Strachwitz

Mam problem z oceną tej książki, bo podchodziłem do niej ze sporymi oczekiwaniami. Czasy, w których jedyną biografię dowódcy pancernego wywodzącego się z III Rzeszy stanowiły „Wspomnienia żołnierza” Heinza Guderiana, dawno minęły. Obecnie zauważamy raczej przesyt pozycjami pamiętnikarskimi czy wspomnieniowymi. Na temat „Panzergrafa” Strachwitza niewiele znajdziemy w ofercie wydawniczej, toteż pozycja wydawała się intersująca. Niestety publikacja jest obarczona mankamentami. I nie chodzi wyłącznie o stronniczość relacji sprawiającej, że momentami mamy do czynienia z panegirykiem. Dla polskiego czytelnika najbardziej bulwersujący będzie rozdział poświęcony ocenie III Powstania Śląskiego oraz działalności Selbstschutzu. Niestety, bardzo wiele książek traktujących o historii nie zachowuje obiektywizmu względem opisywanych wydarzeń, zwłaszcza gdy dotyczą sąsiednich krajów; „Strachwitz” nie stanowi w tym zakresie wyjątku. Trudno też zaakceptować wstawki świadczące o rycerskości bohatera tego opracowania względem jeńców rosyjskich. Biorąc pod uwagę rozkazy OKW dotyczące traktowania jeńców wojennych w początkowym okresie operacji „Barbarossa” (nie wspominając o Komissarbefehl), trudno wierzyć w humanitaryzm okazywany czerwonoarmistom, ludności cywilnej czy szczególną pieczę nad cerkwiami. Tym bardziej, że jak wynika z książki, bohater biografii nie należał do przeciwników nazizmu.
Drażniące były błędy literowe, niekiedy omyłki geograficzne, brak konsekwencji w tłumaczeniu nazw miejscowości czy oznaczeń jednostek; czasem dużo lepiej było pozostawić niemieckie nazewnictwo. Choć książkę czyta się całkiem nieźle, to niekorzystne i sztuczne wrażenie sprawiały fabularyzowane wstawki, w których Hyacinth graf Strachwitz prowadzi rozmowy z generalicją bądź podwładnymi. Jeżeli zamiarem autora było ukazanie relacji bądź wojny z perspektywy niższych stopniem żołnierzy, to dalece lepiej to wychodziło w książkach Paula Carella, choćby w „Operacji Barbarossa” czy „Spalonej ziemi.” O dziwo, książkę znacznie lepiej się czyta od momentu, w którym Graf obejmuje dowództwo nad pułkiem pancernym „Grossdeutschland.” Za zaletę uznaję liczne zdjęcia zamieszczone w książce, choć co do niektórych mam wrażenie, że zostały umieszczone tylko ilustracyjnie (co sugerują dość infantylne podpisy pod nimi), jako fotografie z epoki z braku innych dotyczących opisywanych wydarzeń. Mieszane uczucia, lecz warto przeczytać dla wyrobienia własnego zdania.

Mam problem z oceną tej książki, bo podchodziłem do niej ze sporymi oczekiwaniami. Czasy, w których jedyną biografię dowódcy pancernego wywodzącego się z III Rzeszy stanowiły „Wspomnienia żołnierza” Heinza Guderiana, dawno minęły. Obecnie zauważamy raczej przesyt pozycjami pamiętnikarskimi czy wspomnieniowymi. Na temat „Panzergrafa” Strachwitza niewiele znajdziemy w ofercie...

Poprawnie napisana biografia wybitnego dowódcy. Niestety nie pozbawiona wad.
Zdarzają się drobne błędy, dotyczące położenia geograficznego. Autor nad interpretuje niektóre fakty, w rezultacie tych działań całość w odbiorze jest diametralnie inna od prawdy historycznej.
Przykładem jest opis Powstań Sląskich. Na szczęście czujny tłumacz zwraca nam na to uwagę.
Postać Strachwitza jest jednowymiarowa i wybielona. Tworzy się kult jednostki. Dowódca nie ma zatargów z innymi, jest odważny do granic możliwości i jego taktyczny geniusz nie ma sobie równych. (ja się zastanawiam jak oni te wojnę mogli przegrać?)
Za przeciwników ma odważnych Rosjan, których po wzięciu do niewoli odkarmia, opatruje i odsyła na tyły. Z ludnością cywilną żyje za Pan brat i chroni ją od wszystkiego złego. Niestety, potem przychodzą źli partyjni funkcjonariusze i gdzieś za plecami rozpoczynają twardą politykę eksterminacji.
Strachwitz nie protestuje, tylko smutno kiwając głową akceptuje ten fakt.
Tutaj troszeczkę poszło to za daleko. Autor chciał stworzyć obraz idylli. Niestety Einsatzgruppen to nie funkcjonariusze partyjni ale żołnierze formacji do której opisywana postać należała.
Nie wierzę też, że Strachwitz nie znał "rozkazu o komisarzach".
Książkę pisał Niemiec i zabrakło trochę uderzenia się w pierś.
Kuriozalnym przykładem jest stwierdzenie że Niemcy walczyli z bolszewizmem a nie z Rosjanami. (jak oni rozróżniali czy strzelają do bolszewika czy Rosjanina ?)
Niestety musimy zagryźć wargi i przebrnąć przez te śliskie fragmenty.
W książce przydałyby się też mapy. Geniusz dowódcy byłby łatwiejszy do zrozumienia.
Język bardzo przystępny ciekawy i wciągający. W środku wiele zdjęć, większość znanych.
Książka dla każdego pod warunkiem dużej dozy krytycyzmu do czytanego tekstu. Trzeba odsiać plewy od ziarna.

Poprawnie napisana biografia wybitnego dowódcy. Niestety nie pozbawiona wad.
Zdarzają się drobne błędy, dotyczące położenia geograficznego. Autor nad interpretuje niektóre fakty, w rezultacie tych działań całość w odbiorze jest diametralnie inna od prawdy historycznej.
Przykładem jest opis Powstań Sląskich. Na szczęście czujny tłumacz zwraca nam na to uwagę.
Postać...