23/2024

„Nie mam nic innego do obiecania jak krew, znój, łzy i pot” — takich słów użył Winston Churchill, podczas debaty w Izbie Gmin o wotum zaufania dla swojego rządu. Jego przemowa z 13 maja 1940 jest uznawana za jedną z najlepszych w historii.

Z perspektywy czasu wiemy, że wybór Churchilla na stanowisko premiera to najlepsze, co mogło się przytrafić obozowi Aliantów. Jednak jeśli weźmiemy pod uwagę ówczesną optykę, to wybór Churchilla nie jest już tak oczywisty. To Churchill jako Pierwszy Lord Admiralicji pośrednio odpowiadał za druzgocącą klęskę sprzed kilku dni, kiedy to Royal Navy straciła w bazie w Trondheim 1800 marynarzy, lotniskowiec, okręt podwodny, dwa krążowniki i siedem niszczycieli. Jakby tego było mało w pamięci cały czas żywe było fiasko operacji pod Gallipoli, sprzed ćwierćwieku, która była autorskim pomysłem Churchilla, podczas jego poprzedniego okresu piastowania funkcji Pierwszego Lorda Admiralicji, kiedy to życie straciło około 56 tysięcy żołnierzy sojuszniczych, a operacja okazała się kompletną porażką.

Churchill miał opinię zadufanego w sobie osobnika, niestroniącego od alkoholu, z ciągotami do podżegania wojennego, ale on po prostu miał świadomość, że negocjacje z Hitlerem są kontrproduktywne, ponieważ ten jest kompletnie niewiarygodnym politykiem, co udowodnił już kilka razy. Cała dotychczasowa polityka Neville’a Chamberlaina legła w gruzach osiem miesięcy wcześniej w momencie ataku Niemiec na Polskę, teraz potrzebna była radykalna zmiana. Te wszystkie okolicznośc jednak wcale nie spowodowały, że Chamberlain byłby gotów podać się do dymisji. Wszystko zmieniło się w trakcie debaty w parlamencie z 9 maja 1940, która była jedną z najbardziej burzliwych w historii Wielkiej Brytanii.

Na placu boju pozostało dwóch kandydatów do objęcia najważniejszej funkcji w brytyjskiej polityce — Edward Wood, lepiej znany jako lord Halifax, który jako minister spraw zagranicznych, w przeważającym stopniu odpowiadał za politykę ustępującego premiera oraz wcześniej wspomniany Winston Churchill, który w ostatnich latach był na marginesie polityki i nie był zbytnio poważanym kandydatem. Halifax jednak nie był skory do podjęcia się tego zadania. Niepopularny Winston Churchill miał być człowiekiem, który postanowił podnieść rękawicę i podjąć się najtrudniejszej misji w historii Zjednoczonego Królestwa.

Nazajutrz, 10 maja Niemcy zaatakowali neutralne Holandię i Belgię. Czy można sobie wyobrazić gorszy początek dla nowego premiera? Churchill na przełomie kilku dni maja 1940 zdecydowanie zmienił swoją optykę na wojnę. Wobec kolejnych klęsk armii francuskiej coraz bardziej dojrzewała w nim myśl o podjęciu rokowań z Niemcami za pośrednictwem Włoch, co było pomysłem lorda Halifaxa, który znalazł się w gabinecie wojennym. Mussolini miałby w zamian otrzymać brytyjskie kolonie w Afryce, a nawet Gibraltar i Maltę. Fakt ten zdecydowanie odbiega od obrazu Churchilla jaki mamy obecnie patrząc z perspektywy czasu i dalszego rozwoju wojny.

