Niniejszy tom – pod redakcją Józefa Bednarka i Anny Andrzejewskiej – stanowi kolejną próbę ujęcia problematyki relacji triady ontyczno-relacyjnej: Cyberprzestrzeń – Człowiek – Edukacja, w kontekście opisu coraz bardziej ważkiego i rzutkiego pod względem społecznym zagadnienia: Rodzic, dziecko, nauczyciel w przestrzeni wirtualnej.

Publikacja została podzielona na dwie części. Pierwszą, pod tytułem Przestrzeń wirtualna w perspektywie pedagogicznej, poświęcono edukacyjnym aspektom cyberprzestrzeni. Swoje analizy prezentują w niej zarówno wybitni naukowcy, od wielu lat specjalizujący się w badaniu różnorodnych zjawisk edukacyjnych w cyberprzestrzeni, jak i debiutujący, młodzi badacze.

Część tę otwiera wprowadzający w temat artykuł naszego autorstwa pod tytułem Nowa rola nauczyciela i ucznia w zmieniającej się przestrzeni cyfrowej. Zastanawiamy się w nim nad kwestią przeobrażającego się znaczenia i miejsca tych dwóch najważniejszych podmiotów edukacyjnych z perspektywy cywilizacyjnej.

Problematykę tę kontynuuje Katarzyna Borawska-Kalbarczyk w opracowaniu zatytułowanym Uczeń w pułapkach cyfrowej infosfery – od informacji do wiedzy i mądrości. Autorka przedstawia wyniki prowadzonych przez siebie badań, które wskazują na potrzebę modernizacji procesu kształcenia, co ma umożliwić wzmacnianie kompetencji informacyjnych uczniów prowadzących do samodzielnego budowania wiedzy.

W kolejnym artykule, zatytułowanym Kształcenie w społeczeństwie sieci, Rafał Głębocki porusza problem dostosowania procesów i modeli kształcenia do wymagań współczesności. Wskazuje także na konieczność uwzględnienia w nich tematyki zagrożeń wynikających z wykorzystania technologii informacyjnych. Artykuł czwarty, zatytułowany Cyberprzestrzeń w nauczaniu, jest wprowadzeniem w praktykę dydaktyczną. Olga Pawłowska prezentuje w nim zalety i zagrożenia, jakie dla procesu nauczania stwarza cyberprzestrzeń, oraz wyniki swoich pilotażowych badań, ukazujących nastawienie studentów do e-edukacji.

Autor kolejnego tekstu, Józef Chwedorowicz, przedstawia wyniki badań własnych, nawiązujących do badań prof. Philipa G. Zimbardo nad używaniem pornografii przez młodych mężczyzn. W dalszej części analizy prezentuje metody powstrzymania konsumpcji pornografii przez młodzież.

Kamila Jakubczak-Krawczyńska w artykule zatytułowanym Demokracja medialna i demokracja sondażowa a opinia publiczna. Problematyka relacji we współczesnym społeczeństwie informacyjnym omawia zagadnienia dotyczące sondowania opinii publicznej oraz zwrotnego wpływu wyników sondaży na kształtowanie tych opinii.

Następne opracowanie, pod tytułem Media cyfrowe jako narzędzie doskonalenia kompetencji personelu medycznego, autorstwa Jolanty Jancewicz, poświęcone jest problemowi dynamicznego postępu nauk medycznych, co wymaga od pracowników świadczących usługi w sferze ochrony zdrowia stałego rozwoju zawodowego. Autorka omawia także pojęcie i istotę zawodów medycznych, znaczenie mediów cyfrowych i ich zastosowanie w dydaktyce, medyczne platformy edukacyjne oraz e-learning w ochronie zdrowia.

Pierwszą część książki zamyka tekst Moniki Krupy pod tytułem Współczesna relacja mistrz – uczeń, poruszający problem kształtowania tego rodzaju relacji, a także rozpoznawania zaburzeń poznawczo-intelektualnych u dzieci oraz właściwej reakcji na ich objawy.

Druga część publikacji, zatytułowana Indywidualny i społeczny wymiar zagrożeń przestrzeni wirtualnej, stanowi refleksję na temat społeczno-edukacyjnych uwarunkowań funkcjonowania młodego pokolenia w świecie wirtualnym.

Rozważania te rozpoczyna Bożena Matyjas, która w swoim artykule zatytułowanym Nowe formy uzależnień młodzieży w świecie wirtualnym wskazuje na nowe uzależnienia, takie jak: siecioholizm, zakupoholizm online oraz fonoholizm.

Jarosław Korczak zaś prezentuje wyniki badań dotyczących aktywności oraz społecznej wartości przekazów polskich internautów zamieszczanych w serwisie YouTube. Omawia przyczyny popularności tego rodzaju kanałów oraz ich rolę w procesie edukacji i kreowania wzorców społecznych.

Tematykę tę kontynuuje Sylwester Bębas w tekście zatytułowanym Uzależnienia od portali społecznościowych na przykładzie Facebooka. Celem analiz jest skłonienie do refleksji nad racjonalnym korzystaniem z nich i wskazanie zagrożeń wynikających z niewłaściwego użytkowania nowych mediów.

Artykuł Anny Pawiak pod tytułem Wirtualne światy jako współczesne środowisko. Zjawiska manipulacji w opinii studentów to opis wyników badań własnych dotyczących sytuacji w Internecie, w których pojawia się zjawisko manipulacji. Autorka omawia także skutki manipulacji oraz sposoby jej przeciwdziałania.

Adam Andrzejewski swoje rozważania, zatytułowane Fora internetowe źródłem informacji dla młodzieży o stosowaniu substancji psychoaktywnych – na przykładzie polskiego serwisu Hyperreal.info, koncentruje się wokół problematyki niebezpiecznych zachowań nastolatków w cyberprzestrzeni, w szczególności na forach internetowych, gdzie wymieniają się informacjami i doświadczeniami związanymi z zażywaniem substancji psychoaktywnych.

Kolejny artykuł, autorstwa Justyny Woźniak, pod tytułem Seksting – niebezpieczna zabawa nastolatków, odnosi się do zjawiska zamieszczania autopornografii w Internecie oraz szkodliwych następstw moralnych i zdrowotnych tego typu zachowań wśród nastolatków.

Tematykę tę kontynuuje Piotr Remża w tekście zatytułowanym Jak wirtualne niepowodzenia stają się realne? Przedmiotem jego analiz jest radzenie sobie z niepowodzeniami, które wobec zagrożeń świata cyfrowego nabierają nowego znaczenia.

Podjęte w tomie analizy stanowią przyczynek do interdyscyplinarnego i wieloaspektowego ujęcia zagadnienia relacji rodzic – dziecko – nauczyciel w przestrzeni wirtualnej. W swej istocie łączą tradycyjne podstawy teoretyczno-metodyczne kształcenia i wychowania dzieci i młodzieży z coraz bardziej aktualną i społecznie znaczącą problematyką cyberprzestrzeni i światów wirtualnych. Poszczególne teksty wskazują na szanse i zagrożenia, które stwarza cyberświat, zarówno dla dziecka, jak i rodzica i nauczyciela.