Zew Cthulhu: Księga Strażnika

Zanim zacznę opisywać podręcznik muszę nadać trochę kontekstu moim wypowiedziom. Nie jestem jakimś RPG-owym weteranem. W liceum grałem trochę w D&D i w autorskich światach opartych na mechanikach wymyślonych przez moich znajomych. Jakiś czas temu zacząłem oglądać sesje na kanale Baniaka i odsłuchiwać rozgrywki prowadzone w ramach podcastu Sesje na Podsłuchu. To sprawiło, że ponownie zainteresowałem się grami fabularnymi, a że nie miałem na podorędziu żadnego mistrza gry (dawna ekipa rozjechała się po krańcach Polski), samemu wziąłem się za prowadzenie sesji i wciągnąłem do zabawy znajomych. Zanim zakupiłem omawiany podręcznik rozegrałem około 10 spotkań bazując na zasadach opisanych w starterze do Zewu Cthulhu i tym co podglądnąłem/podsłuchałem na śledzonych przeze mnie sesjach. Z tej to pozycji początkującego mistrza gry będę oceniał recenzowany podręcznik.

Pierwszym co rzuca się w oczy i co chciałbym omówić jest szata graficzna polskiego wydania. Piękna twarda okładka występująca w trzech wariantach: podstawowym, limitowanym i ekskluzywnym, w każdym przypadku zachwyca i pięknie prezentuje się na biurku. Samemu mam wydanie podstawowe i jestem z niego w pełni zadowolony. Co się tyczy ilustracji wewnątrz podręcznika, tu kwestia jest bardziej złożona. Większość grafik to naprawdę wysoki poziom, są szczegółowe, nastrojowe i pięknie wykonane. Niestety zdarzają się także ilustracje, które cieszą oko w mniejszym stopniu i wyraźnie odbiegają poziomem od reszty. Na szczęście nawet w ich przypadku nie można mówić o ilustracjach brzydkich, a jedynie mniej udanych. Na duży plus wypada niepowtarzalność grafik, jest ich sporo i rzadko kiedy się powielają, a nawet wtedy niezupełnie w tej samej formie (np. kolorowa ilustracja i jej uproszczona szkicowana wersja). Największy zgrzyt w temacie wizualiów stanowi nieadekwatność grafik i opisów. Niestety to bolączka, która dotyka nie tylko podręczników do gier fabularnych, ale także ilustracji w „normalnych” książkach, a w szczególności okładek. Przykładem z omawianej pozycji może być ghul opisany w bestiariuszu. Z tekstu wynika, że jest to istota o psim wyglądzie, z kopytami zamiast nóg. Niestety ilustracja przedstawia typowego humanoidalnego zombie z normalną ludzką stopą i dziwną metalową protezą zamiast drugiej. Takich przykładów jest więcej, ale ogólnie oprawa graficzna podręcznika stoi na bardzo wysokim poziomie. Widać, że Zew Cthulhu to jeden ze znaczniejszych systemów i wykonaniem nie odbiega od podręczników do Warhammera, czy D&D, często je przewyższając.

Jeśli chodzi o treść podręcznika jest naprawdę dobrze. Moim zdaniem zawiera wszystko co do dobrej zabawy potrzebne. Zasady podstawowe są uzupełnione o opcjonalne reguły, a wszystko okraszono przykładami, dzięki czemu nawet osoba nieobeznana z RPG-ami, po chwili lektury zrozumie o co chodzi. Wydanie polskie zawiera nie tylko spis treści, ale także indeks, który znacząco ułatwia nawigację po, niemałym w końcu, podręczniku. Czasami miałem wrażenie, że niektóre rozdziały zostały dziwnie rozbite. Przykładowo mamy osobny rozdział o magii, osobny o księgach magii, a cześć zasad zamieszczono w rozdziale dotyczącym rozgrywki. Podczas ciągłej, pierwszej lektury wszystko to ma sens, bo podręcznik prowadzi od rzeczy podstawowych i prostych, po te bardziej złożone, do których zrozumienia dobrze znać te poprzednie. Nie wiem jednak jak będzie się to sprawdzało, kiedy będzie trzeba posłużyć się podręcznikiem na sesji. Tutaj jednak z pomocą może przyjść wspomniany indeks, dwie wstążkowe zakładki, w które została zaopatrzona księga oraz skrót zasad na końcu. Zaznajomieni z systemem mistrzowie nie będą też prawdopodobnie często sięgać do zasad, sprawdzając je jedynie w spornych sytuacjach.

Miło zaskoczył mnie bestiariusz, który zawiera nie tylko bestie i bogów z mitów Cthulhu, ale także kilka typowo horrorowych potworów, a nawet garść opisów zwierząt. Dzięki temu można budować przygody ze zróżnicowanym gronem adwersarzy. Także scenariusze dobrano rozsądnie. W podręczniku znajdują się dwa, które różnią się pod względem złożoności i nacisku na walkę/eksplorację. Co więcej są to przykłady scenariusza liniowego i nieliniowego, co pozwala na zaznajomienie się z różnymi typami narracji i lepsze opracowywanie własnych przygód w przyszłości. Cieszę się, że wydawnictwo Black Monk nie poszło najłatwiejszą droga i nie zamieściło w podręczniku przygody ze startera.

Na koniec kilka słów odnośnie samego systemu. Jako wielki fan twórczości samotnika z Providence jestem wręcz oczarowany klimatem, który przepełnia Zew Cthulhu. System fabularny świetnie oddaje nastrój prozy Lovecrafta. Oczywiście uczyniono pewne korekty, zmiany i uproszczenia, ale są one konieczne podczas translacji dzieła literackiego na system RPG. Zew Cthulhu może być dla niektórych graczy odstręczający przez wyjątkowy poziom trudności (chociaż oczywiście wiele zależy od Mistrzów Gry prowadzących sesje). W tym systemie bohaterowie giną często, często popadają w obłęd, a heroiczne czyny, jeśli się zdarzają, zawsze mają słodko-gorzki smak. Dla mnie to wielka zaleta, ale potrafię sobie wyobrazić, że nie każdy może to lubić. Z drugiej strony pod względem settingu, jest to system niezwykle przystępny. Mamy tu do czynienia z latami 20 XX wieku. Nie każdy „nie fantasta” będzie potrafił wczuć się w mrocznego elfa czarownika, o żywiołaku ognia nie wspominając, za to każdy, lepiej lub gorzej, powinien umieć odegrać wścibskiego dziennikarza, czy skrytego prywatnego detektywa. Zwyczajnie na co dzień, częściej stykamy się z archetypami postaci występujących w Zewie Cthulhu niż w takim np. Warhammerze. Kulturowa osmoza robi swoje nawet gdy nie jesteśmy wielkimi fanami horrorów i filmów noire.

Na koniec pragnę zachęcić wszystkie osoby, które nie rozgrywały jeszcze żadnej sesji RPG, żeby spróbowały. To naprawdę świetna zabawa, a dzięki starterom, jak ten z Zewu Cthulhu, i innym streszczeniom mechanik, jest to wbrew pozorom dość proste zadanie.

Zanim zacznę opisywać podręcznik muszę nadać trochę kontekstu moim wypowiedziom. Nie jestem jakimś RPG-owym weteranem. W liceum grałem trochę w D&D i w autorskich światach opartych na mechanikach wymyślonych przez moich znajomych. Jakiś czas temu zacząłem oglądać sesje na kanale Baniaka i odsłuchiwać rozgrywki prowadzone w ramach podcastu Sesje na Podsłuchu. To sprawiło, że...