Mniejszości seksualne w PRL-u? "Polskość wyklucza homoseksualizm" Znajome? Co można było przeczytać w czasopismach, książkach, obejrzeć w kinie, usłyszeć podczas procesów sądowych. Jak wielu i jak wiele zapomniano. Jak (nie) odnalazł się w problematyce IPN. Autor nie ograniczył się do tematu 'geje w PRL-u', zwrócił także uwagę na lesbijki, osoby transpłciowe, transwestytów. Uwzględnił też takie zagadnienia, jak postrzeganie w Polsce homoseksualizmu na Zachodzie, emigrację, wreszcie problem AIDS/HIV i początki ruchów LGBT w Polsce. Między rozdziałami zamieszczono wybór listów od osób nieheteronormatywnych opublikowanych w czasopismach. Zestawiona Bibliografia, osobno do każdego rozdziału, wskazuje na rozmiar kwerendy, różnorodność wykorzystanych przekazów źródłowych, ogrom pracy.
Polecam!

Mniejszości seksualne w PRL-u? "Polskość wyklucza homoseksualizm" Znajome? Co można było przeczytać w czasopismach, książkach, obejrzeć w kinie, usłyszeć podczas procesów sądowych. Jak wielu i jak wiele zapomniano. Jak (nie) odnalazł się w problematyce IPN. Autor nie ograniczył się do tematu 'geje w PRL-u', zwrócił także uwagę na lesbijki, osoby transpłciowe, transwestytów....

Wreszcie ktoś, kto historię nieheteronormatywnej
części społeczeństwa potraktował poważnie.

Czytając tę książkę towarzyszył mi duży smutek,
smutek z powodu tego, że dostrzegam, że niestety,
ale wciąż całkiem sporo pozostało z tamtejszych
uprzedzeń i fałszywych przekonań w dzisiejszej Polsce.

Publicysta Krzysztof Tomasik z kronikarskim zacięciem opisuje sytuację nieheteronormatywnych osób w czasach PRL-u. Nie tylko geje się tu pojawiają, ale i osoby transpłciowe, jak również lesbijki. Bada i studiuje prasę, wątki LGBT w kinie i książkach. Należy tutaj wymienić choćby akcję "Hiacynt", artykuł "Jesteśmy inni" Dariusza Proroka o polskiej homofobii, który to ukazał się w "Polityce"; czy też film "Zygfryd" (1986) Adrzeja Domalika, uzanawany za pierwszy film gejowski.
Szokujące są materiały autorstwa Wandy Półtawskiej, opisujące miłość lesbijską jako największe zło w obozach koncentracyjnych, jako ostateczny upadek człowieczeństwa (sic!).
Bardzo cenną częścią książki są listy osób z tamtej epoki, często bardzo dramatyczne i przejmujące,
świadczące o tym jak ciężko wówczas żyło się osobom LGBT. Wyłania się z nich osamotnienie, niezrozumienie, a także wyobcowanie, jak również wstyd, strach i lęk przed odrzuceniem, wyśmianiem i społecznym potępieniem. Serce się kraje czytając. A także ogromna tęsknota za bliskością drugiego człowieka, co stanowi przecież jedną z najnatrualniejszych potrzeb ludzi.
Temat osób LGBT nie był wówczas częścią debaty publicznej ani częścią kwestii praw człowieka. Panował strach przed posądzeniem o homoseksualizm, co było gorsze niż oskarżenie o zabójstwo człowieka (sic!).
Obecnie z jednej strony żyje się lepiej tej części społeczeństwa, powstaje wiele książek, filmów, piosenek, klubów itp. itd. Z drugiej można dostrzec, że część osób dalej powtarza fałszywe i krzywdzące przekonania odnośnie osób LGBT, np. stygmatyzujące nosicieli wirusa hiv.
Moim zdaniem nie zmieniło się też jedno - jeśli politycy zauważają, że mogą coś ugrać dzięki tej grupie społecznej, to nie wahają się wykorzystać tego do osiągnięcia swoich celów. Może to być tworzenie sztucznego wroga, w celu np. odwrócenia uwagi od innych ważnych kwestii, albo obietnice bez pokrycia w celu wygrania wyborów.

Warto przeczytać, żeby zrozumieć genezę polskiej homofobii.

Wreszcie ktoś, kto historię nieheteronormatywnej
części społeczeństwa potraktował poważnie.

Czytając tę książkę towarzyszył mi duży smutek,
smutek z powodu tego, że dostrzegam, że niestety,
ale wciąż całkiem sporo pozostało z tamtejszych
uprzedzeń i fałszywych przekonań w dzisiejszej Polsce.

Publicysta Krzysztof Tomasik z kronikarskim zacięciem opisuje sytuację...

