Krytyka czystego rozumu t. I

Bardziej zaawansowani wielbiciele filozofii tę książkę na pewno doskonale znają i ją zapewne wnikliwie przeczytali, bo to jedno z najciekawszych i najbardziej znanych dzieł filozoficznych. Dla osób rozpoczynających swą przygodę z filozofią będzie to dzieło trudne i będzie wymagało maksymalnego skupienia w trakcie lektury. Książkę trzeba czytać powoli, niezwykle uważnie i dokładnie. To warunki konieczne, które zaprowadzą czytelnika do jej zrozumienia i tylko w taki sposób można się dziełem Kanta zachwycić.
Wydanie z serii "Biblioteka filozofów" rozpoczyna się z przedmowy do pierwszego wydania z 1781 roku, przedmowy do drugiego wydania z 1787 roku i wstępu autora. Po nim właściwa, główna część, czyli tytułowa "Kritik der reinen Vernunft", która składa się z dwóch części. Pierwsza nosi tytuł "Transcendentalna nauka o pierwiastkach poznania", druga "Transcendentalna nauka o metodzie". Zakończenie książki to dodatek, w którym znajdziemy dwa dłuższe teksty z pierwszego wydania "Krytyki". Dzieło całe bardzo szlachetne i wspaniałe pod wieloma względami. Dlaczego nie uzyskało u mnie maksymalnej oceny? Dlatego, że jest czasem po prostu "przegadane", aż nazbyt zawiłe i niepotrzebnie, nad wyraz rozbudowane w kilku miejscach. Z drugiej strony w kilku innych miejscach autor dosłownie pędzi i zbyt szybko dostarcza czytelnikowi nowych wiadomości, co utrudnia bardzo zrozumienie danego zagadnienia lub myśli. Książka naszpikowana jest specjalistycznym słownictwem i napompowana wręcz w niektórych miejscach do granic wytrzymałości skomplikowanymi terminami, których ilość czasem można by ograniczyć i gdzieniegdzie uprościć. Mimo tych trudności w czytaniu dzieła, jest ono wybitnym tworem umysłu Immanuela Kanta, który zasługuje na szacunek, pochwały i budzi szczery podziw.
Ważna to książka dla rozwoju światowej filozofii i odegrała w tej nauce znaczącą rolę. Warto ją choćby z tegoż powodu przeczytać. Miłośnicy filozofii powinni ją przeczytać koniecznie. Ja filozofię uwielbiam i z lektury jestem bardzo zadowolony. Jest to znakomita intelektualna przygoda, na którą warto poświęcić trochę czasu.

Bardziej zaawansowani wielbiciele filozofii tę książkę na pewno doskonale znają i ją zapewne wnikliwie przeczytali, bo to jedno z najciekawszych i najbardziej znanych dzieł filozoficznych. Dla osób rozpoczynających swą przygodę z filozofią będzie to dzieło trudne i będzie wymagało maksymalnego skupienia w trakcie lektury. Książkę trzeba czytać powoli, niezwykle uważnie i...

więcej

mniej

Pokaż mimo to

Nawyki, doświadczenie i światopogląd, mogąc rzutować na obiektywność ludzkiego postrzegania, nie czynią tego zawsze i u każdego w równym stopniu. Staraj się o obiektywność, a nie ograniczaj się do rozpaczania, iż 100-procentowa może być nieosiągalna. Porzucenie rozumu w dziedzinie epistemologii oznacza zamianę filozofii na mistycyzm, czyli religię.

Nawyki, doświadczenie i światopogląd, mogąc rzutować na obiektywność ludzkiego postrzegania, nie czynią tego zawsze i u każdego w równym stopniu. Staraj się o obiektywność, a nie ograniczaj się do rozpaczania, iż 100-procentowa może być nieosiągalna. Porzucenie rozumu w dziedzinie epistemologii oznacza zamianę filozofii na mistycyzm, czyli religię.

Pokaż mimo to

Krytyka czystego rozumu Kanta to z pewnością jedno z najbardziej przełomowych dzieł w historii myśli ludzkiej. Filozof odwraca w nim role podmiotu i przedmiotu w procesie poznania. Przedmiot nie czeka już sobie elegancko aż go poznamy, to my poznając wytwarzamy sobie przedmiot. Warunki możliwość poznania nie tkwią więc w przedmiocie, ale w podmiocie, a analizując samo poznanie możemy te warunki odkryć, i użyć ich jako podstawy nowej metafizyki.

