Kim ja jestem, żeby Różewicza oceniać? Lubię tę poezję, nawet jeśli słowo "lubię" jest tu tak strasznie nieodpowiednie. Podoba mi się ta erudycja, mieszanie porządków, sprytne wikłanie tonów podniosłych w codzienną banalność. Cenię za celne uchwycenie wszechobecnej komercji, jakby nieprzystającej do świata ludzi takich jak Różewicz. I za wracający temat uczenia się na nowo świata i pojęć oraz poczucie ciągłego nieprzystosowania.
Obiecałem sobie czytać więcej poezji

Kim ja jestem, żeby Różewicza oceniać? Lubię tę poezję, nawet jeśli słowo "lubię" jest tu tak strasznie nieodpowiednie. Podoba mi się ta erudycja, mieszanie porządków, sprytne wikłanie tonów podniosłych w codzienną banalność. Cenię za celne uchwycenie wszechobecnej komercji, jakby nieprzystającej do świata ludzi takich jak Różewicz. I za wracający temat uczenia się na nowo...

Wyjście – tak nazywa się tomik. Tadeusz Różewicz – tak nazywa się poeta. Czy Tadeusz Różewicz chce już wyjść? Wyjść z czego? Do czego? I dlaczego?

Ostatni trzymany przeze mnie w rączkach tomik TR („Wiersze i Obrazy”, zręcznie redukujące się do wspaniałego skrótu „WiO”) napisany w początku lat pięćdziesiątych ubiegłego wieku, był wielką traumą, wielkim oskarżeniem dla świata, ale jednocześnie wielką próbą odnalezienia w nim jakiegoś piękna. „Wyjście” wychodzi ponad pół wieku później. Mamy już rok 2004, wspaniały wiek XXI, wkońcuśmy się doczekali. Zaiste świetlana przyszłość nastała – Różewicz wydaje kolejny tomik, ja za rok zdawał będę maturę (o Różewiczu pisząc właśnie) – i jak owa świetlana teraźniejszość wygląda?

Poeta znów staje w opozycji do świata (to chyba, bądź co bądź poetycki obowiązek),ale świat zmienił się – owszem nadal jest miejscem przerażającym – ale teraz robi to w sposób o wiele bardziej dyskretny i dobrze, dobrze trzeba mu się przyjrzeć. Ma za sobą kilka operacji plastycznych, twarz jego pokrywa gruba maska makijażu, ubrania nosi najwspanialsze i najmodniejsze i nigdy, przenigdy nie przestaje się uśmiechać. A pod spodem? A pod spodem...

Słowa tracą na wartości (patrz SŁOWA: „słowa zostały zużyte / przeżute jak guma do żucia / przez młode piękne usta” albo dalej, wiersz kolejny – LAWINA: „można powiedzieć że poeci / ukamienowali / poezję słowami”) cały świat blaknie, robi się byle jaki, udawany, trzeba szukać w nim tego, co dobre „stary poeta / usiłuje sobie przypomnieć / co miało zostać / z rzeczy tego świata” (fragment wiersza TAKI TO MISTRZ). I te starania, próby znalezienia piękna, dobra i prawdy, to zmagania doprawdy trudne, bo lada moment wyskakuje wiersz kolejny (PALEC NA USTACH) i powiada: „...przyszedł czas / na milczenie / nikt nie odpowie / na pytanie / co to jest prawda”, tak, nasze czasy to nie najlepsza pora na prawdę, ani na mówienie o prawdzie, czy też jej poszukiwanie. Uśmiech nie powinien znikać z ust, nie powinno się wychodzić z ról. Dużo tu ironii, zaprawionego goryczą humoru będącego owocem błyskotliwego przypatrywania się. Na przykład w SZUKANIU KLUCZY, pewna pani „szuka klucza / do siebie i nie może / znaleźć go w domu / więc leci do Tybetu / jakby nie mogła załatwić / tej małej potrzeby / w Pińczowie”. Wybucham śmiechem – jaka celność! Dalej w MINI KOSMOSIE pani redaktorka rozmawia z naukowcem, ale to wszystko, co ten ze sobą przynosi jej zupełnie nie interesuje, ona pyta o rzeczy tego świata, o plotki, o rywalizacje...
Pyta w końcu Różewicz (w STRACHY NA LACHY): „czy znajdziemy na to / jakieś lekarstwo / przed końcem historii?!”, jak gorzko, jak gorzko!

To tylko jedna z nici, jeden z wielu wątków „Wyjścia”, pociągam za niego, bo najpełniej, najbardziej do mnie przemawia, jakoś wpisuje się w moje spojrzenie na Różewicza, jako poetę ze światem wojującego, przeciw światu się buntującego. Nie wszystko na tych stu kilkunastu stronach do mnie trafiło, niektóre rzeczy wymagają ponownego przetrawienia, do niektórych wracać nie mam już ochoty.
Ogólnie rzecz biorąc, to dobra poezja, zmusza do chwili zatrzymania się nad światem, do przyjrzenia się teraźniejszości. Nawet jeśli nie zachwyca – prowokuje – a to chyba dobrze. Sięgnijcie Państwo w wolnej chwili.

Na tylnej stronie okładki zdjęcie poety i napis nad nim: „... I WEJŚCIE”. Czy z tego wszystkiego warto, czy trzeba wychodzić? A może nie ma dokąd? Więc wraca się, bo przecież uciekać nie można... a może i tutaj, nieśmiało doszukuje się poeta jakichś jasnych momentów... najbardziej przeraża to, że przed półwiekiem wydawało się to (mimo wszystko) jakby... łatwiejsze?



Autopromocja:
www.facebook.com/szaranagajjama/
http://kotfranz.blogspot.com/

Wyjście – tak nazywa się tomik. Tadeusz Różewicz – tak nazywa się poeta. Czy Tadeusz Różewicz chce już wyjść? Wyjść z czego? Do czego? I dlaczego?

Ostatni trzymany przeze mnie w rączkach tomik TR („Wiersze i Obrazy”, zręcznie redukujące się do wspaniałego skrótu „WiO”) napisany w początku lat pięćdziesiątych ubiegłego wieku, był wielką traumą, wielkim oskarżeniem dla...

koci wypierdek

koci wypierdek