Wiersze Safony to bez wątpienia zdobycz kultury starogreckiej, ale i ogółem zdobycz swoich czasów. Na tle ówczesnej patriarchalnej obyczajowości jest Safona i jej twórczość zjawiskiem wyjątkowym. Oto przecież kobieta okazała się być artystką równie wielką co męscy poeci, a może i przewyższającą niektórych. Safona co prawda nie była jedyną poetką starożytnej Grecji, ale było ich zdecydowanie mniej niż mężczyzn, ponadto wiersze innych poetek albo się nie zachowały, albo zwyczajnie nie dorównały Safonie, która mogła poszczycić się sławą ogólnogrecką, a nie tylko lokalną. Pomimo wielu przeciwności losu, wiatru wiejącego w oczy, jej twórczość dotrwała do naszych czasów – w kawałkach, bo w kawałkach – ale na całe szczęście.

Siła oddziaływania twórczości Safony opiera się na dwóch filarach. Pierwszym z nich jest uniwersalność. Większość wierszy traktuje o miłości, a niektóre zahaczają przy tym o takie uczucia czy emocje jak tęsknota (częsty motyw),zazdrość, pożądanie, błogość, nadzieja, ubolewanie nad przemijaniem i inne. Safona jako wykształcona zawodowo kształciła dziewczęta z rodów arystokratycznych, szykując je do roli matki i żony. Z przynajmniej częścią wychowanek łączyły ją silne więzi emocjonalne, co istotnie przełożyło się na jej twórczość; wiele z jej wierszy opowiada o uczuciach i więziach przywiązania do poszczególnych pannic, tęsknotą za czasem wspólnie spędzonym i wspomnieniami tego czasu. Uczucia te pozostają uniwersalne bez względu na epokę.

I tu zaczyna się drugi filar – wiersze te przesycone są sensualnością, zmysłowością, są głęboko zanurzone w uczuciach autorki, stamtąd jak gdyby wypływają na wierzch. Safona niejednokrotnie ociera się o miłosne wątki homoseksualne (co też czyni ją wyjątkową na tle przedgreckiej literatury). Ona po prostu układała w słowa to, co czuła – stąd atmosfera tych wierszy przesycona jest emocjonalnością wewnętrznych stanów i przeżyć, dość odważnych i dogłębnych jak na swoje czasy. Jest to również wyjątkowym, osobliwym świadectwem historycznym obyczajowości, z którego sporo można wyłuskać nawet pomimo faktu, że biografia Safony pełna jest dziur i legend.

Zachodzi tu wprawdzie jeszcze jeden czynnik – język Safony, który jest prosty i bezpośredni, w żadnym razie nie jest skomplikowany, a jednak ta prostota współgra z treścią i pomaga ją urzeczywistnić, uczynić namacalną, odczuwalną dla odbiorcy. To wszystko przyczyniło się do ogromnej popularności Safony i jej przejścia do historii, czego nie zdołał zdusić nawet papież Grzegorz VII (a próbował). Oczywiście współcześnie wiersze Safony mają wielu konkurentów i konkurentek, tworzących z nawet lepszym skutkiem, ale tym bardziej warto pamiętać o tej pionierce – o wpływie, który wywarła ona na poezję i ogółem na kulturę starogrecką.

Wiersze Safony to bez wątpienia zdobycz kultury starogreckiej, ale i ogółem zdobycz swoich czasów. Na tle ówczesnej patriarchalnej obyczajowości jest Safona i jej twórczość zjawiskiem wyjątkowym. Oto przecież kobieta okazała się być artystką równie wielką co męscy poeci, a może i przewyższającą niektórych. Safona co prawda nie była jedyną poetką starożytnej Grecji, ale było...

Książka przepiękna i budząca wiele dobrych emocji. Jest to jeden z najważniejszych zabytków literatury. Z pewnością warto poznać i zachwycić się.

Książka przepiękna i budząca wiele dobrych emocji. Jest to jeden z najważniejszych zabytków literatury. Z pewnością warto poznać i zachwycić się.

Jakaż szkoda, że z tysięcy wierszy Safony zachowało się do naszych czasów zaledwie kilkaset i to wiele z nich tylko we fragmentach. Nie zmienia to faktu, iż poetkę z wyspy Lesbos możemy śmiało stawiać w pierwszym szeregu twórców literatury wszech czasów.

