Chyba inspirowana popperowskim "Społeczeństwem otwartym" próba streszczenia filozofii Platona w formie fabularyzowanej, która okazała się skryto paszkwilem.
Ani to ciekawe, ani zgodne z faktami.

Sam tytuł nawiązuje do podróży Platona na Sycylię, gdzie rzekomo usiłował budować swoje "państwo idealne" rękami lokalnego monarchy. Zabobon ten obala pani Maria Maykowska w przedmowie do Listów Platona.

Nie chce mi się wypunktowywać innych, typowych i w kółko powtarzanych bzdur i ploteczek, bo sama książka niczego użytecznego nie wnosi, a jeśli ktoś chce faktycznie zapoznać się z myślami Platona, to zwyczajnie sięga po jego dzieła, a potem po profesjonalne opracowania, np "Etyka Platona. O formie platońskiej refleksji moralnej" Gwiazdecka. Ewentualnie chłonie wykłady prof Marka Piechowiaka.

"Przez swoją ironię Platon chciał chyba powiedzieć: ci, którzy nie mogą zrozumieć, muszą zrozumieć źle". Karl Jaspers

Chyba inspirowana popperowskim "Społeczeństwem otwartym" próba streszczenia filozofii Platona w formie fabularyzowanej, która okazała się skryto paszkwilem.
Ani to ciekawe, ani zgodne z faktami.

Sam tytuł nawiązuje do podróży Platona na Sycylię, gdzie rzekomo usiłował budować swoje "państwo idealne" rękami lokalnego monarchy. Zabobon ten obala pani Maria Maykowska w...

Hmmm.... Zdecydowanie czytałem lepsze rzeczy Pana Krawczyka, a czytałem ich sporo. Po tej lekturze mam jeden wniosek. Zmieniają się czasy, nie zmieniają się ludzie, mechanizmy w społeczeństwach pozostają takie same. Zmienia się jedynie tło i kontekst. Książka opowiada o życiu starożytnej Grecji, Platon jest tu jakby tylko uslużnym przykładem. Podzielona na krótkie rozdziały jest lekturą przyjemną i niemęczącą. Dodatkowo, stanowi poniekąd zachętę do zainteresowania się głebiej filozofią. Nie polecam tym, którzy chcieliby sięgnąć po Krawczuka po raz pierwszy.

Hmmm.... Zdecydowanie czytałem lepsze rzeczy Pana Krawczyka, a czytałem ich sporo. Po tej lekturze mam jeden wniosek. Zmieniają się czasy, nie zmieniają się ludzie, mechanizmy w społeczeństwach pozostają takie same. Zmienia się jedynie tło i kontekst. Książka opowiada o życiu starożytnej Grecji, Platon jest tu jakby tylko uslużnym przykładem. Podzielona na krótkie...

Niestety, kompletnie niedoceniona książka Aleksandra Krawczuka, który przybliża nam świat greckiej filozofii - a mianowicie Sokratesa czy Platona. Dużo razy teksty są pisane starodawnym stylem czy językami, przez co współczesny czytelnik może się kompletnie nie połapać co autor miał na myśli. Ja przeczytałem i wcale się nie zawiodłem. Np. Apulejusz - kim on był, to wie tyle osób w Polsce (i nie tylko, coraz bardziej na świecie też) co kot napłakał. A on bardzo cenił sobie filozofa i filozofię, która została nazwana jego imieniem "platońska". Niestety, stajemy się społeczeństwem "Disco polo" - czyli nie zastanawiamy się, skąd się tu wszyscy wzięliśmy, nie czytamy ambitnych powieści, chodzimy na dyskoteki zamiast do muzeów, teatru czy kina studyjnego. To mnie osobiście bardzo przeraża i chciałbym urodzić się 100 lat wcześniej.

