Wielka wojna Polaków 1914-1918

Odpowiedź do Brauera od Andrzeja Chwalby:

Dziękuję za opinię i sugestie. Jak tytuł dowodzi nie jest to książka z historii wojskowości, a uwagi na temat działań wojennych mają charakter propedeutyczny, siłą rzeczy uproszczony, tak jak w syntezie. Dodajmy w pierwszej syntezie tego rodzaju w Polsce. O syntezie wojskowej nie myślałem, gdyż brakuje u nas prac podstawowych, a te które są, mają charakter często archaiczny. Polska historia wojskowości niestety nie jest partnerem w badaniach europejskich nie mówić o światowych ze względu na swój anachroniczny warsztat.
Co do Przemyśla: zgadzam się: świadomie używam forty, bo trudno tłumaczyć drobiazgi militarne, a twierdzę/ czy też co z niej pozostało/ zwiedzałem z fachowcami wielokrotnie. Natychmiast czytelnik, poza nielicznym gronem zainteresowanych, taką książkę odrzuciłby z niesmakiem. Coś o tym mi wiadomo, bo byłem z książką na spotkaniach autorskich w kilkudziesięciu miastach Polski.
Natomiast czy był trzecią, czy piątą czy dziesiątą twierdzą - to wszystko zależy do metodologii. Z pewnością Pan, jak rozumiem osoba znająca się na militariach, rozumie o czym mówię.
Z pewnością w nowym wydaniu zachowam opinię o Przemyślu.
Map i ilustracji nie ma i nie będzie w przyszłości. Taka jest decyzja wydawcy. To nie jest wydawnictwo albumowe. Każde ma swoją specyfikę. Zapraszam zatem Pana do napisania dzieła syntetycznego i znalezienia odpowiedniego dla Pana wyobrażeń wydawcy.
Powodzenia.
Z poważaniem i podziękowaniami za sugestie co do błędów w nazwiskach. Zgadzam się i obiecuję poprawę.
Andrzej Chwalba
Ps. Książka chyba nie jest najgorsza, skoro otrzymała m.in.trzy prestiżowe nagrody w Polsce, w tym jako Historyczna Książka Roku im. Oskara Haleckiego. Niebawem w USA i Wielkiej Brytanii ukaże się jej tłumaczenie na język angielski a w czerwcu na język niemiecki; co jak Panu wiadomo, wydawcy zachodni polskich autorów sporadycznie wydają. Po pandemii, zgodnie z planem, wybieram się na spotkania autorskie poza Polską. Dostrzeżone błędy w książce zostały usunięte. Ale zapewne pozostały. I jeszcze jedno. Zdaniem Pana twierdza Przemyśl , którą była twierdzą w Europie i według jakich kryteriów?
AC

Odpowiedź do Brauera od Andrzeja Chwalby:

Dziękuję za opinię i sugestie. Jak tytuł dowodzi nie jest to książka z historii wojskowości, a uwagi na temat działań wojennych mają charakter propedeutyczny, siłą rzeczy uproszczony, tak jak w syntezie. Dodajmy w pierwszej syntezie tego rodzaju w Polsce. O syntezie wojskowej nie myślałem, gdyż brakuje u nas prac podstawowych, a te...

