rozwińzwiń

Edycja genów. Władza nad ewolucją

Okładka książki Edycja genów. Władza nad ewolucją Jennifer A. Doudna, Samuel H. Sternberg
Okładka książki Edycja genów. Władza nad ewolucją
Jennifer A. DoudnaSamuel H. Sternberg Wydawnictwo: Prószyński i S-ka Seria: Na ścieżkach nauki popularnonaukowa
Kategoria:
popularnonaukowa
Seria:
Na ścieżkach nauki
Tytuł oryginału:
Crack in Creation. The New Power to Control Evolution
Wydawnictwo:
Prószyński i S-ka
Data wydania:
2018-06-12
Data 1. wyd. pol.:
2018-06-12
Język:
polski
ISBN:
9788381232791
Tłumacz:
Adam Tuz
Tagi:
Adam Tuz ewolucja geny CRISPR manipulowanie DNA
Średnia ocen

7,5 7,5 / 10

Oceń książkę
i
Dodaj do biblioteczki

Porównaj ceny

i
Porównywarka z zawsze aktualnymi cenami
W naszej porównywarce znajdziesz książki, audiobooki i e-booki, ze wszystkich najpopularniejszych księgarni internetowych i stacjonarnych, zawsze w najlepszej cenie. Wszystkie pozycje zawierają aktualne ceny sprzedaży. Nasze księgarnie partnerskie oferują wygodne formy dostawy takie jak: dostawę do paczkomatu, przesyłkę kurierską lub odebranie przesyłki w wybranym punkcie odbioru. Darmowa dostawa jest możliwa po przekroczeniu odpowiedniej kwoty za zamówienie lub dla stałych klientów i beneficjentów usług premium zgodnie z regulaminem wybranej księgarni.
Za zamówienie u naszych partnerów zapłacisz w najwygodniejszej dla Ciebie formie:
• online
• przelewem
• kartą płatniczą
• Blikiem
• podczas odbioru
W zależności od wybranej księgarni możliwa jest także wysyłka za granicę. Ceny widoczne na liście uwzględniają rabaty i promocje dotyczące danego tytułu, dzięki czemu zawsze możesz szybko porównać najkorzystniejszą ofertę.
Ładowanie Szukamy ofert...

Patronaty LC

Mogą Cię zainteresować

Oceny

Średnia ocen
7,5 / 10
73 ocen
Twoja ocena
0 / 10

OPINIE i DYSKUSJE

Sortuj:
avatar
137
101

Na półkach:

Opis metody odkrywania i działania CRISP-Cas9 bardzo mi się podobał. Natomiast wywody o ewentualnych reperkusjach strasznie mnie zemdliły. Odniosłem wrażenie, że autorka poczuwa się do odpowiedzialności za następstwa odkrycia w którym brała udział, co w mojej opinii jest niepotrzebne. Jestem przekonany, że odkrycie było tylko kwestią czasu, przypomina to mi trochę Roberta Oppenheimera „Teraz stałem się śmiercią, niszczycielem światów”. Nie nie stał się.

Opis metody odkrywania i działania CRISP-Cas9 bardzo mi się podobał. Natomiast wywody o ewentualnych reperkusjach strasznie mnie zemdliły. Odniosłem wrażenie, że autorka poczuwa się do odpowiedzialności za następstwa odkrycia w którym brała udział, co w mojej opinii jest niepotrzebne. Jestem przekonany, że odkrycie było tylko kwestią czasu, przypomina to mi trochę Roberta...

więcej Pokaż mimo to

avatar
891
154

Na półkach: , ,

Czterowartościowe kodowanie danych. Adresacja bezpośrednia i pośrednia. Transmisja pakietowa, Suma kontrolna, odtwarzanie danych po błędach, pamięć asocjacyjna, ... Nie, nie jest to książka o informatyce. Tak Natura działa od miliardów lat, a Ludzie tylko podążają jej śladem.

