Strażnik tajemnic

Możecie mi, Drodzy Czytelnicy wierzyć na słowo, że o sekretach wiem sporo. Jednak to, co najważniejsze, co wynika z samej ich natury i co wie chyba każdy, to fakt, że sekretów się nie zdradza. Prawie nigdy nie wynika z tego nic dobrego, nawet jeśli zamiary osoby zdradzającej były dobre. Istnieją jednak takie tajemnice, o których nikt nam nie powiedział, które musieliśmy odkryć sami, zagłębiając się w plątaninę zagadek i dawnych dziejów. Czy wtedy także postępujemy źle? Czy przeszłość należy zostawić na zakurzonej półce, tam gdzie jej miejsce i uznać, że skoro coś do tej pory skrywane było przed światem, to należy to tak zostawić?

Nagrodzona Oscarem, światowej sławy aktorka wraca w rodzinne strony, aby wraz z siostrami i bratem świętować urodziny chorej matki. Nicolsonowie przez wiele lat tworzyli szczęśliwą i zgraną rodzinę. Rodzice - Stephen i Dorothy bardzo się kochali, natomiast ich potomstwo mogło cieszyć się sielankowym dzieciństwem w domu na wsi. Teraz każde z pięciorga dzieci ma już swoje życie, są dorosłymi ludźmi, którzy rozproszeni po świecie tworzą własne, zapracowane światy. Laurel, najstarsza z nich zawsze była przekonana, że wie o swojej matce wszystko, a przynajmniej wszystko, co wiedzieć powinna... Jednak kiedy podczas jednej z wizyt w szpitalu, z dobrze znanego albumu ze zdjęciami wypada stara fotografia, którą kobieta widzi pierwszy raz, zaczyna uświadamiać sobie, że Dorothy nie zawsze była jej mamą. Kiedyś, przed laty wiodła zupełnie inne życie, była roześmianą dwudziestolatką, ze zdjęcia, a tak o swojej rodzicielce Laurel nigdy nie myślała.

Poza uświadomieniem sobie oczywistości, twarz utrwalona na czarno-białej fotografii, budzi w aktorce także wspomnienie pewnej zamierzchłej zbrodni, której była świadkiem jako nastolatka, a której istnienie wymazała z dziecięcego jeszcze umysłu. Wraz z tym wspomnieniem, obraz matki zaczyna w oczach córki robić się zamazany i niewyraźny, Laurel wie, że w jej opowieściach czegoś brakuje, czegoś, co mogłoby wyjaśnić tragedię, która wydarzyła się pewnego letniego dnia przed ich domem. Tak zaczynają się poszukiwania prawdy przez kobietę, która wciąga w nie również najmłodsze z rodzeństwa - brata Gerry’ego.

Tok ich poszukiwań, a także to, co uda im się odkryć nie pokrywa się z tym, czego dowiaduje się czytelnik. Ten ostatni bowiem zostaje bezpośrednio przeniesiony do przeszłości, głównie do roku 1941 za sprawą wszechwiedzącego narratora. Mamy więc szansę zobaczyć bombardowany Londyn oczami młodej dziewczyny, dla której życie tak naprawdę dopiero się zaczyna. W tych fragmentach powieści najbardziej uderzające będzie to, jak szybko ludzie przejdą nad bombardowaniami i wojną do porządku dziennego. Życie toczy się dalej, dziewczęta stroją się dla kawalerów, a ci rzucają im nie zawsze ukradkowe spojrzenia. Spadła kolejna bomba? To nic, najwyższa pora iść na tańce. Znowu bomba? No cóż...pora do łóżka. Każdą rzeczywistość trzeba oswoić tak, aby dało się z nią żyć, aby można było chociaż udawać, że da się tak żyć.

