Przełom wieków. Tereny Polski B. Tej gorszej, niemalże zapomnianej, bolesnej. Bolesnej jak samo istnienie w permanentnej biedzie; jak egzystencja pozbawiona dalszych perspektyw rozwoju czy jakiejkolwiek zmiany. Wegetacja nieznająca niczego innego ponad to, co dotychczas poznała. Wstydliwa i brudna. Często naznaczona zwątpieniem przemieszanym z niemocą; kombinatorstwem z lenistwem; przemocą i szeroko pojętą patologią. Polska zniechęcona realizmem. Wściekła na niesprawiedliwość świata i tych, którzy urodzili się uprzywilejowani. Zwyczajnie licha. Opuszczona. Nieudolna. Zezująca niemo z oddali na to, co tak odległe. Medialna jedynie wówczas, gdy dojdzie do sensacyjnej tragedii, odbijającej się echem wykolejenia. Ohydnego wypaczenia. I słusznego skądinąd ostracyzmu, choć nie zawsze kierowanego w odpowiednią stronę - bowiem nic nie jest jednoznaczne.

"Bolało jeszcze bardziej" Lidii Ostałowskiej to niegrzeszący objętością zbiór reportaży, na który składają się teksty ówcześnie publikowane na łamach Gazety Wyborczej, Wysokich Obcasów czy wreszcie Dużego Formatu. Dwanaście reportaży obejmuje swoim zasięgiem lata 1991 - 2005 i jest to mocno wyczuwalne podczas odbioru. Pod tym względem spora część z nich zdążyła się widocznie zestarzeć, a tym samym po prostu zdezaktualizować. Jednocześnie czyni to doskonałą okazję, by spojrzeć wstecz i uzmysłowić sobie szereg zmian, jakie zaszły na terenie naszego kraju: głównie pod kątem ekonomicznym, ale też w zakresie socjologicznym czy kulturowym. Bo też rozpiętość poruszanej tematyki jest szeroka. Od popegeerowskiej szarej codzienności małych miejscowości po prawdziwą zbrodnię. Od nieszczególnie groźnych blokersów po mrożące krew w żyłach kazirodztwo, które ciągnęło się długimi latami i być może trwa dalej... Od historii Paktofoniki i samego Magika do aborcji i dyskotek, wpuszczających w swe progi nieletnich klientów. A to i tak tylko część tego, co swoim znakomitym piórem uchwyciła autorka.

Równoległe rzeczywistości pokazujące w różnym stopniu to, co niewygodne. Czasem pozornie nieciekawe, a czasem wręcz przeciwnie - niewyobrażalne. Smutne. Beznadziejne. I tak: dotkliwie przykre, bo prawdziwe. Dalekie od filtrów i sztucznego lukru. Nie wszystkie teksty zdołały utrzymać w pełni moje zainteresowanie (odbiłam się zwłaszcza od tych zamykających zbiór) jednak świadczy to jedynie o moich osobistych preferencjach tematycznych i w żaden sposób nie urąga kunsztowi rzemiosła świętej pamięci Lidii Ostałowskiej. Choć reportażystka nie zawsze dała odczuć swoją obecność w przedstawionych historiach, da się pomiarkować, że miała swoisty dar uważności, który przyczyniał się do tego, że jej rozmówcy otwierali się przed nią i niekiedy pozwalali sobie nawet na pewną swobodę w tejże okazjonalnej relacji.

IG: zlizujelitery

Przełom wieków. Tereny Polski B. Tej gorszej, niemalże zapomnianej, bolesnej. Bolesnej jak samo istnienie w permanentnej biedzie; jak egzystencja pozbawiona dalszych perspektyw rozwoju czy jakiejkolwiek zmiany. Wegetacja nieznająca niczego innego ponad to, co dotychczas poznała. Wstydliwa i brudna. Często naznaczona zwątpieniem przemieszanym z niemocą; kombinatorstwem z...

Lidia Ostałowska była jedną z najwybitniejszych polskich reportażystek zmarłą w 2018 roku.
Jej umiejętność słuchania widać w każdym z zawartych w książce reportaży, w których opisuje Polskę B, Polskę zapomnianą, Polskę na uboczu, Polskę gdzie na przemiany społeczne, które zaszły po 1991 roku nikt nie był przygotowany.

