Ciałem rozumiem

Długo czytałam tę książkę; raz z uwagi na liczne obowiązki, jakie miałam w ostatnich dniach, dwa - nie należy ona do łatwych, lekkich i zabawnych, bo i sam autor takich dzieł nie tworzy. Zawarte w powieści dwa opowiadania: "Gorączka" i tytułowe "Ciałem rozumiem" aż kipią od wszelkiego rodzaju stanów emocjonalnych, emanują subtelnym erotyzmem, całą gamą uczuć, napięć, niewypowiedzianych słów, niedomówień, żalów.

Pierwsze z opowiadań wprowadza nas w niezwykłą relację małżeńską, gdzie kobieta utrzymuje od 10 lat intymny związek z kochankiem, spotykając się z nim codzienne na 45-50 minut. Szaul stara się zrozumieć żonę, zdając sobie doskonale sprawę, jak bardzo jej potrzebuje. Mimo tej sytuacji, która jest dla niego niemal torturą, nie potrafi odejść od żony, nawet w obliczu zdrady. Miłość okazuje się uczuciem o wiele bardziej skomplikowanym, a relacje pomiędzy małżonkami i kochankiem pokazują głęboko niekiedy skrywane emocje, które nami rządzą.

"Ciałem rozumiem" to studium trudnej, wieloletniej relacji na linii matka - córka. Wzajemna nieznajomość siebie, oddalenie, brak chęci zrozumienia i zamknięcie przez lata powodowały narastające konflikty. Dopiero na łożu śmierci matki Rotem próbuje zrozumieć i wybaczyć; czyta umierającej matce opowiadanie, które jest jej wyobrażeniem pewnego zdarzenia z życia matki.

Książka trudna, ale głęboka w swojej wymowie i treści. Grosman w mistrzowski sposób ukazuje zawiłe relacje trudnej miłości tak małżeńskiej, jak i rodzicielskiej, wykazując się przy tym idealnym opanowaniem i odpowiedzialnością za słowa.

Długo czytałam tę książkę; raz z uwagi na liczne obowiązki, jakie miałam w ostatnich dniach, dwa - nie należy ona do łatwych, lekkich i zabawnych, bo i sam autor takich dzieł nie tworzy. Zawarte w powieści dwa opowiadania: "Gorączka" i tytułowe "Ciałem rozumiem" aż kipią od wszelkiego rodzaju stanów emocjonalnych, emanują subtelnym erotyzmem, całą gamą uczuć, napięć,...

Czytanie Grosmana jest dla mnie jak pływanie. Najpierw wchodzenie do wody, powoli, tak żeby oswoić się z temperaturą. Pierwsze słowa są obce, dziwne. Chwila wahania przed zanurzeniem głowy. Słowa zaczynaja napierać, frazy szarpią za kostki, ciągną na głębszą wodę. Zaczerpnięcie oddechu. Zanurzenie. Zdania oplatają mnie, wciagają jak wir w rzece. A potem, potem kładę się już tylko na falach i daję się unosić. Staję się wodą, prądem i płynę. Proza Grosmana hipnotyzuje mnie, oszałamia. Prowadzi zawsze w najbardziej ukryte zakamarki ludzkiej duszy, a jednocześnie jest tak gęsta i piękna. Trzeba trudu, żeby ją czytać. Bezkompromisowego oddania. Ale nagroda jaką się dostaje jest warta każdego wysiłku. Tom „Ciałem rozumiem“ składa się z dwóch opowiadań. Pierwsze, zatytułowane „Gorączka“, jest oryginalną, intensywną, pełną namiętności i szaleństwa pieśnią o miłości. Druga, „Ciałem rozumiem“, subtelnie poprowadzoną opowieścią o odnajdywaniu bliskości między córką a umierającą matki. Mistrzowska robota!

