Szpadel
- Kategoria:
- literatura piękna
- Tytuł oryginału:
- Het smelt
- Wydawnictwo:
- Marginesy
- Data wydania:
- 2018-04-04
- Data 1. wyd. pol.:
- 2018-04-04
- Liczba stron:
- 480
- Czas czytania
- 8 godz. 0 min.
- Język:
- polski
- ISBN:
- 9788365973139
- Tłumacz:
- Łukasz Żebrowski
- Ekranizacje:
- Kiedy stopi się lód (2023)
- Tagi:
- debiut literacki literatura belgijska manipulacja nienawiść przestępstwo tajemnica thriller zemsta
Blok lodu w bagażniku, historia z przeszłości i stryczek w szopie. Mroczna opowieść o przyjaźni, dorastaniu, zdradzie i zemście.
Oszałamiający debiut literacki niespełna trzydziestoletniej flamandzkiej pisarki i scenarzystki, który stał się sensacją (do dziś książkę przeczytało ponad 170 tysięcy osób) i zdobył liczne nagrody (dla porównania: typowe nakłady książek w Belgii to 2 tys. egzemplarzy).
W belgijskiej wsi w 2002 roku urodziła się trójka dzieci: Eva oraz dwóch chłopców, Pim i Laurens. Cała trójka wychowywała się razem, dlatego sąsiedzi nazywali ich „trzema muszkieterami”. „Zaczęliśmy używać tej nazwy w porę i nie w porę: gdy pędziliśmy na bramkę, gdy dostawaliśmy dobre albo złe stopnie na świadectwie, za każdym razem kiedy otwieraliśmy butelkę kidibula – aż uwierzyliśmy, że nigdy nie będzie nic ważniejszego niż nasza przyjaźń i że to o nas opowiadają książki do historii”. Byli nierozłączni, ale w okresie dojrzewania, za sprawą szalejących hormonów, ich drogi zaczęły się rozchodzić...
To wtedy chłopcy wpadli na pomysł okrutnej zabawy polegającej na tym, żeby zadawać dziewczynom tę samą zagadkę, którą wymyśliła Eva. Za prawidłową odpowiedź czeka dwieście euro. W przypadku błędu - należy zdjąć część ubrania.
Nadchodzą wakacje, które wszystko zmienią. Eva starając się zaprzyjaźnić z Elisą, wyniosłą dziewczyną z dużego miasta, wyjawia jej rozwiązanie zagadki, ona zaś wykorzystuje tę wiedzę, aby zakpić sobie z całej trójki. Bardzo boleśnie.
Porównaj ceny
W naszej porównywarce znajdziesz książki, audiobooki i e-booki, ze wszystkich najpopularniejszych księgarni internetowych i stacjonarnych, zawsze w najlepszej cenie. Wszystkie pozycje zawierają aktualne ceny sprzedaży. Nasze księgarnie partnerskie oferują wygodne formy dostawy takie jak: dostawę do paczkomatu, przesyłkę kurierską lub odebranie przesyłki w wybranym punkcie odbioru. Darmowa dostawa jest możliwa po przekroczeniu odpowiedniej kwoty za zamówienie lub dla stałych klientów i beneficjentów usług premium zgodnie z regulaminem wybranej księgarni.
Za zamówienie u naszych partnerów zapłacisz w najwygodniejszej dla Ciebie formie:
• online
• przelewem
• kartą płatniczą
• Blikiem
• podczas odbioru
W zależności od wybranej księgarni możliwa jest także wysyłka za granicę. Ceny widoczne na liście uwzględniają rabaty i promocje dotyczące danego tytułu, dzięki czemu zawsze możesz szybko porównać najkorzystniejszą ofertę.
Mogą Cię zainteresować
Oficjalne recenzje
Pod skórą
Zazwyczaj, choć rzecz jasna nie zawsze, dzieciństwo kojarzy nam się z okresem błogim. Kto wie, być może najlepszym w życiu. Z myśleniem o przeszłości, szczególnie tej beztroskiej, czai się wszakże pewna idealizacja. Świadomość tego, że wszystko w zasadzie było pod ręką, nic tak naprawdę od nas nie zależało, a piecza rodziców zapewniała bezpieczeństwo. Dla niektórych jednak dzieciństwo stało czyśćcem, na który nie zasłużyli i taką opowieść postanawia opowiedzieć Lise Spit.
