Czas odnaleziony

220/2019 (E)

220/2019 (E)

Pokaż mimo to

Ostatni tom cyklu to podsumowanie, zakończenie i pożegnanie. Dominuje w nim poczucie upływającego czasu, a zarazem pogodzenie się z nim. Bohaterowie z poprzednich części tutaj tracą swój blask, przykurzeni i nieco zmurszali. Część z nich odchodzi, część trwa nadal w świecie, do którego wydają się już nie pasować.

Na końcu ostatniego tomu bohater w końcu realizuje zamiar napisania książki, który tkwił w nim od dawna, choć dopiero do niego dojrzał. Postanawia zapisać swoje przeżycia, aby dzięki nim czytelnik mógł odkryć prawdy, które rządzą także jego życiem. Ten fragment o sztuce podobał mi się chyba najbardziej i naprawdę podniósł w moich oczach ocenę całego cyklu.

[...] nie będą oni moimi czytelnikami, ale czytelnikami samych siebie, bo moja książka będzie tylko rodzajem szkieł powiększających [...]. Tak iż nie będę żądał, by chwalili mnie lub oczerniali, lecz tylko by mi powiedzieli, czy trafiłem w sedno, czy słowa, które odczytują w sobie, są właśnie słowami, które napisałem [...]

O całym cyklu przeczytacie pod tym linkiem :)
https://lostarandliterature.blogspot.com/2019/11/krotkie-rozwazania-nad-rozwazaniami.html

Ostatni tom cyklu to podsumowanie, zakończenie i pożegnanie. Dominuje w nim poczucie upływającego czasu, a zarazem pogodzenie się z nim. Bohaterowie z poprzednich części tutaj tracą swój blask, przykurzeni i nieco zmurszali. Część z nich odchodzi, część trwa nadal w świecie, do którego wydają się już nie pasować.

Na końcu ostatniego tomu bohater w końcu realizuje zamiar...

więcej

mniej

Pokaż mimo to

Ostatnie kilkadziesiąt stron to arcydzieło, idealne zakończenie trafnie oddające ducha całego cyklu. Jedyne w swoim rodzaju doświadczenie literackie, które wywarło na mnie duże wrażenie.

Ostatnie kilkadziesiąt stron to arcydzieło, idealne zakończenie trafnie oddające ducha całego cyklu. Jedyne w swoim rodzaju doświadczenie literackie, które wywarło na mnie duże wrażenie.

Pokaż mimo to

A o czym tak naprawdę jest „W poszukiwaniu straconego czasu”? Co chciałby Proust powiedzieć wprost czytelnikowi? Pisze on „Rozmyślałem o mej książce i niedokładnie określając tych, którzy będą mnie czytać, o moich czytelnikach. Mianowicie nie byliby to właściwie moi czytelnicy, ale czytelnicy samych siebie, ponieważ moje dzieło byłoby czymś w rodzaju szkła powiększającego, które optyk w Combray daje do ręki klientom – przyrządem do czytania w sobie”. Czytelnicy mogliby czytać o tych samych odczuciach, zwyczajnych, prozaicznych problemach, ale i dylematach, które przeżyli oni i które też przeżył wcześniej autor. Mogliby porównywać. Przy czym każdy miałby też swoje doznania indywidualne, niepowtarzalne.
Ostatni tom genialnego „W poszukiwaniu straconego czasu” jest najwybitniejszy. Ale żeby w pełni móc się nim delektować trzeba jednak znać tomy poprzednie. W „Czasie odzyskanym” akcji praktycznie już nie ma. Oprócz krótkiego resume, dotyczącego tego, co działo się z baronem Charlusem, Proust opisał jedynie przyjęcie u Guermantów, a reszta to refleksje na temat czasu, przemijania, sensu życia, roli sztuki, muzyki i literatury w życiu człowieka, i masy innych. Dojrzały już wiek autora, pogarszający się coraz bardziej stan zdrowia, świadomość zbliżającego się kresu i właśnie wspomniane przyjęcie skłoniły do wielu przemyśleń.
Przyjęcie u Guermantów mocno różniło się od poprzednich, bo z racji częstych wyjazdów do tzw. wód celem podratowania zdrowia i częściowo przez wojnę, autor wypadł z towarzystwa i spotkał się ze znajomymi po dość długim czasie. Ku swojemu gigantycznemu zaskoczeniu zobaczył, jak bardzo wszyscy się postarzali, jak bardzo zmieniły się obyczaje salonowe i doszedł do wniosku, że ludzie ci swój czas właściwie zmarnowali. Że dopiero byli młodzi czy w średnim wieku, a już to ktoś inny jest młody, a oni powoli już odchodzą. I z tego ich bytowania wiele nie wynikło.

