Tarabas
- Kategoria:
- literatura piękna
- Seria:
- Dzieła zebrane [Joseph Roth]
- Tytuł oryginału:
- Tarabas. Ein Gast auf dieser Erde
- Wydawnictwo:
- Austeria
- Data wydania:
- 2016-08-08
- Data 1. wyd. pol.:
- 2011-12-05
- Liczba stron:
- 231
- Czas czytania
- 3 godz. 51 min.
- Język:
- polski
- ISBN:
- 9788378660668
- Tłumacz:
- Izydor Berman
Trudno polubić tę postać. Nikołaj Tarabas zdaje się przeciwieństwem Mendla Singera, pamiętnego Hioba z powieści, którą Roth ogłosił cztery lata wcześniej. Mendel był pobożny, bogobojny, prosty. Był całkiem zwyczajnym Żydem, a jego życie, zanim Bóg zapragnął go wypróbować, "płynęło spokojnie, niby nikły, nędzny strumyk pośród ubogich brzegów". Tarabas, niegdyś chrześcijanin, teraz bezbożnik o mrocznym sercu, któremu pozostała wiara w siłę, fatum i cygańskie wróżby, "niekiedy czuł się jak stary człowiek, który tęskni za straconym życiem, któremu jednak nie zostało już dosyć czasu, by zacząć nowe". Tamten – skromny nauczyciel o niewinnej duszy; ten znowuż – zawodowy oficer, włóczęga, morderca i wreszcie święty pokutnik. Obydwaj nieszczęśni, tyle że Mendel nieszczęściem ludzi srogo chłostanych przez los, Tarabas zaś mocą własnej nienawiści i pychy, którą zagłuszał "nikczemność, bezmyślność i pustkę swego hałaśliwego i heroicznego życia".
Owo heroiczne życie – jak to często w książkach bywa – miało swój całkiem nieliteracki pierwowzór. Był nim pewien Polak, oficer armii Hallera, który na wojnie wytargał za brodę i upokorzył rudego Żyda, nieznanego nam ani z imienia, ani z profesji. Niegodziwość ta (czy jedyna, jakiej się wtenczas, w latach pierwszej wojny, dopuścił?) tak bardzo ciążyła na jego sumieniu, że postanowił odnaleźć poszkodowanego, uzyskać od niego przebaczenie, a nawet oddać mu cały majątek. Jeżeli Nikołaj Tarabas jest powieściowym odpowiednikiem hallerczyka, to rudym Żydem jest Szemaria, posługacz w bożnicy i strażnik świętych zwojów. Wdowiec, ojciec rewolucjonisty, największy nieszczęśnik w sztetlu. Prawdziwy Hiob tej historii.
Pointa "Tarabasa" jest optymistyczna, dobra na przypowieść o występku, skrusze i odkupieniu. Jak było naprawdę, nie wiadomo…
[ze wstępu Piotra Pazińskiego].
W "Tarabasie" rzeczywiście nie ma ani analizy, ani motywacji, a tylko przedstawienie. Psychologia sprowadzona jest do exemplum i jak w ewangelicznej przypowieści zawarta w czystym opowiadaniu. Nawrócenie Tarabasa nie jest analizowane ani usprawiedliwiane, tylko opowiedziane; Roth inspiruje się gatunkiem literackim, który Martin Buber nazywa "świętą anegdotą", w którym "wypowiedź może wyraźnie być powiązana" ze zdarzeniem. W świetle takiej nierozdzielnej jedności faktów i sensów, życia i nauki, każde zasugerowane podobieństwo rozwiązuje się w jednym tylko z możliwych zakończeń: symbolika seksualna aktu strzelania z broni palnej zmienia się tedy w legendarną rzeczywistość bluźnierczych strzałów do malowideł przedstawiających akty kobiece, które zapowiadają dwuznaczny "cud", zwiastujący przemoc i obserwowany oczyma przesądnego i podekscytowanego tłumu jako nadziemskie zjawisko wyrażone w formach ikonograficznych średniowiecznej sztuki sakralnej".
[Claudio Magris, "Daleko, ale od czego? Joseph Roth i tradycja Żydów wschodnioeuropejskich"].
Porównaj ceny
W naszej porównywarce znajdziesz książki, audiobooki i e-booki, ze wszystkich najpopularniejszych księgarni internetowych i stacjonarnych, zawsze w najlepszej cenie. Wszystkie pozycje zawierają aktualne ceny sprzedaży. Nasze księgarnie partnerskie oferują wygodne formy dostawy takie jak: dostawę do paczkomatu, przesyłkę kurierską lub odebranie przesyłki w wybranym punkcie odbioru. Darmowa dostawa jest możliwa po przekroczeniu odpowiedniej kwoty za zamówienie lub dla stałych klientów i beneficjentów usług premium zgodnie z regulaminem wybranej księgarni.
Za zamówienie u naszych partnerów zapłacisz w najwygodniejszej dla Ciebie formie:
• online
• przelewem
• kartą płatniczą
• Blikiem
• podczas odbioru
W zależności od wybranej księgarni możliwa jest także wysyłka za granicę. Ceny widoczne na liście uwzględniają rabaty i promocje dotyczące danego tytułu, dzięki czemu zawsze możesz szybko porównać najkorzystniejszą ofertę.
