🔴 „Admirał wybrał śmielsze rozwiązanie. O północy z 6 na 7 listopada 1942 r., zdecydował się podjąć ryzyko związane z pogodą i trzymać się ustalonego planu. Fortuna jak zawsze sprzyjała odważnym. Tej nocy morze uspokoiło się. Siły Operacyjne 34 zakończyły przejście na północ, w stronę Madeiry i Porto Santo. Następnie przeszły zygzakiem niemal na szerokość geograficzną Gibraltaru, a po zmierzchu skierowały się zygzakiem na południowy wschód, w stronę Casablanki” (s.73).

✅ Operacja „Torch” była pierwsza podjętą na tak szeroką skalę operacją wojsk amerykańskich wobec państw Osi. O przygotowaniach do niej i morskim aspekcie działań wojennych opowiada książka Samuela Eliota Morisona.

✅ Samuel Eliot Morison (1887-1976) był historykiem i kontradmirałem amerykańskiej marynarki wojennej, specjalizującym się w historii amerykańskich działań morskich w okresie II wojny światowej. Dziełem jego życia była piętnastotomowa “History of United States Naval Operations in World War II”. Recenzowana książka stanowi tłumaczenie drugiego tomu serii, która ukazała się po raz pierwszy na rynku amerykańskim w 1947 r.

✅ Publikacja amerykańskiego historyka składa się z dwóch części. Pierwsza z nich jest poświęcona działaniom zbrojnym rozgrywającym się na terenie Maroka, druga natomiast przedstawia przebieg operacji, które miały miejsce w Algierze i Tunezji. Całość uzupełnia obszerna wkładka ze zdjęciami oraz kilkanaście bardzo dobrej jakości map. Książka w 80 % dotyczy działań, które rozgrywały się w ramach operacji „Torch” w dniach od 8 do 16 listopada 1942 r. Dla mnie najciekawszymi fragmentami tomu, były te dotyczące logistycznych aspektów planowania operacji. Wojska amerykańskie po raz pierwszy na tak szeroką skalę użyły jednostek desantowych. Brak odpowiedniego doświadczenia przyczyniał się do popełnienia wielu błędów oraz wzajemnych oskarżeń pomiędzy amerykańską armią a marynarką wojenną.

🔴„Oczywiście, armia niepochlebnie komentowała sposób w jaki marynarka wojenna dostarczyła ją na ląd. Wiele słów krytyki było usprawiedliwionych, ale niektóre z nich oparto na braku oszacowania naturalnych trudności. Krytyka, od początku surowa i autorytatywna, wyszła z samej marynarki wojennej. „Dramatyczna potrzeba lepszego szkolenia załóg łodzi była wszędzie widoczna” – taka była opinia sztabu admirała Hewitta, ale wszyscy wiedzieli przecież o tym, zanim wyszli w morze.” (s.107).

✅ Narracja Morisona bardzo mocno prezentuję amerykański punkt widzenia, co ma oczywiście swoje zalety i wady. Największym plusem jest niewątpliwie szeroka kwerenda źródłowa w archiwach amerykańskiej marynarki wojennej, do których autor miał właściwie nieograniczony dostęp. Od razu warto podkreślić, że tom prezentuje stan wiedzy z lat 40. i 50. XX wieku i pewne autorskie opinie i oceny zdążyły się już zdezaktualizować. Trzeba przyznać, że to ściśle militarna narracja, w której pojawia się mnóstwo szczegółów dotyczących jednostek amerykańskiej floty wojennej, uczestniczących w operacjach na wodach północno-afrykańskich w okresie od października 1942 r. do czerwca 1943 r. Uważam, że autorowi w niektórych miejscach, zabrakło rozłożenia równomiernych proporcji między detalicznym opisem danej jednostki (nie raz przedstawiany jest jej tonaż, załoga, uzbrojenie),a prowadzeniem narracji, w której nakreślone zostaje szersza perspektywa danego starcia czy zaprezentowanie ciekawej anegdoty, którą podzielili się uczestnicy starć z autorem książki.