Proust sam czuł nostalgię, gdy pomyślał o tzw. dawnych czasach. I jak każdemu chyba przychodziło mu myśl, czy można byłoby coś zrobić, aby cofnąć czas. Skojarzył sobie, że są w życiu momenty, kiedy jest się jednak niejako poza czasem. Dzieje się tak wtedy, gdy nagle pod wpływem jakichś okoliczności człowiek przypomina sobie wydarzenie z przeszłości. Przykładowo stając na chwilę na ulicy, nagle przypomniał sobie podobną sytuację sprzed lat w Wenecji. I tak naprawdę zapomniał, gdzie jest, było tak, jakby na moment podróżował w czasie i rzeczywiście znalazł się w Wenecji. Albo czując smak ciastka, magdalenki, przypomniał sobie dzieciństwo. Uzmysłowił sobie wówczas, że dusza ludzka może przebywać gdzieś bez ciała. Dało mu to z kolei asumpt do myśli o śmierci człowieka. Napisał, że „Można zrozumieć, że „śmierć” dla niego to już słowo bez znaczenia, bo skoro znalazł się poza czasem, jakie niebezpieczeństwo może mu grozić w przyszłości?”. I „Mój lęk, spowodowany myślą o śmierci zniknął w chwili, gdy nieświadomie rozpoznałem smak magdalenki, bo skoro moja osoba już przed ową chwilą była istotą poza czasem, to nie miały dla niej żadnego znaczenia sprawy przyszłości”.

Nawiązał również do innego momentu, opisanego w tomie V, o czym szerzej pisałam tutaj, kiedy to słuchając muzyki, konkretnie sonaty, usłyszał fragment, pochodzący jakby z innego świata, będącą dowodem, że ten inny świat istnieje, że po śmierci jest coś jeszcze. Starał się „odnaleźć z wysiłkiem pamięci coś sobie przypominającej, jak gdyby melodie nigdy niesłyszane, które ustawicznie do nas wracają i chcemy je słyszeć, zapisać.” Przypominając sobie jakieś widoki, np. trawę, dzwonnicę czuł, „że to wszystko było znakami ukrywającymi coś innego, co powinienem odczytać, myślą zapisaną pismem hieroglificznym”.

Proust doszedł do wniosku, że „dzieło sztuki jest jedynym sposobem odnalezienia Czasu straconego.” I ta myśl pchnęła go ku pisaniu. Zawarł nawet w tekście przesłanie do przyszłego czytelnika i wyjaśnienie, czym jest jego, twórcy, dzieło. Artysta tworząc nie może omijać „tajemnic, których rozumienie jest może dostępne tylko w innych światach, ani takich których przeczuwanie stanowi o doznaniach w życiu i w sztuce, wzruszających nas najbardziej”.
całość
https://powrot-do-krainy-ksiazki.blogspot.com/2019/08/marcel-proust-czas-odzyskany-cz-vii-w.html
6/6

A o czym tak naprawdę jest „W poszukiwaniu straconego czasu”? Co chciałby Proust powiedzieć wprost czytelnikowi? Pisze on „Rozmyślałem o mej książce i niedokładnie określając tych, którzy będą mnie czytać, o moich czytelnikach. Mianowicie nie byliby to właściwie moi czytelnicy, ale czytelnicy samych siebie, ponieważ moje dzieło byłoby czymś w rodzaju szkła...