McCarten na podstawie licznych źródeł kreśli dokładną kronikę wydarzeń maja 1940, który był najprawdopodobniej najtrudniejszym momentem w historii Albionu. Kolejni sojusznicy się wykruszali, a Wielka Brytania została sama naprzeciw niepowstrzymanego przeciwnika. Obraz jaki się wyłania się z kart książki jest odmienny od tego jaki jest szeroko znany. Poznajemy Churchilla jako człowieka z krwi i kości, który ma swoje lęki i wątpliwości. Człowieka na którego barkach spoczęły nie tylko losy Wielkiej Brytanii, ale całego świata. Inwazja na wyspy macierzyste wydawała się w tamtym okresie bardzo prawdopodobna. Dumny Albion, najpotężniejsze imperium w historii, nad którym nigdy nie zachodziło słońce, na początku lat 40 XX wieku stanął w obliczu utraty niepodległości. To musiał być prawdziwy szok dla opinii publicznej, przekonanej o swojej wyjątkowości.

Lekki sposób narracji w połączeniu ze świetną pracą ze źródłami dał rezultat w postaci wciągającej książki. Autor nie stawia na sensację, ale nie da się nie powiedzieć, że finalny obraz jest dość zaskakujący, wobec tego, że dziś Churchill jest uważany za nieprzejednanego wroga Hitlera, który nie brał pod uwagę żadnych ustępstw. Co prawda myśli o ewentualnym pokoju były głównie motywowane tym, że Churchill bał się wycofania Halifaxa z gabinetu wojennego, ale na szczęście finalnie premier postawił na swoim i wygrał. O żadnym pokoju z Niemcami nie mogło być mowy.

Do dzisiejszych czasów z początków II wojny światowej można odnieść poziom elit europejskich, który wtedy, jak i dzisiaj był na skandalicznie niskim poziomie i w Europie panowało myślenie na wskroś życzeniowe. Z tą różnicą, że wtedy w maju 1940 roku w centrum uwagi pojawił się Winston Churchill, a dziś wobec coraz poważniejszego ryzyka wybuchu wojny o zasięgu kontynentalnym, próżno szukać kogokolwiek z choćby ułamkiem charyzmy tego wielkiej męża stanu. Można Churchilla lubić lub nie, ale nie można mu odmówić, że był jednym z najwybitniejszych polityków w historii.

23/2024

„Nie mam nic innego do obiecania jak krew, znój, łzy i pot” — takich słów użył Winston Churchill, podczas debaty w Izbie Gmin o wotum zaufania dla swojego rządu. Jego przemowa z 13 maja 1940 jest uznawana za jedną z najlepszych w historii.

Z perspektywy czasu wiemy, że wybór Churchilla na stanowisko premiera to najlepsze, co mogło się przytrafić obozowi Aliantów....

Plutarch napisał, że retoryka jest "sztuką pracy nad ludzkimi duszami za pomocą słów, a naczelnym zamiarem jest znajomość ludzkich charakterów i namiętności, które są /.../ strunami i rejestrami duszy i wymagają jak najwprawniejszego i wrażliwego dotyku." Te sztukę w perfekcyjnym stopniu opanował bohater "Czasu mroku".