Zarysowanie otoczenia, ale i sytuacji w napisanym przez belgijską autorkę „Szpadla” pod wieloma względami przypomina polską literaturą rozliczającą się z prowincjonalną mentalnością. Mamy tu więc do czynienia z niewielką mieściną. Środowiskiem, w którym wszyscy lepiej bądź gorzej, ale się znają, wiedzą więcej niż mówią i po cichu przywalają na pewne zachowania. Za rzekomą sielskością kryje się tu gorzka rzeczywistość z którą musi zmierzyć się nastoletnia Eva.
Obok mieściny właśnie punkt widzenia nastoletniości, a może zerwanie z jego czystością, staje się jednym z głównych nurtów powieści. Ogromną rolę odgrywają tu pragnienia, myśli, które najczęściej zachowujemy dla siebie, tutaj mają ujście. Zarówno Eva, jak i jej przyjaciele przekraczają pewne granice. Czynią to mimowolnie, zarówno w zgodzie z planem, jak i za sprawą impulsu. Umożliwia im to niejako spychanie przez dorosłych na boczny tor. Tworzących bardziej tło niż strukturę opatrzności nad swoimi latoroślami.
Z pewnością nie jest to jedna z tych powieści, w której odczucia bohaterów są jasne i klarowne. To ciekawe i chwilami niełatwe, przebywać cały czas z Evą, która z jednej strony wydaje się najbardziej rozważną osobą, z drugiej mimo rozsądku potrafi wikłać się w sytuacje beznadziejne, przedkładając akceptację w oczach najbliższych nad najsroższymi konsekwencji. Podobnie jak wiele pobocznych postaci, które często się z tym kryją, zdaje się być stłamszona, poszukująca przewodnika, który wskaże jej drogę.
Nie jestem do końca przekonany, czy mimo stworzenia podwalin realnego świata, autorka nie porwała się na zbyt wielki rozstrzał badawczy. Przyglądanie się rodzicom zagubionym w własnych życiach, nastolatkach nie radzących sobie z dojrzewaniem, a może radzących sobie na własną destruktywną modłę to już całkiem sporo. Jeśli dodamy do tego rozważania nad seksualnością, chorobą, perwersyjnym dążeniem do spełnienia i istotą śmierci trudno nie czuć się przytłoczonym. Na korzyść Spitz z pewnością przemawia tu dość powolna narracja, mająca coś wspólnego z leniwym wakacyjnym dniem. Dzięki temu to przeładowanie treści nie zatapia, lecz chwilami zachłystuje, pozwalając wrócić do dalszych perturbacji związanych z moralnością nastoletniego, ale i dorosłego człowieka.
„Szpadel” nie jest pozycją, obok której można przejść bez jakiejkolwiek refleksji. I choć mam wątpliwości czy pewne treści nie przekroczyły naciąganego ekstremum, to myślę że jest to jedna z tych pozycji, z którymi warto się zmierzyć. Nawet jeśli nie będziemy się z nią w pełni zgadzać, pozostawi kilka tropów do przemyśleń i zaoferuje mroczniejszy, na swój sposób magnetyczny klimat, którego z reguły nie oferują opowieści o nastolatkach na skraju dojrzałości.
Patryk Rzemyszkiewicz
Oceny
Książka na półkach
- 289
- 174
- 62
- 12
- 8
- 7
- 6
- 4
- 3
- 3
OPINIE i DYSKUSJE
Książkę czytałam jakiś czas temu. Jednak z tego co widze pojawiała sie adaptacja filmowa, więc wróciłam myślami do tej historii, która dość mocno zasadziła się w mojej głowie....
Ta książka to takie "brudne" Dzieci z Bullerbyn.
Przy pierwszych stronach musiałam przestawić sie na sposób narracji, który na początku mnie denerwował, ale po "załapaniu" stylu, stwierdziłam że wow świetnie się to czyta. I to jest mega plus autorki.