więcej

mniej

Pokaż mimo to

Ocena 10 leci za całość cyklu, który jest genialny.
Proust w tłumaczeniu Boya- Żeleńskiego to najpiękniejszy tekst jaki czytałem. Książka mogłaby być o rozmnażaniu jedwabników, a napisana tak wspaniałym językiem byłaby ucztą dla ducha i umysłu. Takie utwory pokazują jak bardzo trudnym zajęciem jest pisanie, jakie kunsztu wymaga.
Jednak forma to nie wszystko. Pierwsze sześć tomów to wspomnienia głównego bohatera z czasów młodości. Opisuje on swoje życie emocjonalno- intelektualne i snuje refleksje na jego temat. Przy czym nie są to retrospektywne refleksje z pozycji człowieka, który zna konsekwencje swoich działań, ale takie jakie snuł w danym momencie swojego życia, przez co mamy wrażenie że opowieść powstawała na bieżąco. Narrator nie skupia się jednak tylko na sobie, lecz opisuje również otaczającą go rzeczywistość. Przy czym głównym tematem zainteresowań jest środowisko arystokracji wśród której się obraca. Jego stosunek do tego towarzystwa jest trochę ambiwalentny. Z jednej strony podziwia tych ludzi i chcę przebywać w ich towarzystwie, z drugiej strony widzi próżność, zepsucie czy zwyczajną głupotę. Książka Prousta jest trochę jak 'Czarodziejska góra' takim traktatem o schyłku starego świata, który odszedł wraz z wybuchem I wojny światowej. Tę dekadencję u francuskiego pisarza świetnie czuć. W sferze osobistej autor opisuje swoje zmagania z samym sobą w zasadzie. Próbuje sobie radzić z uczuciami jakie nim targają. Głównie miłością do babki, matki, Gilberty czy Albertyny.
Tom siódmy jest podsumowaniem całości, narrator jest już dojrzałym mężczyzną i snuje refleksje nad upływającym czasem, nad czasem straconym. Podsumowując jednak swoje życie wyciąga wnioski z własnych doświadczeń. Jest krytyczny wobec siebie, ale nie żałuje i przyjmuje swoje dawne błędy bez samobiczowania. Dzięki temu odnajduje swój stracony czas.
Myślę, że ogólne przesłanie tej książki trafi do praktycznie każdego. Bo każdy z nas popełniał błędy i pewnie gdyby mógł w różnych sytuacjach zachował się inaczej czy podjął inne decyzje. Proust pokazuje że wszystko co przeżyliśmy niezależnie co to było nie należy tego żałować, ale należy wyciągać wnioski. Poza tym myślę, że (zachowując oczywiście pewne proporcje) życie młodego Marcela (to emocjonalne zwłaszcza) nie jest różne od życia emocjonalnego przeciętnego młodego człowieka.
Są książki, które 'wchodzą' nam kiedy przeczytamy je w odpowiednim dla nas momencie. Chyba właśnie trafiłem na odpowiedni moment. Przestaję powoli być młodym człowiekiem i nastrój podsumowań i rekapitulacji własnego dotychczasowego życia nie jest mi obcy w ostatnim czasie. Bardzo do mnie trafiła ta książka.

Ocena 10 leci za całość cyklu, który jest genialny.
Proust w tłumaczeniu Boya- Żeleńskiego to najpiękniejszy tekst jaki czytałem. Książka mogłaby być o rozmnażaniu jedwabników, a napisana tak wspaniałym językiem byłaby ucztą dla ducha i umysłu. Takie utwory pokazują jak bardzo trudnym zajęciem jest pisanie, jakie kunsztu wymaga.
Jednak forma to nie wszystko. Pierwsze sześć...