Niestety, kompletnie niedoceniona książka Aleksandra Krawczuka, który przybliża nam świat greckiej filozofii - a mianowicie Sokratesa czy Platona. Dużo razy teksty są pisane starodawnym stylem czy językami, przez co współczesny czytelnik może się kompletnie nie połapać co autor miał na myśli. Ja przeczytałem i wcale się nie zawiodłem. Np. Apulejusz - kim on był, to wie tyle...

Dla mnie to jedna ze słabszych książek A. Krawczuka. Narracja postępuje na dwóch poziomach chronologicznych (co jest zabiegiem w sumie zręcznym),na obydwu wikła się przy tym w różnego rodzaju dygresje (jak zwykle u A. Krawczuka, co jednak zazwyczaj wychodzi temu Autorowi o wiele lepiej),na obydwu pozostaje, niestety, w zasadzie niedokończona. Wątek perypetii małżeńsko-majątkowych Apulejusza (żyjącego w II w. n. e. autora słynnej w starożytności powieści „Metamorfozy”) urywa się w samym środku opowieści, wątek życia i poglądów Platona (V-IV w. p. n. e.),szeroko prowadzony w latach wczesnej dorosłości filozofa (co prawda, prowadzony głównie różnego rodzaju dygresjami),niespodziewanie i zaskakująco zawęża się z chwilą dojścia do sedna, czyli tytułowej (co zaznacza sam Autor) relacji filozofa z tyranami (władcami) Syrakuz – Dionizjuszem I oraz Dionizjuszem II. Trzy kolejne pobyty filozofa w Syrakuzach przedstawione zostały pobieżnie, wręcz skrótowo. Można tu użyć argumentu, że już starożytni autorzy źródeł (w tym sam Platon w swoich pismach) również nie rozwodzili się na ten temat, zapewne wstydliwy dla filozofa ze względu na reputację obydwu syrakuzańskich samowładców jako despotów i okrutników, ale wcześniejszym etapom życia Platona (które przekazy antyczne też oświetlają raczej skąpo) A. Krawczuk poświęcił znacznie więcej miejsca – zamieszczając mnóstwo różnego rodzaju dygresji. Kompozycję książki, chociaż w zamierzeniu kunsztowną, uznaję więc za zachwianą i niedopracowaną.
Trzecia warstwa utworu to liczne fragmenty krytykujące wszelakiego rodzaju niegodziwości w postępowaniu władz państwowych (zabójstwa bez wyroku sądowego, grabież mienia obywateli, kłamstwa itp.) oraz totalitarne wręcz zapędy Platona, który przedstawiając w swoich pismach obraz idealnego państwa, ustroju i społeczeństwa (które mieliby zresztą ustanowić sprawujący rządy filozofowie) dał wizję przerażającą i przypominającą najgorsze doświadczenia XX w. Co prawda, wspomniane wyżej zbrodnie popełniały starożytne rządy Aten (zarówno demokratyczne jak i oligarchiczne),a wizje Platona pozostały szczęśliwie na kartach (czy raczej zwojach) jego dzieł, to jednak biorąc pod uwagę, iż książka powstała w końcu lat 60-ych XX w., bezpośrednio po tzw. wypadkach marcowych 1968 r., wymowa tej krytyki musiała być wówczas jednoznaczna. Tym bardziej, iż sporo uwagi A. Krawczuk poświęca platońskim planom całkowitej kontroli państwa nad poetami, ludźmi pióra i wszelkiego rodzaju twórcami, co wprowadzał w praktyce reżim komunistyczny Władysława Gomułki (swego rodzaju odpowiednikiem I sekretarza staje się w tym względzie tyran Syrakuz, Dionizjusz I). Za odwagę wyrażenia takich myśli, nieco tylko zawoalowanych, w trudnym okresie rządów komunistycznych, należą się Autorowi uznanie i podziw.

Dla mnie to jedna ze słabszych książek A. Krawczuka. Narracja postępuje na dwóch poziomach chronologicznych (co jest zabiegiem w sumie zręcznym),na obydwu wikła się przy tym w różnego rodzaju dygresje (jak zwykle u A. Krawczuka, co jednak zazwyczaj wychodzi temu Autorowi o wiele lepiej),na obydwu pozostaje, niestety, w zasadzie niedokończona. Wątek perypetii...