Poza postacią Dorothy z tamtych czasów, poznajemy także Jimmy’ego i Vivien, których losy prędzej czy później się splotą, a wzajemne relacje być może stanowić będą wyjaśnienie zagadki, na trop której wpadła Laurel. Na scenę wkroczy także pisarz Henry Jenkins, w powieściach którego nasza bohaterka szukać będzie wyjaśnień na dręczące ją pytania. Czy to, czego dowie się córka, zmieni jej dotychczasowe myślenie o matce? Czy będzie w stanie wyplenić jej miłość, która przez kilkadziesiąt lat zakorzeniła się bardzo głęboko zarówno w jej sercu, jak i umyśle? Ile jesteśmy w stanie wybaczyć członkom najbliższej rodziny? Czy nawet najgorsze zbrodnie?

„Strażnik tajemnic” zadaje wiele pytań dotyczących rodzinnych relacji, zwłaszcza relacji matka - córka, w sytuacji kiedy jedna ze stron nie wie wszystkiego o drugiej. Córka zawsze będzie znała mamę tylko i wyłącznie w tej roli. Odkrycie Laurel, że Dorothy mogła być kiedyś kimś zupełnie innym, wstrząsa poniekąd jej światem. Światem jej wartości i przekonań, ale także światem jakże cennych wspomnień ze szczęsliwego dzieciństwa. Nagle wszystko musi zacząć układać od nowa, a matka cierpiąca na demencję niewiele może jej w tym pomóc.

Cała historia byłaby całkiem niezła, kiedy przebrnie się już przez nużący początek, który ma nas wprowadzić w opowieść, gdyby nie błąd Kate Morton w naprowadzaniu czytelnika na rozwiązanie zagadki. Autorka rzuca nam po drodze tyle okruszków istoty tajemnicy, że docieramy do rozwiązania dużo wcześniej niż Laurel i chyba dużo wcześniej niż chciała tego sama Morton. W ten sposób, przez większość lektury zamiast czytać ją z wypiekami na twarzy i z cisnącym się na usta pytaniem: „ No i co? O co chodzi? Jak to było naprawdę?”, machałam nieco lekceważąco nogą, a podczas przewracania kolejnych stron zastanawiałam się bez większego zainteresowania: „Kiedy ona to w końcu odkryjesz?”. Niestety w powieści nastawionej na rodzinny sekret, tajemnicę odkrywaną po latach, stopniowe docieranie do prawdy - moja przyjemność czytelnicza i zabawa w odkrywaniu kart przeszłości wraz z bohaterką została mi odebrana. Do ostatniej chwili miałam nadzieję, że moje odkrycie okaże się błędne, a zakończenie mnie zaskoczy, niestety zawiodłam się.

Plusem powieści są natomiast te rozdziały w których Dorothy ma 19 lat, a wojenny Londyn choć niebezpieczny i groźny ma dla ówczesnych mu młodych ludzi pewien urok, który rekompensował im przynajmniej część niedogodności związanych z wojną. Życie wbrew wszelkim przeciwnościom toczyło się dalej i choć w jednej części miasta pod gruzami ginęła cała rodzina, gdzieś na drugim jego końcu jakaś para ulegała czarowi i magii pierwszego pocałunku. Trzeba też przyznać, że autorka precyzyjnie i profesjonalnie dawkuje nam kolejne informacje odsłaniające przeszłość umierającej Dorothy Nicolson. Gdyby nie te wskazówki...

„Strażnik tajemnic” na pewno może się podobać i nie przeczę, że może być lekturą wciągającą. Dla mnie była to pierwsza styczność z twórczością Kate Morton i póki co nie sięgnę po inne jej powieści. Nie znaczy to, że zrezygnuję zupełnie z poznawania jej pisarstwa. Może się przecież okazać za jakiś czas, że czytając jej najnowszą powieść miałam dobry dzień i jedynie jakiś przypadkowy przebłysk sprawił, że zbyt szybko poznałam tajemnicę strzeżoną przez tytułowego strażnika. Jeśli lubicie rodzinne tajemnice i dwuwymiarową fabułę rozgrywającą się także w przeszłości czasów wojny, to przypuszczam, że nie będziecie zawiedzeni. Tym, którzy się skuszą życzę więc przyjemniej lektury i powolnego odkrywania tajemnicy. Aha, i pamiętajcie: sekretów się nie zdradza.

Sylwia Sekret