"Najstraszniejsza śmierć – to śmierć z głodu. Nie daj Boże nawet wrogowi umrzeć taką śmiercią…".


Poznajcie "Marię" i jej dwadzieścia sześć tysięcy dwieście pięćdziesiąt osiem dni życia. Poznajcie książkę, która po raz pierwszy pojawia się na naszym rynku w języku polskim i, którą władza ZSRR na długie lata wpisała do indeksu ksiąg zakazanych. Książkę, która w obliczu obecnej sytuacji za naszą wschodnią granicą, staje się w swojej wymowie niezwykle aktualna.

Ułas Ołeksijowycz Samczuk (1905-1987) to urodzony we wsi Dermań znajdującej się na terenie guberni wołyńskiej, ukraiński pisarz, publicysta i działacz społeczny, który większą część swojego życia spędził na emigracji w Kanadzie. Twórczość autora zaczęto dopiero wydawać, gdy Ukraina uzyskała niepodległość.

Maria, młoda Ukrainka, będąc dzieckiem zostaje sierotą. Kolejne lata jej życia odmierzane zostają dorastaniem, pierwszą miłością, rozczarowaniami, porodami i śmiercią. Pory roku przemijają, Maria ciężko pracuje, raduje się i płacze. Szczęśliwe dni przeplatają się z tymi, które przynoszą smutek i przygnębienie. W jesieni jej życia pojawia się także głód, który trawi inne ukraińskie matki.

Codzienność tytułowej Marii wypełnia życie w zgodzie z naturą, prostota, trudy i znoje kolejnych dni. Marii, która wiodąc swój prosty żywot w wiejskiej społeczności, staje się symbolem pamięci bezimiennych ludzi, wtłoczonych bez swojej zgody w machinę zawirowań historycznych. Ułas Samczuk ukazując jej życie od najmłodszych lat, uzmysławia czytelnikowi, że wszyscy w gruncie rzeczy dążymy do tego samego, bo każdy z nas chce być po prostu szczęśliwy, z pełnym żołądkiem i sercem przepełnionym miłością. Marią jest więc po trosze każdy z nas, poznających jej historię.

Książka Ułasa Samczuka to w swojej istocie brutalna wiwisekcja tego, do czego prowadzi działalność reżimu oraz opętanie ideologią. Autor, obrazując życie Marii i pozostałych mieszkańców ukraińskiej wioski, pokazuje skalę sztucznie wywołanego głodu w Ukraińskiej SRR, jaki miał miejsce w latach 1932-1933. Samczuk konfrontuje dzieciństwo, młodość i lata dojrzałości bohaterki ze wstrząsającymi obrazami, z jakimi musi się mierzyć na starość. Egzystencję Marii wypełnia bowiem pełna paleta różnorakich doświadczeń, od pierwszego zauroczenia, małżeństwa bez miłości i utraty dzieci po zdrady i odnalezienie spokoju. Losy jednostki w tej książce przeplatają się z wielką historią pod postacią konfliktu z Japonią, rozpoczęcia I wojny światowej, a skończywszy na swoistej rewolucji, która przyniosła wielki głód i śmierć. To zatem historia uniwersalna, dowodząca bezmiaru niesprawiedliwości, jaka spotyka zwykłych ludzi.

"Maria" to także surowo nakreślony portret życia prostych ludzi, serwujący jednocześnie czytelnikowi opowieść o przemijaniu. O tych, którzy nie żądają wiele szczęścia, bo "Nasze szczęście jest w naszym codziennym istnieniu (…)". O wojnie, która zabiera synów matkom, o Rosji, w której są miliony chłopców gotowych poświęcić swoje życie. O psie Sirko, który jako jedyny we wsi nie został zjedzony, stając się symbolem zachowania resztek człowieczeństwa. To historia o tym, jak łatwo ogłupić masy oraz uczynić wrogów z ojca i syna.