Jeśli o książce możemy powiedzieć, że jest piękna, to na pewno "Pan i jego filozof" to książka piękna. Piękna, a zarazem mądra. Ta mądrość wypływa z doświadczenia, uczoności i olbrzymiej erudycji jej autora. Zmarły na początku tego roku, nieodżałowany Profesor Aleksander Krawczuk był nie tylko wybitnym historykiem starożytności. Był również wielkim znawcą jej kultury, religii i, jak się okazuje, filozofii. W tym króciutkim dziele zawarł tak dużo głębi, iż można z niej czerpać garściami. Jak zwykle, w swym doskonałym stylu literackim, łączy bardzo wiele wątków w fascynującą całość, historia i literatura Rzymu miesza się tutaj z o parę wieków wcześniejszą filozofią, dając czytelnikowi prawdziwą intelektualną ucztę. Świetny historyk przeobraża się w równie błyskotliwego historyka filozofii, potrafi przekazać skomplikowane treści w nieskomplikowany, przystępny dla większości sposób. Jak zawsze także, Profesor Krawczuk okrasza narrację wieloma trafnymi, znamionującymi prawdziwą znajomość rzeczy, spostrzeżeniami. Czasami są one gorzkimi refleksjami nad stanem nauki i uprawiającymi ją jednostkami: "Może jednak to przemieszanie sprzeczności nie jest czymś niezwykłym i właściwym tylko tamtym czasom. Jeśli się zastanowić i rozejrzeć, chyba nietrudno byłoby wskazać w każdej epoce ludzi inteligentnych, uczonych, wyrachowanych, a jednocześnie lękliwie składających hołd najoczywistszym bzdurom i urojeniom. W ostatecznym zaś rozrachunku wychodzi na to, że każdy wiek najlepiej charakteryzują jego szaleństwa, przesądy, psychozy i schorzenia; bożyszcza każdej epoki stają się przedmiotem pośmiewiska i szyderstw czasów po niej idących, a nie mniej, choć inaczej, dziwaczących". Niekiedy prawdy Uczonego mają wymiar bardziej ogólny, aczkolwiek odpowiadający wszystkim czasom i społeczeństwom: "Jednego jestem całkowicie pewien, bo tego nauczyło mnie zarówno studium filozofii, jak też pilna obserwacja wydarzeń życia codziennego: istoty śmiertelne będą zawsze tak samo łatwowierne (...). Ostatecznie niemal każde pięknie brzmiące słowo nadaje się, by uczynić zeń hasło; a hasła dotyczyć mogą życia religijnego, społecznego, ustrojowego. Zawsze znajdą się filozofowie, bardzo uczenie, lecz i głupkowato spierający się o ich treść prawdziwą, oraz fanatycy, z lubością wzajem się wymordowujący tylko z powodu różnic w definiowaniu pojęć".
"Pan i jego filozof" to książka, po którą powinien sięgnąć każdy, kto interesuje się starożytnością. Zapewniam, że jej lektura może na długo pozostać w pamięci.

Jeśli o książce możemy powiedzieć, że jest piękna, to na pewno "Pan i jego filozof" to książka piękna. Piękna, a zarazem mądra. Ta mądrość wypływa z doświadczenia, uczoności i olbrzymiej erudycji jej autora. Zmarły na początku tego roku, nieodżałowany Profesor Aleksander Krawczuk był nie tylko wybitnym historykiem starożytności. Był również wielkim znawcą jej kultury,...