Natomiast sama opowieść jest mocno naturalistyczna, okrutna, a czy prawdziwa? Może... Wciąga, wchodzi do głowy, zostawia mdły posmak..
Nie dla ludzi wrażliwych. Ja czytałam ją dobre 3-4 lata temu i zapomnieć jej nie mogę.....
Książkę czytałam jakiś czas temu. Jednak z tego co widze pojawiała sie adaptacja filmowa, więc wróciłam myślami do tej historii, która dość mocno zasadziła się w mojej głowie....
więcej Pokaż mimo toTa książka to takie "brudne" Dzieci z Bullerbyn.
Przy pierwszych stronach musiałam przestawić sie na sposób narracji, który na początku mnie denerwował, ale po "załapaniu" stylu, stwierdziłam że...
Początkowo traktowałem tę książkę jako obyczajową opowieść o trójce młodych przyjaciół wkraczających w dorosłość. Lato 2002 roku, znające się od dawna dzieci, wolno posuwająca się akcja opisująca kolejne dni z życia ich oraz ich rodzin. Powoli nawet zaczynałem się nudzić i zastanawiać nad porzuceniem dalszego czytania. I wtedy ……
Fabuła okazała się uderzającą - niczym tytułowy szpadel - w nasze emocje opowieścią o okrucieństwie i bezwzględności, dodatkowo tragicznej że dokonanej przez dzieci. Na pewno nie jest to łatwy temat ani do opisania ani do czytania. Dlatego duży plus dla autorki która podjęła się tego tematu i zrealizowała go w niezłym stylu.
Uważam jednak, że tylko na jeszcze lepsze wyszłoby książce skrócenie jej o liczne i zbyteczne dłużyzny. Jednak to debiut literacki autorki więc trzeba liczyć że kolejne książki będą tylko lepsze.
Początkowo traktowałem tę książkę jako obyczajową opowieść o trójce młodych przyjaciół wkraczających w dorosłość. Lato 2002 roku, znające się od dawna dzieci, wolno posuwająca się akcja opisująca kolejne dni z życia ich oraz ich rodzin. Powoli nawet zaczynałem się nudzić i zastanawiać nad porzuceniem dalszego czytania. I wtedy ……
więcej Pokaż mimo toFabuła okazała się uderzającą - niczym...
Porażająco brutalny portret pokolenia, a zarazem niesamowicie osobista historia dorastania i przeżytej traumy. Nie potrafię powiedzieć, czy jest to dobra literatura, ale nie mam wątpliwości, że dawno żadna książka tak mnie emocjonalnie nie rozbiła i na pewno zostanie ona w mojej głowie na długo.
Główna bohaterka, a zarazem narratorka tej powieści to Eva, 28-letnia Belgijka, która wychowywała się w małej wiosce. Jej historię poznajemy z dwóch perspektyw czasowych - w teraźniejszości śledzimy jej poczynania, gdy wsiada do samochodu z ogromnym blokiem lodu w bagażniku i wybiera się na ceremonię upamiętniającą zmarłego kolegę z dzieciństwa, a we wspomnieniach dowiadujemy się jak to dzieciństwo i jej nastoletnie lata wyglądały oraz co doprowadziło do tragicznych wydarzeń lata 2002 roku, które przez całą książkę kładzie się cieniem na życie Evy.
Smród gnojówki i skwar letniego słońca, okrutna zabawa nastolatków przeradzająca się w wykorzystywanie seksualne rówieśnic, prowadząca do tragicznego finału. To z jednej strony. Ale z drugiej - wspólne podróżowanie do szkoły rowerem, pierwszy komputer w domu i wyznaczony grafik korzystania z niego, gry planszowe rozkładane na podwórkowym stoliku, wspólne pływanie, pierwsze młodzieńcze zauroczenia. Ból, przemoc zarówno fizyczna, jak i psychiczna, patologia, ale w całym tym szambie jest miejsce na subtelny dowcip i nostalgię. Owszem, ta książka jest niesamowicie brutalna, ale największy ból sprawiło mi myślenie o tym, jak niewiele czasami trzeba, by przekroczyć tę niewidzialną, bardzo cienką linię między zabawą, a okrucieństwem. Bo dzieciństwo i dorastanie Evy w wielu momentach przypominało mi własne doświadczenia, a jego tragiczny finał zmusił do zastanowienia nad tym, czy kiedykolwiek było blisko tego, co wydarzyło się tam. Albo nawet nie czy było blisko, a jak było blisko.
