Trudno mi uwierzyć, że na tak wiele lat od czasu liceum zapomniałam o twórczości Henrika Ibsena. A to taki wybitny dramatopisarz. Po wspaniałym "Domu lalki" i wyjątkowej "Dzikiej kaczce" przyszedł czas na równie doskonałą, o ile nie najlepszą w dorobku autora, "Heddę Gabler".
Historia nie jest jakoś bardzo skomplikowana, gdyż jak zwykle najważniejsi są bohaterowie ją tworzący. Najważniejsza to Hedda Gabler, córka generała, która jest młodą żoną spokojnego naukowca Georga Tesmana. Hedda nie kocha męża, co jest wiadome właściwie od pierwszej strony. W jej oczach jest on życiową ciamajdą, nudziarzem, pantoflarzem i daleko mu do ideału mężczyzny, jakim dla kobiety pozostaje ojciec.
Wokół Heddy pojawia się jeszcze kilka osób, jej przyjaciółka ze szkolnych lat, Thea zakochana w Eliardzie, dawnym ukochanym Heddy, rzeczony Eliard, młody, emocjonalnie zaburzony naukowiec oraz odpychający radca prawny Brack.
Hedda będąca motorem dramatycznych zdarzeń, jest kobietą skomplikowaną, nie do końca rozumiejącą samą siebie. Wychodzi za Georga trochę wbrew sobie, bo nie kocha go wcale, mężczyzna nudzi ją, a jego towarzystwo ją męczy i irytuje. Heddę w zasadzie nudzi wszystko wokół, mąż, jego święta ciotka, naiwna przyjaciółka. Niepokój budzi tylko pan Brack. Młoda mężatka nie odnajduje się w domu, nie ma ochoty go urządzać, bezmyślnie kupuje drogie, niepotrzebne przedmioty, trwoni pieniądze tak męża, jak i wspierającej go finansowo ciotki. Jednak najgorzej Hedda znosi świadomość, że te głupiutkie gesty nie wpłyną na jej sytuację, że nie zmienią jej statusu grzecznej żony, której życie będzie się zamykać w czterech ścianach domu, że jej jedynym powołaniem jest posiadanie dzieci i zaspokajanie potrzeb męża. Hedda pragnie coś robić, czegoś dokonać, chce się realizować w jakiejś dziedzinie, na przykład wojskowości, dyplomacji, handlu, ale wszystkie dziedziny życia wymagające intelektu, odwagi, sprytu, działania były dla kobiet zamknięte. Mogły jedynie usychać w monotonii miałkich dni w zamkniętej przestrzeni domów.
Świadoma swojego położenia Hedda szuka ujścia dla targającej nią wewnętrznej burzy, znajduje ją uświadamiając sobie że jej nieprzeciętna uroda i inteligencja mogą posłużyć w zabawieniu się losem innych ludzi. Może wpłynąć na ich działania dzięki manipulacji, chce sprawdzić jak silny jest ów wpływ, jak sprytna się okaże. Szybko orientuje się, że Thea to dla niej żaden przeciwnik, jest zakochana i zaślepiona uczuciem. Boi się Heddy, która w szkolnych latach ją prześladowała ( wielu krytyków wskazuje na erotyczny podtekst tej przyjaźni, ale mnie to nie przekonuje). Eliard jest alkoholikiem, ma słabą psychikę, Hedda bezlitośnie mści się na dawnym ukochanym, bo ośmielił się pokochać inną. Na skutek okrutnych działań bohaterki wraca on do dawnych przyzwyczajeń, które są dla niego niebezpieczne.
Nie sposób bohaterce wybaczyć ani moralnie usprawiedliwić. Jest mało sympatyczna, mocno dwuznaczna, można próbować ją zrozumieć, ale nie jest to łatwe po przeczytaniu dramatu.
Godnym przeciwnikiem dla Heddy jest radca Brack, który jest mistrzem manipulacji, półprawdy oraz przemilczenia. Gdyby Hedda chciała nadal kroczyć wybraną ścieżką, Brack byłby jej mistrzem i mentorem. To człowiek bezwzględny, który nie cofnie się przed niczym. Postać obrzydliwa, odrażająca.
Dramat jest naprawdę niesamowity, pomimo upływu czasu nic nie stracił, czyta się go z zapartym tchem. Bardzo gorąco polecam!