Książkę otwiera reportaż o Przerośli Gołdapskiej zagubionej między Warmią i Mazurami, a Podlasiem, gdzie po likwidacji PGR-ów, ludzie od dziesiątków lat z pokolenia na pokolenie są na zasiłkach dla bezrobotnych.
Bohaterką tej historii jest Włodarska, która jak wiele innych podobnych jej kobiet, której mąż został bez pracy, musiała wystarać się o zasiłek, musiała zadbać, aby dzieci miały buty, to ona wyszukiwała w “second handach” ubrania, to ona kupowała, czasami na kreskę, kilkanaście bochenków chleba tygodniowo, żeby dzieci miały co jeść.

Blokersi i chuligani z łódzkich Bałut nie widzący dla siebie lepszej przyszłości, ani perspektyw, którzy po ukończeniu szkół nie mieli co ze sobą zrobić, opowiedzieli reporterce o otaczającej ich beznadziei i wegetacji.

Magika z hip-hopowej grupy Paktofonika, Polska poznała po filmie Leszka Dawida z 2012 roku “Jesteś Bogiem”. Dla Magika, chłopaka z blokowiska, sukces okazał się ciężarem nie do udźwignięcia. Mając zaledwie 22 lata, Magik skoczył z ostatniego piętra wieżowca.

Wanda od wielu lat spędza życie w więzieniu za zamordowanie swoich nowo narodzonych dzieci. Ale czy tylko ona powinna ponieść karę za te zabójstwa? W reportażu “Worek” ścieżki prowadzą do innych osob, ktore możliwe, że były również winne, niestety tylko Wanda została osadzona w więzieniu.

Ostałowska nie unika tematów bardzo wrażliwych, takich jak kazirodztwo czy trauma post aborcyjna.
Przypomina też historię białoruskich sierot, które po wybuchu w Czarnobylu przyjechały do Polski i zostały adoptowane przez polskie rodziny. Niestety rząd w Mińsku zaprotestował i nakazał powrót dzieci do Białorusi.

Lidia Ostałowska była jedną z najwybitniejszych polskich reportażystek zmarłą w 2018 roku.
Jej umiejętność słuchania widać w każdym z zawartych w książce reportaży, w których opisuje Polskę B, Polskę zapomnianą, Polskę na uboczu, Polskę gdzie na przemiany społeczne, które zaszły po 1991 roku nikt nie był przygotowany.

Książkę otwiera reportaż o Przerośli Gołdapskiej...

Ze środka. Chyba szczerze. Autorka umiejętnie dociera do wnętrza swoich bohaterów, podpatruje ich i podsłuchuje, a może tylko patrzy i słucha. Wyłania się z tych 12 reportaży obraz niezbyt zachęcający do spotkania większości tych ludzi bezpośrednio, chociaż czasem zdarza im się powiedzieć jakąś "mądrość życiową" całkiem trafną. Reportaże dotyczą okresu niedługo po transformacji i ich bohaterowie jakoś usiłują się odnaleźć w nowej rzeczywistości nie mając do tego narzędzi i materialnych i intelektualnych. Ciekawe, ale przygnębiające.

Ze środka. Chyba szczerze. Autorka umiejętnie dociera do wnętrza swoich bohaterów, podpatruje ich i podsłuchuje, a może tylko patrzy i słucha. Wyłania się z tych 12 reportaży obraz niezbyt zachęcający do spotkania większości tych ludzi bezpośrednio, chociaż czasem zdarza im się powiedzieć jakąś "mądrość życiową" całkiem trafną. Reportaże dotyczą okresu niedługo po...

"Bolało jeszcze bardziej" to zbiór reportaży wydanych w czasach świetności "Gazety Wyborczej", "Dużego Formatu" i "Wysokich Obcasów", czyli w latach 90. i 00., które opowiadają o tzw. Polsce B, Polsce, gdzie panuje bieda i różnego rodzaju patologie. Reportaże są krótkie i mało rozwinięte, a tematyka ciężka. Ogólnie do przeczytania na jeden weekend. Niby nie jest źle, ale czy warto wydawać takie skrawki w formie książki? Nie jestem przekonana.

"Bolało jeszcze bardziej" to zbiór reportaży wydanych w czasach świetności "Gazety Wyborczej", "Dużego Formatu" i "Wysokich Obcasów", czyli w latach 90. i 00., które opowiadają o tzw. Polsce B, Polsce, gdzie panuje bieda i różnego rodzaju patologie. Reportaże są krótkie i mało rozwinięte, a tematyka ciężka. Ogólnie do przeczytania na jeden weekend. Niby nie jest źle, ale...