Bardzo przyjemna lektura. Język zręczny, zgrabny i przystępny. Zabrakło trochę ontologii platońskiej, która jest wszakże, obok teorii państwa, najważniejszym dorobkiem intelektualnym ateńskiego filozofa. Brak ten jednak rekompensują ciekawostki czysto historyczne, a także wnikliwa analiza Platona jako po prostu człowieka, który tak jak my wszyscy, z głową pełną marzeń i nadziei borykał się ze słabościami, niespełnieniem, poczuciem straty. Z pewnością warto dorobek Krawczuka poznać wnikliwiej.

Bardzo przyjemna lektura. Język zręczny, zgrabny i przystępny. Zabrakło trochę ontologii platońskiej, która jest wszakże, obok teorii państwa, najważniejszym dorobkiem intelektualnym ateńskiego filozofa. Brak ten jednak rekompensują ciekawostki czysto historyczne, a także wnikliwa analiza Platona jako po prostu człowieka, który tak jak my wszyscy, z głową pełną marzeń i...

Bardzo ciekawa książka, godna polecania wszystkim którzy chcą bliżej poznać filozofię i losy Sokratesa i Platona. W sposób ciekawy i nietuzinkowy Aleksander Krawczuk przybliża filozofię Sokratesa i Platona, odbrązawiając ich co nieco. Ważnym atutem książki jest to, że osadza filozofów w realiach historycznych, co ułatwia zrozumienie zarówno filozofii jak i losów ww. Ciekawym rozwiązaniem jest uzupełnienie filozoficzno - historycznych rozważań o losy Apulejusza, Pudentilli, Poncjana i Pudensa, uwikłanych w drobną mistyfikację.
Nadmienić trzeba, że książka jest napisana językiem przystępnym dla przeciętnego czytelnika.

Bardzo ciekawa książka, godna polecania wszystkim którzy chcą bliżej poznać filozofię i losy Sokratesa i Platona. W sposób ciekawy i nietuzinkowy Aleksander Krawczuk przybliża filozofię Sokratesa i Platona, odbrązawiając ich co nieco. Ważnym atutem książki jest to, że osadza filozofów w realiach historycznych, co ułatwia zrozumienie zarówno filozofii jak i losów ww....

Aleksander Krawczuk dzięki swoim licznym publikacjom mocno przybliżył polskiemu czytelnikowi świat starożytny. Nie inaczej jest w książce "Pan i jego filozof" opatrzonej podtytułem "Rzecz o Platonie". W istocie, podtytuł ten mówi wiele (acz nie wszystko) o jej treści. Akcja książki toczy się niejako dwutorowo: w północnoafrykańskiej Oei w II w. n.e. i w Grecji okresu klasycznego. W pierwszym przypadku poznajemy losy rzymskiego pisarza Apulejusza, który po ożenku z bogatą wdową został oskarżony o czary. W drugim natomiast sam Apulejusz przedstawia nam wybrane zagadnienia z życia i działalności Sokratesa i Platona. Krawczuk bardzo pomysłowo snuje narrację dokonując pewnego wyboru z koncepcji Platona znanych z jego literackiej spuścizny. Poruszone zostały kwestie Tyranii Trzydziestu, wyprawy Cyrusa, czy sycylijskich wojaży Platona. Autor zarysowuje też przy okazji panoramę Cesarstwa za Antoninów, gdy było ono - jak to trafnie ujął w swej książce Paul Veyne - imperium grecko-rzymskim. Nie sposób nie wspomnieć też o dostrzegalnych aluzjach do sytuacji politycznej w powojennej Polsce, gdzie - tak jak w imperialnym Rzymie - nie było prawdziwej polityki.

Tomasz Babnis

Aleksander Krawczuk dzięki swoim licznym publikacjom mocno przybliżył polskiemu czytelnikowi świat starożytny. Nie inaczej jest w książce "Pan i jego filozof" opatrzonej podtytułem "Rzecz o Platonie". W istocie, podtytuł ten mówi wiele (acz nie wszystko) o jej treści. Akcja książki toczy się niejako dwutorowo: w północnoafrykańskiej Oei w II w. n.e. i w Grecji okresu...

Przyjemna lekturka :)

Przyjemna lekturka :)