Śmierć Żydów. Fotografie
- Kategoria:
- publicystyka literacka, eseje
- Seria:
- Esej
- Tytuł oryginału:
- La Mort des Juifs
- Wydawnictwo:
- Czarne
- Data wydania:
- 2011-09-20
- Data 1. wyd. pol.:
- 2011-09-20
- Liczba stron:
- 136
- Czas czytania
- 2 godz. 16 min.
- Język:
- polski
- ISBN:
- 9788375362510
- Tłumacz:
- Magdalena Kamińska-Maurugeon
- Tagi:
- literatura francuska Holocaust esej
Punktem wyjścia wybitnego eseju Nadine Fresco jest osiem zdjęć ukazujących masakry Żydów na jednej z plaż w pobliżu łotewskiego miasta Lipawa. Widać na nich kobiety i dziewczęta, niekiedy nagie, zmuszane do pozowania przed śmiercią, i ciała rozstrzelanych, zsuwające się do wykopanych zawczasu dołów. Obrazy przedstawiające pierwsze prześladowania Żydów – bojkot ich przedsiębiorstw, "noc kryształową", łapanki – były publikowane w Trzeciej Rzeszy w celach propagandowych, ale robili je także – wbrew zakazom wydanym na początku masowych masakr – żołnierze i cywile, będący świadkami i uczestnikami tych zdarzeń. Nadine Fresco, opisując kilka z tych zdjęć z obiektywizmem i pozornym brakiem emocji charakterystycznym dla sztuki fotograficznej, osiąga efekt o nieprawdopodobnej sile.
Porównaj ceny
W naszej porównywarce znajdziesz książki, audiobooki i e-booki, ze wszystkich najpopularniejszych księgarni internetowych i stacjonarnych, zawsze w najlepszej cenie. Wszystkie pozycje zawierają aktualne ceny sprzedaży. Nasze księgarnie partnerskie oferują wygodne formy dostawy takie jak: dostawę do paczkomatu, przesyłkę kurierską lub odebranie przesyłki w wybranym punkcie odbioru. Darmowa dostawa jest możliwa po przekroczeniu odpowiedniej kwoty za zamówienie lub dla stałych klientów i beneficjentów usług premium zgodnie z regulaminem wybranej księgarni.
Za zamówienie u naszych partnerów zapłacisz w najwygodniejszej dla Ciebie formie:
• online
• przelewem
• kartą płatniczą
• Blikiem
• podczas odbioru
W zależności od wybranej księgarni możliwa jest także wysyłka za granicę. Ceny widoczne na liście uwzględniają rabaty i promocje dotyczące danego tytułu, dzięki czemu zawsze możesz szybko porównać najkorzystniejszą ofertę.
Mogą Cię zainteresować
Oficjalne recenzje
Obrazowanie Holocaustu
We wstępie ksiązki możemy przeczytać: „Tekst ten, będący studium moralnego wymiaru dokumentacji zdjęciowej - tak podczas drugiej wojny światowej, jak i szerzej, w obliczu przemocy i prześladowań – jak także pracę stricte historyczną”. Książka wybitnej, francuskiej badaczki Holocaustu porusza jeden z ważniejszych problemów współczesnego, wybitnie ikonograficznego świata. Moralność a fotografia, moralność a fotograf i w końcu obrazowanie a przedstawienie (rozumiana jako tematyka). Przykłady takie jak chociażby Leni Riefenstahl, później Kevina Carterera, które nakazują tworzyć granicę pomiędzy pracą a ofiarą – fotografowanymi, a którego nie można, w odruchy czysto humanistycznej tradycji, uznać za moralny. Pozostaje jeszcze kwestia odbiorcy i kontekstu odbioru – czy możemy przyglądać się śmierci bezkarnie? Czy konsekwencją oglądania ośmiu fotografii przedstawiających egzekucję żydowskich kobiet na plaży Lipowa stanowiących punkt wyjścia pracy Fresco jest tylko i wyłącznie poczucie dyskomfortu? Czy w końcu mamy prawo oglądać zawstydzenie, upokorzenie, nagość i egzekucje grupy łotewskich kobiet, które ponoszą śmierć z rąk nazistów? Proza Fresco – wywarzona, obiektywna, wręcz relacyjna zmierza się z trudną problematyką obrazowania grozy Shoah.