Trudno mi uwierzyć, że na tak wiele lat od czasu liceum zapomniałam o twórczości Henrika Ibsena. A to taki wybitny dramatopisarz. Po wspaniałym "Domu lalki" i wyjątkowej "Dzikiej kaczce" przyszedł czas na równie doskonałą, o ile nie najlepszą w dorobku autora, "Heddę Gabler".
Historia nie jest jakoś bardzo skomplikowana, gdyż jak zwykle najważniejsi są bohaterowie ją...

żabusia zapolskiej; trochę modrzejewska z "w ameryce" s. sontag. kobieta przefatalna.

*

"Pani Elvsted: Boże, Boże, pomyśl, Heddo, zniszczyć swoje własne dzieło.

Løvborg: Zniszczyłem swoje własne życie, miałem więc prawo zniszczyć też dzieło swego życia."

*

"Løvborg: Hedda Gabler zamężna? I to za Jörgenem Tesmanem.

Hedda: Tak, różne rzeczy bywają.

Løvborg: Heddo, Heddo - jak mogłaś tak nisko upaść!"

żabusia zapolskiej; trochę modrzejewska z "w ameryce" s. sontag. kobieta przefatalna.

*

"Pani Elvsted: Boże, Boże, pomyśl, Heddo, zniszczyć swoje własne dzieło.

Løvborg: Zniszczyłem swoje własne życie, miałem więc prawo zniszczyć też dzieło swego życia."

*

"Løvborg: Hedda Gabler zamężna? I to za Jörgenem Tesmanem.

Hedda: Tak, różne rzeczy bywają.

Løvborg: Heddo,...

prawie żem zapomniała że liceum upłynęło mi wyłącznie na rozmaitych dramatach literackich i życiowych (hehe) oto jeden z nich: pamiętam jak kupując tę milutką książeczkę podrywałam pięknego blondyna rozmową o Brechcie, ale jakoś mi nie wyszło, bo jednak poza Ibsenem kupowałam też wtedy Kunderę xd

prawie żem zapomniała że liceum upłynęło mi wyłącznie na rozmaitych dramatach literackich i życiowych (hehe) oto jeden z nich: pamiętam jak kupując tę milutką książeczkę podrywałam pięknego blondyna rozmową o Brechcie, ale jakoś mi nie wyszło, bo jednak poza Ibsenem kupowałam też wtedy Kunderę xd

Jedna z lepiej skonstruowanych postaci w literaturze. Bardzo duże wyzwanie dla aktorek teatralnych, dające pole do popisu i swobodę, bo nie jest moim zdaniem jednoznacznie określona w dramacie.

Jedna z lepiej skonstruowanych postaci w literaturze. Bardzo duże wyzwanie dla aktorek teatralnych, dające pole do popisu i swobodę, bo nie jest moim zdaniem jednoznacznie określona w dramacie.

"(...) nigdy nie należy budować zamków na lodzie. Prawda?"

Prawda. Taki zamek może łatwo runąć. Ale Jörgenowi Tesmanowi to raczej nie przeszkadza. Ma piękną żonę, śliczny dom, pisze książkę i optymistycznie patrzy w przyszłość. Jednak wkrótce coś w tym wszystkim zaczyna zgrzytać. W osobie swego przyjaciela, Ejlerta Løvborga, musi zacząć widzieć naukowego rywala. Okazuje się również, iż jego żona, Hedda, którą tak rozpieszcza, wcale nie przypomina oddanej małżonki. Zarówno on, jak i ona, nie są wobec siebie zupełnie szczerzy, podobnie jak w stosunku do innych ludzi. Żyją w świecie pozorów. Do czego to doprowadzi? Jak potoczą się losy Jörgena i Heddy?

