Confiteor
- Kategoria:
- publicystyka literacka, eseje
- Wydawnictwo:
- Wolne Lektury
- Data wydania:
- 2015-06-30
- Data 1. wyd. pol.:
- 2015-06-30
- Język:
- polski
- ISBN:
- 9788328558366
Confiteor
Przystępując do rozwinięcia naszych pojęć o sztuce, uważamy za nie potrzebne sięgać do zdań estetyków, uważamy za zbyteczne zbijać różnorodne sądy i wyroki estetyczne, nie myślimy również, że wypowiadamy coś zupełnie nowego, ale stojąc na czele pisma, któremu się charakter nadaje, trzeba wytknąć zasadniczy kierunek, w jakim się pismo prowadzi.
Sztuka w naszem pojęciu nie jest ani ,,piękno", ani ,,ein Theil der Erkenntniss", jak ją Schopenhauer nazywa, nie uznajemy również żadnej z tych bezlicznych formułek, jakie estetycy stawiali, począwszy od Platona, aż do starczych niedorzeczności Tołstoja --
sztuka jest odtworzeniem tego, co jest wiecznem, niezależnem od wszelkich zmian lub przypadkowości, niezawisłem ani od czasu, ani od przestrzeni, a więc:
odtworzeniem istotności, t. [...\Stanisław PrzybyszewskiUr. 7 maja 1868 w Łojewie Zm. 23 listopada 1927 w Jarontach Najważniejsze dzieła: Confiteor (1899),Requiem aeternam (niem. Totenmesse 1893; pol. 1904),De profundis (niem. 1895; pol. 1900),Nad morzem (1899),Androgyne (1900),Homo sapiens (niem. 1895-1896, pol. 1901),Dzieci Szatana (niem. Satans Kinder 1897, pol. 1899); Dla szczęścia (niem. Das grosse Glueck 1897, pol. 1897); Matka (1902); Śnieg (1903); Gody życia (1909); Mściciel (1927) Urodził się na Kujawach, był synem nauczyciela wiejskiego; po ukończeniu niem. gimnazjum wyjechał do Berlina, gdzie studiował architekturę i medycynę. Opublikowanie rozwijających modernistyczną koncepcję twórcy esejów filoz. Chopin i Nietzsche oraz Ola Hanson (publ. niem. jako cykl Zur Psychologie des Individuums 1892) dało mu wstęp do berlińskiej bohemy artystycznej. Przybyszewski miał okazję zaprzyjaźnić się z postaciami wyznaczającymi styl epoki, takimi jak August Strindberg, Edward Munch czy Richard Dehmel. Ożeniwszy się w 1893 r. z norweską pianistką i pisarką Dagny Juel, do 1898 r. przebywał głównie w Norwegii, gdzie poznał kolejnych ważnych twórców, m.in. Henryka Ibsena i Knuta Hamsuna. Małżeństwo odwiedziło też Hiszpanię, korzystając z zaproszenia pol. filozofa-mesjanisty Wincentego Lutosławskiego. Następnie w Paryżu Przybyszewski znalazł się w kręgu Miriama (tj. Zenona Przesmyckiego, późniejszego wydawcy pism Norwida, tłumacza literatury fr., niem. i ang.). W 1898 przyjechał do Krakowa, poprzedzany rozgłosem zdobytym w Niemczech, Czechach i krajach skandynawskich; entuzjastycznie przyjęty przez młode środowisko twórcze. W Krakowie redagował młodopolskie ,,Życie" przy współpracy artyst. Wyspiańskiego, a także przewodził cyganerii (do której należał m.in. Tadeusz ,,Boy" Żeleński),otoczony atmosferą skandalu, ze względu na tematykę erotyczną swoich utworów, jak również rozwiązły styl życia, pijaństwo i takie incydenty jak odbicie żony Janowi Kasprowiczowi. Jego poglądy, będące adaptacją filozofii Schopenhauera i Nietzschego, eksponowały indywidualizm (przede wszystkim jednostki twórczej skłóconej z otoczeniem, wolnej od wszelkich zobowiązań społecznych i moralnych),tragizm natury ludzkiej, rozdartej między pierwiastkiem wyższym, duszą, i niższym, mózgiem (racjonalnością) oraz ideę pożądania jako siły kosmicznej. Głosił, że nowa sztuka powinna być celem samym w sobie, prowadząc artystę (poprzez analizę seksu i stanów patologicznych jako sfer wyłączonych spod kontroli świadomości) do poznania ,,nagiej duszy", wyzwolonej z więzów racjonalizmu i sensualizmu. Przyczynił się do rozwoju form artystycznych (np. powieści psychologicznej przez wprowadzenie rozbudowanych monologów wewn. i mowy pozornie zależnej) oraz postaw myślowych w Polsce. Na początku dwudziestolecia międzywojennego (1918-1920) Przybyszewski oddziałał także na środowisko poznańskich ekspresjonistów, skupionych wokół pisma ,,Zdrój" (studium programowe ,,Ekspresjonizm, Słowacki i Genesis z Ducha", 1918). Pod koniec życia pisał pamiętniki, wyd. pt. Moi współcześni. Kupując książkę wspierasz fundację Nowoczesna Polska, która propaguje ideę wolnej kultury. Wolne Lektury to biblioteka internetowa, rozwijana pod patronatem Ministerstwa Edukacji Narodowej. W jej zbiorach znajduje się kilka tysięcy utworów, w tym wiele lektur szkolnych zalecanych do użytku przez MEN, które trafiły już do domeny publicznej. Wszystkie dzieła są odpowiednio opracowane - opatrzone przypisami oraz motywami.
