Schneeweib und Russenrot

7,5/10
Wciąż wspomina się, że "Wojnę polsko-ruską" Dorota Masłowska napisała przygotowując się do egzaminu maturalnego, co obiektywnie rzecz biorąc, musi budzić spore uznanie. Chociaż fabuła tej debiutanckiej powieści jest dość pretekstowa, to warstwa językowa robi piorunujące wrażenie.

Dziewiętnastoletniej Masłowskiej w całej okazałości udaje się dogłębnie odtworzyć język i odnaleźć niezwykłą specyfikę mentalności nie tylko "dresiarstwa", reprezentowanego przez bohatera, Andrzeja zwanego Silnym, ale w ogóle polskiej młodzieży wychowującej się w kraju postkomunistycznym. Mam tu na myśli całą metaforykę, porównania, pierwsze skojarzenia, powtarzalność konkretnych słów, potok urywanych zdań lub bez. Jednocześnie Masłowska znajduje umiar w wulgaryzmach, a jej stylizacja nie popadła w stereotypizację. Pod tym względem jej literacki debiut to czysty geniusz, z pewnością warty stawania obok dzieł chociażby Gombrowicza, prawdziwego giganta rodzimej literatury. Cała "Wojna polsko-ruska" to w zasadzie współczesna tranwestacja modernistycznego strumienia świadomości. Do tego w wielu momentach wkrada się dobrze wykalkulowany humor, będący mieszanką absurdu, czarnego humoru, subtelnej ale widocznej satyry i zwykłego humoru sytuacyjnego, a wszystko uzyskane za pomocą wspomnianych charakterystycznych młodzieżowych metafor. Pewną abstrakcją jest wprowadzenie do powieści samej siebie

Tyle o samym języku i jego licznych zaletach. Z powieścią Masłowskiej jest jednak taki znaczący problem, że język utrzymuje zainteresowanie czytelnika jedynie do pewnego momentu książki, a wspomniana fabuła pretekstowa nie jest w stanie tego ciągnąć dalej. Wobec tego mniej więcej w połowie powieści można już uczuć zmęczenie i niechęć do kontynuowania lektury. Wkrótce po tym, jak opadnie pierwszy zachwyt, można odczuć, że "wszystko już było wcześniej", a ostatnie dziesiątki stron to już powtarzanie formuły. Poza językową fascynacją polską młodzieżą i pewną specyfiką polskiej rzeczywistości, uzyskanej bez głębszego kreślenia szczegółowego tła społecznego (2002 rok), w powieści Masłowskiej nie ma za wiele więcej. Owszem, można mówić że "Wojna polsko-ruska" jest o braku perspektyw, pewnym ograniczeniu kulturowym i emocjonalnym rodzimej młodzieży czy nastrojach ksenofobicznych, ale poniekąd wychodzi to gdzieś bokiem.

Niemniej, jest to powieść warta zdecydowanie zapoznania się z nią. Może zmęczyć, może znużyć, ale ten genialny język Masłowskiej trzeba poznać i poczuć na własnej skórze. A potem z nim popłynąć jak najdalej, najlepiej do końca kartek.

7,5/10
Wciąż wspomina się, że "Wojnę polsko-ruską" Dorota Masłowska napisała przygotowując się do egzaminu maturalnego, co obiektywnie rzecz biorąc, musi budzić spore uznanie. Chociaż fabuła tej debiutanckiej powieści jest dość pretekstowa, to warstwa językowa robi piorunujące wrażenie.

Dziewiętnastoletniej Masłowskiej w całej okazałości udaje się dogłębnie odtworzyć...

więcej

mniej

Pokaż mimo to

Książka mnie umęczyła. Czytałam długo, przerywałam i wracałam, fabuła nie zaciekawiła wystarczająco, a i język jakoś mi nie podszedł, choć doceniam jego realizm. Na tym etapie dałabym między 4 a 5 pięć gwiazdek. A potem dotarłam do epilogu. I wbił mnie w fotel.

Książka mnie umęczyła. Czytałam długo, przerywałam i wracałam, fabuła nie zaciekawiła wystarczająco, a i język jakoś mi nie podszedł, choć doceniam jego realizm. Na tym etapie dałabym między 4 a 5 pięć gwiazdek. A potem dotarłam do epilogu. I wbił mnie w fotel.

Pokaż mimo to

Docenienie tej powieści to niełatwa sprawa, co zresztą widać po opiniach. Nasuwa to smutny wniosek, że większość z nas nauczona została czytać, skupiając się na fabule - nie zaś języku. A tymczasem to właśnie w sferze językowej tkwi największa siła tej powieści, cała reszta wydaje się pretekstem. Młodziutka autorka wydaje się mieć słuch absolutny, zdolny wyłapać i odtworzyć język blokowisk - nie tylko same słowa czy potknięcia gramatyczne, ale całe jego uniwersum: jego sposób całych wypowiedzi, łączenia wątków, prowadzenia argumentacji. Ani przez moment nie zabrzęczy tu fałszywa nuta, która mogłaby obrócić całą powieść w kpinę z owego języka. Nie mogę się nadziwić łatwości, z jaką debiutantka Masłowska praktycznie samodzielnie stworzyła kompleksowy korpus językowy środowisk zwykle pomijanych w badaniach lingwistycznych.