Niesamowicie podobała mi się konstrukcja tej powieści. Czyta się to trochę jak kryminał, bądź thriller, przez czterysta stron towarzyszy nam uczucie niepokoju. Przeskoki między teraźniejszością i przeszłością są bardzo dobrze wyważone. Choć książka może się wydawać zbyt długa lub momentami przegadana, moim zdaniem wszystko jest tutaj na swoim miejscu, a w końcówce wszystkie elementy zostają idealnie ze sobą splecione. Myślę, że wiele osób może odłożyć ją po drodze, nie dając sobie rady z okrucieństwem wylewającym się z każdej strony, ale dopiero dotarcie do finału daje czytelnikowi swoistą satysfakcję. Zamyka on wszystkie wątki, odpowiada na wszystkie pytania, które rodziły się podczas lektury. Konstrukcyjne mistrzostwo.
To powieść o dzieciach, które wychowują się same. Rodzice są, ale nie w taki sposób, w jaki powinni być obecni. To alkoholicy, oprawcy, zbyt zajęci własnymi problemami, by zwrócić uwagę na swoje dzieci, co sprawia, że to właśnie dzieci przejmują role rodziców, jak w przypadku Evy i Jolana. Jedyna dorosła, która była przedstawiana pozytywnie, w finale i tak dopuszcza się względem głównej bohaterki niewybaczalnej zdrady. Nie ma tu nadziei na to, że będzie lepiej. Rodziny się rozpadają, dzieci wyniszczają się psychicznie i przez całe życie niosą ze sobą traumę. Choć do wioski wkracza nowoczesność pozostaje ona sceną tragedii.
Niesamowita książka. Myślę, że drugi raz bym jej nie przeczytała. Powinna przychodzić do czytelnika z ostrzeżeniami przed tym, co zawiera. Dwudziestostronicowa scena brutalnego gwałtu nie jest może niespodziewana, bo można się domyślić, do czego dojdzie, ale jej obrazowość i szczegółowość dla wielu osób będą nie do przejścia. Trigger warningi są potrzebne, nie tylko w książkach dla młodzieży.
Porażająco brutalny portret pokolenia, a zarazem niesamowicie osobista historia dorastania i przeżytej traumy. Nie potrafię powiedzieć, czy jest to dobra literatura, ale nie mam wątpliwości, że dawno żadna książka tak mnie emocjonalnie nie rozbiła i na pewno zostanie ona w mojej głowie na długo.
więcej Pokaż mimo toGłówna bohaterka, a zarazem narratorka tej powieści to Eva, 28-letnia...
Czy kilka wspomnień z młodości w stylu Windows 95, 2 Unlimited, Saper i zabawa w Paintcie czynią te wspomnienia niezwykłe?
Jak tego nie kupiłem. Zważywszy, że ta dramatyczna historia zmieściłaby się na 25 stronach.
Początek może wydawać się znośny ale autorka nie wiedzieć czemu ględzi cały czas w kółko
Czy kilka wspomnień z młodości w stylu Windows 95, 2 Unlimited, Saper i zabawa w Paintcie czynią te wspomnienia niezwykłe?
Pokaż mimo toJak tego nie kupiłem. Zważywszy, że ta dramatyczna historia zmieściłaby się na 25 stronach.
Początek może wydawać się znośny ale autorka nie wiedzieć czemu ględzi cały czas w kółko
Książka opowiada historię trójki przyjaciół, ich dzieciństwo, i moment wkraczania w dojrzałość płciową. To opowieść o samoakceptacji i odrzuceniu, o trudnych relacjach rodzinnych, o pierwszych kontaktach ze światem seksu, o tym jak okrutne mogą być nastolatki i jakie to może mieć konsekwencje.
To książka przedziwna, niedająca się wpasować w żadne ramy. Brutalna, okrutna, odrażająca, czasami śmieszna, groteskowa, przede wszystko smutna i przejmująca. Jaka by nie była, na pewno zapada w pamięć.
