cytaty z książki "Żar"
katalog cytatów
[+ dodaj cytat]
To nie prawda, że przeznaczenie wkracza na ślepo do naszego życia, nie. Przeznaczenie wchodzi przez drzwi, któe my sami przed nim otwieramy.
Pragnienie bycia kimś innym niż tym, kim jesteśmy; silniejsze pragnienie nie może zapłonąć w ludzkim sercu. Bowiem życia nie można znosić w inny sposób niż ze świadomością, że godzimy się z tym wszystkim, co znaczymy dla siebie i dla świata.
(...) namiętność nie posługuje się argumentami rozumu. Dla namiętności jest całkowicie obojętne, co otrzymuje od drugiego, chce bez reszty wyrazić samą siebie, chce bez reszty oddać własną wolę, również i wtedy, gdy w zamian nie otrzymuje nic innego, jak tylko subtelne uczucia, grzeczność, przyjaźń albo cierpliwość. Każda wielka namiętność jest beznadziejna, w przeciwnym razie nie byłaby to namiętność, lecz ugoda, mądra spolegliwość, pozbawione żaru wzajemne usługi.
W każdej ludzkiej władzy jest odrobina subtelnej i ledwie wyczuwalnej pogardy dla tych, nad którymi panujemy.
...przyjaźń. Niekiedy myślę zgoła, że jest to najsilniejszy związek w życiu...może dlatego taki rzadki. Co tkwi u jego podstaw? Sympatia? Puste, jałowe słowo, za słabe, aby dwóch ludzi w krytycznej życiowej sytuacji mogło wesprzeć się wzajemnie z samej tylko sympatii. Może więc coś innego?... Może w głębi wszystkich lidzkich związków jest jakiś maleńki Eros?... Eros przyjaźni nie potrzebuje ciała...ono mu nawet przeszkadza, albowiem działa podniecająco. A jednak Eros. Na dnie każdej miłości, każdego ludzkiego związku żyje Eros.
Przyjaźń... -jest to najszlachetniejszy rodzaj związku między istotami żywymi.
I jak tylko ludzie mający tę samą grupę krwi mogą pomóc sobie w momencie zagrożenia, oddając bliźnim o pokrewnej strukturze swoją krew, tak i dusza jedynie wtedy może pomóc drugiej duszy, jeśli nie jest "inna", jeśli jej ogląd świata, jeśli jej istota, skrytsza niźli przekonania, jest podobna...
Pomiędzy kobietą i mężczyzną jest tak, że każde z nich stawia swoje warunki, jak w umowie kupna-sprzedaży. Tymczasem bezinteresowność jest najgłębszym sensem przyjaźni między mężczyznami.
Człowiek starzeje się powoli: najpierw starzeje się jego ciekawość ludzi i chęć do życia [...] Kiedy już wiesz, że szklanka nie jest niczym innym jak tylko szklanką. A człowiek, biedny człowiek, niczym innym jak tylko człowiekiem, śmiertelnym, cokolwiek by robił... Potem starzeje się twoje ciało; nie od razu, nie, najprzód starzeją się twoje oczy albo nogi, albo żołądek i serce. Tak starzeje się człoweik, w częściach. Po czym naraz zaczyna starzeć się twoja dusza; bo ciało daremnie pada i psuje się - dusza wciąż jeszcze pragnie i wspomina, szuka i raduje się, pragnie radości. A kiedy mija to pragnienie radości, nie pozostaje nic innego, tylko pamięć i próżność; i wtenczas starzejesz się naprawdę, ostatecznie i nieodwołalnie. Pewnego dnia budzisz się, przecierasz oczy: już nie wiesz, dlaczego się obudziłeś.
Bardzo rzadko trafia się człowiek, u którego słowa całkowicie pokrywają się z prawdą życia.
Rzeczywistość to jeszcze nie jest prawda... -Rzeczywistość to tylko jej ułamek.
