Książka stanowi pierwszą kompleksową monografię jednego z fundamentalnych problemów malarstwa nowożytnego – zjawiska wykorzystywania wzorów graficznych. Punktem wyjścia dla narracji jest podkreślenie dwóch faktów: wspólnego dla rysunku, malarstwa i grafiki zamknięcia w dwóch wymiarach oraz odróżniającego tę ostatnią dziedzinę istnienie wielu oryginałów jednego dzieła. Założenia te pozwalają wprowadzić – po raz pierwszy w historii sztuki – spójną terminologię opisującą zależności pomiędzy kompozycjami oraz każą patrzeć na omawiany problem w skali globalnej. Przyjęty sposób badania malarstwa dawnej Rzeczypospolitej stanowi zatem model nadający się do zastosowania w dociekaniach dotyczących sztuki innych obszarów peryferyjnych wobec wiodących centrów artystycznych (np. Skandynawii, Bałkanów, Ameryki Łacińskiej). Patrząc na problem w perspektywie globalnej, autor omawia funkcjonowanie światowej sieci krążenia grafiki, porusza kwestie kształcenia artystycznego w dobie nowożytnej oraz zagadnienie współtworzonego przez refleksję o sztuce i rynek graficzny „kanonu” najczęściej naśladowanych kompozycji.

Z RECENZJI NAUKOWYCH:

Mamy do czynienia z książką wyjątkową, która w sposób systematyczny omawia wszystkie kluczowe zagadnienia dotyczące wpływów artystycznych, przerzutów stylistycznych, odbioru i „transmisji” wzorców zachodnioeuropejskich. [...] Mamy do czynienia z książką napisaną przez praktyka, książką metodologiczną, książką, która wywoła dyskusję. [...] Praca będzie jedną z najważniejszych, wręcz fundamentalnych rozpraw dla historii sztuki nowożytnej w Polsce [...], która stanowić będzie punkt odniesienia dla badań na najbliższe dekady i z pewnością na stałe zostanie wpisana w kanon lektur obowiązkowych we wszystkich ośrodkach akademickich.

dr hab. Andrzej Betlej
Instytut Historii Sztuki Uniwersytetu Jagiellońskiego
Dyrektor Muzeum Narodowego w Krakowie


Wprowadzając nas stopniowo w fascynujący świat wielkiego środkowo- i ogólnoeuropejskiego rynku wydawnictw graficznych i współdziałającego z nim „przemysłu” artystyczno-rzemieślniczego (od elitarnych twórców-akademików po pozostających poza systemem cechowym „luzaków” i wędrownych handlarzy dewocjonaliami),autor przedstawia własną, gruntownie przemyślaną i wynikającą z pogłębionych studiów źródłowych propozycję rekonstrukcji jednego z fundamentalnych zagadnień sztuki nowożytnej.

dr hab. Michał Wardzyński
Instytut Historii Sztuki Uniwersytetu Warszawskiego