Winston Leonard Spencer Churchill był brytyjskim politykiem, mężem stanu, mówcą, strategiem, pisarzem i historykiem, malarzem, dwukrotnym premierem Zjednoczonego Królestwa, laureatem literackiej Nagrody Nobla; w tej książce poznajemy go w chwili trwającej II wojny światowej, kiedy obejmuje stanowisko premiera.
Jego kandydatura budziła wiele kontrowersji, ale historia pokazała, że był wielkim mężem stanu, świetnym strategiem, a przede wszystkim mówcą, potrafiącym trafić do serc i umysłów nie tylko polityków, ale i brytyjskich obywateli. Początkiem maja 1940 roku hitlerowskie Niemcy toczyły zacięte i zwycięskie walki na terenie Francji, Belgii i Holandii i nic nie zapowiadało, aby armia francuska mogła skutecznie przeciwstawić się tej inwazji, mimo ogromnego wsparcia ze strony wojsk brytyjskich. Kapitulacja Belgii oraz brak sukcesów wojsk francuskich, które niebawem mogły skończyć się klęską, budziły coraz większe obawy, że Hitler wkrótce zaatakuje Wielką Brytanię. Dla Churchilla to był niesamowicie trudny czas, zwłaszcza że w rządzie nie wszyscy mu sprzyjali i popierali jego plany. "Był wtedy premierem zaledwie od dwudziestu pięciu dni. Musiał mierzyć się z bezgranicznym napięciem związanym z wojną, a także z nieufnością ze strony własnego rządu. Przede wszystkim jednak musiał stawić czoło własnym obawom i wątpliwościom, a w starciu tym utorował sobie drogę ku temu, by zdobyć kredyt zaufania i niekwestionowane przywództwo."
Niepospolity talent krasomówczy Churchilla, który on sam uważał za jeden z najważniejszych talentów, jakim obdarzono ludzi, okazał się najskuteczniejszym i niezawodnym narzędziem w prowadzeniu polityki. Jego wystąpienia, jakie wygłosił w Izbie Gmin czy Radzie Wojennej w maju, ocenione zostały nawet przez oponentów bardzo wysoko, zaś jego przemówienie z dnia 4 czerwca 1940 roku okazało się drogą do niepodważalnego sukcesu. "W tych pierwszych niepewnych tygodniach na stanowisku premiera, kiedy poddawano go próbie, jakiej doświadcza niewielu nowych przywódców, odnalazł w sobie nieodkryte cechy przywódcze, które będą mu służyć przez całą wojnę i zapewnią stałe miejsce w panteonie największych postaci."

Polecam, bo jest to bardzo dobre opracowanie, które przybliża czytelnikom, przynajmniej takim jak ja, którzy nie mają tak głębokiej wiedzy w tym temacie, postać człowieka, który przeszedł do historii.

Plutarch napisał, że retoryka jest "sztuką pracy nad ludzkimi duszami za pomocą słów, a naczelnym zamiarem jest znajomość ludzkich charakterów i namiętności, które są /.../ strunami i rejestrami duszy i wymagają jak najwprawniejszego i wrażliwego dotyku." Te sztukę w perfekcyjnym stopniu opanował bohater "Czasu mroku".

Winston Leonard Spencer Churchill był brytyjskim...

Książka jest przegadana i trochę się dłuży. Lepiej obejrzeć film!

Książka jest przegadana i trochę się dłuży. Lepiej obejrzeć film!

Film znacznie lepiej pochłania się, mimo to książka pozwala utrwalić ważne chwile i decyzję na szczycie rządu GB

Film znacznie lepiej pochłania się, mimo to książka pozwala utrwalić ważne chwile i decyzję na szczycie rządu GB

Widziałem film "Czas mroku" na podstawie scenariusza tego autora i podobał mi się średnio. Jakoś za bardzo sentymentalny a za mało realistyczny. Potrzebowałem jednak audiobooka na kilka godzin i dałem mu szansę. Szansa została wykorzystana w pełni!

Bywają w Historii okresy przełomowe, krótkie ale intensywne, po których wszystko się zmienia. Potrafię takich okresów wskazać wiele. Natomiast ta książka opowiada o okresie intensywnym, przełomowym, jednak jego przełomowość polega nie na tym co w tym okresie nastąpiło ale na tym co nie nastąpiło. Nie nastąpiło, choć było blisko tego, żeby nastąpiło. Nie nastąpiło choć na zdrowy rozum powinno było nastąpić. Powinno było dojść do jakiegoś zawieszenia broni pomiędzy Wielką Brytanią a Niemcami i do porozumienia uznającego ewidentną już hegemonię Niemców w kontynentalnej Europie i pewnie ograniczającego jakoś rolę Wielkiej Brytanii na morzach i na Świecie.

Jak się tak zastanowić na chłodno to Anglicy nie mieli w rękach już praktycznie żadnych atutów, poza nie do końca sprawdzoną siłą floty i jeszcze mniej sprawdzoną sympatią USA - obydwiema patykiem na morzu pisanymi. A w pewnym momencie wyglądało na to, że stracą do tego bezpowrotnie cały swój europejski Korpus Ekspedycyjny. Jak w ogóle mogli myśleć o kontynuowaniu walki zwłaszcza, że wiele wskazywało na to, że porozumienie z Niemcami jest w zasięgu ręki?

