Niespodziewanie objawił mi się w autorze prekursor Bertranda Russella w antyczołobitnym podejściu do dorobku filozofów. Podręczniki czynią wprawdzie z Lukiana sofistę i cynika, ale choć istotnie przyznaje on obu szkołom pierwszeństwo, potrafi z nich kpić nie gorzej niż ich śmiertelni przeciwnicy. Największym spośród jego mistrzów jest bowiem Rozum, najgorszym zaś wrogiem – Zabobon, rozpanoszony osiemnaście stuleci temu ponad wszelką miarę.
Nie dość jednak na tym, bo Lukian plagiatuje postmodernizm przez antycypację, obficie czerpiąc ze źródełka ironii, swobodnie żonglując tonami i konwencjami, cytując wielkich i zestawiając ich z maluczkimi, tworząc bardzo nieoczywiste kombinacje. Te krótkie w większości teksty aż kipią od inwencji, bezczelności i fantastycznego poczucia humoru.
A jednak lektura tej wesołej książki pozostawia w nastroju nadspodziewanie smutnym, i to nie tylko dlatego, że mimo upływu wielkich mas wody zabobon nadal trzyma się nieźle. Przede wszystkim każe się bowiem zastanowić, czy dziewięćdziesiąt kilka procent ludzi piszących tyle lat po Lukianie – i piszących od niego znacznie gorzej – przed pewną życiową decyzją zadało sobie trud, żeby zapoznać się z istniejącą tradycją piśmienniczą. Oraz spojrzeć w lustro.

Niespodziewanie objawił mi się w autorze prekursor Bertranda Russella w antyczołobitnym podejściu do dorobku filozofów. Podręczniki czynią wprawdzie z Lukiana sofistę i cynika, ale choć istotnie przyznaje on obu szkołom pierwszeństwo, potrafi z nich kpić nie gorzej niż ich śmiertelni przeciwnicy. Największym spośród jego mistrzów jest bowiem Rozum, najgorszym zaś wrogiem –...