Nie bronię się, ponieważ chcę prawdy, a kto szuka prawdy, musi jej poszukiwanie rozpocząć od samego siebie.
Bo ten, kto nie przyjmuje części, prawdopodobnie chce wszystkiego, całości.
W życiu wszystko możesz osiągnąć, wszystko wokół ciebie i na świecie możesz pokonać, życie może dać ci wszystko i ty możesz wziąć z życia wszystko: tylko nie możesz zmienić czyjegoś gustu, skłonności, rytmu życia, właśnie owej odmienności, jak w pełni charakteryzuje tego człowieka, który jest dla ciebie ważny, który jest ci bliski.
Myślę, że człowiek w ogóle nie może zmienić ojczyzny. Co najwyżej może wymienić dokumenty
Bogowie są bowiem na ogół zazdrośni i jeśli dają ziemskiemu śmiertelnikowi rok szczęścia, natychmiast zapisują ten dług i pod koniec życia żądają zwrotu za lichwiarską cenę.
W samotności człowiek poznaje wszystko i przestaje się bać czegokolwiek.
Bo serce człowieka także ma swoją noc, z porywami, które są tak samo dzikie, jak szalejące pasje myśliwskie w sercu jelenia lub wilka.
Jest coś, co jest gorsze od śmierci i namiętności... to, że człowiek traci szacunek dla samego siebie.
W każdej ludzkiej władzy jest odrobina subtelnej i ledwie wyczuwalnej pogardy dla tych, nad którymi panujemy. Nad ludzką duszą jedynie wtedy potrafimy sprawować całkowitą władzę, gdy poznamy, zrozumiemy i bardzo taktownie wzgardzimy tymi, którzy są zmuszeni ulec.
- Zapytać o co? - mówi cicho, lekceważącym tonem, jakby szydził z samego siebie. - O co można pytać ludzi samymi słowami? I co warta jest odpowiedź, jakiej udzielają ludzie nie prawdą swojego życia, lecz słowami?... Niewiele jest warta - mówi z przekonaniem. - Bardzo rzadko trafia się człowiek, u którego słowa całkowicie pokrywają się z prawdą życia.
I są takie chwile, kiedy noc ustąpiła już z serca człowieka, a dzień jeszcze w nim nie nastał, kiedy bestie wyłażą ze spróchniałych kryjówek duszy, kiedy w naszych sercach porusza się, a w rękach przemienia w ruch pewna pasja, którą latami daremnie hodowaliśmy i oswajaliśmy.
Nic nie jest równie rzadkie pomiędzy młodymi ludźmi jak sympatia, która jest bezinteresowna i nie żąda od innych pomocy ni ofiary. Młodość zawsze spodziewa się ofiary od tych, w których pokłada swoje nadzieję.
..kiedy jeden człowiek po raz pierwszy chce odebrać światu ciało i dusze drugiego człowieka, aby jedno i drugie należało już tylko do niego. Taki jest przecież sens miłości i przyjaźni... A w każdym wielkim uczuciu, także i w tym, jest wstyd i świadomość grzechu. Człowiek nie może bezkarnie zabrać innym drugiego człowieka.
Nie bronię się, ponieważ chcę prawdy, a kto szuka prawdy, musi jej poszukiwanie rozpocząć od samego siebie.
W końcu człowiek zawsze odpowiada własnym życiem na co ważniejsze pytania. Nie liczy się, co tam mówi po drodze, jakimi broni się słowami i argumentami! (...) Ważne jest to, że u kresu odpowiada całym swoim życiem.
W samotności człowiek poznaje wszystko i przestaje się bać czegokolwiek.
To nieprawda, że przeznaczenie wkracza na ślepo do naszego życia, nie.
Przeznaczenie wchodzi przez drzwi, które my sami przed nim otwieramy.
Samozżerająca się namiętność także nie może dostarczyć tej ludzkiej radości, jaką milcząca i taktowna przyjaźń daje tym, których przenika swoją energią.