Edycja genów i futurystyczne marzenia o terapiach genowych przywoływane w fantastyce naukowej dzieją się już dziś. Poprawianie wadliwego kodowania białek, tuning genowy, programowanie eugeniczne, leczenie celowane i tak dalej. To potęga dająca władzę nad nami samymi.

Naukę opisuje się trudno, bo niełatwo wyważyć przekaz między szczegółami i terminologią, a popularyzacją celów badań naukowych, klarownym opisaniem ich znaczenia, zastosowań, korzyści i zagrożeń. "Edycja" świetnie sobie z tym radzi mimo, że jest gęsto przetykana terminologią genetyki, ale świetnie objaśnia koncepcje i działanie inżynierii genetycznej w jej odsłonie CRISPR-Cas9. Trzeba tę książkę przeczytać, bo na stronie 87 dowiecie się skąd wzięły się szczepionki mRNA. Szczepionki programowane i nie jest to żadna fikcja. Już nie.

Czterowartościowe kodowanie danych. Adresacja bezpośrednia i pośrednia. Transmisja pakietowa, Suma kontrolna, odtwarzanie danych po błędach, pamięć asocjacyjna, ... Nie, nie jest to książka o informatyce. Tak Natura działa od miliardów lat, a Ludzie tylko podążają jej śladem.

Edycja genów i futurystyczne marzenia o terapiach genowych przywoływane w fantastyce naukowej...

więcej Pokaż mimo to

avatar
649
352

Na półkach:

Znakomita książka, w której współtwórczyni technologii CRISPR/Cas9 nie tylko wyjaśnia jej działanie, ale też przybliża historię odkrycia i rozwoju tego narzędzia oraz, co równie ważne, pochyla się nad implikacjami tego rozwiązania dla ludzkości w tym fizycznymi czy etycznymi.

Bardzo podoba mi się postawa noblistki, która nie tylko jest wybitnym naukowcem, ale dzięki swojej społecznej wrażliwości dba o to, by technologia CRISPR została właściwie zrozumiana przez nie-naukowców, a także stale podejmuje liczne działania mające na celu przestrzeganie w nauce etyki i moralności.

„Edycja genów” jest pozycją stosunkowo krótką, jak na poziom zaawansowania zagadnienia, o którym traktuje, ale autorka (we współpracy ze swoim doktorantem) zgrabnie i przejrzyście wyjaśnia wszystkie tematy. Oczywiście dobrze przed przystąpieniem do lektury nabyć jakąś wiedzę z genetyki, biologii komórki i ewolucji, ale Doudna bardzo się stara, by lektura była zrozumiała dla każdego czytelnika.

Uważam, że ta książka powinna być obowiązkową pozycją do przeczytania przez każdego człowieka – pozwala zrozumieć jedno z największych współczesnych osiągnięć nauki, a wyjaśnienia dostarcza kobieta, która sama pomagała je zdobyć.

Znakomita książka, w której współtwórczyni technologii CRISPR/Cas9 nie tylko wyjaśnia jej działanie, ale też przybliża historię odkrycia i rozwoju tego narzędzia oraz, co równie ważne, pochyla się nad implikacjami tego rozwiązania dla ludzkości w tym fizycznymi czy etycznymi.

Bardzo podoba mi się postawa noblistki, która nie tylko jest wybitnym naukowcem, ale dzięki swojej...

więcej Pokaż mimo to

avatar
106
105

Na półkach:

CRISPR nie wiem czy ten termin jest już powszechny i przez moją dotychczasową ignorancje o nim nie słyszałem czy może jest to coś co dopiero z czasem stanie się słowem, które będzie wśród ludzi wywoływało mieszane uczucia.
Nie raz słyszałem o inżynierii genetycznej zarówno faktach jak i licznych teoriach spiskowych. Jest to coś co wywołuje w jednych fascynacje, a w innych gniew na samą myśl. Autorzy tego tekstu, a przy okazji badacze, którzy zaczęli CRISPR zmagają się właśnie z takimi problemami i próbują je rozwiązać.
Nie będę rozpisywał tu wszystkiego, ale pragnę wspomnieć o tym, że CRISPR zaczął się od wojny, która dzieje się każdego dnia, ale dla nas jest niedostrzegalna, a większości ludzi nawet się nią nie interesuje i jak widać było to błędne założenie, bo teraz ta wojna wpływa i na nas. Co to jednak za wojna, której nie dostrzegamy, a zaczęła to wszystko? Mówiąc wprost między wirusami, a bakteriami. Jak się okazuje te drugie są na straconej pozycji i miliony z nich umiera w tych starciach, ale niektóre bakterie stworzyły tarczę w układzie genetycznym, co pozwoliło im przetrwać. Nauczyły się bronić przed atakami krwiożerczych wirusów. Tutaj też ma zacząć się cała przygoda. Początkowe założenia nie sięgały tak daleko, ale im bardziej temat się rozciągał, a wiedza poszerzała stało się jasne, że badania nie skończą się tylko na bakteriach. Chociaż nadal dla wielu jest to fantastyka, to ten proces już się zaczął. Coraz więcej ludzi dostrzega potencjał w ulepszaniu kodu genetycznego także ludzkiego i są nawet państwa co już na to przyzwalają. Z pewnością nie powstaną jak na razie żadne hybrydy ani inne rzeczy znane z filmów i książek SF, ale potencjał jest naprawdę ogromny. Kto wie czy za x lat dana część ludzkości nie będzie lepsza niż pozostała dzięki pieniądzom, które pozwolą rozwijać kod genetyczny dziecka od czasu zapłodnienia jajników i wybierać przy tym cechy z jakimi urodzi się owe dziecko. Oczywiście badania tego typu mogą także w przyszłości sprawić, że być może uda się leczyć ludzi z wrodzonymi chorobami genetycznymi czy nawet nowotwory. Jak widać jest to niesamowita sprawa, ale jednocześnie może stać się obusiecznym ostrzem. Autorzy książki próbują znaleźć odpowiedź jak powinno zostać wykorzystane przez nich odkrycie. Widać ich niepokój o przyszłość, ale jednocześnie widzą potencjał, który powstał dzięki nim. Myślę, że każdy kto interesuje się tą tematyką powinien zapoznać się z tą książką.

CRISPR nie wiem czy ten termin jest już powszechny i przez moją dotychczasową ignorancje o nim nie słyszałem czy może jest to coś co dopiero z czasem stanie się słowem, które będzie wśród ludzi wywoływało mieszane uczucia.
Nie raz słyszałem o inżynierii genetycznej zarówno faktach jak i licznych teoriach spiskowych. Jest to coś co wywołuje w jednych fascynacje, a w innych...

więcej Pokaż mimo to

avatar
867
851

Na półkach:

"Mam nadzieję, że inwentarz żywy po edycji genów uczyni rolnictwo bardziej humanitarnym i przyjaznym środowisku, a nie tylko bardziej zyskownym."

[…]

"Nieuchronnie zbliża się chwila, kiedy ktoś użyje CRISPR w odniesieniu do ludzkiego zarodka – czy to w celu wyeliminowania cechy anemii sierpowatej z linii płciowej jakiejś pojedynczej rodziny, czy po to, by wprowadzić w niej udoskonalenia natury niemedycznej – a to może równie dobrze zmienić na dłuższą metę historię naszego gatunku w sposób niemożliwy do przewidzenia."

Powyższe cytaty pochodzą z książki Edycja genów, napisanej przez Jennifer A. Doudna wspólnie z Samuelem Sternbergiem. Autorzy są biochemikami i twórcami systemu CRISPR dzięki, któremu możliwa jest precyzyjna edycja fragmentów genomu, w celu uzyskania pożądanych wyników. Jennifer A. Doudna w 2020 roku otrzymała Nagrodę Nobla w dziedzinie chemii, wspólnie z Emmanuelle Charpentier.