więcej

mniej

Pokaż mimo to

Kończyłem o 23:45 i był to mój najlepszy w życiu Sylwester. Z największym, niemożliwym do ogarnięcia arcydziełem. Po tej lekturze (zabrała mi pół roku, choć zdradzałem ją z innymi) nic już nie będzie takie samo. Jakiś czas zajęło mi zaniechanie powtarzania po kolejnych książkach, że "były piękne, ale nie mają startu do Prousta".
Mógłbym pisać wiele. Ale inni napisali już lepiej. Od siebie dodam tylko tyle:
Wiele razy w życiu miewałem różne, błahe (jak sądziłem) myśli. Pojawiały się (i nadal pojawiają), przepływały przeze mnie w niezmienionej postaci, nie zatrzymywałem ich nawet na chwilę. Nie zagłębiałem się, nie roztrząsałem, nie dostrzegałem ich potencjału. Zapamiętałem je tak, jak widzi się jakiś krajobraz na horyzoncie. Otóż Proust te wszystkie (no może prawie) moje myśli także kiedyś tam pomyślał i... zatrzymał, kiedy pojawiły się w jego głowie. Następnie poddał je analizie. Wydobył z nich wszystko, co się dało. Ubrał w słowa każdą wynikającą z nich alternatywę, wyciągnął wnioski, powiązał. Sprawił, że wiem już o co mi chodziło, kiedy nie wiedziałem w trakcie. I tak opisał to, co wydawało się przed nim nieopisywalne. Na przykład co czuję, kiedy słucham muzyki i myślę o jedynym na tej planecie człowieku, który przeżywa muzykę tak, jak ja. I dlatego (głównie) jesteśmy przyjaciółmi. Ja poprzestałem na prostej konstatacji, Proust wyjaśnił mi to wszystko dokładnie, cudownym językiem. I to wszystko ma głęboką treść. I sprawiało, że miałem łzy w oczach.
Tak jest w tych siedmiu tomach wiele razy. Przestrzegano mnie przed lekturą, jak przed potworem. Nie warto słuchać takich rad, nie można się powstrzymywać, trzeba czytać, bo to wielka przygoda i uczta.

Kończyłem o 23:45 i był to mój najlepszy w życiu Sylwester. Z największym, niemożliwym do ogarnięcia arcydziełem. Po tej lekturze (zabrała mi pół roku, choć zdradzałem ją z innymi) nic już nie będzie takie samo. Jakiś czas zajęło mi zaniechanie powtarzania po kolejnych książkach, że "były piękne, ale nie mają startu do Prousta".
Mógłbym pisać wiele. Ale inni napisali już...

więcej

mniej

Pokaż mimo to

Książka „Czas odnaleziony” z cyklu „W poszukiwaniu straconego czasu” M. Prousta, to już ostatni tom z tego cyklu. Tom, w którym nasz bohater patrzy na życie z zupełne innej perspektywy. Właśnie pod koniec życia postanawia spisać swoje wspomnienia, przemyślenia, odkrywa w sobie pisarza. Dostrzega, że wszystkich wokół niego naznaczył upływ czasu, wiele osób odeszło, a wielu już nie poznaje patrząc na zestarzałe się twarze. Widzi jak osoby którym kiedyś trudno było wejść na salony teraz sami je prowadzą, a młodzi nie znając przeszłości traktują ich jak kogoś, dla kogo salony były od zawsze.

Jednak zanim się to stanie, wszystkich zaprzątać będzie temat wojny, która w tym czasie toczyć się będzie w Europie. W tym tomie odkrywa Marcel sens swojego życia i swoje powołanie. Analizuje wiele poruszanych w poprzednich tomach wątków. Widzi małość ludzi którzy na starość zamykają się w swoim świecie. Analizuje smutne życie starzejących się bohaterów, żyjących wspomnieniami swojej młodości, bo jeśli już ich coś porusza, to właśnie wspomnienia związane z przeszłością, przemijającymi chwilami dawnego szczęścia.

Tom ostatni jest tomem wymagającym największego skupienia. Różni się też od poprzednich sposobem tłumaczenia. Maciej Żurowski tłumaczył tekst który nie przeszedł korekty autorskiej, z której znany był M. Proust. O wiele łatwiej było tłumaczyć poprzednie tomy, po korekcie, w wykonaniu Boya.