Mimo, że dziełu Kanta daleko jest do atrakcyjności pod względem formy, to nadal jest czytane i komentowane. Konsekwencje filozoficzne treści w nim zawartych są przeogromne i dały podstawy całkiem nowemu nurtowi filozoficznemu: filozofii transcendentalnej. Pomimo więc kiepskiego stylu, powtórzeń i dłużyzn, Krytyka czystego rozumu jest obowiązkową pozycją na filozoficznej mapie. Droga jest długa i żmudna, ale na końcu czeka skarb.

Krytyka czystego rozumu Kanta to z pewnością jedno z najbardziej przełomowych dzieł w historii myśli ludzkiej. Filozof odwraca w nim role podmiotu i przedmiotu w procesie poznania. Przedmiot nie czeka już sobie elegancko aż go poznamy, to my poznając wytwarzamy sobie przedmiot. Warunki możliwość poznania nie tkwią więc w przedmiocie, ale w podmiocie, a analizując samo...

więcej

mniej

Pokaż mimo to

Jedna z najważniejszych książek w historii ludzkości.

Jedna z najważniejszych książek w historii ludzkości.

Pokaż mimo to

Krytyka czystego rozumu jest dziełem niełatwym w lekturze. Składa się ona z - by tak rzec - nierównych części. Niektóre z nich są niezwykle drobiazgowe i rozwlekłe (np. analityka transcendentalna), inne zaś jakby pisane w ogromnych pośpiechu, w wielkim przyspieszeniu, tak że czytelnik chcąc nie chcąc dostaje przy nich intelektualnej "zadyszki" (metodologia transcendentalna). Przedmowy do dzieła zdawałyby się sugerować, że mamy tu do czynienia po prostu z kolejną próbą zbudowania całkowicie wyemancypowanej wizji racjonalistycznej zgodną z duchem Oświecenia, jednakże uważniejsza lektura zdaje się prowadzić do wniosku nieco odmiennego - Kant w tej samej mierze, w jakiej rzeczywiście tworzy filozofię racjonalną i dyskursywną, dokonuje również swego rodzaju dekonstrukcji charakterystycznych dla Oświecenia mitów, odnajdując gdzieś drugie dno w pozornie oczywistym świecie poznania. Krytyka rozumu jest zatem nie tyle ustanowieniem hegemonicznego panowania Rozumu, panowania by tak rzec absolutnego, co raczej - jak sam Kant stwierdza - tego rozumu "dyscypliną", to jest pohamowaniem jego roszczeń, by uniknąć w ten sposób błędów, w które rozum z samej swej natury wpada (dialektyka transcendentalna). Powstrzymując w ten sposób zapędy spekulatywnego rozumu tworzy Kant miejsce dla rozumu praktycznego, z jego wolnością i prawem moralnym, które to prawo skutkuje moralną wiarą - wiarą konieczną, choć jednocześnie nie skutkującą wiedzą. Wiara ta wiedzie do konieczności stwierdzenia zarówno istnienia Boga, jak i istnienia nieśmiertelności duszy, jakkolwiek wcale nie można przez to mówić o tym, że stwierdzenia te mają charakter wiedzy, z której można jeszcze cokolwiek wnioskować - są one punktem dojścia, a nie punktem wyjścia.
Rzecz jasna sama konstrukcja krytyki, a także jej możliwość, budzi u czytelnika spore wątpliwości, które sam Kant niekiedy sygnalizuje i szczerze wyjawia, a niekiedy próbuje zatuszować używając do tego nieprzekonywujących argumentów. Dla mnie sprawą podstawową była kwestia dedukcji kategorii, której Kant w żaden sposób nie uzasadnia, przyjmując kategorię jako fakt zastany - a przecież należałoby się zastanowić nad warunkami umożliwiającymi tego rodzaju dedukcję - jeśli bowiem nie założy się władzy innej od dyskursywnego (a więc również kategorialnego) intelektu, mamy do czynienia z błędem "petitio". Inną ważną kwestią jest charakter władzy sądzenia (rozpoznawania), o której Kant wypowiada się, że można ją ćwiczyć i że to właśnie ona jest właściwym adresatem krytyki - a przecież gdy mówimy o ćwiczeniu mamy na myśli pewien proces zachodzący w czasie, podczas gdy czas jest tylko formą zmysłu wewnętrznego: jakże zatem możliwe jest ćwiczenie władzy poznawczej dokonujące się w formie władzy niższej? - to komplikacje charakterystyczne dla myśli oświeceniowej i w ogóle dla myśli transcendentalistycznej, ale nie miejsce tutaj by nad tym szerzej się rozwodzić.
Mimo jednakże wszystkich tych wątpliwości i uproszczeń, krytyka jest dziełem/drogą myślenia, przez które każdy myślący człowiek powinien przebrnąć. Nawet jeśli nie wszystkie argumenty Kanta dają się utrzymać, to lektura ta zawsze jest swego rodzaju otrzeźwieniem, które nawet jeśli nie wiedzie do zbudowania metafizyki jako nauki, każe na nowo rozpocząc proces poszukiwań.