A do tego premierem został agresywny publicystycznie Winston Churchill, który w zasadzie powinien już być na emeryturze a jego dotychczasowa kariera była raczej pasmem głośnych klęsk a o jego sukcesach, o ile jakieś kiedyś były, już nikt w zasadzie nie pamiętał.

Na przełomie maja i czerwca 1940 roku nikt nie postawiłby na Wielką Brytanię drewnianej złotówki. Jak blisko było tego, żeby losy Świata potoczyły się zupełnie inaczej? Może trzecia chwila zwątpienia Churchilla byłaby już tą ostatnią?

O ile film był średni to książka jest naprawdę do przemyślenia.

[Audiobook, czyta Miłogost Reczek, 9 godzin.]

Widziałem film "Czas mroku" na podstawie scenariusza tego autora i podobał mi się średnio. Jakoś za bardzo sentymentalny a za mało realistyczny. Potrzebowałem jednak audiobooka na kilka godzin i dałem mu szansę. Szansa została wykorzystana w pełni!

Bywają w Historii okresy przełomowe, krótkie ale intensywne, po których wszystko się zmienia. Potrafię takich okresów wskazać...

Książkę czytało się dosyć przyjemnie, choć momentami była monotonna, lecz książka opisująca działania ludzi u szczytu władzy widzimy też ich niepewność i wahania. Książkę polecam!

Książkę czytało się dosyć przyjemnie, choć momentami była monotonna, lecz książka opisująca działania ludzi u szczytu władzy widzimy też ich niepewność i wahania. Książkę polecam!

Tytuł książki jest doskonałym nawiązaniem do opisywanych wydarzeń kiedy to mrok na dobre mógł spowić Europę w tym niesamowicie trudnym czasie. Fabuła książki koncentruje się głównie na wątkach związanych z objęciem przez Winstona Churchilla urzędu premiera. Od tej pory rozpocznie się wyścig z czasem a decyzje jakie będzie on teraz podejmował będą miały znaczenie dla całej przyszłości kontynentu.
Dzięki archiwalnym materiałom, listom, pamiętnikom, autor stworzył unikatowy obraz człowieka jakim był Churchill. Człowiek z ułomnościami i słabościami, ambicjami, błędami przeszłości ale przede wszystkim wierzący w potęgę krasomówstwa. Wierzył w moc sprawczą słowa ponieważ traktował je jako środek do pozyskania sobie zwolenników i przekonania do swoich racji przeciwników. Poznajemy jego zwyczaje, maniactwa, bezkompromisowość i wiarę w sens misji, którą miał do wypełnienia. Człowiek często kierujący się intuicją, którego ta intuicja w przeszłości także zawodziła. Na koniec czlowiek, który w tych mrocznych czasach musiał się znaleźć aby na Europą nie zawisły czarne chmury

Tytuł książki jest doskonałym nawiązaniem do opisywanych wydarzeń kiedy to mrok na dobre mógł spowić Europę w tym niesamowicie trudnym czasie. Fabuła książki koncentruje się głównie na wątkach związanych z objęciem przez Winstona Churchilla urzędu premiera. Od tej pory rozpocznie się wyścig z czasem a decyzje jakie będzie on teraz podejmował będą miały znaczenie dla całej...

Portret Winstona Churchilla w pierwszych miesiącach na stanowisku premiera Wielkiej Brytanii,. Książka pokazuje Churchilla nie tylko jako nieugiętego przywódcę, ale również człowieka nękanego wątpliwościami i obawami, popełniającego błędy, starającego się sprostać niemożliwej sytuacji.

Portret Winstona Churchilla w pierwszych miesiącach na stanowisku premiera Wielkiej Brytanii,. Książka pokazuje Churchilla nie tylko jako nieugiętego przywódcę, ale również człowieka nękanego wątpliwościami i obawami, popełniającego błędy, starającego się sprostać niemożliwej sytuacji.