Czytanie Grosmana jest dla mnie jak pływanie. Najpierw wchodzenie do wody, powoli, tak żeby oswoić się z temperaturą. Pierwsze słowa są obce, dziwne. Chwila wahania przed zanurzeniem głowy. Słowa zaczynaja napierać, frazy szarpią za kostki, ciągną na głębszą wodę. Zaczerpnięcie oddechu. Zanurzenie. Zdania oplatają mnie, wciagają jak wir w rzece. A potem, potem kładę się...

Dawid Grosman znowu popełnił książkę pełną rozrywających duszę emocji, która nie pozwala o sobie zapomnieć, wtłaczając w żyły wrażenia, które nie są tak oczywiste zaraz po jej odłożeniu na półkę. Ba, obie nowele z "Ciałem rozumiem" zaczynają się na tyle leniwie, że już można się obawiać niewybaczalnego grzechu pisarza, który postanawia zanudzić paplaniną czytelnika na śmierć, ale wtedy przychodzi moment przełamania, w którym zaczynamy rozumieć, co ze sobą niosą utwory Grosmana. Wtedy już nie ma odwrotu – trzeba się w nich zadurzyć.

Czytając "Księgę gramatyki intymnej", miałem podobnie – z tym że tam dodatkową motywacją był młody bohater, który przełamywał lody z okresem dojrzewania, łamiąc przy okazji kilka karków swych dziecięcych przekonań. I chociaż Dawid Grosman potrafił uśpić moją czujność, zagadać mnie detalami z życia Aharona, to ma moje wieczyste przyzwolenie na to – bo kto jak kto, ale on akurat potrafi tak pisać, że same słowa wprawiają mnie w zachwyt. W "Ciałem rozumiem" również każde zdanie to majstersztyk, dopracowane i układane w sekwencję składnych myśli, gdzie każda metafora i gra językowa to skarb, które bynajmniej nie są odchodami zawiniętymi w złoty papierek. Tu się czuje, że nie tylko sama treść jest dla autora ważna, ale również konstrukcja i odlanie jej w idealną formę.

Nowele łączy ze sobą wątek zdrady i poczucia zazdrości, która przepełnia serca zranionych i porzuconych nagle na boczny tor życia swych ukochanych; i chociaż dwie opowieści różnią się relacjami międzyludzkimi i stopniem popełnionej niewierności, to skala emocji wciąż pozostaje taka sama – góruje przede wszystkim chęć zrozumienia: dlaczego? To klasyczne, powtarzane już przez małe dzieci pytanie (doprowadzające dorosłych do szału, ale czy możemy obwiniać młodocianych za ciekawość?) rodzi nie tylko wątpliwości, ale i żelazne przekonania, które z czasem przyjmujemy za pewnik. I wreszcie, obie historie tak naprawdę nie są wyjaśnione, nie tłumaczą samego aspektu zdrady – one „tylko” przedstawiają cierpienie strony zranionej, co, według mnie, tylko dodaje "Ciałem rozumiem" polotu; przecież jako samozwańczy mędrcy zawsze powtarzamy, że należy zważać na uczucia innych. I to Grosman właśnie robi.

"Gorączka" to opowieść o Szaulu, który od dziesięciu lat żyje ze świadomością, że jego żona – Eliszewa – zdradza go z innym mężczyzną. Zna jej rozkład dnia i wie, kiedy małżonka szuka wymówki w rekreacji na basenie, aby tak naprawdę pojechać do swego kochanka i oddać się z nim cielesnym rozkoszom. Jest przekonany, o czym ze sobą rozmawiają, w jaki sposób się dotykają. Szaul właściwie stworzył osobny świat, antytezę marzenia, w którym człowiek zazwyczaj zakotwicza się, aby nie myśleć o rzeczywistości – on jednak zamyka się w swej kreacji, żywiąc się własnym cierpieniem (co może od niego nieco odpychać z uwagi na męczeńską postawę). A także – co najbardziej zaskakujące – wciąż nie może przestać myśleć o żonie z nieskazitelną miłością, przez co jest nawet w stanie usprawiedliwiać Eliszewę, samemu sobie wyjaśniając zalety jej romansu, jakim jest poszukiwanie szczęścia w ramionach innego mężczyzny. W pewnym momencie padają wręcz nieprawdopodobne słowa podczas katharsis głównego bohatera, który ze swych bolączek spowiada się dopiero przed mało lubianą bratową Esti: "nawet w całym tym pomieszaniu jawnego i potajemnego życia Szaul ma pewność, że Eliszewa jest uczciwa, jest najuczciwszą osobą, jaką zna". Najbardziej intrygującym elementem "Gorączki" staje się zagmatwanie mężczyzny, który jest pewien, że małżonka go zdradza, choć równie dobrze przed czytelnikiem rysuje się niepokojąca myśl, że Szaul jest paranoikiem, który na kanwie sypialnianego milczenia wolał ułożyć sobie własną historię zdarzeń.