Mogą Cię zainteresować
Książka na półkach
- 90
- 44
- 17
- 4
- 2
- 2
- 1
- 1
- 1
- 1
Cytaty
wielki mur, nieprzezwyciężalny mur z lśniącego lodu i oszlifowanej nienawiści, nieufności i obcości, który jeszcze dzisiaj, jak przed tysiącami lat, stoi między chrześcijanami i Żydami, jakby ustawił go sam Bóg.
OPINIE i DYSKUSJE
To przypowieść, lata płyną więc w niej szybko, a większa część życiorysu Tarabasa przemyka bokiem jako nieistotna dla zamysłu autora. Prosty język i mordercze tempo są jednak mylące, bo Roth wyzyskuje w tym cienkim tomie aż kilka z wielkich tematów, jakie usłużnie podsuwa mu początek XX wieku, a czyni to w sposób biegły i niewymuszony. Ostatecznie ta opowieść o indywidualnym odkupieniu nazbyt może ufnie daje nadzieję na odkupienie zbiorowe i całe szczęście dla autora, że nie zdążył się przekonać na własne oczy, jak brutalnie ta nadzieja została zdeptana.
To przypowieść, lata płyną więc w niej szybko, a większa część życiorysu Tarabasa przemyka bokiem jako nieistotna dla zamysłu autora. Prosty język i mordercze tempo są jednak mylące, bo Roth wyzyskuje w tym cienkim tomie aż kilka z wielkich tematów, jakie usłużnie podsuwa mu początek XX wieku, a czyni to w sposób biegły i niewymuszony. Ostatecznie ta opowieść o...
więcej Pokaż mimo toJest to znakomicie przetłumaczona, trzymająca w napięciu historia nienawisci i pokuty. Zródłem życiowej rewolty i ostatecznej alienacji młodego carskiego kuriera wydaje sie trwały konflikt z ojcem. Jego podróżą przez życie kieruje przeznaczenie. Stale towarzyszą mu wątpliwosci pojawiające się w kontekscie wiary.
Istotą opowieści jest pogrom w miasteczku Koropta. Jeden z wielu kozackich, zapomnianych tumultow na rubieżach imperium carów.
Joseph Roth w mistrzowski sposób opisał jak rodzą się uprzedrzenia i przemoc oraz jak przerażające mogą być konsekwencje strachu i fanatyzmu.
Jest to znakomicie przetłumaczona, trzymająca w napięciu historia nienawisci i pokuty. Zródłem życiowej rewolty i ostatecznej alienacji młodego carskiego kuriera wydaje sie trwały konflikt z ojcem. Jego podróżą przez życie kieruje przeznaczenie. Stale towarzyszą mu wątpliwosci pojawiające się w kontekscie wiary.
więcej Pokaż mimo toIstotą opowieści jest pogrom w miasteczku Koropta. Jeden z...
Kolejna wyśmienita pozycja literacka genialnego pisarza.
Tytuł jest wielce wymowny, gdyż mówi on o losach rosjanina, który przez całą powieść walczy sam ze sobą.
Ustawiczne podążanie za swoimi marzeniami, pragenieniami, myślami jest naprawdę wyłącznie iluzją, która doprowadza głównego bohatera w fantasmagorię w XX wieku, gdzie wszystko traci na wartościach, bowiem liczy się wyłącznie druga osoba, która jest tak naprawdę naszym lustrzanym odbiciem. Każdy człowiek nosi w sobie Nikołaja Tabarasa, każdy się zmaga ze swymi przeciwnościami, lecz niewielu rozumie swój własny żywot, w jakim celu to całe przedstawienie zwane życiem gna człowieka.
Głównym wątkiem książki Josepha Rotha są zmagania dwóch grup o różnych, czyli odmiennych poglądach, jak i również problem tyczy się samego wyglądu. Człowiek staje się nieufny, gdy widzi odmienne myśli objawiające się w rzeczywistości, która jest odzwierciedleniem myśli natury ludzkiej. Każdy próbuje pokonać wroga, szpiega, demona, rwetes swych własnych teatrztków w głowie, który mózg przetrawia i stara się tchnąć w życie ich przekaz.
Bardzo dobitnie ów cytat pokazuje problem jaki dzieło literackie porusza:
"- Nie filozofuj Żydzie - krzyknął Tarabas. - Mów, co masz na myśli!"
Kolejnym, istotnym aspektem dotyczącym ludzi jest strach przed nieznanym, tudzież zabobonem, który przez całą książke "płata figle" tym, którzy nie wierzą w Boga, a w swe urojenia.
Można nadmienić, że kiedy dana jednostka pokonuje swe słabości, które wyrządzają innym krzywdę, staję się niezrozumiała oraz wręcz niewidoczna dla innych. Zdaje sobie ona, że tkwiła cały swój żywot w błędzie, w jakiejś iluzji (ilu zje). Dane postaci nie mogą uwierzyć, więc tego nie widzą iż osoba, którą darzyli uczuciem mogła aż tak diametralnie się zmienić. Wygląd zewnetrzny determinuje postrzeganie bliźniego.