Autor podjął się naprawdę trudnego tematu, spychanego często na margines, a w PRL-u wręcz często wypieranego że świadomości. Skrzętnie pozbierał wszelkie dostępne lub dopiero po latach ujawniane materiały. Mimo, że nie zawsze zgadzałam się z poglądami i spostrzeżeniami Autora na dany temat to jednak książkę czyta się płynnie. Rozdziały rzadko kończą jakieś konkretne podsumowania, raczej Autor zostawia wyciągnięcie wniosku z danego rozdziału czytelnikowi. Trochę raziło mnie, zwłaszcza w dłuższych cytowanych fragmentach utworów czy wypowiedzi innych osòb słabe wyróżnienie tego z tekstu. Często łapałam się na tym, że się gubię w tym gdzie jeszcze jest cytat, a gdzie już analiza Pana Tomasika. Książka jest bogato ilustrowana, co też jest dużym plusem. Jest to pozycja ciekawa pod względem historyczny pokazuje jak takie rzeczy były postrzegane i traktowane w PRL-u w życiu społecznym i kulturalnym.

Autor podjął się naprawdę trudnego tematu, spychanego często na margines, a w PRL-u wręcz często wypieranego że świadomości. Skrzętnie pozbierał wszelkie dostępne lub dopiero po latach ujawniane materiały. Mimo, że nie zawsze zgadzałam się z poglądami i spostrzeżeniami Autora na dany temat to jednak książkę czyta się płynnie. Rozdziały rzadko kończą jakieś konkretne...

ciekawa

ciekawa

Nie polecam. Raz chaotyczne. Niektóre wątki są nadmiernie rozbudowane (pewnie te, na których autor lepiej się zna),inne potraktowane na odczepnego. Dwa siakieś takie to akademickie, taka "antropologia za biurka". Generalnie opisane jest nie tyle samo zjawisko, co jego recepcja społeczna, polityczna, czy w kulturze. Praktycznie nie ma nic na temat realiów życia osób nieheteronormatywnych w PRL czy początkach ruchu LGBT.

Nie polecam. Raz chaotyczne. Niektóre wątki są nadmiernie rozbudowane (pewnie te, na których autor lepiej się zna),inne potraktowane na odczepnego. Dwa siakieś takie to akademickie, taka "antropologia za biurka". Generalnie opisane jest nie tyle samo zjawisko, co jego recepcja społeczna, polityczna, czy w kulturze. Praktycznie nie ma nic na temat realiów życia osób...

Mrówcza praca autora. Książka ciekawa i dość wyczerpująca temat.

Mrówcza praca autora. Książka ciekawa i dość wyczerpująca temat.

Dobry i konkretny zbiór informacji na temat zjawiska homoseksualizmu w Polsce 1945-1989. Autor pokazuje nie tylko źródła, problemy, stereotypy i chronologię tego aspektu życia Polaków, ale również konteksty od sądowych przez filmowe po literaturę.
Nie brakuje również wspomnień osób zaangażowanych w polski ruch LGBT jak w kraju, tak i zagranicą. Najbardziej chyba jednak uderza to, jak niewiele w publicznym postrzeganiu homoseksualizmu się zmieniło mimo 30 lat rzekomego liberalizmu. I choć dziś nadal wiele praw i ogólne postrzeganie osób LGBT w przestrzeni publicznej pozostawia wiele do życzenia, wtedy ta sytuacja była o wiele mniej przyjemna.
Wszystkim, którzy w przyjemny sposób chcą zapoznać się z kronikami zjawiska, którego nie ma i nie było, a przywieźli je Amerykanie wraz z upadkiem PRL, polecam.

Dobry i konkretny zbiór informacji na temat zjawiska homoseksualizmu w Polsce 1945-1989. Autor pokazuje nie tylko źródła, problemy, stereotypy i chronologię tego aspektu życia Polaków, ale również konteksty od sądowych przez filmowe po literaturę.
Nie brakuje również wspomnień osób zaangażowanych w polski ruch LGBT jak w kraju, tak i zagranicą. Najbardziej chyba jednak...

Widzialem inne tytuly tego autora, zabralem sie jedna za Gejerel, jako pozycje mniej znana. Czesto tak robie. Gejerel to rozbudowana, gigantyczna wrecz praca na temat obecnosci mniejszosci seksualnych w mediach i kulturze Polski Ludowej. Kazdy kto mieszkal w PRL odniesie sie inaczej do zawartych w ksiazce tresci, dziecinstwo, mlodosc czy doroslosc kazdego z nas wypadnie na troche inne lata, stad tez nasza znajomosc tych filmow, ksiazek, artykulow bedzie rozna, a dla mlodszego pokolenia ksiazka moze okazac sie wyzwaniem gdyz jest po prostu dosc dluga. Znajomosc przynajmniej niektorych tych nazwisk, autorow, programow, niezmiernie pomaga czytelnikowi przerobic caly ten material. Ksiazka po kilkuset stronach zaczyna wydawac sie coraz bardziej smutna, to straszne ostamotnienie tych osob w tamtych latach, ktore pamietam, bylo naprawde ciezarem a teraz po latach stalo sie czyms co czasem trudno wybaczyc. Nie wiem czy pocieszeniem jest ze PRL z taka sama obojetnoscia deptalo zycia rowniez wszelkich innych, totalnie przecietnych obywateli. Zainteresowalo mnie to ze w latach 70tych komunisci podzielili sie kontrola nad moralnym kompasem z kosciolem katolickim. Zastanawia w naszym kraju, poza kpiarskim i wlasciwie okrutnym wysmiewaniem sie z innych, brak innych odmian poczucia humoru. Ciekawym zabiegem autora bylo rowniez umiejscowienie na koncu rozdzialu o pobytach za granica i jak one ksztaltowaly swiadomosci mniejszosci seksualnych w Polsce. Podziwiam autora za ogrom pracy, przystepny jezyk, ciekawe, wywazone uwagi.

