruszająca, głęboka. Czytałam z zapartym tchem.

Piękna, wzruszająca, głęboka. Czytałam z zapartym tchem.

Jednak trochę rozczarowanie.

"Zadziwienie" ciężko jednoznacznie sklasyfikować, to taka zaangażowana książka obyczajowa, z elementami fantastyki naukowej i realnymi opisami popularnonaukowymi, przy dość pomysłowym zapisie, w narracji pierwszoosobowej. Powieść traktuje dużo o relacjach ojca z niezwykłym i "trudnym" synem, lecz jest to emocjonalnie bardzo jednowymiarowe i dla mnie nudnawe, a przez to przez całą lekturę (może poza finałem) czułem się raczej jakbym był "obok" historii. Ciekawy pomysł nowatorskiej terapii nie jest aż tak wciągająco opisany i urywa się dość brutalnie. Ponadto faktycznie jest coś pretensjonalnego, aroganckiego w próbie uświadomienia czy uwrażliwienia czytelnika na współczesne problemy klimatyczne, podejście do zwierząt, środowiska naturalnego itp., przez co miejscami związana z tym egzaltacja bohaterów (głównie Robina) bywa groteskowa.

Czyta się jednak szybko, czysto technicznie to dobra proza, a i fakt, że w ogóle nie spodziewałem się takiego zakończenia zaliczam na konto plusów. Obawiam się, że za nominacją do Bookera stała bardziej renoma autora oraz podjęta w książce tematyka, niż walory czysto literackie.

Jednak trochę rozczarowanie.

"Zadziwienie" ciężko jednoznacznie sklasyfikować, to taka zaangażowana książka obyczajowa, z elementami fantastyki naukowej i realnymi opisami popularnonaukowymi, przy dość pomysłowym zapisie, w narracji pierwszoosobowej. Powieść traktuje dużo o relacjach ojca z niezwykłym i "trudnym" synem, lecz jest to emocjonalnie bardzo jednowymiarowe i...

"- Cokolwiek się stanie, zawsze nadejdzie kolejna wiosna. Prawda, tato? -
Istniały silne argumenty za i przeciw. Ziemia była już w swej historii zarówno piekłem, jak i śniegową kulą. Mars stracił atmosferę i spiekł się na lodową pustynię, tymczasem Wenus ogarnęły huraganowe wiatry, jej powierzchnia
zaś była gorętsza niż piec hutniczy. Życie potrafiło wpaść w pośizg i dachować właściwie w mgnieniu oka. Potwierdzały to zarówno moje modele, jak i skały na tej planecie. Trudno było wnioskować z jednoelementowej próbki.
- Tak - zapewnilem go. - Na wiosnę zawsze można liczyć."
•
"Była taka planeta, która nie potrafiła dojść, gdzie są wszyscy.
Umarła z samotności. To się zdarzyło miliardy razy w samej tylko naszej galaktyce."
•
Niezwykła książka! O nauce, filozofii, przyrodzie, emocjach. O gwiazdach, planetach, wszechświecie. A zwłaszcza o naszej planecie, którą niszczymy i o wielkiej wrażliwości dziecka, które nie może tego znieść. Od niego powinniśmy się uczyć tej wrażliwości na przyrodę. Bardzo poruszająca i smutna opowieść.

@wschod_bug

"- Cokolwiek się stanie, zawsze nadejdzie kolejna wiosna. Prawda, tato? -
Istniały silne argumenty za i przeciw. Ziemia była już w swej historii zarówno piekłem, jak i śniegową kulą. Mars stracił atmosferę i spiekł się na lodową pustynię, tymczasem Wenus ogarnęły huraganowe wiatry, jej powierzchnia
zaś była gorętsza niż piec hutniczy. Życie potrafiło wpaść w pośizg i...