Porównaj ceny
W naszej porównywarce znajdziesz książki, audiobooki i e-booki, ze wszystkich najpopularniejszych księgarni internetowych i stacjonarnych, zawsze w najlepszej cenie. Wszystkie pozycje zawierają aktualne ceny sprzedaży. Nasze księgarnie partnerskie oferują wygodne formy dostawy takie jak: dostawę do paczkomatu, przesyłkę kurierską lub odebranie przesyłki w wybranym punkcie odbioru. Darmowa dostawa jest możliwa po przekroczeniu odpowiedniej kwoty za zamówienie lub dla stałych klientów i beneficjentów usług premium zgodnie z regulaminem wybranej księgarni.
Za zamówienie u naszych partnerów zapłacisz w najwygodniejszej dla Ciebie formie:
• online
• przelewem
• kartą płatniczą
• Blikiem
• podczas odbioru
W zależności od wybranej księgarni możliwa jest także wysyłka za granicę. Ceny widoczne na liście uwzględniają rabaty i promocje dotyczące danego tytułu, dzięki czemu zawsze możesz szybko porównać najkorzystniejszą ofertę.
Mogą Cię zainteresować
Książka na półkach
- 43
- 11
- 3
- 2
- 1
- 1
- 1
- 1
- 1
- 1
OPINIE i DYSKUSJE
Łacińskie "wyznaję", tyle że nie wstydzę się tego wyznania, młodopolsko-małopolsko obchodzę się z nim gdzie tylko można - od rumu, do baru, od schodów, pod mosty. Przybyszewski był przedstawicielem polskiej cyganerii oraz dekadentyzmu, kryzysu wartości, finalnie więc jego koronka nie dziwi - twórczości odciągnąć od sensów, ograniczyć ją, szukając "wyzwolenia".
Sztuka nie musi podejmowac się ideowych dyskursów, ale nazywanie silącej się na to, przy wyznaczonym absolucie, czymś wtórnym, gorszym jest dla mnie przejawem żałosnej przedszkolnej rezygnacji. Z literacką przebytą modą kłócić się nie mogę, ale ocenę niższą wystawić już tak. Chociaż z drugiej strony... kult artysty jest pociągający, trzeba przyznać.
.
.
"Usunęliśmy dział społeczny. Był on zawsze z natury rzeczy balastem, bo kwestyj społecznych nie rozwiązuje się kilku artykułami, a przytem zatraca się charakter pisma, bo dział społeczny, redagowany przez kogokolwiekbądź zawsze jest stronnym i stał dotychczas w jaskrawej sprzeczności z działem artystycznym".
Łacińskie "wyznaję", tyle że nie wstydzę się tego wyznania, młodopolsko-małopolsko obchodzę się z nim gdzie tylko można - od rumu, do baru, od schodów, pod mosty. Przybyszewski był przedstawicielem polskiej cyganerii oraz dekadentyzmu, kryzysu wartości, finalnie więc jego koronka nie dziwi - twórczości odciągnąć od sensów, ograniczyć ją, szukając "wyzwolenia".
więcej Pokaż mimo toSztuka nie...
Przybyszewski jak zwykle zupełnie odklejony. Zastanawia mnie często jego stan zdrowia psychicznego, bo jeżeli był w stanie pisać takie rzeczy, będąc w pełni świadomości, to jestem naprawdę zaniepokojona. Bardziej martwią mnie jedynie ludzie, którzy Przybyszewskiego czytywali i zachwycali się jego twórczością
Przybyszewski jak zwykle zupełnie odklejony. Zastanawia mnie często jego stan zdrowia psychicznego, bo jeżeli był w stanie pisać takie rzeczy, będąc w pełni świadomości, to jestem naprawdę zaniepokojona. Bardziej martwią mnie jedynie ludzie, którzy Przybyszewskiego czytywali i zachwycali się jego twórczością
Pokaż mimo to