Ułas Samczuk zadedykował swoją książkę tym wszystkim matkom, które zmarły śmiercią głodową na Ukrainie na początku lat 30. XX wieku. Snując historię życia Marii, pokazał w niej mechanizm działania reżimowej władzy, opisując realia tamtych tragicznych czasów. Książka została wydana w 1933 r., a jej aktualność poraża właśnie dzisiaj, w XXI wieku. Dzisiaj także polscy czytelnicy mają szansę ją przeczytać w twardej oprawie za sprawą Poznańskiego Towarzystwa im. Iwana Franki.

https://www.subiektywnieoksiazkach.pl/

"Najstraszniejsza śmierć – to śmierć z głodu. Nie daj Boże nawet wrogowi umrzeć taką śmiercią…".


Poznajcie "Marię" i jej dwadzieścia sześć tysięcy dwieście pięćdziesiąt osiem dni życia. Poznajcie książkę, która po raz pierwszy pojawia się na naszym rynku w języku polskim i, którą władza ZSRR na długie lata wpisała do indeksu ksiąg zakazanych. Książkę, która w obliczu...

"Zresztą, wokół śmierć, śmierć i tylko śmierć. Gdzie jest życie? Kiedy zacznie się życie?”

„Maria” to historia 26 285 dni tytułowej bohaterki. To historia jej serca, wypełnionego szczęściem i bólem. Nadzieją, pożądaniem i bezgranicznym cierpieniem.

„Maria” to historia ziemi. Ziemi dającej szczęście. Pierwotne, surowe, ale jakże cenne szczęście.

„Maria” to historia ludzi. Prostych, żyjących w zgodzie z naturą, ludzi. Ale to również historia reżimu, strachu, zezwierzęcenia.

„Maria” to historia Ukrainy. Płodnej, złotej, soczystej. Ale również zmaltretowanej, krwawiącej, pełnej cierpienia.

„Maria” to historia chleba. To również historia głodu.

„Maria” to emocje. To życie i śmierć. Szczęście i ból. Spełnienie i wykorzystanie.

„Maria” to bijące, krwawiące serce.

„Maria” nie jest łatwa. Nie jest przyjemna. Ale jest ważna. Piękna. Oszałamiająca.
Prawdziwa.
I dlatego warto ją przeczytać.

"Zresztą, wokół śmierć, śmierć i tylko śmierć. Gdzie jest życie? Kiedy zacznie się życie?”

„Maria” to historia 26 285 dni tytułowej bohaterki. To historia jej serca, wypełnionego szczęściem i bólem. Nadzieją, pożądaniem i bezgranicznym cierpieniem.

„Maria” to historia ziemi. Ziemi dającej szczęście. Pierwotne, surowe, ale jakże cenne szczęście.

„Maria” to historia ludzi....

Ułas Samczuk "Maria", tłumaczenie Marta Żakowska,

Gdyby nie kilka słów przeczytanych na temat "Marii" u @opisujeksiazki, prawdopodobnie długo jeszcze na nią bym nie trafiła. Wydało ją bowiem niewielkie wydawnictwo @towarzystwo_im.iwana.franki. Kupiłam więc swój egzemplarz, podobnie jak podpatrzone u @efemerycznoscchwil "Stulecie Jakowa" Wołodymyra Łysa. To będzie taki mój mały wkład w czytanie literatury ukraińskiej, a "Maria" stanie się, z uwagi na podejmowaną tematykę, niejako literackim preludium do książki "Żółty książę" Wasyla Barki, która lada moment ukazać się ma w @wydawnictwokew.

Niezwykle wymowna jest już data Powstania "Marii". W roku 1933, już na emigracji w Czechach Ułas Samczuk napisał niewielką gabarytowo, aczkolwiek łamiącą czytelnicze serca powieść, której bohaterką staje się Maria młoda Ukrainka, której losem nie raz zakołyszą rozmaite życiowe sytuacje. I to właśnie Marii towarzyszyć będziemy przez dwadzieścia sześć tysięcy dwieście pięćdziesiąt osiem dni. Życia odmierzanego przez zmieniające się pory roku, następujace po sobie kolejne cerkiewne święta, w codzienności spędzanej na ciężkiej pracy a także w otoczeniu bawiących się osób. Od urodzenia do starości, pośród dni przynoszących siłę i karmiących zwątpieniem, w radości i smutku, w dostatku i głodzie.

