Traktat o naturze ludzkiej
- Kategoria:
- filozofia, etyka
- Tytuł oryginału:
- Treatise of human nature
- Wydawnictwo:
- Aletheia
- Data wydania:
- 2005-01-01
- Data 1. wyd. pol.:
- 2005-01-01
- Liczba stron:
- 786
- Czas czytania
- 13 godz. 6 min.
- Język:
- polski
- ISBN:
- 8389372185
- Tłumacz:
- Czesław Znamierowski
W napisanej pod koniec życia autobiografii Hume wyraża przekonanie, że "nigdy żadne przedsięwzięcie piśmiennicze nie było bardziej niefortunne niż mój Traktat o naturze ludzkiej. Opuścił on drukarnię jako martwy płód; nie zdołał nawet wywołać gniewnych pomruków wśród fanatyków" . Jednakże wiele przemawia za tym, że Hume przez całe życie głęboko przeżywał krytykę, jaką wywołał jego Traktat. W pierwszej recenzji wytknięto mu pretensjonalność, kiepski styl pisarski oraz niejasność argumentacji. Drugi recenzent zwrócił uwagę na skrajny sceptycyzm, wysunął zarzut "wzajemnej sprzeczności wielu pojedynczych twierdzeń", potępił "szkodliwe [religijne] wnioski", które można by wyprowadzić z jego zasad, a także dogmatyzm, z jakim "ośmiela się on zastępować opinie największych filozofów swoimi spekulacjami". Recenzenci odnotowali młody wiek autora (Hume miał dwadzieścia siedem lat) i wyrazili przekonanie, że "można spodziewać się dużo lepszej pracy, gdy z wiekiem dojrzeje jego smak, a czas pozwoli mu przemyśleć od nowa" zagadnienia, którymi zajął się w Traktacie. Jednakże potomność nie podzieliła oceny wartości Traktatu, którą temu dziełu wystawił sam Hume. Podczas minionych dwu stuleci zarówno jego wielbiciele, jak i krytycy, uważali Traktat za najgłębszą pracę filozoficzną Hume'a, zasługującą na studiowanie dla niej samej i bezcenną ze względu na światło, jakie rzuca na zasady leżące u podstaw całej jego późniejszej filozofii. Mimo że poglądy Hume'a są wysoce kontrowersyjne, stanowią nadal podstawę współczesnej dyskusji filozoficznej. Nadto, w Badaniach Hume nigdzie nie wspomina o swoim ogólnym projekcie, zapowiedzianym na początku Traktatu, a dotyczącym stworzenia nowego fundamentu dla rozmaitych nauk przez zbudowanie nowej nauki o naturze ludzkiej. Ogranicza też rozważania nad centralną zasadą, na której miała się opierać ta nowa nauka, mianowicie zasadą kojarzenia idej i związaną z nią zasadą kojarzenia impresji. Wreszcie, w swoich Badaniach Hume nigdzie nie podejmuje głównego problemu, któremu stawił czoło w Traktacie: w jaki sposób mamy odróżniać naturalne zasady umysłu ludzkiego, które zasługują na akceptację (tj. normatywne zasady wiedzy i moralności),od tych, które powinno się odrzucić jako "niefilozoficzne".
Z Wprowadzenia
Traktat o naturze ludzkiej jest z pewnością najważniejszym dziełem Hume'a, a zapewne również całego brytyjskiego Oświecenia. Dzieło to było jednym ze stosunkowo nielicznych traktatów w pełnym tego słowa znaczeniu, jakie epoka ta wydała - kompletnym wykładem filozoficznych zapatrywań autora. Początkowo nienajlepiej przyjęty, stał się z czasem jednym z głównych punktów orientacyjnych filozofii europejskiej, do którego odnosiło się bardzo wielu myślicieli dawnych i nowych - nie tylko zresztą filozofów - kanonem klasyki filozoficznej.