Tytułowa bohaterka dramatu Ibsena jest bardzo niejednoznaczna. Z jednej strony wygląda na grymaśną i rozkapryszoną, z drugiej - jest nieszczęśliwa, dusi się w małżeństwie, a jej wzorcem mężczyzny pozostaje ojciec, generał. Swoje prawdziwe uczucia skrzętnie ukrywa przed innymi. Pragnie innego życia, szara codzienność ją nuży: "Jeszcze to! Za wszystkim, czego tylko się dotknę, snuje się śmieszność i proza. Jak przekleństwo". Może jednak zależy jej na mężu, biorąc pod uwagę sposób, w jaki postąpiła z rękopisem powieści Ejlerta? W jej przypadku trudno być pewnym czegokolwiek. Niewątpliwie ma silny wpływ na ludzi ze swego otoczenia (rada dla przyjaciela męża). Nie godzi się na zależność od kogokolwiek i dlatego podejmuje desperacki krok... W jej kreacji jest coś nieuchwytnego, coś jakby tragizm i destrukcyjne działanie na innych. Wszystko to sprawia, że Hedda to jedna z ciekawszych postaci kobiecych w literaturze.

Również Jörgen jest godzien uwagi. Rozpieszcza żonę, spełnia każde jej zachcianki, jakby był zaślepiony. Pragnie sprostać oczekiwaniom środowiska, z którego pochodzi jego żona. Czy ma to sens? Nie. Warto również przyjrzeć się ambiwalentnemu stosunkowi Tesmana do Ejlerta, przyjaciela i rywala. Niewątpliwie jest zazdrosny o jego talent, ale czy będzie w stanie działać na jego niekorzyść?

Dramat Ibsena to interesujące studium rozczarowanej życiem kobiety i ciekawa charakterystyka nieszczęśliwego małżeństwa. To także utwór o naiwności, pozorach, ambicji, zazdrości, kłamstwach, sekretach, lęku i dążeniu do katastrofy.

O sile utworu stanowią niejednoznaczni, pogłębieni psychologicznie bohaterowie, uniwersalne i aktualne problemy, niesamowita atmosfera i w pewnym stopniu otwarte zakończenie.
"Hedda Gabler" to jeden z moich ulubionych dramatów Ibsena.
Polecam!

"(...) nigdy nie należy budować zamków na lodzie. Prawda?"

Prawda. Taki zamek może łatwo runąć. Ale Jörgenowi Tesmanowi to raczej nie przeszkadza. Ma piękną żonę, śliczny dom, pisze książkę i optymistycznie patrzy w przyszłość. Jednak wkrótce coś w tym wszystkim zaczyna zgrzytać. W osobie swego przyjaciela, Ejlerta Løvborga, musi zacząć widzieć naukowego rywala. Okazuje...

Ciekawe spojrzenie na ruch feministyczny w Norwegii w końcu XIX wieku. Lektura skłaniająca do myślenia, co się zmieniło nie tylko w Norwegii, lecz także w Europie, na świecie od czasów Heddy Gabler, która miała inną wizję świata, niż społeczeństwo.

Ciekawe spojrzenie na ruch feministyczny w Norwegii w końcu XIX wieku. Lektura skłaniająca do myślenia, co się zmieniło nie tylko w Norwegii, lecz także w Europie, na świecie od czasów Heddy Gabler, która miała inną wizję świata, niż społeczeństwo.

Niestety, po przeczytaniu utworu czuję lekki niedosyt, jednak nie z winy autora, ale przez specyfikę dzieła. Postać głównej bohaterki, córki generała zasługuje na bardziej obszerną analizę - z natury kartki dramatu nie są w stanie tego umożliwić. Bardzo chętnie ujrzałabym też adaptację Heddy na deskach teatru czy szklanym ekranie.

Niestety, po przeczytaniu utworu czuję lekki niedosyt, jednak nie z winy autora, ale przez specyfikę dzieła. Postać głównej bohaterki, córki generała zasługuje na bardziej obszerną analizę - z natury kartki dramatu nie są w stanie tego umożliwić. Bardzo chętnie ujrzałabym też adaptację Heddy na deskach teatru czy szklanym ekranie.

http://www.youtube.com/watch?v=yn77qLGnwLU

http://www.youtube.com/watch?v=yn77qLGnwLU

w jęz. polskim

w jęz. polskim

WOW

WOW