Batman: Halloween

Niezły, choć na pewno nie powalający komiks. Ciekawym pomysłem jest wplecenie w fabułę elementów klasycznych powieści (Alicja w Krainie Czarów, Opowieść Wigilijna),ale same historie nie są jakieś szczególnie zajmujące. Każda skupia się na Batmanie i jakiś aspekcie jego psychiki - historie są krótkie i bardzo proste, do jakichś głębszych refleksji raczej nikogo nie zmuszą. Po rysunkach widać, że to wcześniejsza praca artysty przed Długim Halloween i Mrocznym Zwycięstwem, gdzie warstwa wizualna jest po prostu lepsza, choć tu też jest dobrze. Można przeczytać, ale nie trzeba.

Niezły, choć na pewno nie powalający komiks. Ciekawym pomysłem jest wplecenie w fabułę elementów klasycznych powieści (Alicja w Krainie Czarów, Opowieść Wigilijna),ale same historie nie są jakieś szczególnie zajmujące. Każda skupia się na Batmanie i jakiś aspekcie jego psychiki - historie są krótkie i bardzo proste, do jakichś głębszych refleksji raczej nikogo nie zmuszą....

Dobry przykład jak można, przełożyć na komiks klasyczną anglosaską tradycję literacką. A zarazem na język kultury popularnej. Tą klasykę niby skierowaną do młodszego czytelnika. Ale czy na pewno "Alija w krainie czarów" i " Opowieść wigilijna to literatura dziecięca? Te dwie pozycje, to opowieści graniczące na linii weird tales( Dickens) i czegoś w granicach psychodelicznej powieści psychologicznej( Carroll- Dodgson). Obie też są mrocznymi baśniami, a te każdy dorosły czytelnik czyta i wraca do nich z przyjemnością. Ja w każdym razie tak. Zresztą, są to tematy na oddzielny artykuł.
Komiks jest po prostu świetny. Głównie dlatego, że wzięło się za jego stworzenie para, często współpracujących ze sobą panów. Loeb i Sale. Na dodatek twórcy, którzy świat Mrocznego Rycerza znają doskonale, w znacznym stopniu współtworzyli też ten świat w wersji z lat osiemdziesiątych i dziewięćdziesiątych ubiegłego wieku. I tak w B: Helloween, warstwa językowe, scenariuszowa doskonale współgra z graficzną. Ale, co w komiksie najważniejsze, żadna ze stron nie dystansuje drugiej. Uzupełniają się znakomicie. Zresztą rysunki Sale'a świetnie nadają się do tej historii. Grające półcieniami, częstym przerysowaniem, z drugiej strony tam gdzie trzeba minimalistyczne, niejednokrotnie zbliżające się do karykatury. Pomnikowy, przypakowany Batman jak i Bruce Wayne, poważnie wyglądający James Gordon, a z drugiej strony dziwnie zdehumanizowani antagoniści tytułowego bohatera.
Napisałem świetnie się nadają, bo dwie przedstawione tu historie, są tak naprawdę wyprawą w głąb duszy lub umysłu Bruce'a Wayna. Rozgrywają się na granicy jego nieświadomości i wspomnień. I tutaj właśnie przychodzi zmierzyć się Batmanowi z własnymi demonami. W pierwszej opowieści, opartej, dość luźno, na "Alicji...", rozgrywającej się bardziej na planie realistycznym, Mroczny Rycerz potyka się z Szalonym Kapelusznikiem. Właściwie Jervis'em Tetch'em złodziejem, psychopatą, ale też wybitnym, o ile dobrze pamiętam, psychiatrą i naukowcem,zafascynowanym książką Carrolla. Nie tyle jednak złodziejska działalność Tetch'a, pościg zań, czy porwanie młodziutkiej Barbary Gordon- późniejszej Batgirl, Oracle i ponownie Batgirl- są głównym motywem historii. Jest nią raczej fascynacja dwóch antagonistów książka Carrolla. Kapelusznik wykorzystuje ją w ciemnych celach, tworzy z niej alibi, świadomie czy też nieświadomie, dla swoich zbrodniczych działań. Zaprasza ludzi, głównie dzieci, na wiadomą herbatkę, która w tym przypadku musi skończyć się tragiczny sposób. Tymczasem dla Wayne'a książka ta stanowi zaczepienie dla jego człowieczeństwa, jest wspomnieniem jeszcze szczęśliwego dzieciństwa, kiedy była to lektura czytana wraz z matką. I dla niego to co robi Tetch jest deprawacją. Ranny Batman, wraca w majakach do tego czasu. Dzięki czemu, później jest w stanie stawić czoła Kapelusznikowi. A na koniec, wyciągnąć powieść z domowej biblioteki i spokojnie ją czytać.
W drugiej opowieści mamy helloweenową przeróbkę "Powieści wigilijnej". Chory Wayne, ma łożu boleści, udaje się oniryczną wędrówkę po swojej duszy. I ponownie zostają postawione pytania o jego człowieczeństwo. Ile w nim jeszcze właśnie Bruce'a Wayne, a ile Batmana. A dokładnie czy może być Zamaskowanym Mścicielem nie będąc zarazem słynnym miliarderem. Zresztą o człowieczeństwo i ludzkie odruchy szło w oryginalnej powieści. W komiksie zamiast Marleya mamy Thomasa Wayne'a, a w duchy Przeszłości, Teraźniejszości i Przyszłości wcielają się przeciwnicy Rycerza. Tacy jak Paison Ivy czy Joker. Oprócz tego mamy mroczną, samotną i opustoszałą rezydencję Waynów. W której, w jednej ze scen rozbrzmiewa demoniczny śmiech Jokera. Którą przemierza samotny,dzięki kapitalnemu kadrowaniu wydający się mały, Batman. Oczywiście, zgodnie z tradycją, widziadła spełniły swoją rolę. Główny bohater odnajduje siebie jako człowiek i jako Mroczny Rycerz.
Warto też wspomnieć o paru kapitalnych scenach. Jak kościotrup w stroju nietoperza nad grobem Bruce,a Wayne'a, lub Joker przy kominku. Czy kapitalnie skadrowanym pościgu za Kapelusznikiem, po dachu miejskiej kolejki.
Obie przygody mają miejsce w Halloween. W tradycji anglosaskiej, czy też może celtyckiej, z której to wydarzenie przeszło do anglosaskiej, jest to nie tyle czas przebieranek i zabawy, ale też moment w którym zacierają się granice między naszą rzeczywistością a zaświatami. Kiedy przybywają do nas duchy, demony, czasami nawet zapomniani bogowie. Tak jak w inną wigilię, ta która ma miejsce 24 grudnia. A że kontakt z drugą stroną oraz duchy są doskonałym sposobem na uwypuklenie licznych problemów natury osobistej jak i społecznej wiadomo już od Antyku. Komiks ten doskonale pokazuje, jak zarówno tradycję literacką jak i wywodzącą się kultury ludowej można w ciekawy i twórczy sposób pozyskać do przedstawienia ciekawej historii. Czego moim zdaniem wielu polskich twórcą, poza paroma chlubnymi wyjątkami, nie potrafi, albo po prostu nie chce robić. Bardziej mówię, o historii literatury, bo tradycje słowiańskie są dość mocne, ale nie do końca udane. A nie mamy się czego wstydzić. Należy znaleźć tylko odpowiednie podejście.