W każdej książce Josepha Rotha ma miejsce wątek śmierci, która wszystko przebacza, wymazuje, daje nową szansę, lecz to już koniec, dlatego stawajmy się empatycznymi przedstawicielami zrozumienia danego indywiduum, gdzie schyłek nie istnieje, a jedynie tu i teraz.
Wielka nostalgia jest uwypuklona w tej pozycji wydawniczej. Proszę spojrzeć tylko na ten cytat:
" Jej łono mnie zrodziło, jej piersi mnie wykarmiły, a głos kołysał śpiewem do snu, pomyślał Tarabas. To jest moja matka!"
Nigdy nikt nie może wejść w umysł drugiego człowieka, więc nie potrafi go zrozumieć.
Serdecznie polecam.
Kolejna wyśmienita pozycja literacka genialnego pisarza.
więcej Pokaż mimo toTytuł jest wielce wymowny, gdyż mówi on o losach rosjanina, który przez całą powieść walczy sam ze sobą.
Ustawiczne podążanie za swoimi marzeniami, pragenieniami, myślami jest naprawdę wyłącznie iluzją, która doprowadza głównego bohatera w fantasmagorię w XX wieku, gdzie wszystko traci na wartościach, bowiem liczy...
Całość na: http://tylkoburaknieczyta.blog.onet.pl/2014/01/30/roth-nawoluje-do-nawrocenia/ i www.facebook.com/tylkoburaknieczyta
Po książkę Josepha Rotha "Tarabas. Gość na tej ziemi." sięgnąłem z wielką ciekawością, czytałem kilka lat temu jedno jego opowiadanie ("Legenda o świętym pijaku"),było bardzo dobre, sam Roth uznawany jest za klasyka literatury austriackiej i do tego tłumaczenie tej książki popełniła mistrzyni przekładu Sława Lisiecka. Zapowiadało się więc dobrze!
Losy Nikołaja Tarabasa są typowo dwudziestowieczne, czyli mocno splecione z historią, bohater sam się pcha do ważnych wydarzeń, jako student lgnie do rewolucjonistów, wygnany przez ojca do Ameryki, gdy tylko słyszy wieści o wybuchu I wojny światowej, wraca na stary ląd, by oddać się wojaczce. Tak wygląda początek powieści, dalej następują wydarzenia, których przebiegu zdradzał nie będę, napiszę tylko o najciekawszych zjawiskach, które opisuje nam Joseph Roth.
Koropta - to fikcyjna miejscowość, wiemy jednak na pewno, że granice po 1918 są w Europie Wschodniej płynne, gdzieś na tym terenie znajduje się Koropta i dotykają ją wszystkie problemy nowo tworzonych państw - słaba administracja, wewnętrzne tarcia etniczne etc..
Nawet wielokulturowe społeczeństwa (a może przede wszystkim one?) są narażone na zmorę nietolerancji, przyjmującą często formy skrajne. W Koropcie tym "innym" są Żydzi metaforycznie odgrodzeni murem: "wielki mur, nieprzezwyciężalny mur z lśniącego lodu i oszlifowanej nienawiści, nieufności i obcości, który jeszcze dzisiaj, jak przed tysiącami lat, stoi między chrześcijanami i Żydami, jakby ustawił go sam Bóg".
Relacja między wyznawcami tych dwóch konfesji jest jednym z najciekawszych wątków tej powieści, doskonale zdajemy sobie sprawę z tego, że zjawisko antysemityzmu jest i dzisiaj niestety dość powszechne, a Joseph Roth, jako mistrz literatury psychologicznej, pozwala zobaczyć nam te problemy na nowo, głębiej, dokładniej.
Zabobon i bigoteria nie mogą prowadzić do niczego dobrego. To z jednej strony stara się nam powiedzieć Roth. Z drugiej strony jest zawsze szansa na odkupienie win, Tarabas jednak w pewnym momencie ocknie się i zobaczy, ile zła można wyrządzić życiem bezrefleksyjnym, całe szczęście nigdy nie jest za późno, by odmienić swój żywot i naprawić wyrządzone krzywdy. Pamiętajmy: jesteśmy tylko/aż gośćmi na tej ziemi.
Wyśmienita książka, po jej lekturze stawiamy sobie dużo pytań. Jednocześnie pokrzepia do dobrych czynów i pobudza refleksję. Czy czegoś można więcej chcieć od literatury?
Całość na: http://tylkoburaknieczyta.blog.onet.pl/2014/01/30/roth-nawoluje-do-nawrocenia/ i www.facebook.com/tylkoburaknieczyta
więcej Pokaż mimo toPo książkę Josepha Rotha "Tarabas. Gość na tej ziemi." sięgnąłem z wielką ciekawością, czytałem kilka lat temu jedno jego opowiadanie ("Legenda o świętym pijaku"),było bardzo dobre, sam Roth uznawany jest za klasyka literatury austriackiej i do...