Bardzo ciekawa lektura dla wszystkich zafascynowanych nawet nie tyle samym Churchillem, ile magią słowa.

Bardzo ciekawa lektura dla wszystkich zafascynowanych nawet nie tyle samym Churchillem, ile magią słowa.

Po pierwsze, nie oglądałam filmu, który podobnież towarzyszy tej pozycji. Po wtóre, mam mieszane odczucia.
Anthony McCarten bynajmniej nie odmalowuje portretu Winstona Churchilla na nowo - nie odbrązawia go, ani nie podnosi na piedestał.Utwierdza raczej. To raczej portret w pigułce, dla tych co widzieli chociaż jeden film o W.S. C odnajdą kwestie wspólne. Powiedz mi proszę gdzie jest tu obiecane novum? Nie wiem,nie widzę. Nie słyszę. Nie przeczytam.
Co nie oznacza, że pozycja jest zła. Nie, chociaż skierowana do innego czytelnika/ czytelniczki. Raczej skierowana do osób, które chcą poznać (dopiero)- albo raczej naszkicować sobie postać Winstona. Chociaż nie wiem, czy to jest dobra książka pierwszego wyboru. Co do obietnic jeśli chodzi o analizę trzech najbardziej znanych przemówień brytyjskiego premiera, cóż, znajdziemy tu niewiele.
Jest to nakreślenie trzech postaci, które znamy z lekcji historii działających w tym samym czasie,ba- w tym samym miejscu (tak przestrzeni- brytyjskiego parlamentu) jak i historii: Chamberlain, Halifax Churchill. Jest to dobra pozycja jako przerywnik.Jako przypomnienie sobie pewnych faktów, i tak- w moim zdaniem warto traktować ten tytuł jako pozycję na wskroś popularną.

Znajdziemy tu wspomnienie trudnych relacji z ojcem, który jak wiadomo, nie wpierał młodego Winstona, i tak,tak, to eufemizm, wspomnienie kilku faktów z młodości, akcja skupia się od nominacji Churchilla na premiera (10 maja 1940 roku) do ewakuacji wojsk brytyjskich spod Dunkierki.
O rodzinnym życiu brytyjskiego premiera z czasów II wony światowej wiemy, cóż.., Prawie nic, a skoro żona nie tylko była dla Niego wsparciem, warto i Jej powierzyć rolę, czy też uwzględnić tę, którą odegrała.
Nie sposób szukać odnośników Becka i Churchilla jeśli chodzi o przemawianie, albo odniesień tym niemniej, nie zapominajmy, że Polska i Brytania miały zupełnie inny backgrund były w zupełnie innym anturażu warunków społecznych. I porównanie przemówień na niewiele się zda.
Odnośnie do tego co mamy do dyspozycji, wiele dokumentów zostało, albo zniszczonych, albo pozostaje jeszcze utajnionych. Warto mieć to na uwadze. Nie sposób jednak nie pamiętać, że Churchill nie tylko tworzył historię, i nie chodzi o jego talent pisarski, czy Nagrodę Nobla, ale przeszedł do... Popkultury.

Warto zaznaczyć, że Autor dedykuje książkę swojemu Ojcu, który walczył na froncie II Wojny Światowej- był zwolennikiem tegoż premiera, i Anthony, ma nadzieję, że byłby zadowolony z tejże pozycji. Autor także pracował nad wspomnianym filmem, dlatego też może się okazać, że rzeczywiście, książka jest jego uzupełnieniem.

Po pierwsze, nie oglądałam filmu, który podobnież towarzyszy tej pozycji. Po wtóre, mam mieszane odczucia.
Anthony McCarten bynajmniej nie odmalowuje portretu Winstona Churchilla na nowo - nie odbrązawia go, ani nie podnosi na piedestał.Utwierdza raczej. To raczej portret w pigułce, dla tych co widzieli chociaż jeden film o W.S. C odnajdą kwestie wspólne. Powiedz mi...