Druga nowela, "Ciałem rozumiem", to już dosłownie ułożona historia zdarzeń – tym razem jednak obie strony dochodzą do konfrontacji, gdy Rotem czyta swej umierającej matce opowiadanie, w którym wylewa swe żale. Nili bowiem faktycznie nie traktowała córki z czułością, a treść fabuły rozdrapuje dawne rany, gdy pewnego dnia do jej salonu jogi wkracza młody chłopak, który szybko staje się oczkiem w głowie swojej trenerki. Rotem nie zna tej historii, tylko ją rekonstruuje – ze wszystkich własnych wspomnień i przekonań, bolączek i zawrotów głowy, które oddaliły ją od matki, zdradzającej rodzinny dom na rzecz młodego chłystka. Ona, podobnie jak Szaul z "Gorączki", wyobraża sobie dialogi matki i chłopaka, buduje jego postać z literacką precyzją, nie pomijając nawet drobnych detali – co wskazuje, jak wiele znaczy to dla samej Rotem. W swym opowiadaniu chce przede wszystkim dojść do odpowiedzi na przytaczane w poprzednim akapicie pytanie, chce zrozumieć, jak do tego doszło. I tu świetne zagranie Dawida Grosmana, bowiem samą formą pokazał relację między matką a córką – kobiet, które nigdy ze sobą poważnie nie rozmawiały; kobiet, które wobec siebie trzymały w zanadrzu zadry i niewybaczalne zarzuty. Rotem, nie wiedząc jak przekazać matce swe uczucia, przelewa je na papier, obserwując leżącą na łóżku Nili, wypatrując każdego nagłego grymasu, uśmiechu czy złośliwego komentarza – dzięki tym reakcjom jest bliżej zrozumienia własnej rodzicielki. A czytelnik wpada w wir utworzony przez dwa odpychające się od siebie bieguny, gdy nagle widzi złożoność emocji Rotem oraz przez wiele lat skrywane przez Nili poczucie miłości, której również nie potrafiła wyrazić. To bolesna relacja, która dzięki mistrzowskiemu pióru Dawida Grosmana nabiera wzruszającej konsystencji.

To książka, którą należy przede wszystkim smakować, a nie zachłannie pożerać. Zarówno "Gorączka", jak i "Ciałem rozumiem" zyskuje wraz z czasem, gdy przelane na papier wzburzone emocje skrystalizują się, ujawniając często niewytłumaczalne koleje losu, kiedy to miłość staje pod znakiem zapytania, a zraniona osoba próbuje sobie poradzić z własną porażką – szukając odpowiedzi we własnych niedoskonałościach czy też usiłując wejść w skórę tej drugiej osoby, starając się zrozumieć jej motywy; bo nawet jeśli nie odzyskamy dawnego spokoju i radości, będziemy chociaż wiedzieć: dlaczego?

Recenzja ukazała się na portalu Głos Kultury: http://www.gloskultury.pl/zazdrosc-zzerajaca-srodka-dawid-grosman-cialem-rozumiem-recenzja/

Dawid Grosman znowu popełnił książkę pełną rozrywających duszę emocji, która nie pozwala o sobie zapomnieć, wtłaczając w żyły wrażenia, które nie są tak oczywiste zaraz po jej odłożeniu na półkę. Ba, obie nowele z "Ciałem rozumiem" zaczynają się na tyle leniwie, że już można się obawiać niewybaczalnego grzechu pisarza, który postanawia zanudzić paplaniną czytelnika na...