Docenienie tej powieści to niełatwa sprawa, co zresztą widać po opiniach. Nasuwa to smutny wniosek, że większość z nas nauczona została czytać, skupiając się na fabule - nie zaś języku. A tymczasem to właśnie w sferze językowej tkwi największa siła tej powieści, cała reszta wydaje się pretekstem. Młodziutka autorka wydaje się mieć słuch absolutny, zdolny wyłapać i odtworzyć...

więcej

mniej

Pokaż mimo to

Jazda bez trzymanki, ale mocno osadzona w ramach masłoskiego uniwersum językowego. Świetnie się zabawiła, wykombinowała rytm tej powieści, połączyła różne światy. Niby od niechcenia, a jednak gruntownie przemyślane. Nie chce się wierzyć, że to może zwyczajnie jej flow, inteligencja i intuicja. Nie do podrobienia, dowcipne i wionie polskością. Połowę przesłuchałam na Storytelu, audiobook w tym wypadku pełni rolę pełnoprawnej wersji. Czytane na głos pięknie ożywa, tętni i skrzy się, pulsuje tym językiem, wyciąga całe dobro na powierzchnię. "Wojna" to takie barwne 3D sprytnie ukryte w czarnych znaczkach na białych papierze, niezwykłe zjawisko.

Jazda bez trzymanki, ale mocno osadzona w ramach masłoskiego uniwersum językowego. Świetnie się zabawiła, wykombinowała rytm tej powieści, połączyła różne światy. Niby od niechcenia, a jednak gruntownie przemyślane. Nie chce się wierzyć, że to może zwyczajnie jej flow, inteligencja i intuicja. Nie do podrobienia, dowcipne i wionie polskością. Połowę przesłuchałam na...

więcej

mniej

Pokaż mimo to

Automat, który wylicza tu na stronie, że "Wojnę polsko-ruską" da się przeczytać w 4 godziny, z pewnością nie czytał tego tekstu. Co ja się z nim umordowałam! Chyba tylko Silny się z Magdą umordował podobnie. Zdecydowanie, love-hate relationship to najlepsze określenie moich relacji z tą książką. Z jednej strony jest pokręcona historia, z drugiej - pokręcony język, niby prosty, ale z tak szaloną frazą, że aż trudno za nią nadążyć. A do tego wszystkiego obraz relacji międzyludzkich, że o Polsce nie wspomnę, wołających o pomstę do nieba. Trudna to była przeprawa. Ale że to wszystko napisała nastolatka - to robi wrażenie.

Automat, który wylicza tu na stronie, że "Wojnę polsko-ruską" da się przeczytać w 4 godziny, z pewnością nie czytał tego tekstu. Co ja się z nim umordowałam! Chyba tylko Silny się z Magdą umordował podobnie. Zdecydowanie, love-hate relationship to najlepsze określenie moich relacji z tą książką. Z jednej strony jest pokręcona historia, z drugiej - pokręcony język, niby...

więcej

mniej

Pokaż mimo to

Daję jedynie 6, bo ciężko przez tę książkę przebrnąć. Mimo niewielkich rozmiarów czytałam ją 2 tygodnie. Doceniam groteskę i poczucie humoru autorki. Czułam jednak żeński pierwiastek tkwiący we wszystkich słowach głównego bohatera. Mężczyzna, zwłaszcza dres, aż tak błyskotliwy by nie był. Udany, odważny debiut. Warto znać.

Daję jedynie 6, bo ciężko przez tę książkę przebrnąć. Mimo niewielkich rozmiarów czytałam ją 2 tygodnie. Doceniam groteskę i poczucie humoru autorki. Czułam jednak żeński pierwiastek tkwiący we wszystkich słowach głównego bohatera. Mężczyzna, zwłaszcza dres, aż tak błyskotliwy by nie był. Udany, odważny debiut. Warto znać.

Pokaż mimo to

Trochę jak Mechaniczną Pomarańczę, ciężko strawić
choć wydaje się szczera do bólu
taki obraz współczesnej młodzieży z blokowisk
mało ambitnej, ćpającej, dresiarzy i blachar

Trochę jak Mechaniczną Pomarańczę, ciężko strawić
choć wydaje się szczera do bólu
taki obraz współczesnej młodzieży z blokowisk
mało ambitnej, ćpającej, dresiarzy i blachar

Pokaż mimo to

Nie wiem, co ważniejsze w przekazie tej książki. Może "obowiązkowa ksenofobia"?, może "świat postkomunistyczny"?, przerażający świat młodych bez wykształcenia i perspektyw?, ubóstwo językowe? - wiele można by wymieniać. Niemniej książka robi wrażenie zarówno ze względu na ukazany w niej świat, jak i język. Daje do myślenia. Brawo Masłowska!

Nie wiem, co ważniejsze w przekazie tej książki. Może "obowiązkowa ksenofobia"?, może "świat postkomunistyczny"?, przerażający świat młodych bez wykształcenia i perspektyw?, ubóstwo językowe? - wiele można by wymieniać. Niemniej książka robi wrażenie zarówno ze względu na ukazany w niej świat, jak i język. Daje do myślenia. Brawo Masłowska!

Pokaż mimo to

Jednym slowem:
Zajebista!

Jednym slowem:
Zajebista!

Pokaż mimo to

Zmęczyłam połowę i nie dałam rady dokończyć

Zmęczyłam połowę i nie dałam rady dokończyć

Pokaż mimo to