Tę książkę mi ukradziono. Co prawda za moją niechętną zgodą, ale jednak. I nie dziwię się wcale, że tak się stało. Bardziej dziwiło mnie to, k t o tego dokonał - sprawczynią kradzieży była cierpiąca na depresję, niemniej ogromnie prosta fanka Dody i Ich Troje, współlokatorka ze szpitalnego pokoju. Do dziś pamiętam, jak leżąc na korytarzu psychiatryka w pasach bezpieczeństwa z wypiekami na twarzy pochłaniała Ciorana.

Niedawno wróciłam do tej książki w wydaniu bibliotecznym i 3/4 spośród przeczytanych 2/3 zawartości musiałam przepisać. A że przy okazji przepisywania nieodzownie się zapamiętuje, poszczególne myśli dla mnie ożyły - zaczęły rozmawiać ze sobą nawzajem. I tak przyszła mi do głowy metamyśl o Cioranie, autorze m.in. poniższej afirmacji kobiecości:

"Kobiety od mężczyzn wolę dlatego, że mają nad nimi jedną przewagę: są bardziej niezrównoważone, a więc bardziej skomplikowane, bardziej przenikliwe i cyniczne, nie licząc owej tajemniczej wyższości, jaką daje im tysiącletnie zniewolenie".

- czyżby wyciągnięcie konsekwencji z własnego stwierdzenia:

"Najskuteczniejsza metoda zyskania wiernych przyjaciół to gratulować im porażek."?

Tę książkę mi ukradziono. Co prawda za moją niechętną zgodą, ale jednak. I nie dziwię się wcale, że tak się stało. Bardziej dziwiło mnie to, k t o tego dokonał - sprawczynią kradzieży była cierpiąca na depresję, niemniej ogromnie prosta fanka Dody i Ich Troje, współlokatorka ze szpitalnego pokoju. Do dziś pamiętam, jak leżąc na korytarzu psychiatryka w pasach...

Jak to zbiór aforyzmów - jedne są lepsze, drugie nieco gorsze. Często zresztą ze sobą sprzeczne, lecz taka jest istota tego typu zbiorów.

Co do samej filozofii Ciorana, to nie wiem czy zbiór aforyzmów jest najlepszym do niej wstępem. Aforyzmy są zawsze wieloznaczne, ich celem jest skłonienie do przemyśleń. Ciężko z nich wyciągnąć ogólną myśl przewodnią (tym bardziej, że jego filozofia to dość pokrętny optymistyczny pesymizm, uzasadniający wolę życia wolnością w zakresie wyboru śmierci tj. swobodną możliwością popełnienia samobójstwa w każdej chwili).

Poniżej kilka myśli, które najbardziej zapamiętałem:

"Po tylu latach, u schyłku życia, widzę ją ponownie. „Dlaczego plączesz?" -zapytałem ją na wstępie. „Nie płaczę” -odparła mi. W istocie nie płakała, uśmiechała się do mnie, ale jako że wiek zniekształcił jej rysy, radość nie mogła już odnaleźć drogi do jej twarzy, z której można by wyczytać: „Ktokolwiek nie umrze młodo, wcześniej czy później to odpokutuje”.

„Bóg nie stworzył niczego, co byłoby dla niego bardziej obrzydliwe, niż ten świat, toteż znienawidził go tak bardzo, że od dnia, gdy go stworzył, ani raz na niego nie spojrzał”. Nie wiem, kim był muzułmański mistyk, który to napisał, imię tego przyjaciela pozostanie dla mnie na zawsze nieznane."

"Można sobie wszystko wyobrazić i wszystko przewidzieć z wyjątkiem tego, jak nisko można upaść."

"W miarę jak słabnie pamięć, zapominamy o pochwałach, jakich nam nie szczędzono, a zaczynamy sobie przypominać nagany, których nam udzielano. To sprawiedliwe, rzadko bowiem zasługiwaliśmy na pierwsze, drugie zaś rzucają pewne światło na to, czego o sobie nie wiedzieliśmy."

"W przyjaźni godne uwagi jest to, że prawie w tym samym stopniu, co miłość, stanowi niewyczerpane źródło rozczarowań i wściekłości, a przez to płodnych zaskoczeń, których wyrzekać się byłoby rzeczą nieroztropną."

"Kobiety od mężczyzn wolę dlatego, że mają nad nimi jedną przewagę: są bardziej niezrównoważone, a więc bardziej skomplikowane, bardziej przenikliwe i cyniczne, nie licząc owej tajemniczej wyższości, jaką daje im tysiącletnie zniewolenie"

"Pochłaniać biografię za biografią, żeby lepiej się przekonać o bezsensowności każdego przedsięwzięcia, każdego losu."