Dawid Grosman, to jeden z najwybitniejszych pisarzy izraelskich, laureat wielu prestiżowych międzynarodowych nagród. M.in. w 1991 roku otrzymał nagrodę Nelly Sachs za dokonania literackie.
Tym razem pisarz prezentuje nam dwie nowele - Gorączka i tytułowe Ciałem rozumiem. Obie traktują o zdradzie i zazdrości.
W pierwszej noweli niemłody już Szaul przeżywa romans swojej żony Eliszewy z innym mężczyzną. Szaul wręcz miota się z zazdrości. Jednak (co dla wielu może być niezrozumiale) pomaga żonie (którą nadal bardzo kocha) w kontynuowaniu romansu. Ba, mężczyzna niektórymi czynami wręcz zachęca żonę do dalszych spotkań z innym męźczyzną. Z drugiej strony Szaul jest wręcz zżerany od środka zazdrością, która zawładnęła nim całym. Wszystkie uczucia dusi w sobie. Sam romans żony oraz to co się wokół niego dzieje jest przez wiele lat jego tajemnicą. Tak jest do momentu, gdy Szaul decyduje o ujawnieniu tej tajemnicy.
W drugiej noweli bohaterką jest kobieta o imieniu Rotem, która nie potrafi sobie poradzić z miłością, także bardzo toksyczną. Tym razem jednak chodzi o miłość do matki, która od wielu lat jest jej wielkim problemem, a która obecnie umiera.
Grosman po raz kolejny udowodnił, iż jest mistrzowskim pisarzem, klasą nad klasami.
Pisarz (jak to ma w zwyczaju) nie storni od śmiałych opisów człowieka, jego uczuciowości, fizyczności. Jednak od razu zaznaczam, absolutnie, w najmniejszym nawet stopniu nowele te nie są podobne do tak modnych od jakiegoś czasu pseudo dziel z kręgu literatury erotycznej.
Po raz kolejny genialnie ukazał ludzkie wnętrze, duszę oraz to co w nich jest skrywane i to w ich najmroczniejszej formie. Mistrzowsko ukazane są także relacje międzyludzkie, trudniejsze niż cokolwiek innego. Niektóre opisy Grosmana ocierają się aż o ekshibicjonizm duszy, ludzkiego wnętrza.
Ciałem rozumiem, to klasa sama w sobie, literatura najwyższych lotów.

Dawid Grosman, to jeden z najwybitniejszych pisarzy izraelskich, laureat wielu prestiżowych międzynarodowych nagród. M.in. w 1991 roku otrzymał nagrodę Nelly Sachs za dokonania literackie.
Tym razem pisarz prezentuje nam dwie nowele - Gorączka i tytułowe Ciałem rozumiem. Obie traktują o zdradzie i zazdrości.
W pierwszej noweli niemłody już Szaul przeżywa romans swojej żony...

"Ciałem rozumiem" autorstwa Dawida Grosmana, to książka jednego z najznamienitszych izraelskich twórców nowoczesnej literatury. Powieść opowiada o miłości i zdradzie małżeńskiej, fantazjach, wyobcowaniu i obcości z pozoru bliskich sobie ludzi. Historie zawarte w dwóch nowelach, pokazują najbardziej skrywane ludzkie pragnienia. Dawid Grosman nie bez kozery jest jednym z najważniejszych pisarzy izraelskich. Co dobitnie pokazuje na stronach tej porywającej książki.

