Chyba najlepsza powieść historyczna, jaką miałem okazję do tej pory czytać. O ile jestem sceptycznie nastawiony do książek o tej tematyce pisanych przez chrześcijan ze względu na ich stronniczość, jeśli chodzi o temat wiary, to tutaj nie miałem takowego problemu. Utwór na szczęście cechuje typowy dla japońskich pisarzy obiektywizm. Autor zostawił ogromne pole do interpretacji utworu, nie tylko dla osób wierzących. Nie ma tutaj żadnej propagandy, która uczyniłaby książkę toporną dla czytelnika niekoniecznie wyznania chrześcijańskiego. Nie dziwię się wcale, że książka spotkała się z krytyką, że strony Kościoła Katolickiego, bo ukazuje poniekąd ciemną stronę misjonarstwa w odniesieniu nie tylko do siedemnastowiecznej Japonii.

Powieść skupia się głównie na postaci – Rodriguesa – jednego z trzech misjonarzy, którzy wyruszyli w daleką podróż krzewić wiarę w odwracającej się plecami od katolicyzmu Japonii, gdzie złoty wiek dla ich religii zdaje się już bezpowrotnie minął oraz po części przez chęć poznania tajemnicy, jaką jest wyrzekniecie się wiary Ferreira – nauczającego ich niegdyś teologa – który nawracał ludzi w tym kraju w najlepszym do tego okresie. Docierając tam będą wystawieni na próbę wiary, którą przez narastające ze stron władz represje udaje się przejść tylko nielicznym. W zasadzie można by ich uznać za postacie tragiczne, ale po prostu nie jestem w stanie tego zrobić po głębszym przemyśleniu sprawy. To nie oni są tutaj ofiarą. Właściwie nie różnią się wcale od ich 'oprawców'. Jak zawsze największym poszkodowanym jest niestety proletariat i o tym jest dla mnie ta książka; ucisku klasy robotniczej, którą reprezentują w niej chłopi. Wewnętrzny konflikt targający przybyłymi do Japonii jezuitami zdaje mi się przy tym niewartą napomknięcia błahostką.

Shusaku Endo świetnie opisał konflikt interesów, jaki tworzy się w przypadku zetknięcia się dwóch różnych wiar. W momencie, gdy chrześcijaństwo zaczęło stanowić istotne zagrożenie dla lokalnych kultów napotkało opór ze strony władz i skończyło w efekcie opresjami. Żadna ze stron nie ma zamiaru sobie odpuścić przez wizję utracenia poddanych. Jezuici widząc na własne oczy jak cierpią ich wierni nie dostrzegają tego, że najbardziej im pomogą gasząc ich wiarę. Można powiedzieć, że jest wręcz przeciwnie – uzasadniają ich gehennę wydumanym planem bożym, co oczywiście nie przeszkadza w zasłanianiu się wolną wolą, jaką dał Bóg człowiekowi w odbytej wcześniej dyskusji. Nie mają też zamiaru wyprowadzać swoich owieczek z błędnego postrzegania Boga, dając im żyć w korzystnej dla siebie ułudzie. Pokazuje to ich hipokryzję: potencjalne beneficjum wyparło po drodze miłosierdzie. Misja Rodriguesa będzie sposobnością do spojrzenia na to, czym jest tak naprawdę dobro dla innych i służba bliźniemu, co jest bardzo trudne, jeśli żyłeś ślepo wedle jakichś sztywnych dogmatów nakazujących ci postępować w określony sposób. Punkt kulminacyjny przesądzi o tym, czy naprawdę okaże się użytecznym dla tych ludzi, czy jednak pozostanie kłopotem; człowiekiem bezużytecznym.

Mogę się założyć, że chrześcijanie zrozumieją tę powieść zgoła inaczej, ale to chyba bez znaczenia. Jeśli interesujesz się w jakimś stopniu Japonią, to ta książka będzie strzałem w dziesiątkę. Stanowi ona bardzo odmienny obraz od tego standardowego, co czyni ją chyba jeszcze bardziej atrakcyjną. Przyznam, że nie spodziewałem się po tej książce wiele, ale teraz z całą pewnością mogę stwierdzić, że bardzo, ale to bardzo się co do niej myliłem. Z pewnością sięgnę jeszcze po jakieś dzieło tego autora. Mam nadzieję, że zaskoczę się równie pozytywnie.

Chyba najlepsza powieść historyczna, jaką miałem okazję do tej pory czytać. O ile jestem sceptycznie nastawiony do książek o tej tematyce pisanych przez chrześcijan ze względu na ich stronniczość, jeśli chodzi o temat wiary, to tutaj nie miałem takowego problemu. Utwór na szczęście cechuje typowy dla japońskich pisarzy obiektywizm. Autor zostawił ogromne pole do...