To nie jest łatwa książka, zwłaszcza jeśli chodzi o wytłumaczenie przedmiotu działania. Biologia molekularna oraz współczesna biochemia doszły już dawno do takiego momentu, że bez przygotowania, w zasadzie trudno zrozumieć czym zajmują się naukowcy. Nawet jakieś tam podstawy związane z nauką biologii w szkole średniej w klasie o profilu biologiczno-chemicznym tego nie ułatwiają. Co najwyżej jestem w stanie rozumieć podstawowe procesy i pojęcia. Ale ta książka ma trzy warstwy. Ta najmniej zrozumiała – stricte naukowa, tłumacząca jak doszło do odkrycia i jak działa edycja genów przy wykorzystaniu mechanizmu CRISPSR jest niezmiernie szczegółowa. Rozumiem może niewielką część, więc przyjąłem strategię, że w zasadzie interesuje mnie sam mechanizm i możliwości. Autorka przyszła mi nieco z pomocą, gdyż w pewnym momencie opisała, wizytę w szkole swojego syna, gdzie została poproszona o wyjaśnienie tego, czym się zajmuje.
[...]
całość:
https://www.speculatio.pl/edycja-genow/

"Mam nadzieję, że inwentarz żywy po edycji genów uczyni rolnictwo bardziej humanitarnym i przyjaznym środowisku, a nie tylko bardziej zyskownym."

[…]

"Nieuchronnie zbliża się chwila, kiedy ktoś użyje CRISPR w odniesieniu do ludzkiego zarodka – czy to w celu wyeliminowania cechy anemii sierpowatej z linii płciowej jakiejś pojedynczej rodziny, czy po to, by wprowadzić w...

więcej Pokaż mimo to

avatar
258
21

Na półkach: ,

Autorka książki, laureatka Nagrody Nobla, opisuje wynalezioną przez siebie rewolucyjną metodę CRISPR, pozwalającą precyzyjnie modyfikować DNA. Metodę odkryto jako mechanizm obronny bakterii, które potrafią wyszukiwać i niszczyć DNA wstrzyknięte przez wirusy. Jest to metoda bardzo prosta i tania w użyciu - eksperymenty, które dotąd wymagały ogromnych środków i czasu przy znikomej skuteczności, teraz można zrobić w domu za pomocą kupionych w internecie substancji. W związku z tym o CRISPR dużo się mówi, szybko zdobywa popularność, a jej zastosowania wydają się bardzo szerokie: od leczenia chorób genetycznych ludzi do nadawania nowych cech roślinom i zwierzętom, by były zdrowsze i bardziej przyjazne środowisku. Jest to także zagrożenie, bo zmodyfikowane organizmy zachowają nowe cechy w dalszych pokoleniach, czego konsekwencji nie jesteśmy w stanie przewidzieć. Dowiedziałem się też o zagrożeniach, o których nie miałem pojęcia, np. zaprojektowano "silnik genowy", który omija mechanizmy ewolucji i szybko rozprzestrzenia się po całym gatunku. Można w ten sposób np. uodpornić komary na malarię - wszystkie, na całym świecie. Można by było też je w ten sposób... wysterylizować i zniszczyć cały gatunek. Dotyczy to także innych gatunków, więc ostrożnie...
Pierwsza część, wyjaśniająca działanie metody, jest nieco bardziej naukowa i nie dla każdego może być łatwa w odbiorze. Część druga, o skutkach społecznych jej użycia, jest bardziej przystępna i tę część polecam wszystkim.

Autorka książki, laureatka Nagrody Nobla, opisuje wynalezioną przez siebie rewolucyjną metodę CRISPR, pozwalającą precyzyjnie modyfikować DNA. Metodę odkryto jako mechanizm obronny bakterii, które potrafią wyszukiwać i niszczyć DNA wstrzyknięte przez wirusy. Jest to metoda bardzo prosta i tania w użyciu - eksperymenty, które dotąd wymagały ogromnych środków i czasu przy...