W pierwszej noweli poznajemy Szaula, który zostaje zdradzony przez swoją żonę Eliszewę. Romans tych dwojga oddziałuje w dziwny sposób na osobę samego Szaula, który jest zakochany również w kochasiu kobiety. Zdradzony mężczyzna nie mogąc sobie z tym poradzić tłumi całą sytuację w sobie. Dopiero po upływie dziesięciu lat, jest w stanie podzielić się swoimi uczuciami z bratową Esti. I powiedzieć jej o swym niepohamowanym pociągu do żony i jej oblubieńca. W kolejnej historii kobieta imieniem Rotem zmaga się ze swoimi relacjami z matką. Nie potrafi poradzić sobie ze wspomnieniami, które do tej pory wywierają na kobiecie ogromne piętno. Pewnego dnia postanawia przeczytać swojej umierającej matce, Nili pewne opowiadanie, które pomoże w pewien sposób rozwiązać tajemniczą relację z przeszłości. Pomiędzy Nili a młodym chłopcem, relację, która stała się źródłem wielkiego cierpienia.

W niniejszej publikacji mamy do czynienia z opowiadaniami niewielkich rozmiarów, które mimo to mają bardzo wiele do przekazania. Barwny bogaty język autora przyciąga do lektury, a wieloznaczne wątki sprawiają, że książka daje do myślenia. Proza Grosmana jest głęboka i wielowymiarowa, pokazująca szeroko pojęcie ludzkiej samotności. Teksty są zwięzłe, a jednocześnie dające do myślenia. Intymne opisy przeplatają się z emocjonującą narracją. Brak obecności drugiej osoby, wywołuje u bohaterów strach i niepokój, który autor pokazał nad wyraz wiarygodnie. Opowiadania o pragnieniu zrozumienia, to delikatna literatura, którą autor przestawił z klasą i wyczuciem.

"Ciałem rozumiem" to książka kryjąca w sobie wiele tajemnic, to emocjonalny ekshibicjonizm wciągający do ostatniej strony. Opowiadania pokazują liczne problemy: tęsknoty, samotność czy liczne niepokoje. Pozycję tą czyta się bardzo szybko, dzięki barwnemu językowi i uniwersalnemu przesłaniu. Dawid Grosman stawia liczne pytania, dając częstokroć niejednoznaczne odpowiedzi. Jeżeli macie ochotę na książkę, bogatą która zagwarantuje Wam nie tylko dobrą zabawę, ale również poszerzy światopogląd, zachęcam do przeczytania. Polecam!

http://fantasy-bestiarium.blogspot.com/2016/02/ciaem-rozumiem-dawid-grosman.html

"Ciałem rozumiem" autorstwa Dawida Grosmana, to książka jednego z najznamienitszych izraelskich twórców nowoczesnej literatury. Powieść opowiada o miłości i zdradzie małżeńskiej, fantazjach, wyobcowaniu i obcości z pozoru bliskich sobie ludzi. Historie zawarte w dwóch nowelach, pokazują najbardziej skrywane ludzkie pragnienia. Dawid Grosman nie bez kozery jest jednym z...

Pozornie krótkie teksty kryją w sobie bolączki, „tęsknoty i niepokoje dręczące jego naród” (jak głosi blurbowa rekomendacja The New York Times Book Review), niemniej autorowi udało się wybić ponad narodowość. Owszem, niektóre elementy, gesty i sposób myślenia są typowe dla współczesnych Izraelczyków. Niemniej samo ukazanie problemów z komunikacją z najbliższymi, emocjami szargającymi spragnione dotyku ciało oraz głębokiej potrzeby zrozumienia pozostaje uniwersalne dla każdego człowieka. Nie bez powodu Grosman zyskał sobie miano pisarza trudnych pytań, autora godnego uwagi czołowych światowych krytyków. W moim przekonaniu Ciałem rozumiem zasługuje na najwyższe pochwały.

Cała recenzja: http://portafortunas.pl/recenzja-cialem-rozumiem-dawid-grosman/

Pozornie krótkie teksty kryją w sobie bolączki, „tęsknoty i niepokoje dręczące jego naród” (jak głosi blurbowa rekomendacja The New York Times Book Review), niemniej autorowi udało się wybić ponad narodowość. Owszem, niektóre elementy, gesty i sposób myślenia są typowe dla współczesnych Izraelczyków. Niemniej samo ukazanie problemów z komunikacją z najbliższymi, emocjami...