Kościelisko - Zarys rozwoju miejscowości do roku 1918

"Kościelisko - Zarys rozwoju miejscowości do roku 1918" to pierwsza część monografii tej miejscowości. Została ona oparta o mało znane dokumenty źródłowe. Zamieszczono w niej 150 zdjęć, dokumentów i map, większość z nich nie była dotąd publikowana.

Książka pozwala prześledzić drogę rozwoju wsi, którą Kościelisko rozpoczyna jako zespół osad rozrzuconych po polanach, by następnie rozwijac się wspólnie z Zakopanem, a potem stopniowo usamodzielniać się jako odrębna wieś, poprzez utworzenie gminy Kościelisko, powstanie Szkoły Ludowej, wreszcie wybudowanie kościoła i powstanie samodzielnej parafii.

Możemy zapoznać się z problemami, jakie występowały w Radzie Gminnej oraz ze skargami jednego z wójtów, dla którego piastowanie urzędu było wielką uciążliwością: "czynnosci bez miary, a pensja licha".

Poznajemy relacje mieszkańców z właścicielami dóbr zakopiańskich, w tym i historię sporu o psa: "Podpisany trzyma psa wzrostu małego, lecz stróża domu bardzo dobrego (oprócz złodziejowi) nikomu nie szkodzącego".

Opisane zostały warunki życia mieszkańców i przytoczono opinie nauczyciela o mieszkańcach gminy.

Dowiadujemy się, jak Kościelisko z "ustronia dzikiej natury" zmieniało się w miejscowość letniskową znaną w całej Polsce.