Prezentowana książka jest zbiorem studiów podzielonym tematycznie na pięć rozdziałów. Stanowią je fragmenty poświęcone odpowiedzi: koncepcji metod badań nad kulturą pierwotną; kulturze określanej jako myślowa sfera aktywności, warunkująca sensy poszczególnych dóbr kulturowych; refleksji nad funkcjami znaków, przede wszystkim w wymiarze kulturowo-pragmatycznym; studiom z zakresu etnoestetyki i pochodzenia kultury artystycznej oraz badaniom nas statusem języka i jego znaczenia jako świadectwa stanów rekonstruowanej kultury prehistorycznej.


SPIS TREŚCI
Wstęp

TEORIA I METODA
Konstruktywistyczny status wiedzy o kulturze w świetle interpretacji genealogicznych i archeologicznych
Archeologia kulturoznawcza. Projekt dyskursu „negatywistycznego”
Synkretyzm kultury pierwotnej a interpretacje archeologiczne
Z metodologicznych problemów współpracy archeologii z etnologią w badaniach symboliki
Gospodarka neolityczna jako wyraz reguł kulturowych
Myśl presokratejska. Między filozofią a antropologią kulturową

PREHISTORIA MENTALNOŚCI
Kulturowa natura umysłu. Émila Durkheima i Marcela Maussa interpretacja mentalności człowieka pierwotnego
Myślenie magiczne jako przejaw poczucia ontologicznego bezpieczeństwa
Hermeneutyczna paradoksalność mitu
Świat wartości wspólnot prehistorycznych w „epoce osiowej”
O magicznym pochodzeniu niektórych filozoficznych aspektów prawdziwości

ZNAK, SYMBOL, RYTUAŁ
O prahistorii symbolu
Symbole i rytuały. Wypowiedź do dyskusji na temat wyobrażenia metamorfozy
Symbole neolitu. Próba analizy kontekstowej tematów tellurycznych
O posługiwaniu się znakami przez ludność tzw. kultury pomorskiej
Dar w kulturze indoeuropejskiej
Etnologiczne uwagi na temat nietypowych form obrzędowości pogrzebowej ujawnianych w badaniach archeologicznych
Królestwo Tanatosa. Z genealogii wyobrażeń związanych z miejscami chowania zmarłych
Sługa ognia w kuźni i na pogrzebowym stosie. O roli metalurgów w epoce ciałopalenia
Słowiański rytuał tuszenia ognia i jego ślad w reliktach średniowiecznego Gdańska
Staropruski rytuał użycia kotła na tle tradycji ludów
północnego Barbaricum

SZTUKA
Mit a sztuka w Ernsta Cassirera fi lozofi i form symbolicznych
Doświadczenia estetyczne w kulturze epoki brązu w świetle analizy ekfraz homeryckich
Estetyczne problemy badań nad ikonografią prehistoryczną. Przykład tzw. kultury pomorskiej
Ornament z odciskami sznura na ceramice neolitycznej. Interpretacja antropologiczno-semiotyczna
Rola dziegciu i kory w zdobnictwie naczyń neolitycznych. Uwagi lingwistyczno-estetyczne

JĘZYK
Antropologizacja w lingwistycznej paleontologii kultur prehistorycznych
U źródeł semantyki. Wokół platońskiego mitu o nadawaniu nazw
Geneza kultury indoeuropejskiej w perspektywie etnologii
Indoeuropejska fraza dotycząca formowania w glinie i ozdabiania. Dane lingwistyczne, interpretacja estetyczna, konteksty archeologiczne
Wstęp do etnologii nostratycznej
Ozdoby germańskie. Nazewnictwo i symbolika

Przypisy
Nota edytorska
Wykaz skrótów
Bibliografia
Indeks osób
Summary