Jerzy Szacki
Porównaj ceny
W naszej porównywarce znajdziesz książki, audiobooki i e-booki, ze wszystkich najpopularniejszych księgarni internetowych i stacjonarnych, zawsze w najlepszej cenie. Wszystkie pozycje zawierają aktualne ceny sprzedaży. Nasze księgarnie partnerskie oferują wygodne formy dostawy takie jak: dostawę do paczkomatu, przesyłkę kurierską lub odebranie przesyłki w wybranym punkcie odbioru. Darmowa dostawa jest możliwa po przekroczeniu odpowiedniej kwoty za zamówienie lub dla stałych klientów i beneficjentów usług premium zgodnie z regulaminem wybranej księgarni.
Za zamówienie u naszych partnerów zapłacisz w najwygodniejszej dla Ciebie formie:
• online
• przelewem
• kartą płatniczą
• Blikiem
• podczas odbioru
W zależności od wybranej księgarni możliwa jest także wysyłka za granicę. Ceny widoczne na liście uwzględniają rabaty i promocje dotyczące danego tytułu, dzięki czemu zawsze możesz szybko porównać najkorzystniejszą ofertę.
Mogą Cię zainteresować
Książka na półkach
- 169
- 33
- 6
- 5
- 2
- 2
- 2
- 2
- 1
- 1
Cytaty
Rozum winien być tylko niewolnikiem uczuć.
OPINIE i DYSKUSJE
Na pewno należy docenić, że nie jest to filozoficzny bełkot w stylu francuskich poststrukturalistów (np. Derrida/Deleuze) lub "suchych" niemieckich filozofów (np. Hegel, Heidegger),ale - tak jak wskazano już niżej - nie czyta się tego łatwo. Prezentowane tezy (jak to określono - umiarkowanie sceptyczne) niespecjalnie wynagradzają wysiłek. Mam wrażenie, że mogłem przeczytać 10-stronnicowe streszczenie na końcu książki oraz 20-stronnicową notę o krytykach Hume'a (z którą w sumie w większości się zgadzałem) i nie tracić czasu na 700-stronnicowy, ciężki w odbiorze wywód.
Na pewno należy docenić, że nie jest to filozoficzny bełkot w stylu francuskich poststrukturalistów (np. Derrida/Deleuze) lub "suchych" niemieckich filozofów (np. Hegel, Heidegger),ale - tak jak wskazano już niżej - nie czyta się tego łatwo. Prezentowane tezy (jak to określono - umiarkowanie sceptyczne) niespecjalnie wynagradzają wysiłek. Mam wrażenie, że mogłem przeczytać...
więcej Pokaż mimo toCytując swoją poprzednią opinię:
I to jest ta kiepska książka Hume'a. Raczej nie polecam, ciężko napisane, brakuje lekkości z esejów czy traktatów o religii. Nie potrafiłem jej strawić.
Studiowało się tą filozofię w sumie bodajże 6 lat, więc i troszkę filozoficznych książek się przeczytało. To książka z mojej półki "różności", wrzucam tu te setki książek które przeczytałem w życiu w latach 2000-2019.
Cytując swoją poprzednią opinię:
więcejOznaczone jako spoiler Pokaż mimo toI to jest ta kiepska książka Hume'a. Raczej nie polecam, ciężko napisane, brakuje lekkości z esejów czy traktatów o religii. Nie potrafiłem jej strawić.
Studiowało się tą filozofię w sumie bodajże 6 lat, więc i troszkę filozoficznych książek się przeczytało. To książka z mojej półki "różności", wrzucam tu te setki książek które...
Najważniejsze słowa tego traktatu: „stałość posiadania, przekazywania własności za zgodą właściciela i wypełniania przyrzeczeń. Te prawa więc są wcześniejsze niż władza”. Rozdział III to jeden wielki opis jak sprawiedliwość wyewoluowała spontanicznie w pierwotnych społecznościach, jako behawioralne stany równowagi. Hume to geniusz liberalnej filozofii politycznej.
Najważniejsze słowa tego traktatu: „stałość posiadania, przekazywania własności za zgodą właściciela i wypełniania przyrzeczeń. Te prawa więc są wcześniejsze niż władza”. Rozdział III to jeden wielki opis jak sprawiedliwość wyewoluowała spontanicznie w pierwotnych społecznościach, jako behawioralne stany równowagi. Hume to geniusz liberalnej filozofii politycznej.
Pokaż mimo to