✅ Trudno jest mi jednoznacznie powiedzieć, do kogo jest skierowana publikacja amerykańskiego historyka. Książka nie należy do łatwych w lekturze, jest przepełniona detalami, które zainteresują wyłącznie największych pasjonatów amerykańskiej marynarki wojennej. Dla czytelnika, który nie podziela powyższych zainteresowań, lektura publikacji może być niestety nużąca.

🔴 „Północno-zachodnia Afryka została odebrana Osi jako źródło zaopatrzenia i możliwa baza okrętów podwodnych, potencjalnie zagrożenie z Dakaru i portów atlantyckich. Wyzwolicielskie siły Stanów Zjednoczonych mogły wejść do Maroka i pomóc w wypędzeniu sił Osi z Północnej Afryki. Bazy, z których alianckie siły powietrzne mogły kontrolować przyległe wody i ochraniać statki, ciągnąc się pasem od Cieśniny Gibraltarskiej do Przylądka Dobrej Nadziei, zostały teraz oddane pod kontrolę Narodów Zjednoczonych” (s.214).

🔴 „Admirał wybrał śmielsze rozwiązanie. O północy z 6 na 7 listopada 1942 r., zdecydował się podjąć ryzyko związane z pogodą i trzymać się ustalonego planu. Fortuna jak zawsze sprzyjała odważnym. Tej nocy morze uspokoiło się. Siły Operacyjne 34 zakończyły przejście na północ, w stronę Madeiry i Porto Santo. Następnie przeszły zygzakiem niemal na szerokość geograficzną...