Niewyraźne sylwetki kobiet. Na tle ascetycznego krajobrazu próbują osłonić to co mają najcenniejsze – intymność. Przerażone, w oczekiwaniu na śmierć, walczą o resztki godności. Kolejne fotografie, niczym sekwencje filmowe – zbiórka, nagość, śmierć. Przerażające obrazy utrwalone przez anonimowego autora. Fresco na przykładzie tych cudem ocalałych fotografii próbuje nakreślić problematykę przedstawienia zbrodni, czy wojny w ogóle. Zdjęcia „trofea” wykonane podczas egzekucji Żydów i noszone przez niemieckich żołnierzy jako talizmany, wysyłane rodzinie jako „pamiątki” z frontu, palenie książek w Berlinie 10 maja 1933 roku etc. Zdjęcia, które stanowią przede wszystkim świadectwo, ale też, o czym pisze francuska badaczka, są pośrednio reprezentacją estetyki. Kontrowersyjne zainteresowanie wydaje się jednak aspektem pośrednim – istotną kwestią jest „dowód” – ostateczny wniosek pracy Fresco.
Osiem fotografii z egzekucji stanowi soczewkę skupiającą całą przerażającą naturę Holocaustu. To jedno z nielicznych zachowanych świadectw zbrodni hitlerowskich Fresco stara się skonfrontować na linii: ofiara – fotograf – zbrodniarz. Rzetelne i wyważona proza pozwala nam – ciekawskiemu odbiorcy świata ikonograficznego - zmierzyć się z tematyką trudną i groźną dla naszego poczucia bezpieczeństwa. Autorka opierając się o kategorie obrazowania współczesnego nie daje łatwych odpowiedzi. Dyskomfort odbiorcy jest ceną jaką płaci on za ciekawość.
Kolejna, szalenie ważna książka w dyskursie problematyki Holocaustu.
Monika Długa
Książka na półkach
- 74
- 44
- 20
- 3
- 3
- 2
- 2
- 1
- 1
- 1
OPINIE i DYSKUSJE
Bardzo trudna lektura.
Bardzo trudna lektura.
Pokaż mimo toNie wiem, ile czasu się zmagałam z tym esejem. Długo. Raz, że lektura mi nie szła, dwa, miałam o wiele bardziej wciągające teksty do przeczytania.
Co nie znaczy, że esej Fresco się do niczego nie nadaje. Jest po prostu ciężki tematycznie. Każdą stronę musiałam przetrawić.
Esej nie traktuje wyłącznie o fotografiach zrobionych w Lipawie - jest też próbą wytłumaczenia, skąd się brał pomysł na robienie takich zdjęć oraz próbą prześledzenia dokumentowania zbrodni hitlerowskich przez samych nazistów.
Polecam.
Dłuższa recenzja tutaj: --> http://czechozydek.wordpress.com/2013/05/24/nadine-fresco-smierc-zydow-fotografie/
Nie wiem, ile czasu się zmagałam z tym esejem. Długo. Raz, że lektura mi nie szła, dwa, miałam o wiele bardziej wciągające teksty do przeczytania.
więcej Pokaż mimo toCo nie znaczy, że esej Fresco się do niczego nie nadaje. Jest po prostu ciężki tematycznie. Każdą stronę musiałam przetrawić.
Esej nie traktuje wyłącznie o fotografiach zrobionych w Lipawie - jest też próbą wytłumaczenia, skąd...
"Śmierć Żydów" autorstwa historyczki Nadine Fresco to esej, który został wydany jako samodzielna publikacja przez Wydawnictwo Czarne. Stanowi on jednak część obszernej pracy "La mort de juifs" będącej studium moralnego wymiaru dokumentacji zdjęciowej obejmującej nie tylko czasy II wojny światowej, lecz skupiającej się na szeroko pojętej kwestii przemocy i prześladowań.
Autorka opierając się na milczącej grozie i nagim okrucieństwie wyzierającym z ośmiu konkretnych fotografii prezentuje nie tylko szczegółowy, makabryczny kontekst ich powstania, lecz także uświadamia, że stanowią one tylko jeden z przykładów, zbliżenie dokumentujące rozmiar i charakter nazistowskich zbrodni.
