Jestem pozytywnie zaskoczona tym dialogiem. Jaka zwykle lektura dostarcza wiedzy o metodach Sokratesa oraz o jego ironii. Mowa jest o dzielności, do definicji jednej nie dochodzimy. Jednak poznajemy teorie anamnezy, rozumienie cnoty (czy można się jej wyuczyć, czym jest i czy jest jednakowa dla wszystkich),które potem przejmą m.in. stoicy, intelektualizm etyczny (i komentarz krytyczny Witwickiego w objaśnieniach tłumacza),teorię szkodliwość zła dla podmiotu, porównanie Sokratesa do drętwy, rozumienie wiedzy. Najbardziej jednak podobał mi się sam początek dialogu i jego wydźwięk feministyczny:)

Jestem pozytywnie zaskoczona tym dialogiem. Jaka zwykle lektura dostarcza wiedzy o metodach Sokratesa oraz o jego ironii. Mowa jest o dzielności, do definicji jednej nie dochodzimy. Jednak poznajemy teorie anamnezy, rozumienie cnoty (czy można się jej wyuczyć, czym jest i czy jest jednakowa dla wszystkich),które potem przejmą m.in. stoicy, intelektualizm etyczny (i...

Tym razem dyskusja toczy się na temat "Czym jest dzielność", ale bardziej chodzi w niej o ustalenie reguł rozumowania. Pojawia się koncepcja anamnezy i maieutyczna metoda Sokratesa, poza tym znowu jest jeżdżenie po sofistach. Bardziej suche niż "Fajdros" i "Uczta".

Tym razem dyskusja toczy się na temat "Czym jest dzielność", ale bardziej chodzi w niej o ustalenie reguł rozumowania. Pojawia się koncepcja anamnezy i maieutyczna metoda Sokratesa, poza tym znowu jest jeżdżenie po sofistach. Bardziej suche niż "Fajdros" i "Uczta".

„Menon” to dialog platoński należący do wczesnego okresu jego twórczości, czyli do tzw. pism wczesnych, które pisał będąc jeszcze młodym człowiekiem. Jest to, jak wiele innych, tzw. dialog sokratyczny, gdyż jego główną postacią oraz protagonistą jest Sokrates. Tym razem rozmówcą Sokratesa jest szlachetnie urodzony uczeń Gorgiasza, Menon, a całość skupia się, jak to w przypadku wczesnych dialogów platońskich bywa, na rozważaniu konkretnego pojęcia, przy czym Sokrates prowadzi rozmowę za pomocą swej słynnej metody elenktycznej. Rozważanym pojęciem jest cnota.

Spotykają się Sokrates oraz Menon – młody mężczyzna z dobrego rodu, uczeń sofisty Gorgiasza, który właśnie odwiedza Ateny w towarzystwie licznych niewolników mu usługujących. Zaczynają rozmawiać o cnocie (ἀρετή). Menon pyta Sokratesa, czy cnota jest umiejętnością i czy można się jej wyuczyć. Sokrates na to, że najpierw trzeba w ogóle rozważyć, czym cnota jest. Przypuszcza on, że nikt tego nie wie, ale Menon twierdzi, że on wie. Sokrates więc prowokuje go, aby podał definicję. Okazuje się jednak, że wcale nie jest to takie proste, zwłaszcza gdy rozmowa zaczyna się pogłębiać o nowe pytania, takie jak: czy cnota jest jedna, czy może jest wiele różnych cnót? Gdzie szukać cnoty? Co ją warunkuje? Sokrates wykazuje Menonowi, czego ten się nie spodziewał, że jest to bardzo złożona kwestia, a nawet odkrywa przed nim zupełnie nową perspektywę dotyczącą cnoty.