"Jak skopać dobrą książkę" ?
Kolejny tom historii Samuela Eliota Morisona przeczytany. Niestety nie była to przyjemność, a droga przez mękę. Sam autor ma pewne wady, nie jest bezstronny i zawsze bierze stronę amerykanów. Można przymknąć na to oko. Ważniejszą sprawą jest fakt osobistego uczestnictwa w opisywanych zdarzeniach i rozmowach ze świadkami. Tyle dobrego...
Wydanie sygnowane przez Finnę charakteryzuje się brakiem korekty i fatalnym tłumaczeniem. Po pierwsze panuje kolosalny bałagan w jednostkach miar. Masę podaje się na zmianę w tonach angielskich, tonach, funtach i kilogramach. Kaliber to przeplatanka cali i mm. Zasięg podawany jest w jardach. Odległość z kolei w milach, jardach i kilometrach. Głębokość tłumacz postanowił podać w fathomach, długość zaś w metrach i stopach. Miarą powierzchni są mile kwadratowe, mile razy mile i stopy kwadratowe. Temperatura podawana jest w fahrenheitach a nie w Celsjuszach. Czasami tłumacz w ogóle nie podawał jednostek:
"Długą na około 2 i pół mili linię brzegową między przylądkiem Fedhala a cyplem Sherki tworzy ciągła plaża, o nachyleniu 1 do 40 (CZEGO ? - dop. mój) i średniej szerokości przy przypływie i odpływie odpowiednio 400 do 500 stóp" (W tym przypadku błędu nie ma. Pozwolę sobie przytoczyć opinię fachowca "Tu akurat wg mnie błędu nie ma - nachylenie 1 do 40 to typowy sposób podawania proporcji nachylenia (tu akurat w proporcji jedna [jednostka] w pionie w stosunku do 40 [jednostek] w poziomie - czyli hipotetycznie na odcinku plaży teren pomiędzy samym brzegiem, a miejscem pomiaru 40 metrów dalej będzie o metr wyższy). Przy podawaniu takiej proporcji jednostki nie są potrzebne - chociaż zdecydowanie zdanie to można było sformułować lepiej" -[Maciej Borchardt]). Szkoda, że w książce nie zamieszczono takiego przypisu.
To tyle jeśli chodzi o jednostki miar. Teraz przyjrzyjmy się tłumaczeniu. W środku pełno jest zdań typu:
"Mniej więcej godzinę później, kiedy armia była gotowa do wkroczenia, poprosiła niszczyciele o odejście; pluton, który zajął Batterie du Port został zmieciony wystrzałem stanowisko kierowania ogniem, ale działa nie nadawały się do użytku i pozostało mnóstwo amunicji"
O co chodzi ? Sami musicie sobie dopowiedzieć.
Bzdur związanych z niewiedzą tłumacza o czym pisze, jest całe mnóstwo. Ograniczę się do kilkunastu. Pominę zrzucanie bomb głębinowych na baterię lądową przez samolot startujący z niszczyciela. Przeczytajmy ten fragment:
"... USS Savannah... podjął próbę uciszenia baterii brzegowej, ale mimo to Roe omal nie został wyłączony z akcji; okręt szedł równolegle do brzegu, w odległości mniejszej niż 6000 jardów i w tym czasie 4 razy został WZIĘTY W WIDŁY. Wtedy rozwinął prędkość 30 węzłów i ostro manewrując oddalił się."
W oryginale chodzi o OBRAMOWANIE okrętu. Następuje to wtedy kiedy dwie salwy upadają po obu stronach ostrzeliwanego okrętu. Tłumaczony fragment brzmiałoby lepiej: "...USS Savannah... podjął próbę uciszenia baterii brzegowej, podczas tej akcji omal nie został zatopiony. Okręt szedł równolegle do brzegu, w odległości mniejszej niż 6000 jardów i w tym czasie został cztery razy obramowany..."
Na stronie 169 czytamy: "W popołudniowym natarciu wszystko kliknęło" Co to jest za stwierdzenie ? Czytając ciąg dalszy dochodzimy do wniosku, że chodzi o "zagrało" lub "wyszło".
Na stronie 180 " ... sygnał stop ogłoszono... (dla okrętów)" Otóż taki sygnał nie istnieje. Może chodziło o "Zatrzymać okręt" lub "maszyny stop...". ?
Ta sama strona podaje:
"...że skupił się na nim niemal flankowy ogień o łuku 200" (stopni). Nie wiem o co chodzi.
Na stronie 198 mamy skróty ME - 109 gdzie powinno być Me-109.
Na stronie 211 "... nawiązał kontakt dźwiękowy z tym okrętem" Wyjaśniam, że niszczyciel poluje na U-boota. Wtedy nawiązuje kontakt za pomocą sonaru, lub hydrofonu. Sonar wysyła dźwięk w kierunku wroga i ten się od niego odbija (w dużym skrócie) i operator za pomocą powracającej fali określa położenie namierzanego okrętu. A hydrofon to taka "szklanka przyłożona do ściany" za pomocą której słuchamy dźwięków wydawanych przez okręt podwodny. Wracając do tematu niszczyciel nawiązuje kontakt i nic więcej. Tłumacz powinien podać za pomocą jakiego urządzenia.
Strona 256 i dalej "JU-88" powinno być Ju 88.
Strona 283 "Rano bateria... otworzyła ogień na plażę"
Wyjaśniam ogień otwiera się do jakiegoś celu. Na plaże można "położyć ogień" "lub obłożyć ogniem"
Rano bateria położyła ogień na plażę, lub obłożyła ją ogniem. Na tej samej stronie "ogień z krążownika HMS Rodney". HMS Rodney był pancernikiem. Dalej na tej samej stronie " przybił LST i zaczął wysuwać swój pontonowy most wyładunkowy". Większej bzdury nie czytałem. LST otwierał furty (drzwi) dziobowe i wysuwał rampę (pomost) wyładunkowy. Na pewno nie był pontonowy.
Więcej nic chciało mi się wypisywać.
Wydanie w twardej lakierowanej oprawie, na dobrym białym papierze. W środku tekstowi towarzyszą oryginalne mapy, które są bardzo czytelne.
Podsumowując fatalne tłumaczenia powoduje, że tej ciekawej książki nie można polecić nikomu. Lepiej poczytać w oryginale lub poczekać na porządne tłumaczenie.

"Jak skopać dobrą książkę" ?
Kolejny tom historii Samuela Eliota Morisona przeczytany. Niestety nie była to przyjemność, a droga przez mękę. Sam autor ma pewne wady, nie jest bezstronny i zawsze bierze stronę amerykanów. Można przymknąć na to oko. Ważniejszą sprawą jest fakt osobistego uczestnictwa w opisywanych zdarzeniach i rozmowach ze świadkami. Tyle dobrego...
Wydanie...