No i zadziwienie jest. Bo takie to trochę pretensjonalne było. Pierwsze kilkadziesiąt stron Autor próbował mi usilnie sprzedawać terminy naukowe, opowiadać o kosmosie, czym w ogóle mnie nie zauroczył. Było, jak dla mnie tego za dużo. Natomiast przemawia do mnie główny wątek nadwrażliwego chłopca, próbującego walczyć z ludzką ignorancją. Ogólnie zawód, bo oczekiwania były duże. Dla mnie jedna z tych książek, które nie wbijają w fotel.

No i zadziwienie jest. Bo takie to trochę pretensjonalne było. Pierwsze kilkadziesiąt stron Autor próbował mi usilnie sprzedawać terminy naukowe, opowiadać o kosmosie, czym w ogóle mnie nie zauroczył. Było, jak dla mnie tego za dużo. Natomiast przemawia do mnie główny wątek nadwrażliwego chłopca, próbującego walczyć z ludzką ignorancją. Ogólnie zawód, bo oczekiwania były...

Robin to dziewięciolatek pogrążony w żałobie po matce i mający problemy, których jeszcze nikt poprawnie nie zdiagnozował. Sprawa jest o tyle istotna, że chłopiec stwarza zagrożenie zarówno dla siebie, jak i otoczenia. Jego impulsywność i wybuchy niekontrolowanej agresji zmuszają dyrektorkę szkoły do interwencji: chłopiec zostanie poddany leczeniu dobrowolnie lub sprawą zajmie się opieka społeczna. Theo, ojciec samotnie wychowujący chłopca, za nic w świecie nie chce szprycować chłopca farmaceutykami - postanawia poddać dziecko innowacyjnej terapii – neurofeedbackowi.

***

„Zadziwienie” Richarda Powersa, to książka co do której mam bardzo mieszane odczucia. Podobały mi się opisy natury i wszystko, co związane z astrobiologią. Dobrze prezentuje się także oddanie trudów rodzicielstwa i radzenia sobie z samotnym wychowaniem wymagającego dziecka. Na pochwałę zasługuje także przedstawienie relacji łączącej ojca z synem.

Teraz minusy. Ogromny za wątek główny, czyli terapię chłopca. Neurofeedback zakrawa w „Zadziwieniu” o magię, a sam proces przemiany został potraktowany po łebkach. Obserwowanie zmian utrudnia także sama narracja – opowieść poznajemy z punktu widzenia Theo, który może jedynie opisać co mu się wydaje, że czuje Robin.

Duży minus także za wątek proekologiczny – nie za to, że jest, bo przesłanie książka ma słuszne. Chodzi mi o to, że Powers przedstawia problem do bólu pompatycznie i łopatologicznie. Mam przy tym wrażenie, że w kółko czytałem o tym samym.

Widziałem, że często „Zadziwienie” bywa porównywane do „Kwiatów dla Algernona” – ba, sam Autor nawiązuje do dzieła Keyesa w tekście [i przy okazji mocno je spoileruje]. Wspólny jest wątek terapii, jednak „Kwiaty dla Algernona” są powieścią o wiele, wiele lepszą.

Mam więc mieszane uczucia, i zadziwiłbym sam siebie, gdybym polecał lekturę „Zadziwienia”.

Egzemplarz książki do recenzji otrzymałem od Wydawcy w ramach współpracy barterowej.

Dłuższa recenzja na mojej stronie - link: https://karols.pl/zadziwienie-richard-powers-recenzja/

Robin to dziewięciolatek pogrążony w żałobie po matce i mający problemy, których jeszcze nikt poprawnie nie zdiagnozował. Sprawa jest o tyle istotna, że chłopiec stwarza zagrożenie zarówno dla siebie, jak i otoczenia. Jego impulsywność i wybuchy niekontrolowanej agresji zmuszają dyrektorkę szkoły do interwencji: chłopiec zostanie poddany leczeniu dobrowolnie lub sprawą...

Ta książka była dla mnie jak piękny niespodziewany prezent. Cudowna okładka i taka sama treść.

Ta książka była dla mnie jak piękny niespodziewany prezent. Cudowna okładka i taka sama treść.