Widzialem inne tytuly tego autora, zabralem sie jedna za Gejerel, jako pozycje mniej znana. Czesto tak robie. Gejerel to rozbudowana, gigantyczna wrecz praca na temat obecnosci mniejszosci seksualnych w mediach i kulturze Polski Ludowej. Kazdy kto mieszkal w PRL odniesie sie inaczej do zawartych w ksiazce tresci, dziecinstwo, mlodosc czy doroslosc kazdego z nas wypadnie na...

Znakomita reporterska robota z dotarciem do historii nieznanych, zamazywanych. I do tragicznych historii, które rzucają cień na to, co obserwujemy wokół siebie dzisiaj. Lektura smutna, choć zdarzają się epizody wręcz komiczne, ale głównie jednak przygnębiająca. Jest to też dobra książka po prostu o czasach PRL, dużo się z niej można dowiedzieć po prostu o funkcjonowaniu ówczesnego społeczeństwa.

Znakomita reporterska robota z dotarciem do historii nieznanych, zamazywanych. I do tragicznych historii, które rzucają cień na to, co obserwujemy wokół siebie dzisiaj. Lektura smutna, choć zdarzają się epizody wręcz komiczne, ale głównie jednak przygnębiająca. Jest to też dobra książka po prostu o czasach PRL, dużo się z niej można dowiedzieć po prostu o funkcjonowaniu...

Autor opisuje różne kwestie jeśli chodzi o podejście władz PRL do nienormatywnych zachowań seksualnych. Oczywiście głównie omawia homoseksualizm w męskim wydaniu, ale wątki lesbijskie tez porusza. Sami zainteresowani najczęściej w mniej lub bardziej dosadny sposób opisują to zjawisko, przedstawiają różne oblicza "problemu". Jak widać, najczęściej piętnowano odmienne preferencje seksualne jako zagrażające społecznym normom, zbyt wywrotowe, lub przemijające zjawisko . Kuriozalne jest, że można było twierdzić, że zapanowała "moda" na homoseksualizm,no i że te gorszące "perwersje" wzięły się z zachodniego stylu życia.

Tomasik nakreśla szereg działań władzy, która schizofrenicznie ignorowała mniejszości seksualne, ale i planowała zastraszanie i infiltrację środowiska w akcji Hiacynt. UB i milicja dobrze wiedzieli, że jednostki którym udowodni się "pedalstwo" mogą stać siĘ wdzięcznymi informatorami.

Jednostki wyjątkowo oporne łamano przez procesy ( Nasierowski, Marchwiccy),zakaz drukowania. 

Tomasik opowiada o znanych artystach, tancerzach, aktorach i pisarzach. M. Gajda, A. Nowakowski.  Iwaszkiewicz, Pankowski, Nasierowski.

Przedstawia czołowe osiągnięcia literatury gejowskiej, stereotypiczne wizerunki w kryminalnych gniotach, tropi wątki homoerotyczne u znanych reżyserów. Zafrapowała mnie historia filmu z Szapołowską i Jankowską Cieślak Inne spojrzenie, a poza tym historia trójkąta więziennego z Kownacką, Zającówną I Blaszczyk czyli 'Nadzór",

Nie zbraknie tutaj ruchu orędującego wolność i równość wszystkich zachowań seksualnych, (nie)obecności problemu AIDS  w schyłkowym PRL-u, przaśnych sposobów na walkę z "pornografią', dyskusji o motywie męskich przebieranek w damskie fatałaszki. Bardzo rozbudowana, kompleksowa publikacja  badająca różne aspekty. każdy rozdział zamyka jakiś autentyczny list czytelników zmagających się ze swoją seksualnością, czy trans-seksualnością. 

Autor opisuje różne kwestie jeśli chodzi o podejście władz PRL do nienormatywnych zachowań seksualnych. Oczywiście głównie omawia homoseksualizm w męskim wydaniu, ale wątki lesbijskie tez porusza. Sami zainteresowani najczęściej w mniej lub bardziej dosadny sposób opisują to zjawisko, przedstawiają różne oblicza "problemu". Jak widać, najczęściej piętnowano odmienne...