Świetnie napisany zestaw poruszających, przerażających reportaży. Pozostaje nadzieja, że opisana w nich Polska B od tego czasu (książka została wydana 9 lat temu) coś zmieniło się na lepsze.

Świetnie napisany zestaw poruszających, przerażających reportaży. Pozostaje nadzieja, że opisana w nich Polska B od tego czasu (książka została wydana 9 lat temu) coś zmieniło się na lepsze.

Obraz polski z przełomu epok, który bynajmniej nie nastraja optymistycznie, ale, co ważne, nie epatuje cierpieniem na siłę. W każdym z reportaży, które składają się na ten tomik daje się wyczuć empatia autorki względem bohaterów dotkniętych przez nieszczęście w różnych formach: biedę, okrucieństwo rodziny, samotność, brak zrozumienia, systemową przemoc... Mimo, że zawarte tu historie opowiedziane są raczej lakonicznie, to czytelnik jest w stanie poczuć atmosferę czasów i miejsc, które odwiedziła Ostałowska. Sądzę, że udaje się to dzięki uchwyceniu charakteru wypowiedzi bohaterów i odpowiedniemu doborowi opisywanych scen.
Dałbym wyższą ocenę, gdybym natrafił w tym zbiorze na jakąś dłuższą historię, która pozwalałby dłużej śledzić bohaterów. Rozumiem, że to kwestia przedruku z gazet, w których oryginalnie były publikowane reportaże, no ale cóż... Mój ulubiony reportaż w książce, to chyba ten o Paktofonice.

Obraz polski z przełomu epok, który bynajmniej nie nastraja optymistycznie, ale, co ważne, nie epatuje cierpieniem na siłę. W każdym z reportaży, które składają się na ten tomik daje się wyczuć empatia autorki względem bohaterów dotkniętych przez nieszczęście w różnych formach: biedę, okrucieństwo rodziny, samotność, brak zrozumienia, systemową przemoc... Mimo, że zawarte...

Doskonałe reportarze!

Doskonałe reportarze!

64/52/2020

64/52/2020

Zbiór reportaży zebrany w książkę o tytule "Bolało jeszcze bardziej" szczerze mówiąc nie powala swoją treścią, początkowe historie bardzo nużą i dłużą się bez końca, być może dlatego, że są tak jakby o niczym...

Książkę ratują tylko 3 opowiadania/reportaże, które mnie poruszyły, są to:
- Worek,
- Z tatą,
- Dzieci we mgle.

Być może stało się tak dlatego, że wymienione powyżej reportaże dotykają spraw ważnych, a bardzo często pomijanych czy wręcz przemilczanych, takich które bolą. Szarą konstatacją jest jednak to, że od czasów powstania tych reportaży - tak naprawdę niewiele się do dziś zmieniło... a opisane obrazy są wciąż aktualne. Gdyby wszystkie historie zawarte w tej książce były tak dobre jak wyżej wymieniona trójka - ocena była by zdecydowanie wyższa, a tak mogę dać tylko 5/10.

Zbiór reportaży zebrany w książkę o tytule "Bolało jeszcze bardziej" szczerze mówiąc nie powala swoją treścią, początkowe historie bardzo nużą i dłużą się bez końca, być może dlatego, że są tak jakby o niczym...

Książkę ratują tylko 3 opowiadania/reportaże, które mnie poruszyły, są to:
- Worek,
- Z tatą,
- Dzieci we mgle.

Być może stało się tak dlatego, że wymienione...

Bardzo mi się podobały słowa z opisu: "Dwanaście zagmatwanych losów, a tak naprawdę jedna bohaterka – Polska B. Niechciana, zagubiona, gorzej ubrana, cierpiąca na syndrom poaborcyjny."

Czuć, że się ta książka trochę zestarzała, ale to dobrze - dobrze wiedzieć, że coś się w tej Polsce zmienia (chociaż czy aby na pewno?). Dwa pierwsze reportaże dla mnie trochę przyciężkawe, źle mi się je czytało. Potem już tylko lepiej, choć nie są to reportaże wielkiego kalibru.

Bardzo mi się podobały słowa z opisu: "Dwanaście zagmatwanych losów, a tak naprawdę jedna bohaterka – Polska B. Niechciana, zagubiona, gorzej ubrana, cierpiąca na syndrom poaborcyjny."

Czuć, że się ta książka trochę zestarzała, ale to dobrze - dobrze wiedzieć, że coś się w tej Polsce zmienia (chociaż czy aby na pewno?). Dwa pierwsze reportaże dla mnie trochę przyciężkawe,...