Nie polecam tego cyklu opowiadań czytelnikom lubiącym szybką, zwartą akcję, naładowaną wieloma wydarzeniami, gdzie czarny i biały charakter wiecznie toczą boje.
To cykl dla tych osób, dla których piękno języka w długich, rozbudowanych zdaniach, wyszukane poetyckie sformułowania zachwycają a wnikliwe analizy psychoanalityczne poszczególnych osób i zdarzeń nie powodują znużenia czytanym tekstem.

Książka „Czas odnaleziony” z cyklu „W poszukiwaniu straconego czasu” M. Prousta, to już ostatni tom z tego cyklu. Tom, w którym nasz bohater patrzy na życie z zupełne innej perspektywy. Właśnie pod koniec życia postanawia spisać swoje wspomnienia, przemyślenia, odkrywa w sobie pisarza. Dostrzega, że wszystkich wokół niego naznaczył upływ czasu, wiele osób odeszło, a wielu...

więcej

mniej

Pokaż mimo to

Ostatni tom cyklu powieściowego Prousta przesiąknięty jest atmosferą zbliżającego się końca. „Czas odnaleziony” zaczyna się od kilku opowieści o znanych już bohaterach i ich losach w czasie Wielkiej Wojny. Są to jednak już ostatnie historie utrzymane w podobnym tonie, co wcześniejsze tomy cyklu. Po wojnie i po powrocie z sanatorium narrator znów spotyka swoich wcześniejszych znajomych, ale wszyscy z nich mocno posunęli się w latach, także i sam Marcel. To sprawia, że jego opowieść nabiera większego dystansu i refleksyjnego ducha, a sam utwór staje się bardziej autotematyczny i przemienia się w rozprawę o upływającym czasie. Jednocześnie jest to też wyścig z upływającym czasem, autor chce bowiem dokończyć swoje dzieło zanim i jego zabierze czas. W ten sposób chce dać swoim bohaterom wieczne trwanie, bo tylko na kartach jego powieści pozostanie cała prawda o nich, która znika lub jest przeinaczana w pamięci ludzi żyjących.

Podczas lektury czuć wyścig z czasem autora i może dlatego ostatni tom wydaje mi się najmniej dopracowany i najsłabszy. Proustowi nie zdążył już dopieścić swojej książki.

Lektura całego cyklu Prousta była sporym wyzwaniem, bo wymagała dużo czasu i więcej skupienia. Nie jest to dzieło, które w całości sprawiło mi przyjemność. Były fragmenty, historie, które czytałam z zainteresowaniem i pasją; były fragmenty, które mnie nudziły lub takie, które nie skupiały mojej uwagi i które łatwo zapomniałam. Zachowanie narratora potrafiło wywołać we mnie emocje (brak akceptacji i niechęć do jego osoby). Myślę, że warto było przeczytać tę książki, w których pisarz przedstawił bogatą panoramę życia w wyższych sferach u schyłku pewnej epoki.

Ostatni tom cyklu powieściowego Prousta przesiąknięty jest atmosferą zbliżającego się końca. „Czas odnaleziony” zaczyna się od kilku opowieści o znanych już bohaterach i ich losach w czasie Wielkiej Wojny. Są to jednak już ostatnie historie utrzymane w podobnym tonie, co wcześniejsze tomy cyklu. Po wojnie i po powrocie z sanatorium narrator znów spotyka swoich...

więcej

mniej

Pokaż mimo to

Ciekawe opisy Paryża podczas pierwszej wojny światowej. Dużo o zostawaniu pisarzem i zaskakująco (?) sporo o homoseksualizmie. Interesujące przemyślenia o przemijaniu i starzeniu się.

Ciekawe opisy Paryża podczas pierwszej wojny światowej. Dużo o zostawaniu pisarzem i zaskakująco (?) sporo o homoseksualizmie. Interesujące przemyślenia o przemijaniu i starzeniu się.

Pokaż mimo to

Skończyłam ostatni tom, rewelacja. Najbardziej dojrzała książka Prousta którą można czytać wielokrotnie. Wspomnieniowa.

Skończyłam ostatni tom, rewelacja. Najbardziej dojrzała książka Prousta którą można czytać wielokrotnie. Wspomnieniowa.

Pokaż mimo to