Znaczenie dzieła: 10/10
Wyrażone poglądy: 7/10
Styl pisarski: 6/10
Jakość tłumaczenia: 9/10
Przyjemność z lektury: 7/10

Krytyka czystego rozumu jest dziełem niełatwym w lekturze. Składa się ona z - by tak rzec - nierównych części. Niektóre z nich są niezwykle drobiazgowe i rozwlekłe (np. analityka transcendentalna), inne zaś jakby pisane w ogromnych pośpiechu, w wielkim przyspieszeniu, tak że czytelnik chcąc nie chcąc dostaje przy nich intelektualnej "zadyszki" (metodologia...

więcej

mniej

Pokaż mimo to

Klasyka, którą każdy miłośnik filozofii powinien przeczytać, lecz muszę przyznać, że spodziewałem się czegoś więcej. Kant dochodzi swoimi wywodami do granic poznania i udowadnia tym samym, jak niewielka, choć rozmaita, jest epistemologiczna kraina dostępna ludzkiej myśli.

Większą trudność niż samo zrozumienie sensu stanowi tutaj niestety zagmatwany język, zdania przedziwnej konstrukcji, jakby specjalnie wyprowadzające czytelnika w pole. Ma to swój urok, ale wymaga skupienia.

Odradzam wydanie od Hachette - ładne, niestety z masą błędów.

Klasyka, którą każdy miłośnik filozofii powinien przeczytać, lecz muszę przyznać, że spodziewałem się czegoś więcej. Kant dochodzi swoimi wywodami do granic poznania i udowadnia tym samym, jak niewielka, choć rozmaita, jest epistemologiczna kraina dostępna ludzkiej myśli.

Większą trudność niż samo zrozumienie sensu stanowi tutaj niestety zagmatwany język, zdania...

więcej

mniej

Pokaż mimo to

Aprioryzm, rozum i odbiór naszej rzeczywistości. Teorie, które zostają w pamięci. Ciężko się czyta, ale kto przebrnie choć przez fragment, staje się bogatszy.

Aprioryzm, rozum i odbiór naszej rzeczywistości. Teorie, które zostają w pamięci. Ciężko się czyta, ale kto przebrnie choć przez fragment, staje się bogatszy.

Pokaż mimo to

Książka nie dla wszystkich, trudny język oraz trzeba znać trochę filozoficznych pojęć, by ją zrozumieć. Lektura na studiach filozofii i zmora nie jednego studenta :) Warto przez nią przebrnąć, chociażby przez jej fragment. Wpływy Kanta na kolejnych Myślicieli potwierdzają, że Jego słowa kipią od prawd i inspiracji do myślenia.

Książka nie dla wszystkich, trudny język oraz trzeba znać trochę filozoficznych pojęć, by ją zrozumieć. Lektura na studiach filozofii i zmora nie jednego studenta :) Warto przez nią przebrnąć, chociażby przez jej fragment. Wpływy Kanta na kolejnych Myślicieli potwierdzają, że Jego słowa kipią od prawd i inspiracji do myślenia.

Pokaż mimo to

Jedna z kilku najważniejszych książek w dziejach ludzkości. Kant zamknął raz na zawsze filozoficzny "magiel", skończyło się ględzenie o niczym. Zaczęła się twarda, konkretna praca nad poznaniem świata. W filozofii jest tak, że zazwyczaj brakuje odwagi. Są filozofowie, którzy dopasowują świat do tezy, bo inaczej mieliby luki w systemach, coś by się sypało. Było tylko kilku, których głód prawdy i odwaga przeważały lęk. Kant taki bywał, ale w "Krytyce" miał przebłysk czystego geniuszu. Warto to przeczytać kilka razy, a i tak będzie się wracać do końca życia.

Jedna z kilku najważniejszych książek w dziejach ludzkości. Kant zamknął raz na zawsze filozoficzny "magiel", skończyło się ględzenie o niczym. Zaczęła się twarda, konkretna praca nad poznaniem świata. W filozofii jest tak, że zazwyczaj brakuje odwagi. Są filozofowie, którzy dopasowują świat do tezy, bo inaczej mieliby luki w systemach, coś by się sypało. Było tylko kilku,...

więcej

mniej

Pokaż mimo to

prv

prv

Pokaż mimo to