Jak już wspomniałam "Maria" została napisana przed laty, w czasach Hołodomoru, który zabrał Ukrainie miliony ofiar, ale los zwykłego człowieka, którego roli Ułas Samczuk poświęcił wiele miejsca w swojej twórczości, przewijać się będzie również w kolejnych książkach autora.

Historia Marii brzmi jak baśń o przemijaniu, płynąca przez ludzie życie, dźwięcząca w uszach ballada, która jednak nikogo nie uchroni przed nadchodzącym złem. Tę właśnie wiejską sielankowość i idyllę, której nie przerwały wojny, która oparła się również rewolucji i przetrwała obalenie cara, ucina pewnego dnia przymusowa kolektywizacja wsi, która kilka lat później przyniesie kilka milionów ofiar.

"Z Moskwy i Kijowa biegną rozkazy:
– Chleba! Dawaj chleba!...
Chleb jest jeszcze na polu, w klosch chulacych się do ziemi. Po polach krążą stada brzuchatych wron, od skraja do skraja rozlegają się przekleństw. Nocami dzieci łuskają na podołki drogocenne ziarno i niosą głodnym rodzicom.
– "Ukraino, chleba! Dawaj chlieb!" Przrwody telegraficzne, rozmowy telefoniczne, głośniki i megafony – "chlieba". Na stacjach, w redakcjach, w biurach stukają maszyny do pisania, przepisują statystyki, przepisują rozkazy, przepisują nerwowo: "Chlieba, chlieba i chlieba!".
Ukraina dała wam "chlieb". Ukraina wije się z głodu, oblewa się potem, ryje w swoim czarnoziemie i wydziera z ziemi "chlieb".

Ułas Samczuk "Maria", tłumaczenie Marta Żakowska,

Gdyby nie kilka słów przeczytanych na temat "Marii" u @opisujeksiazki, prawdopodobnie długo jeszcze na nią bym nie trafiła. Wydało ją bowiem niewielkie wydawnictwo @towarzystwo_im.iwana.franki. Kupiłam więc swój egzemplarz, podobnie jak podpatrzone u @efemerycznoscchwil "Stulecie Jakowa" Wołodymyra Łysa. To będzie taki mój...

Marię, tytułową bohaterkę powieści Ułasa Samczuka poznajemy, gdy ta ma zaledwie sześć lat. W wyniku nieszczęśliwego wypadku ginie jej ojciec, a chwilę później umiera chorująca od pewnego czasu matka. Maria zostaje sierotą, a jej burzliwy - pełen wzlotów i upadków – życiorys dopiero zaczyna się tworzyć, malować przed oczami czytelnika…

Życie Marii toczy się na wsi - w miejscu, gdzie to praca na roli wyznacza porządek dnia, a prości ludzie mniej lub bardziej zdają sobie sprawę z wagi politycznych przemian. Wraz z kolejnymi zwrotami w życiu Marii: ślubem, narodzinami dzieci, stratą bliskich; zmiany dokonują się również w społeczeństwie: nadchodzi wojna z Japonią, pierwsza wojna światowa, a na sam koniec: wielka rewolucja Rosyjska, która zbiera najbardziej krwawe żniwo…

Życie Marii to pełna pięknych i poetyckich opisów powieść historyczna o trudnych losach Ukrainy. Główna bohaterka to postać nietuzinkowa, równie barwna, co i historia jej ojczyzny. Książka sama w sobie jest szczególna, ale gdy dodatkowo weźmie się pod uwagę obecną sytuację w Ukrainie – porusza do głębi.

To już któraś z kolei przeczytana przeze mnie książka reprezentująca literaturę ukraińską – i jak do tej pory – moja zdecydowana faworytka. Naprawdę warto po nią sięgnąć i zrobić na złość tym, którzy przez wiele lat zabraniali lektury tej książki, a w obecnych czasach nadal próbują stosować podobną retorykę…

Marię, tytułową bohaterkę powieści Ułasa Samczuka poznajemy, gdy ta ma zaledwie sześć lat. W wyniku nieszczęśliwego wypadku ginie jej ojciec, a chwilę później umiera chorująca od pewnego czasu matka. Maria zostaje sierotą, a jej burzliwy - pełen wzlotów i upadków – życiorys dopiero zaczyna się tworzyć, malować przed oczami czytelnika…

Życie Marii toczy się na wsi - w...