W poszukiwaniu najwyższych wartości

Autorzy książki należą do trzech pokoleń filozofów polskich: Anna Brożek (ur. 1980 w Krakowie) jest uczennicą Jacka Jadackiego (ur. 1946 w Puchaczowie k. Lublina),a ten ostatni – uczniem Mariana Przełęckiego (ur. 1923 w Katowicach),skądinąd ucznia Janiny Kotarbińskiej (ur. 1901 w Warszawie). Wszyscy troje są związani zawodowo z Uniwersytetem Warszawskim.

MARIAN PRZEŁĘCKI, prof. zw. dr hab., laureat m.in. pierwszej ogólnopolskiej nagrody Ministra nauki i Szkolnictwa Wyższego za wybitne osiągnięcia naukowe w kategorii badań na rzecz rozwoju społeczeństwa, kawaler Orderu Polonia Restituta, jest autorem m.in. książek: The Logic of Empirical Theories (1969),O rozumności i dobroci (2004),Intuicje moralne (2006),Horyzonty metafizyki (2007) oraz Within and Beyond the Limits of Science. Logical Studies of Scientific and Philosophical Knowledge (2010).

JACEK JADACKI, prof. zw. dr hab., laureat m.in. nagrody naukowej PAN im. Tadeusza Kotarbińskiego, kawaler Orderu Polonia Restituta, opublikował m.in. książki: Spór o granice języka (wyd. IV, 2010),Aksjologia i semiotyka (2003),Polish Analytical Philosophy (2009) oraz Metodologia i semiotyka (2010).

ANNA BROŻEK, dr hab., laureatka m.in. stypendium tygodnika POLITYKA, stypendium Ministra nauki i Szkolnictwa Wyższego dla wybitnych młodych naukowców oraz wielu programów stypendialnych Fundacji na rzecz nauki Polskiej, napisała m.in. książki: Principia musica. Logiczna analiza terminologii muzycznej (2006),Wprowadzenie do metodologii (2006),Pytania i odpowiedzi. Tło filozoficzne, teoria i zastosowania praktyczne (2007),Kazimierz Twardowski w Wiedniu (2010),Fakty i artefakty (2010),Fryderyk Chopin. Środowisko społeczne – osobowość – światopogląd – założenia twórcze (z Jackiem Jadackim, 2010) oraz Theory of Questions (2011).

Z przedmowy autorów

Jest wiele ważnych rzeczy, które nas – autorów tej książki – łączą. Wszyscy troje przyznajemy się do dwóch wielkich tradycji: z jednej strony do tradycji chrześcijaństwa (chociaż jedno z nas deklaruje się jako „chrześcijanin niewierzący”),z drugiej strony do tradycji wielkiej polskiej szkoły filozoficznej: Szkoły Lwowsko-Warszawskiej. W tle tej ostatniej więzi ideowej stoi zresztą więź genetyczna: nasi nauczyciele lub nauczyciele naszych nauczycieli – to po prostu przedstawiciele sensu stricto tej szkoły. Wszyscy troje łączymy zainteresowania logiczne – a węziej metodologiczne – z zainteresowaniami metafizycznymi. Metafizyki – rozumianej jako namysł nad «sensem» świata i ludzkiego życia – nie tylko nie wyrzucamy za burtę filozofii, ale ją w pewnym zakresie uprawiamy. Wszyscy troje mamy emocjonalno-estetyczny stosunek do natury i kultury, zwłaszcza jej dwóch działów: muzyki (którą dwoje z nas czynnie uprawiało kiedyś lub uprawia nadal) i literatury (w obrębie której mamy zbliżone upodobania). Mimo to różnimy się w poglądach na wiele wartości najwyższych. Książka – którą Czytelnik ma przed sobą – pokazuje, na czym te różnice polegają.

