Kolejna książka Dunbara wydana prze Copernicus. Kolejna bardzo dobra książka, pogłębiająca jego dotychczasowe poszukiwania relacji między budową mózgu, predyspozycjami i zdolnościami ludzi a ich życiem społecznym. Tym razem jednak dostajemy prace zbiorową, poszerzoną o badania archeologiczne i antropologiczne. Warto przeczytać. Książka daje do myślenia i stawia pytania ile w nas samych jest pierwotnych zdolności i ograniczeń, a na ile możemy je pokonać lub wykorzystać dla rozwoju człowieka, ludzi i cywilizacji.

Kolejna książka Dunbara wydana prze Copernicus. Kolejna bardzo dobra książka, pogłębiająca jego dotychczasowe poszukiwania relacji między budową mózgu, predyspozycjami i zdolnościami ludzi a ich życiem społecznym. Tym razem jednak dostajemy prace zbiorową, poszerzoną o badania archeologiczne i antropologiczne. Warto przeczytać. Książka daje do myślenia i stawia pytania ile...

Autorzy próbują znaleźć odpowiedź na pytanie, dlaczego nasz gatunek rozwinął aż tak duży mozg (przecież inne zwierzęta radzą sobie świetnie bez takich dużych mózgów, stanowiących też bardzo duże obciążenie dla organizmu). Książka zawiera może nieco zbyt dużo naukowego żargonu, ale i tak dobrze się ją czyta osobie, która "nie jest z branży". Polecam.

Autorzy próbują znaleźć odpowiedź na pytanie, dlaczego nasz gatunek rozwinął aż tak duży mozg (przecież inne zwierzęta radzą sobie świetnie bez takich dużych mózgów, stanowiących też bardzo duże obciążenie dla organizmu). Książka zawiera może nieco zbyt dużo naukowego żargonu, ale i tak dobrze się ją czyta osobie, która "nie jest z branży". Polecam.

Książka ciekawa, próbująca udowodnić istotność relacji społecznych w ewolucji naszego gatunku. Jak dla mnie trochę nadmiernie przeładowana szczegółami, które dla specjalistów nie są kluczowe, a trochę nadmiernie upodabniają ją do rozprawy naukowej, przez co utrudniają odbiór. Generalnie jednak warta polecenia i przeczytania.

Książka ciekawa, próbująca udowodnić istotność relacji społecznych w ewolucji naszego gatunku. Jak dla mnie trochę nadmiernie przeładowana szczegółami, które dla specjalistów nie są kluczowe, a trochę nadmiernie upodabniają ją do rozprawy naukowej, przez co utrudniają odbiór. Generalnie jednak warta polecenia i przeczytania.

Skąd się wziął, jak i dlaczego powstał homo sapiens, to jedne z najważniejszych pytań, jakie stawia przed sobą ludzkość. Teolodzy twierdzili, że człowieka stworzył Bóg (przy czym teoretycy każdej religii twierdzili oczywiście, że to ich Bóg tego dokonał). Darwiniści twierdzili, że człowieka stworzyła ewolucja i że pochodzi on od małpy. Dziś nawet rozsądni ludzie wierzący nie próbują bronić tezy o boskim pochodzeniu człowieka, gdyż jeśli nawet to Bóg stworzył świat, człowieka w tym świecie jeszcze wtedy nie było. Poglądy Darwina też okazały się błędne. Dzisiejsze człowiekowate, szczególnie szympansy, z którymi mamy najwięcej wspólnego, miały z nami ostatniego wspólnego przodka przodka (ang. last common ancestor, LCA) około 7 milionów lat temu, więc ledwie chwilkę temu w skali wieku wszechświata. Choć w chwili obecnej nie mamy pojęcia, jak ten przodek mógł wyglądać, ponieważ nie odkryliśmy żadnego szkieletu, który można byłoby zidentyfikować jako LCA, to jednak wiemy na pewno iż nie wyglądał on jak szympans, gdyż LCA od szympansów oddziela te same siedem milionów lat niezależnej ewolucji, co homo sapiens.

W szkołach nadal uczą, że homo sapiens wykształcił swój unikalny w świecie zwierząt mózg, by tworzyć narzędzia i ich używać. Nie jest to przekonujące wyjaśnienie choćby dlatego, iż koszt ewolucyjny takiego eksperymentu jak nowy, wielki mózg jest ogromny. Wiemy dziś z jednej strony, że między powstaniem naszego mózgu a eksplozją postępu naukowego, technicznego oraz technologicznego jest ogromna przepaść czasowa, a z drugiej, iż już mózg pierwszego homo sapiens anatomicznie niczym się nie różnił od mózgu pozwalającego żyć w świecie smartfonów, GPS-ów, wyższej matematyki i wyrafinowanej sztuki. Mechanizm ewolucji nie dopuszcza innowacji, które przynoszą tylko koszty, a zyski dopiero ewentualnie, w niewyobrażalnie dalekiej przyszłości. Jest jeszcze sporo innych ważkich argumentów przeciwko technologii jako przyczynie wyewoluowania homo sapiens. Okazuje się jednak, iż istnieje dużo bardziej atrakcyjna, dużo bardziej przekonująca teoria. To teoria mózgu społecznego.