Platon powraca w „Menonie” do pojęcia cnoty. Poprzednim razem rozprawiał nad nią w dialogu „Protagoras”. Tym razem robi to jednak pod nieco innym kątem, a poza tym dodaje parę nowych zagadnień, bardzo istotnych w kontekście całokształtu filozofii platońskiej. Platon argumentuje (poprzez Sokratesa, któremu wkłada w usta swoje poglądy) za istnieniem wiedzy wrodzonej. Uczenie się jest w rzeczywistości „przypominaniem sobie” tego, co już wiemy, tzn. co jest już zapisane w duszy (koncepcja anamnezy). Scena z niewolnikiem uczącym się geometrii przeszła chyba do historii filozofii i jest jedną z najbardziej rozpoznawalnych fragmentów z dialogów Platona. Dialog ten jest znany jeszcze z tzw. paradoksu Menona: „Szukać wiedzy to absurd, ponieważ albo już wiesz i wtedy nie ma czego szukać, albo nie wiesz czego szukasz, a wtedy trudno oczekiwać, że to znajdziesz”.

„Menon” to dialog platoński należący do wczesnego okresu jego twórczości, czyli do tzw. pism wczesnych, które pisał będąc jeszcze młodym człowiekiem. Jest to, jak wiele innych, tzw. dialog sokratyczny, gdyż jego główną postacią oraz protagonistą jest Sokrates. Tym razem rozmówcą Sokratesa jest szlachetnie urodzony uczeń Gorgiasza, Menon, a całość skupia się, jak to w...

„Menon” czyli „Czym jest dzielność i czy można się jej nauczyć?” to kolejny w moim dorobku czytelniczym dialog Platona z Sokratesem w roli głównej. Tym ciekawszy, że w pewnym momencie pojawia się przyszły oskarżyciel filozofa - Anytos. Czytając tę rozmowę – rozważania Sokratesa z Menonem miałam nieustanne wrażenie, że Platon kpi i z Menona, i z Ateńczyków, i z czytelnika. Przy czym dla współczesnego odbiorcy wiele z rozważań Sokratesa jest już przeterminowanych i niezgodnych z obecnym stanem wiedzy. Momentami dialog jest nawet zaskakująco naiwny. Natomiast sam proces dochodzenia do pewnych stwierdzeń i ogólna wymowa utworu jest bardzo aktualna.

Czytałam wydanie „Menona” dostępne na Wolnych Lekturach. Zawarte w nim objaśnienia tłumacza – Władysława Witwickiego – są po prostu świetnie i doskonale pozwalają pojąć zamysł i przesłanie Platona. I właśnie w tych objaśnieniach trafiłam na cytat, który mnie olśnił:

”Kryteria etyczne nie były dla wielkich i mocnych, tylko dla słabych i zależnych. I dziś, kiedy się o wybitnych osobistościach mówi: to wielki człowiek, nie pamięta się zazwyczaj o ich zbrodniach. Mało kto wymienia pośród znanych morderców np. Cezara lub Napoleona. Przywykło się do tego, żeby zbrodniarzy widzieć tylko pośród poddanych, rządzonych, odpowiedzialnych, zależnych. Może w związku z tym, że faktyczna odpowiedzialność karna maleje z wysokością stanowiska i z wielkością wpływów w każdym państwie.”

Spotkałam się kiedyś z opinią, że skoro na bieżąco tyle książek wychodzi, to po co czytać utwory autorów, którzy nie żyją…Właśnie dla takich cytatów się starocie czyta. Bo tylko wtedy człowiek nie traci nadziei, że w społeczeństwie jednak coraz mniej Anytosów będzie funkcjonować.

„Menon” czyli „Czym jest dzielność i czy można się jej nauczyć?” to kolejny w moim dorobku czytelniczym dialog Platona z Sokratesem w roli głównej. Tym ciekawszy, że w pewnym momencie pojawia się przyszły oskarżyciel filozofa - Anytos. Czytając tę rozmowę – rozważania Sokratesa z Menonem miałam nieustanne wrażenie, że Platon kpi i z Menona, i z Ateńczyków, i z czytelnika....

Sokrates naprowadza bohatera skąd bierze się dzielność.

Sokrates naprowadza bohatera skąd bierze się dzielność.