Toruń, którego nie ma

Dobra. Ogromnym plusem jest usytuowanie obiektu na zdjęciu na mapce poglądowej. Nie podobały mi się opinie oraz wydzwięk, że wiele obiektów nowych w danych miejscach jest "bez szacunku" dla historii miejsca, lub że jest drogo. Świat się zmienia. Traktuję tą książke, bardziej jako "przewodnik historyczny", a nie co sądzi autorka o danym miejscu obecnie (tylko przy kilku miejscach jest opinia, ale mnie to raziło).
Ładnie wydana, autorka postarała się o fotografie i zwięzły opis, co jest dużym plusem.

Dobra. Ogromnym plusem jest usytuowanie obiektu na zdjęciu na mapce poglądowej. Nie podobały mi się opinie oraz wydzwięk, że wiele obiektów nowych w danych miejscach jest "bez szacunku" dla historii miejsca, lub że jest drogo. Świat się zmienia. Traktuję tą książke, bardziej jako "przewodnik historyczny", a nie co sądzi autorka o danym miejscu obecnie (tylko przy kilku...

Myślę, że każdemu z nas zdarza się, tłumacząc komuś lokalizację nowego sklepu, kawiarni czy pubu, użyć formuły: „to jest tam, gdzie był/była/było”. Czasem, żeby naprowadzić na punkt, o którym mówimy, trzeba odwołać się do kilku szyldów wstecz, by wyświetlić właściwy obraz w czyjeś pamięci. Tak jakbyśmy z czasu teraźniejszego odklejali poprzednie, minione etykiety przytwierdzone do miejsca, dotykali w nieistniejącej, a wciąż pamiętanej rzeczywistości. Niejednokrotnie taka spontaniczna retrospekcja uruchamia dalsze drążenie. Kilka dni temu w rozmowie ze znajomym, któreś z nas rzuciło: „a pamiętasz, co tam było wcześniej?” I to zdanie zabrało nas w wirtualny spacer po ulicy Szerokiej i lokalach gastronomicznych, których już nie ma, a jednocześnie istnieją w pamięci, jakby tworzyły kawałki, elementy równoległego, minionego miasta. Ta mała przebieżka po czasie wcale nie tak odlegle przeszłym, uświadomiła mi, jak często po cichu, bezpowrotnie, bez pożegnań i niezauważalnie znikają miejsca. Można by nawet ulec złudzeniu, że to specyfika naszego, pośpiesznego czasu. Nic bardziej mylnego, nieśmiertelna mądrość greckiego filozofa mówi, że jedyną stałą rzeczą jest zmiana i zawsze tak było. Czy możliwe jest odtworzenie tego, jak wyglądało miasto dziesięć, dwadzieścia lat temu? Wydaje się, że tak, bo to nie tak dawno. Tylko czy na pewno? Często są to wycinki, fragmenty. A gdyby cofnąć się w czasie jeszcze dalej tam, gdzie często nie sięga już nasza pamięć?
Katarzyna Kluczwajd w książce „Toruń, którego nie ma” właśnie to robi, zaprasza nas do miasta, które istnieje już tylko w eterycznej przestrzeni wspomnień. Oprowadza nas po Toruniu XIX i XX wieku. Autorka przywraca pamięć miejsc, budynków, pomników, których ślady zatarły strumień czasu, a zachowały się w pamięci i w fotografii. Całość skomponowana jest bardziej w album niż gruntowne historyczne opracowanie. W książce znajdziemy sporo ilustracji, między innymi niepublikowane wcześniej fotografie ze zbiorów prywatnych, co jest sporym walorem. Zobaczymy tam nasze miasto, które niegdyś tworzyła wielonarodowa i wielowyznaniowa społeczność. Wyszynki, fotoplastykony, teatry świetlne, do tego latające machiny, hale sterowcowa i balonowa, brzmi to dziś nieco egzotycznie. Historyczne zmiany pomników, ulic i bohaterów, ale i historyczna ciągłość, jak w przypadku tak zwanego szkolnego zagłębia, czyli ulicy Sienkiewicza, na której przedłużeniu z czasem powstał kampus UMK. To, co zostało po czasach pruskich, przeplata się z tym, co przyniosło miastu odzyskanie niepodległości. Książka napisana jest w języku polskim i niemieckim, co też jest śladem naszego miejskiego dziedzictwa, którego nie da się wydrapać ani zamalować, jak szyldu na budynku. „Toruń, którego nie ma” lub też „Thorn, das es nicht mehr gibt” to pamięć i jednocześnie wypełnione zobowiązanie, by ją strzec i pielęgnować.

Myślę, że każdemu z nas zdarza się, tłumacząc komuś lokalizację nowego sklepu, kawiarni czy pubu, użyć formuły: „to jest tam, gdzie był/była/było”. Czasem, żeby naprowadzić na punkt, o którym mówimy, trzeba odwołać się do kilku szyldów wstecz, by wyświetlić właściwy obraz w czyjeś pamięci. Tak jakbyśmy z czasu teraźniejszego odklejali poprzednie, minione etykiety...

Świetna pozycja. Aż trudno uwierzyć, że wiele z tych obiektów, jeszcze kilka lat temu działało. Książka przeznaczona jednak dla tych, którzy z Toruniem mają coś wspólnego.

Świetna pozycja. Aż trudno uwierzyć, że wiele z tych obiektów, jeszcze kilka lat temu działało. Książka przeznaczona jednak dla tych, którzy z Toruniem mają coś wspólnego.

Niezwykle inspirująca pozycja szczególnie dla torunian. Bolesny obraz braku wyobraźni inwestorów przeksztalcajacych zabytkowe kamienice w hipermarkety.

Niezwykle inspirująca pozycja szczególnie dla torunian. Bolesny obraz braku wyobraźni inwestorów przeksztalcajacych zabytkowe kamienice w hipermarkety.