Książka Clive’a Gamble’a, John’a Gowlett’a i Robin I.M. Dunbara Potęga mózgu. Jak ewolucja życia społecznego kształtowała ludzki umysł, przybliża nam tę teorię przy okazji opisu wyników realizacji siedmioletniego projektu (2003–2010) finansowanego przez obchodzącą wówczas stulecie swojego istnienia Akademię Brytyjską, nazwanego Od Lucy do języka: Archeologia mózgu społecznego (Lucy to Language: The Archaeology of the Social Brain). Pokazuje podróż Lucy od ludzkiego przodka o małym mózgu aż po globalny gatunek o otwartym umyśle i wykazuje, że od teorii o technologicznym podłożu powstania człowieka myślącego nieporównanie bardziej przekonująca jest hipoteza o społecznych przyczynach powstania naszego gatunku. Od czytelników, którzy nigdy nie spotkali się z takimi terminami jak liczba Dunbara czy poziomy intencjonalności, lektura będzie wymagała trochę więcej niż od tych, którzy z tą tematyką już mieli do czynienia. Na szczęście wszystko jest w miarę jasno, od podstaw wyłożone.

Opracowanie w warstwie merytorycznej jest bezcenne. To jedna z tych pozycji, które są absolutnym must read dla każego, kogo interesuje prehistoria, filozofia, religia, polityka i sam Bóg wie ile jeszcze dziedzin. To bowiem, jak powstaliśmy, dlaczego i w jaki sposób, jest kardynalnym interdyscyplinarnym problem wykraczającym poza naukę i sięgającym nawet tak z pozoru odległych dziedzin jak sztuka, polityka, wojskowość i wiara. Nie wyobrażam sobie, by ktokolwiek, kto lubi wiedzieć, mógł nie być tym zainteresowany.

Jedynym minusem wydania, przynajmniej polskiego, jest pozostawiający sporo do życzenia poziom stylistyczny. Nie powiedziałbym też, iż całość udało się zbudować w sposób wskazujący na dobrą kompozycję dzieła i klarowność przekazu. Moim zdaniem można to było zrobić dużo lepiej, a że można, tego są w literaturze popularnonaukowej liczne przykłady. Treść jednak przebija wszystkie słabości formy. Potęga mózgu to porcja prawdziwej Wiedzy przez duże W.

Gorąco zapraszam do lektury

źródło:
http://klub-aa.blogspot.com/2021/05/clive-gamble-john-gowlett-i-robin-im.html

Skąd się wziął, jak i dlaczego powstał homo sapiens, to jedne z najważniejszych pytań, jakie stawia przed sobą ludzkość. Teolodzy twierdzili, że człowieka stworzył Bóg (przy czym teoretycy każdej religii twierdzili oczywiście, że to ich Bóg tego dokonał). Darwiniści twierdzili, że człowieka stworzyła ewolucja i że pochodzi on od małpy. Dziś nawet rozsądni ludzie wierzący...

Rewelacyjna! Dawno nie miałem takiej radości z czytania i satysfakcji z tego, jak wielu nowych rzeczy miałem okazję się dowiedzieć. Koncepcja mózgu społecznego i rozpatrywanie ewolucji człowieka w kontekście psychospełcznym jest niesamowite.

Rewelacyjna! Dawno nie miałem takiej radości z czytania i satysfakcji z tego, jak wielu nowych rzeczy miałem okazję się dowiedzieć. Koncepcja mózgu społecznego i rozpatrywanie ewolucji człowieka w kontekście psychospełcznym jest niesamowite.

Książka popularnonaukowa autorstwa profesorów archeologii i biologii ewolucyjnej. Opisuje efekty projektu Lucy - interdyscyplinarnej współpracy, której motywem było pytanie: “w jaki sposób staliśmy się ludźmi?” - a odpowiedzi udzielono z perspektywy interesującej teorii mózgu społecznego (osobiście pierwszy raz spotkałem się z tą przekonującą teorią, tu zastępującą mózg racjonalny).
Każdy termin nie należący do języka potocznego jest wyjaśniany, pokrótce przytaczane ważne odkrycia czy teorie innych naukowców, więc spokojnie każdy laik zrozumie, chociaż nie jest to lekka lektura do poduszki, wymaga minimalnej koncentracji (szczególnie przez konstrukcję niektórych zdań złożonych...). Jest też kilka artykułów, chyba najciekawszych (np. o zwyczajach seksualnych ludzi i małp),z drugiej strony było parę pomysłów które nie przekonały (ilość państw na świecie powiązana z liczbą Dunbara?).

Książka popularnonaukowa autorstwa profesorów archeologii i biologii ewolucyjnej. Opisuje efekty projektu Lucy - interdyscyplinarnej współpracy, której motywem było pytanie: “w jaki sposób staliśmy się ludźmi?” - a odpowiedzi udzielono z perspektywy interesującej teorii mózgu społecznego (osobiście pierwszy raz spotkałem się z tą przekonującą teorią, tu zastępującą mózg...