"Ostryga, aby zbudować swoją muszlę, musi przepuścić przez swe ciało pięćdziesiąt tysięcy razy więcej wody morskiej, niż wynosi jej ciężar. ... Że też wybrałem taki dziwaczny przykład cierpliwości!"

"W dzieciństwie imponowała mi jedna postać: wieśniaka, który dowiedziawszy się, że odziedziczył spadek, chodził od karczmy do karczmy, a za nim kroczył „grajek”. Przepyszny letni dzień: cała wieś pracowała na polu; tylko on jeden w towarzystwie swojego skrzypka przemierzał opustoszałe ulice, nucąc jakiś romans. Po upływie dwóch lat był równie biedny jak przedtem. Gdy teraz rozmyślam o nim, w dalszym ciągu wierzę, że naprawdę był kimś, że z wszystkich mieszkańców wioski on jeden miał w sobie wystarczającą klasę, żeby się stoczyć."

"Mniej lub bardziej jesteśmy skłonni uznać, że ktoś nienawidzi tego, co robimy. Jednak bardziej boli nas, gdy wzgardzi poleconą mu przez nas książką, co rani nas jak podstępny cios. Zatem ktoś poddaje w wątpliwość nasz gust, a nawet nasz sąd."

"Wielką, jedyną oryginalnością miłości jest uczynienie szczęścia nieodróżnialnym od nieszczęścia."

"Możemy kochać byle kogo, z wyjątkiem nam podobnych, dlatego właśnie, że są do nas podobni."

Jak to zbiór aforyzmów - jedne są lepsze, drugie nieco gorsze. Często zresztą ze sobą sprzeczne, lecz taka jest istota tego typu zbiorów.

Co do samej filozofii Ciorana, to nie wiem czy zbiór aforyzmów jest najlepszym do niej wstępem. Aforyzmy są zawsze wieloznaczne, ich celem jest skłonienie do przemyśleń. Ciężko z nich wyciągnąć ogólną myśl przewodnią (tym bardziej, że...

Późny Cioran - mniej zaciekły i gwałtowny niż w swoich pierwszych tekstach, a bardziej zwięzły, celny i, nierzadko, autoironiczny. Aforyzmy z "Wyznań i anatem" w większości porażają swoją paradoksalnością. Znajdą się tu jednak również i takie, które ocierają się o banał. Tematy klasyczne - od Boga przez Bacha po rozczarowanie, pragnienie zniknięcia i cierpienie. Patrząc na twórczość Ciorana i na to, jak w kółko obraca się ona wokół tych samych obsesji, nie sposób nie zdumieć się tym, jak wiele można wysnuć tak podobnych, a jednocześnie tak odmiennych refleksji wokół stałych problemów.

Późny Cioran - mniej zaciekły i gwałtowny niż w swoich pierwszych tekstach, a bardziej zwięzły, celny i, nierzadko, autoironiczny. Aforyzmy z "Wyznań i anatem" w większości porażają swoją paradoksalnością. Znajdą się tu jednak również i takie, które ocierają się o banał. Tematy klasyczne - od Boga przez Bacha po rozczarowanie, pragnienie zniknięcia i cierpienie. Patrząc na...

W sumie fajne takie aforyzmy, dla mnie trochę banalne bo sam często mam takie pesymistyczno-nihilistyczne myśli. No ale Cioran zręczniej operuje słowami niż ja.

W sumie fajne takie aforyzmy, dla mnie trochę banalne bo sam często mam takie pesymistyczno-nihilistyczne myśli. No ale Cioran zręczniej operuje słowami niż ja.

Póki nie przeczytałem całej książki, ceniłem za wątpliwości, którymi lubił się dzielić przy różnych okazjach. Jednak takie połączenie cynizmu i nihilizmu nie może prowadzić do żadnego pozytywnego programu. Kontestacja dla samej kontestacji to słaby poziom filozofowania. Jeżeli ktoś chciałby poznać pesymizm w jego znamienitej wersji, powinien przeczytać Schopenhauera. Cioran może być popularny, bo mówi prostym językiem o banalnych sprawach, przez co stawiam między nim a Paulo Coehlo - afirmacji życia jako takiego - znak równości.

Żeby pozostać uczciwym dodam, że jest kilkanaście w tej książce aforyzmów o wyszukanym smaku i celności niepospolitej.

Póki nie przeczytałem całej książki, ceniłem za wątpliwości, którymi lubił się dzielić przy różnych okazjach. Jednak takie połączenie cynizmu i nihilizmu nie może prowadzić do żadnego pozytywnego programu. Kontestacja dla samej kontestacji to słaby poziom filozofowania. Jeżeli ktoś chciałby poznać pesymizm w jego znamienitej wersji, powinien przeczytać Schopenhauera. Cioran...