więcej Pokaż mimo to

avatar
29
3

Na półkach:

książka z 2018 roku

książka z 2018 roku

Pokaż mimo to

avatar
579
565

Na półkach: , ,

Genetyczna ruletka

Odkrycie struktury DNA zamknęło pewien etap, z drugiej strony rozpoczęło wielką przygodę człowieka, który teraz mógł bardziej świadomie wpływać na świat genów. Obecnie znajdujemy się w newralgicznym punkcie rozwoju genetyki i inżynierii manipulowania nimi. Niemal dekadę temu przełomu dostarczyła nowa metoda ‘dobierania się’ do struktury kodu życia. Za skrótowcem CRISPR/Cas stoi ogromny potencjał skutecznej, w miarę prostej i punktowej metody edycji genów. Jennifer Doudna za fundamentalny wkład w wyjaśnienie jej mechanizmów otrzymała ostatnio Nobla. Wspólnie z doktorantem Samuelem Sternbergiem napisała o tym książkę – „Edycja genów. Władza nad ewolucją”. Tekst składa się wyraźnie z dwóch części. Pierwsza jest bardziej techniczna i historyczna, opowiada o dojściu do odkrycia. Druga stanowi namysł nad bioetycznymi zagrożeniami związanymi z postępem genetyki oraz próbę naszkicowania najbliższej przyszłości. Tekst wydał mi się nierówny – mam trochę zastrzeżeń do pierwszej części, drugą oceniam zdecydowanie lepiej.

Z perspektywy człowieka, który interesuje się genetyką amatorsko, pierwsza część, bardziej formalna i wprowadzająca w techniczne detale, okazała się zdecydowanie niedopracowana i trochę niekonsekwentna. Przykładowo, autorzy opisują wczesne mechanizmy edycji genów z enzymem ZFN (mniejsza o znaczenie skrótu) na stronie 58. Pozornie jest to wiec tekst dla nieco obeznanych z tematem. Jednak w dalszej części (np. str. 139-140) dostajemy informacje zupełnie podstawowe o lokalizacji DNA w jądrze, sposobie transportu przez mRNA w celu wyprodukowania białek, itd. Genetyka uchodzi za trudniejszy dział biologii i raczej nie szkodziłoby, by na początku zebrać kilka faktów, które wykluczą bezradność czytelnika i potrzebę wracanie do wcześniejszych partii, lub co gorsza ‘doczytywania’ z innych książek (mój przykład pokazuje, że autorzy z jednej strony zakładają zupełny brak wiedzy u czytelnika, z drugiej jednak poruszają się w żargonie na różnych poziomach). Oczywiście bezcenne są opisy samej techniki CRISPR z ciekawie podanymi kolejnymi niejasnościami, zagadkami i sposobami ich rozwikłania. Dość dobrze treść dopowiadają rysunki, świadomie ogólne, skupione na idei – zdecydowanie przydatne. Chyba najciekawszy fragment pierwszej części wiąże się z opisem samego odkrycia zjawiska. Po raz kolejny przydało się w nauce szczęście i przypadek. Dzięki zrozumieniu aktywności bakterii, które po milionach lat wypracowały broń genetycznej walki z bakteriofagami, ludzie dostali ostatecznie narzędzie do precyzyjnego modyfikowania genów w dowolnych organizmach (polecam str. 73-80).

Zdecydowanie pełnowymiarowego kolorytu problemów współczesnej genetyki nabiera tekst w drugiej części, uzupełniającej przemilczane ‘oczywistości’ z pierwszej, a dającej ogromny ładunek dylematów etycznych, które każdy musi ostatecznie przepracować sam. Autorzy, którzy uczestniczą od kilku lat w akcji uświadamiającej publicznie zalety i zagrożenia wynikające z edycji genów, sporo pytań zostawiają bez odpowiedzi, dużo jednak rozjaśniają. Jednocześnie dają czytelnikowi narzędzia intelektualne do wypracowania własnych przekonań, przywołują przykłady poprawy życia ludzi, ale i oczywiste i subtelne niebezpieczeństwa. Jednoznacznie separują GMO od lepszych metod genetycznych (str. 167),pokazują zalety najnowocześniejszych technik, w porównaniu do nieprzewidywalnych hodowli roślin wyselekcjonowanych na podstawie przypadkowych mutacji. Bardzo trafnie wiążą społeczną niechęć z niewiedzą. Ta ostatnia pozwala chociażby na dość bezrefleksyjne zaakceptowanie wsobnych hodowli ras zwierząt domowych (które czasem są okrutne w uzyskanej niewydolności somatycznej następnych pokoleń – polecam str. 186-188). Techniki CRISPR/Cas przy takiej ‘niefrasobliwości’ wydają się czymś subtelnym, pozbawionym ślepego okrucieństwa. Oczywiście przywołane różne klasy zagrożeń (społeczne, moralne, ekonomiczne, cywilizacyjne,… ) wymagają namysłu. Autorzy systematycznie analizują konsekwencje prawdopodobnych scenariuszy przyszłości. Najbardziej niebezpieczne są, w ich przekonaniu, edycje tzw. napędów genowych i komórek germinalnych (płciowych).

