Jesteśmy społecznością, która kocha książki

Również dzisiaj demonizuje się wroga, kiedy jakiś naród jest atakowany albo obawia się o swoje polityczne bezpieczeństwo. Wówczas ci inni, obcy, należący do innej narodowości albo wyznający inną religię, stają się wcieleniem zła i uosobieniem zagrożenia.

Jednostka szuka poczucia bezpieczeństwa w przynależności do grupy. Również dzisiaj, mimo globalizacji i coraz ściślejszych międzynarodowych powiązań, najbardziej znaczącymi ogniwami, spajającymi ze sobą członków dużych grup, okazują się przynależność etniczna, religijna i narodowa.

Ponieważ tożsamość grupowa i tożsamości indywidualne tak bardzo zlewają się w jedno, nic dziwnego, że w czasach, kiedy tożsamość zbiorowa dużych grup jest zagrożona, również jej poszczególni członkowie odczuwają to jako zagrożenie egzystencji. Wówczas taka grupa zwiera szeregi, uruchamia symbole, które wzmacniają jej zwartość, i zaczyna podejrzewać każdego członka innej grupy, że jest nosicielem zła. Istnieje już tylko aternatywa albo-albo, której wskutek nacisku z zewnątrz poddają się nawet ci, którzy dotąd nie pozwalali siebie jednoznacznie określać.

Jak dalece kształtują nas i determinują rodzice, rodzina, naród? Do jakiego stopnia dana jest nam możliwość swobodnego określenia się w inny, nowy sposób? Jak dalece jesteśmy więźniami starych przyzwyczajeń i w jakim stopniu po wyemigrowaniu, zmianie narodowości czy religii zdolni jesteśmy przyjąć nową tożsamość?