Punktem wyjścia eseju Fresco jest osiem zdjęć ukazujących egzekucję Żydów na nadbałtyckich wydmach w pobliżu łotewskiej Lipawy dokonaną przez niemieckie Einsatzkommando oraz łotewskich kolaborantów.
Te niepozorne, ale przepełnione grozą i cierpieniem fotografie od których nie sposób oderwać wzroku przedstawiają nagie kobiety i dziewczęta zmuszone przed śmiercią do pozowania przed obiektywem aparatu oraz martwe ciała rozstrzelanych zsuwające się do częściowo już wypełnionych dołów.
Zdjęcia te w połączeniu z niezwykle sugestywnym, przejmująco szczegółowym opisem zbrodni są przerażającym świadectwem tzw. "Dezember - Aktion" - trzydniowej masakry, w której zamordowano ponad dwa tysiące Żydów (14 - 16. XII. 1941 r.).
Autorka kreśli szeroki kontekst historyczny wojennych fotografii obejmujący wydarzenia, które doprowadziły w Europie do eskalacji niechęci i przemocy wobec Żydów (mające swe niechlubne apogeum podczas Kryształowej Nocy) odbywającej się "vor allen Augen" - na oczach wszystkich. To określenie jest znaczące w pracy Fresco, gdyż każe myśleć nie tylko o ofiarach, których cierpienie i śmierć uwieczniono na rozlicznych fotografiach, lecz także o sprawcach: tych, co zabijają oraz tych, których obojętna obecność czyni współwinnymi zbrodni. Tu nie tylko kaci, lecz również bierni świadkowie są odpowiedzialni za śmierć niewinnych. Także fotograf dokumentujący zbrodnie.
"Śmierć Żydów" to wybitna, przejmująca i trudna lektura nad którą nie sposób przejść do porządku dziennego. Już sam bezlitosny, niewzruszony obiektywizm czarno - białych fotografii jest dostatecznie wymowny, a jego niema groza porażająca. Jednak doprawdy wstrząsające wrażenie robi analitycznie precyzyjna, celowo unikająca emocjonalnego zaangażowania, niesamowicie sugestywna proza Nadine Fresco - bardziej dramatyczna w swej wymowie niż tysiące wielkich i pełnych patosu słów. Jej prosty, uderzający głębią, humanizmem i wrażliwością styl sprowadza wyprane z wszelkich uczuć i emocji fotografie do właściwego wymiaru - pełnej grozy dokumentacji okrucieństwa człowieka beznamiętne zadającego śmierć drugiemu człowiekowi.
Jest to z całą pewnością książka, która ukazując za pomocą zdjęć i krótkich, dobitnych komentarzy niewyobrażalną grozę Holokaustu, swoją dramatyczną wymową budzi emocje, nad którymi trudno zapanować i które niełatwo ogarnąć oraz prowokuje do refleksji nad moralnym wymiarem dokumentacji zbrodni.
Poza wszystkim jest to rzetelny, przejmujący, profesjonalnie i przejrzyście nakreślony obraz prześladowań, jakich doświadczała ludność żydowska w przededniu wojny oraz w jej trakcie nie tylko ze strony nazistów, lecz także okupowanej ludności cywilnej, wsparty wnikliwą i drobiazgową analizą historyczną - wszystko to czyni tę lekturę szczególnie wartościową i bezapelacyjnie godną polecenia szerszemu gronu odbiorców. To jedna z tych książek, które po prostu trzeba przeczytać.
Opublikowane na moim blogu:
zwiedzamwszechswiat.blogspot.com
"Śmierć Żydów" autorstwa historyczki Nadine Fresco to esej, który został wydany jako samodzielna publikacja przez Wydawnictwo Czarne. Stanowi on jednak część obszernej pracy "La mort de juifs" będącej studium moralnego wymiaru dokumentacji zdjęciowej obejmującej nie tylko czasy II wojny światowej, lecz skupiającej się na szeroko pojętej kwestii przemocy i...
więcej Pokaż mimo to