Spis treści

Przedmowa
Wstęp
Rzeczy ważne i nieważne (Marian Przełęcki)
1. O sprawiedliwości i miłosierdziu
1.1. Pojęcie sprawiedliwości (Jacek Jadacki)
1.2. Rozmowa o sprawiedliwości i miłosierdziu (Anna Brożek & Jacek Jadacki)
1.3. Moralność bez sprawiedliwości (Marian Przełęcki)
1.4. W odpowiedzi na „Moralność bez sprawiedliwości” (Anna Brożek & Jacek Jadacki)
1.5. Komentarz do „Odpowiedzi” (Marian Przełęcki)
2. O wyrozumiałości i wolności
2.1. Afirmacja świata (Marian Przełęcki)
2.2. W sprawie granic tolerancji (Anna Brożek & Jacek Jadacki) 
2.3. Tolerancja jako wartość (Marian Przełęcki)
2.4. Granice wolności (Jacek Jadacki)
2.5. Wolność i odpowiedzialność (Anna Brożek & Jacek Jadacki)
3. O dobroci i krzywdzie
3.1. Czy ludzie są dobrzy? (Marian Przełęcki)
3.2. Uwagi o pojęciu dobra (Anna Brożek)
3.3. Bywają ludzie, którzy bywają dobrzy i bywają źli (Jacek Jadacki)
3.4. Uwagi do uwag Anny Brożek i Jacka Jadackiego (Marian Przełęcki)
3.5. Czy lepiej jest wyrządzić zło (skrzywdzić kogoś) świadomie czy nieświadomie? (Jacek Jadacki)
4. O poświęceniu i wdzięczności
4.1. Interpretacja tekstów biblijnych (Marian Przełęcki)
4.2. Kilka myśli «fundamentalisty» o ofierze (Jacek Jadacki)
4.3. Intuicje moralne a autorytet deontyczny (Anna Brożek)
4.4. Wdzięczność (Jacek Jadacki)
4.5. Kilka uwag o pojęciu wdzięczności (Anna Brożek)
5. O pokorze i winie
5.1. Stosunek do własnego życia (Marian Przełęcki)
5.2. W sprawie stosunku do siebie i swojego życia (Anna Brożek) 
5.3. Powaga własnego życia (Jacek Jadacki)
5.4. Wyrzuty sumienia i poczucie winy (Jacek Jadacki)
6. O wspólnocie i miłości ojczyzny
6.1. Co to znaczy „być Polakiem”? (Jacek Jadacki)
6.2. Narodowość w muzyce (Anna Brożek)
6.3. Dwa słowa o patriotyzmie (Marian Przełęcki)
7. O pięknie
7.1. Trzy pojęcia piękna (Jacek Jadacki)
7.2. Ocena dzieł sztuki (Anna Brożek)
7.3. Głos w dyskusji o pojęciu piękna (Marian Przełęcki)
8. O wytrwałości i odwadze
8.1. Wytrwałość i odwaga (Jacek Jadacki)
8.2. Sukcesy i porażki (Anna Brożek)
8.3. Kilka myśli o zabawie i pracy (Jacek Jadacki)
8.4. Kilka myśli o pracy i płacy (Anna Brożek)
8 .5 . Labora et labora czyli o pracoholizmie (Anna Brożek)
8 .6 . Ora et labora (Marian Przełęcki)
9. O mądrości i samopoznaniu
9.1. Autorytet (Jacek Jadacki)
9.2. Mądrość (Jacek Jadacki)
9.3. Mądrość i przemądrzałość (Marian Przełęcki)
9.4. Samopoznanie (Anna Brożek & Jacek Jadacki)
10. O marzeniach i zachwycie
10.1. Granice marzenia (Jacek Jadacki)
10.2. Niepoprawne marzycielstwo (Anna Brożek)
10.3. Zachwyt (Marian Przełęcki)
11. O szczęściu i cnocie
11.1. W pogoni za szczęściem (Jacek Jadacki)
11.2. Rozstania (Anna Brożek)
11.3. Cnota a szczęście (Marian Przełęcki)
12. O samotności i cierpieniu
12.1. Strach i lęk (Anna Brożek)
12.2. Oblicza samotności (Jacek Jadacki)
12.3. Cierpienie (Jacek Jadacki)
12.4. Współczucie (Marian Przełęcki)
12.5. Miłość i cierpienie (Anna Brożek)
13. O śmierci i lęku przed unicestwieniem
13.1. Uwagi o sensie życia i śmierci (Marian Przełęcki)
13.2. Czas i życie wieczne (Marian Przełęcki)
13.3. Sens życia i szczęście (Anna Brożek)
13.4. Czas i lęk przed śmiercią (Jacek Jadacki)
13.5. Co się dzieje z ludźmi po śmierci (Anna Brożek)
Zakończenie
Różne wizje świata (Marian Przełęcki)
Źródła
Wykaz nazwisk