Dobry przykład jak można, przełożyć na komiks klasyczną anglosaską tradycję literacką. A zarazem na język kultury popularnej. Tą klasykę niby skierowaną do młodszego czytelnika. Ale czy na pewno "Alija w krainie czarów" i " Opowieść wigilijna to literatura dziecięca? Te dwie pozycje, to opowieści graniczące na linii weird tales( Dickens) i czegoś w granicach psychodelicznej...

Z PUDŁA WYGRZEBANE, CZ IX

Tuż przed Halloween dochodzi do serii porwań dzieci, które uciekły z domu. Jednym z nich jest adoptowana córka Gordona. Batman wyśledza sprawcę, Szalonego Kapelusznika, ale postrzelony przez niego w głowę przezywa koszmar. Walcząc ze wspomnieniami śmierci rodziców podejmuje się powstrzymania szaleńca. Ale to ni koniec jego problemów. Nie dość, że na jego drodze pojawi sie też i Pingwin, to jeszcze nocą czeka go wizyta duchów...

"Batman: Halloween" to wielkie dzieło, bez dwóch zdań. Inspirowane Alicją w krainie czarów, Opowieścią Wigilijną i Powrotem Mrocznego Rycerza zachwyca tych, którzy kochają Batmana jako mrocznego, opętanego rządzą zemsty człowieka balansującego na granicy szaleństwa. Rewelacyjny scenariusz, który kontynuuje zaczęta przez Millera w PMR dzieło przybliżenia nam demonów Bruce'a Wayne'a (dlaczego matka Bruce'a założyła do kina słynne korale, czemu Batman tak nienawidzi Kapelusznika...),a mroczne ilustracje Tima Sale'a po prostu zachwycają. Nic dziwnego, ze komiks pokochali czytelnicy (i to tak, ze stał się początkiem trylogii Halloween) ale też i krytycy, którzy umieścili go na liście 100 najlepszych komiksów w historii.

Cudo. Kto jeszcze nie czytał, a komiks ceni sobie jako medium, niech jak najszybciej nadrobi ten błąd.

Z PUDŁA WYGRZEBANE, CZ IX

Tuż przed Halloween dochodzi do serii porwań dzieci, które uciekły z domu. Jednym z nich jest adoptowana córka Gordona. Batman wyśledza sprawcę, Szalonego Kapelusznika, ale postrzelony przez niego w głowę przezywa koszmar. Walcząc ze wspomnieniami śmierci rodziców podejmuje się powstrzymania szaleńca. Ale to ni koniec jego problemów. Nie dość, że...