Niezła ogólnie, choć w warstwie faktograficznej wręcz naganna, stąd niska ocena. Powiela dawno obalone mity, jak np. ten, że twierdza Przemyśl była „największą w c.k. monarchii i trzecią co do wielkości twierdzą w Europie po Verdun i Antwerpii” (s. 41). Rzeczona twierdza nie miała 42 fortów (s. 41), chyba że nazywać tak szańce międzypola i niewielkie baterie artyleryjskie, co byłoby nadużyciem. Fortów z prawdziwego zdarzenia było tam piętnaście, a sami Austriacy mówili o nich „Werke”, czyli „dzieła”. Nazwę „Fort” rezerwowali dla dużo większych obiektów.
Drugim mitem tego rodzaju jest twierdzenie, że decydujące w operacji limanowsko-łapanowskiej w grudniu 1914 roku było starcie na wzgórzu Jabłoniec (s. 39). Owszem, wzgórze to jest dla Węgrów mniej więcej tym, czym dla nas Monte Cassino, ale nie sposób dowieść prawdziwości stwierdzenia, że bój kilku oddziałów, jakkolwiek bohaterski i rzeczywiście zwycięski, mógł spowodować odwrót całej rosyjskiej 3. Armii i zmienić sytuację strategiczną na froncie galicyjskim.
Sporo też innych, mniejszych i większych błędów merytorycznych, nadmiernych uproszczeń, błędnie zapisanych nazwisk dowódców itp. To oczywiste, że autor publikacji omawiającej tak złożone zagadnienie nie może znać się na wszystkim. Padło na wojskowość i szkoda, że szacowne wydawnictwo, jakim jest PWN, nie zaprosiło do grona redaktorów historyka zajmującego się militarnymi aspektami I wojny światowej.
W książce nie znajdziemy w ogóle ilustracji. Szkoda, bo dzięki serwisom takim jak Narodowe Archiwum Cyfrowe wydawcy mogą odejść od „dyżurnych” zdjęć i zaskoczyć czytelnika na przykład interesującymi portretami głównych bohaterów opisywanych wydarzeń. W rozdziale o działaniach wojennych brakuje z kolei map. Zdani tu jesteśmy na własną znajomość geografii. I choć narracja utrzymana jest na dużym poziomie ogólności i padają nazwy raczej dobrze znanych miejscowości, warto od czasu do czasu spojrzeć na mapę, aby uzmysłowić sobie przebieg linii frontu w danym okresie. Jestem przekonany, że wielu czytelnikom przydałby się także wykaz użytych w tekście skrótów. Jest ich kilkadziesiąt, i o ile są objaśnione przy pierwszym użyciu, ich mnogość może sprawiać kłopot osobom, które dopiero „wgryzają się” w temat.
Omawiana książka stanowi oryginalne, nowoczesne ujęcie tematu losów Polaków podczas I wojny światowej. Sądząc po zawartości bibliografii, Autorowi nieobce są nowe publikacje dotyczące tej tematyki, także te pozwalające na odmalowanie obrazu codzienności przeciętnego człowieka. Wątków takich brakowało w starszych dziełach, dziś jawiących się jako mało atrakcyjne m.in. właśnie z tego powodu, by nie wspomnieć o hermetycznym języku czy ideologicznych tezach.

Niezła ogólnie, choć w warstwie faktograficznej wręcz naganna, stąd niska ocena. Powiela dawno obalone mity, jak np. ten, że twierdza Przemyśl była „największą w c.k. monarchii i trzecią co do wielkości twierdzą w Europie po Verdun i Antwerpii” (s. 41). Rzeczona twierdza nie miała 42 fortów (s. 41), chyba że nazywać tak szańce międzypola i niewielkie baterie artyleryjskie,...

Znakomity historyk, nie wiem, czy nie najlepiej dziś piszący o historii z Polaków. Jasny i precyzyjny wykład, ale przede wszystkim co za aparat naukowy! Pozwala na zajęcie się bez uprzedzeń, schematów, stereotypów trudnymi pytaniami. Świetnie i co najważniejsze nie w sposób politycznie poprawny przedstawiona jest sprawa konfliktów polsko-żydowskich w czasie I wojny i m.in. stosunku Żydów do okupantów (w większości przypadków raczej przychylnego). Madziarzy, których wojska były najgorszą zgrają łobuzów na terenie Galicji. Kto z tego zdaje sobie sprawę? Pewnie niewielu, bo niestety niewiele osób czyta mądre książki.

Znakomity historyk, nie wiem, czy nie najlepiej dziś piszący o historii z Polaków. Jasny i precyzyjny wykład, ale przede wszystkim co za aparat naukowy! Pozwala na zajęcie się bez uprzedzeń, schematów, stereotypów trudnymi pytaniami. Świetnie i co najważniejsze nie w sposób politycznie poprawny przedstawiona jest sprawa konfliktów polsko-żydowskich w czasie I wojny i m.in....

Wszystko dokładnie opisane,widać dużą wiedzę.Polecam.

Wszystko dokładnie opisane,widać dużą wiedzę.Polecam.

Bardzo dobra pozycja pokazująca czasy I wojny światowej z perspektywy Polaków i naszych ziem. Autor, co według mnie jest dużym plusem, skupia się głównie na kwestiach społecznych, mniej politycznych i militarnych. Świetnie ukazuje tło wydarzeń okraszając wiele swoich tez barwnymi anegdotami. Książkę czytało się bardzo szybko. Żal że taka krótka!

Bardzo dobra pozycja pokazująca czasy I wojny światowej z perspektywy Polaków i naszych ziem. Autor, co według mnie jest dużym plusem, skupia się głównie na kwestiach społecznych, mniej politycznych i militarnych. Świetnie ukazuje tło wydarzeń okraszając wiele swoich tez barwnymi anegdotami. Książkę czytało się bardzo szybko. Żal że taka krótka!