Świat laboratoriów i szalek Petriego dość złudnie wydaje się odległy od codzienności szpitalnej. Trudno odmówić prawa do godności osobom cierpiącym na genetyczne schorzenia (szczególnie te jednogenowe) i ich oczekiwania na postęp w edycji genów by poddać się terapii, która dla niektórych postronnych wydaje się niemal synonimem eugeniki. Dość ostrożnie Doudna i Sternberg podchodzą do wielu możliwych kierunków rozwoju genetyki, rozważnie (choć z zafascynowaniem badawczym) referują świat nauki i konsekwencje jej ustaleń dla przyrody. Starają się unikać dogmatyzmu i zbyt łatwego zamykania się na rzeczywistość (str. 287):

„W moim pojęciu rozgraniczenie między naturalnym a nienaturalnym to fałszywa dychotomia, a jeśli powstrzymuje nas ona przed ulżeniem ludzkiemu cierpieniu, to jest to również niebezpieczne.”

„Edycja genów” może stanowić podstawę do rozważań nad przyszłością w dobie pędzącej techniki oferującej coraz sprawniej osiągnięcia nauki. Między modyfikowaniem genów, by dochować się potomka na miarę Einsteina a zagwarantowaniem, by dziecko uniknęło cukrzycy, HIV, Alzheimera czy nowotworu jest kolosalna różnica. Taka na miarę życia w godności i z nadzieją. Trzeba tylko dokonywać dobrych wyborów, pomagając rozwijać się nauce w bezpiecznym kierunku. Takie książki warto chyba czytać dla pogłębienia tej świadomości.

DOBRE (średnia ze składowych: 6. za cześć pierwszą i 8. za drugą) – 7.0/10

Genetyczna ruletka

Odkrycie struktury DNA zamknęło pewien etap, z drugiej strony rozpoczęło wielką przygodę człowieka, który teraz mógł bardziej świadomie wpływać na świat genów. Obecnie znajdujemy się w newralgicznym punkcie rozwoju genetyki i inżynierii manipulowania nimi. Niemal dekadę temu przełomu dostarczyła nowa metoda ‘dobierania się’ do struktury kodu życia. Za...

więcej Pokaż mimo to

avatar
7
1

Na półkach:

Napisana znakomicie. Ostatnie rozdziały budzą przerażenie.

Napisana znakomicie. Ostatnie rozdziały budzą przerażenie.

Pokaż mimo to

avatar
265
18

Na półkach:

Obowiązkowa pozycja dla każdego sceptyka edycji genów.

Obowiązkowa pozycja dla każdego sceptyka edycji genów.

Pokaż mimo to

Książka na półkach

  • Chcę przeczytać
    248
  • Przeczytane
    90
  • Posiadam
    41
  • Popularnonaukowe
    8
  • Na ścieżkach nauki
    6
  • Teraz czytam
    5
  • Chcę w prezencie
    3
  • Ulubione
    3
  • Naukowe
    2
  • 2021
    2

Cytaty

Więcej
Jennifer A. Doudna Edycja genów. Władza nad ewolucją Zobacz więcej
Jennifer A. Doudna Edycja genów. Władza nad ewolucją Zobacz więcej
Więcej

Podobne książki

Przeczytaj także

Ciekawostki historyczne