Książka opowiada historię trójki przyjaciół, ich dzieciństwo, i moment wkraczania w dojrzałość płciową. To opowieść o samoakceptacji i odrzuceniu, o trudnych relacjach rodzinnych, o pierwszych kontaktach ze światem seksu, o tym jak okrutne mogą być nastolatki i jakie to może mieć konsekwencje.
więcej Pokaż mimo toTo książka przedziwna, niedająca się wpasować w żadne ramy. Brutalna, okrutna,...
Co za debiut. Naprawdę debiut? Książka tak dojrzała i kunsztowna literacko, iż trudno uwierzyć, że to pierwsza w dorobku.
Historia trojga dzieciaków z flamandzkiej wsi, znających się od dzieciństwa i lato 2002 roku, które wszystko zmieniło. W zasadzie na początku odbierałem tą historię jako opis obyczajowy różnych przeżyć trojga głównych bohaterów oraz dorosłych, głównie rodzin tych dzieciaków, mieszkańców wioski. Tym czasem wszystko to miało przygotować czytelnika na zdarzenie, okrutne, ciężkie i wstrząsające. Tym bardziej przerażające, iż dokonane przez dzieciaków. Niestety, życie pokazuje, dzieciaki potrafią być okrutne, szczególnie gdy chcą zaimponować rówieśnikom.
Ciekawa koncepcja, świetne pióro, wciągająca fabuła, mimo że przecież ani sensacja, ani tym bardziej kryminał. Autorka z dużym talentem, wrażliwością, ale i lekkim sarkazmem, kreśli wydawałoby się początkowo sielski opis życia wiejskiego. Stopniowo jednak to zmienia się, czujemy narastający niepokój, iż do "czegoś" dojdzie.
Naprawdę trzeba mieć duży talent by wydawałoby się z pozoru lekkim piórem i nieskomplikowaną historią, a jednak z całą mocą i siłą uderzyć emocjami w czytelnika, które na długo nie dadzą zapomnieć.
Co za debiut. Naprawdę debiut? Książka tak dojrzała i kunsztowna literacko, iż trudno uwierzyć, że to pierwsza w dorobku.
więcej Pokaż mimo toHistoria trojga dzieciaków z flamandzkiej wsi, znających się od dzieciństwa i lato 2002 roku, które wszystko zmieniło. W zasadzie na początku odbierałem tą historię jako opis obyczajowy różnych przeżyć trojga głównych bohaterów oraz dorosłych,...
Niesamowita książka, bardzo brutalna i mocna, chyba najmocniejsza jaką czytałem. Fabuła jest bezbłędna wszystko co jest opowiedziane jest po coś i wszystko prowadzi do nieuniknionego smutnego finału. Podoba mi się, że pomiędzy wydarzeniami z przeszłości autorka opowiada o teraźniejszych wydarzeniach i wszystko jest dobrze złożone, to na prawdę wymaga kunsztu a patrząc, że to debiut jest to naprawdę niesamowite osiągnięcie. Niektórzy mogą odbić przez bardzo brutalny wydźwięk książki, opowiada o dzieciństwie w patologii i zdradzie wśród przyjaciół, nie zdziwiłem się zakończenia. Polecam każdemu oprócz ludziom o słabych nerwach.
Niesamowita książka, bardzo brutalna i mocna, chyba najmocniejsza jaką czytałem. Fabuła jest bezbłędna wszystko co jest opowiedziane jest po coś i wszystko prowadzi do nieuniknionego smutnego finału. Podoba mi się, że pomiędzy wydarzeniami z przeszłości autorka opowiada o teraźniejszych wydarzeniach i wszystko jest dobrze złożone, to na prawdę wymaga kunsztu a patrząc, że...
więcej Pokaż mimo toWstrząsająca
Wstrząsająca
Pokaż mimo toMroczna. Mocna. I niestety... Możliwa. Ciężko będzie zapomnieć.
Mroczna. Mocna. I niestety... Możliwa. Ciężko będzie zapomnieć.
Pokaż mimo toKlimatyczna, dobrze się czyta.
Klimatyczna, dobrze się czyta.
Pokaż mimo to