“Trzyminutowe przemówienie było triumfem. „Król mówił bardziej osobiście i efektywnie niż kiedykolwiek miałem okazję go usłyszeć” – napisał Reith. Nigdy wcześniej głosu króla nie usłyszało tak wielu. Jeden z krytyków uznał, że to: "taki dziwny, zachrypnięty głos, jakby schropowaciały przez pogodę". Harold Nicolson uznał głos króla za: "bardzo męski, raczej oskrzelowy, bardzo empatyczny". (s.392)

Dziadek królowej Elżbiety II, Jerzy V (1865-1936) to nieco mniej znany brytyjski monarcha. A niesłusznie, bo był władcą, którego panowanie przypadało na bardzo trudne, a zrazem ciekawe czasy, a podejmowane przez niego decyzje musiały zapewnić stabilność brytyjskiej monarchii.

Książka Jane Ridley, profesor historii na Uniwersytecie w Buckingham, składa się z siedmiu części, które przedstawiają poszczególne etapy życia Jerzego V. Miłośnik Royal Navy oraz kolekcjonowania znaczków pocztowych, po niespodziewanej śmierci swojego brata z „rezerwowego” stał się następcą tronu, nie zdając sobie sprawy na jak rewolucyjne czasy przypadnie ponad ćwierć wieku jego panowania. W narracji brytyjskiej profesor nie brak wielu ciekawych anegdot związanych z jego osobą, ale przede wszystkim autorce udało się oddać sposób myślenia brytyjskiego władcy na problemy, z którymi musiał się zmagać. Ridley dzięki zgodzie królowej Elżbiety II miała okazje przejrzeć jego dokumenty osobiste, w tym przede wszystkim dzienniki. Pokazują one władcę, który był miłośnikiem polowań na bażanty, ale także domownikiem, bezgranicznie wiernym miłości swojego życia królowej Marii Teck.


Z obrazu Ridley wyłania się postać władcy, który można napisać, że był on czasem nudny. W przeciwieństwie do swojego ojca, cenił on schematyczność, porządek i zachowywał daleko idącą powściągliwość. Pomimo braku charyzmy, był on oddany obowiązkom i służbie dla Imperium. Była to postać, która musiała stawić czoła bardzo wielu kryzysom i w większość z nich wychodziła zwycięsko. Wspomnijmy tu o latach Wielkiej Wojny, rewolucji bolszewickiej, upadku wielu monarchii europejskich, czasach wielkiego kryzysu czy wzroście zagrożenia kolejną wojną światową. Jerzy V wraz ze swoją małżonka Marią stworzył także podwaliny pod nowoczesną monarchię brytyjską, która obecnie znamy. Spotkania z poddanymi, głęboka działalność charytatywna czy wykorzystanie nowoczesnych środków przekazu do kontaktu z poddanymi na całym świecie - to wszystko zaczęło się od panowania głównego bohatera książki.

"Małżeństwo Jerzego i Marii było klasycznym ruchem w dynastycznym swataniu ze strony królowej Wiktorii. Ale związek tych dwóch zrównoważonych kuzynów, pozbawionych aspiracji do romantycznego małżeństwa i akceptujących swój los, okazał się silniejszy i bardziej udany, niż ktokolwiek mógł przewidzieć w 1893 roku." (s.76)

Z biografia George jest jednak pewien zgrzyt. Ridley czasami całe stronnice książki poświęca roli królewskiej małżonki królowej Marii. Owszem była to postać, która miała bardzo duży wpływ na działania męża i była dla niego nie raz głównym doradcą oraz podporą. Jednakże czasem narracja brytyjskiej pisarski zbytnio się zagalopowuję i mamy do czynienia z biografią nie króla, lecz królowej. Od razu uprzedzając polskiego czytelnika, w książce nie znajdziemy żadnej wzmianki stosunku brytyjskiego monarchy do Polski.

Książka nie posiada polskiego tłumaczenia, czytałem ja w oryginale. Polecam na wszystkim, którzy interesują się historia brytyjskiej monarchii oraz lubią dobrze napisaną historię. Jerzy V to postać, która pod fasadą „zwykłości i nudy” czy milionika znaczków pocztowych dała niezwykle solidne fundamenty pod współczesną działalność monarchii, która aby być widoczna musi wyjść do swoich poddanym i służyć im bez względu na okoliczności.

„Nie był nudny, nawet jeśli jego dwór był. Przede wszystkim był zwyczajny, a jego zwyczajność była jednym z powodów, dla których udało mu się uczynić monarchię tak centralnym punktem życia narodu. Po szesnastu burzliwych latach, okres między Strajkiem Generalnym a utworzeniem Rządu Narodowego w 1931 roku był najmniej burzliwym politycznie okresem panowania. Król nieprzerwanie kontynuował swoją dostojną królewską rutynę “(s.355)

“Trzyminutowe przemówienie było triumfem. „Król mówił bardziej osobiście i efektywnie niż kiedykolwiek miałem okazję go usłyszeć” – napisał Reith. Nigdy wcześniej głosu króla nie usłyszało tak wielu. Jeden z krytyków uznał, że to: "taki dziwny, zachrypnięty głos, jakby schropowaciały przez pogodę". Harold Nicolson uznał głos króla za: "bardzo męski, raczej oskrzelowy,...