Po upływie 2600 lat wiersze Safony zaskakują swoim uniwersalizmem. Nie znając autorki i zamieniając imiona bogów i bogiń na imiona chrześcijańskich świętych moglibyśmy potraktować jej wiersze jako napisane zaledwie kilkaset a nawet kilkadziesiąt lat temu przez pobożną mniszkę, a gdybyśmy zastąpili je jedynie personifikacjami, miałyby jeszcze bardziej współczesny rys, w końcu zamiast do Afrodyty, poetka mogłaby się zwracać do Miłości.

Safona nie trzyma się sztywno wyżyn Olimpu, wyraża także, a może przede wszystkim swoją przyjaźń i przywiązanie do dziewcząt, które oddano jej na wychowanie - w końcu te wiersze przyniosły jej największą sławę i rozpoznawalność oraz unieśmiertelniły ją w przymiotnikach "saficki" czy "lesbijski". Jest tutaj tak bardzo ludzka... Aż boli świadomość, że przez długie wieki kobieta, która wyraziła w wierszach swój żal związany z rozstaniem z długoletnimi wychowankami oddawanymi świeżo poślubionym małżonkom, była uważana za godną potępienia (również tego stwierdzonego uświęconymi pismami) gorszycielkę. Któż świadomy dożywotniego rozstania z młodą osobą, którą w dużym stopniu ukształtował nie odczuwałby straty?

"Zaszedł już księżyc i zgasły
Plejady, północ mija,
godziny płyną wolno,
a ja spoczywam sama".

Iluż poetów opisywało przez wieki ten stan? Zaledwie kilka dni temu pisałem o wierszu Władimira Buricza, który znów tutaj przytoczę:

"Leżę na plecach
i patrzę w sufit
z uszami pełnymi łez".

Czyż to nie to samo uczucie? Pomimo tego, że do naszych czasów dotrwało tak niewiele, cenię Safonę za jej głęboki humanizm, który emanuje z każdego jej wiersza. Cóż jeszcze innego mogę zrobić, niż wpisać ją na listę moich ulubionych pisarzy? Ci, którzy się na niej znaleźli (niezależnie od tego czy żyją obecnie, czy już nie),z pewnością poczuliby się uhonorowani takim towarzystwem :)

Jakaż szkoda, że z tysięcy wierszy Safony zachowało się do naszych czasów zaledwie kilkaset i to wiele z nich tylko we fragmentach. Nie zmienia to faktu, iż poetkę z wyspy Lesbos możemy śmiało stawiać w pierwszym szeregu twórców literatury wszech czasów.

Po upływie 2600 lat wiersze Safony zaskakują swoim uniwersalizmem. Nie znając autorki i zamieniając imiona bogów i...

Warto zwrócić uwagę na niedługi, choć ciekawy wstęp Janiny Brzostowskiej, ukazujący charakterystykę, zarys twórczości Safony i recepcje jej dzieł.

Różnorodna tematyka jest opisywana przez starożytną poetkę. Najlepiej będzie jak zacytuje kilka co ciekawszych ustępów...

Mamy tu odniesienia do moralności:

„Jeśli szanujesz bardziej i podziwiasz
ludzi wybitnych niż dobrych i prawych,
przykrość wyrządzasz mi...
swą próżnością”

Miłość (lesbijska?):

„I my dziewczęta...
przez całą noc śpiewałyśmy u drzwi
dla ciebie i twej ukochanej...
o piersi delikatnej jak fiołki”

Śmierć:
„Gdy spoczniesz kiedyś w grobie, nikt cię
tęsknotą nie wspomni”.

Warto zwrócić uwagę na niedługi, choć ciekawy wstęp Janiny Brzostowskiej, ukazujący charakterystykę, zarys twórczości Safony i recepcje jej dzieł.

Różnorodna tematyka jest opisywana przez starożytną poetkę. Najlepiej będzie jak zacytuje kilka co ciekawszych ustępów...

Mamy tu odniesienia do moralności:

„Jeśli szanujesz bardziej i podziwiasz
ludzi wybitnych niż dobrych i...

Piękne i dokończone. Przeze mnie.

Piękne i dokończone. Przeze mnie.