Wojna polsko-bolszewicka i Bitwa Warszawska to bez wątpienia jedne z najważniejszych wydarzeń w historii Polski. Ze względu na szerokie konsekwencje – przede wszystkim uratowanie Europy przed rewolucją bolszewicką, Bitwa Warszawska nazywana jest również 18. najważniejszą bitwą w dziejach świata.

Mam nadzieję, że 100. rocznica przełomowej bitwy zmobilizuje naszych czytelników do zwiększenia swojej wiedzy o realiach życia w dwudziestoleciu międzywojennym. Nasi przodkowie znaleźli się przecież w niezwykle ciekawym i trudnym momencie dziejowym. Z jednej strony odzyskali upragnioną niepodległość, z drugiej zachłyśnięcie wolnością nie mogło trwać długo – toczyła się bowiem krwawa wojna z bolszewikami.

Zapraszam do zapoznania się z moim subiektywnym wyborem książek na ten fascynujący temat.

O bitwie w literaturze pięknej? Jak najbardziej!

Jedną z najciekawszych pozycji na rynku jest bez wątpienia nowość od Joanny Jax „Drugi brzeg”. Powieść, która wydana została specjalnie z okazji 100. rocznicy Bitwy Warszawskiej udowadnia, że można o monumentalnych wydarzeniach historycznych pisać z perspektywy zwykłych ludzi.

W tym przypadku poznajemy losy rodziny Niemojskich, która odnaleźć się musi w trudnych czasach 1919 i 1920 roku. Koniec I wojny światowej nie przyniósł bowiem upragnionego pokoju. Na kartach książki poznajemy fascynujące losy bohaterów fikcyjnych, które splatają się z dziejami postaci historycznych. Wchodzimy w klimat głębokich przemian, doświadczamy wewnętrznych, politycznych sporów, poznajemy różne wizje tego, co dla Polski najlepsze.

Na tym niezwykłym tle czytamy jednak o sile rodziny i miłości, a to w końcu wartości uniwersalne.

Mam nadzieję, że powieść doczeka się nie tylko kontynuacji, ale też ekranizacji, bo napisana jest niezwykle barwnie a brawurowe przygody bohaterów idealnie nadają się na srebrny ekran.

Czym żyła Warszawa latem 1920 roku?

Lato 1920 roku było gorące nie tylko ze względu na wysokie temperatury. Zbliżający się do Warszawy front podgrzewał atmosferę i wpływał na życie mieszkańców stolicy. Najnowsza książka Joanny Rolińskiej „Lato 1920” to wyjątkowa opowieść o tym, czym żyła Warszawa w czasie pamiętnych miesięcy.

Autorka przeanalizowała treść lokalnych gazet i zarysowała najważniejsze problemy, z którymi mierzono się wówczas w Warszawie. Poznajemy więc historię robotniczych strajków, czytamy o inflacji, wewnętrznych sporach, ale też dowiadujemy się co grano wówczas w kabaretach i teatrach, czego poszukiwali ludzie w „ogłoszeniach drobnych”. Tematyka doniesień prasowych zmienia się w przededniu samej bitwy. Od tego momentu żyjemy już mobilizacją, jesteśmy świadkami pierwszych pogrzebów i ostatecznie triumfujemy wraz z naszymi dzielnymi żołnierzami.

„Lato 1920” to bez wątpienia nieszablonowe spojrzenie na wojnę polsko-bolszewicką. Spojrzenie, które uwzględnia życie i problemy zwykłych ludzi w czasach wojennej zawieruchy.

Jeśli zaciekawił Was temat to zapraszam do zapoznania się z fragmentem książki na serwisie Ciekawostki Historyczne.

Bitwa warszawska na zdjęciach

Bez wątpienia ciekawą nowością na rynku jest również bogato ilustrowany album wydany właśnie przez Ośrodek KARTA. W „Wojna o wolność 1920, t. 2: Bitwa Warszawska” autorzy oddali głos uczestnikom i świadkom wydarzeń z obu stron barykady. Możemy zapoznać się z wieloma fotografiami, plakatami, przedrukami dokumentów i odezw z gorącego lata 1920. Stanowi to prawdziwą gratkę dla wielbicieli historii!

W albumie znajdziemy też wiele cytatów, wspomnień i krótkich biografii, a wszystko to wpisane w interesujące kalendarium, prezentujące zmagania dzień po dniu. Pozycja obowiązkowa dla tych, którzy uwielbiają historię II Rzeczypospolitej.

Naukowy klasyk i nowość

Wśród literatury naukowej obserwujemy wysyp nowości i wznowień. Nic dziwnego, w końcu taka rocznica zobowiązuje.

Cały czas uważa się jednak, że jednym z najlepszych i obszernych opracowań na temat bitwy warszawskiej jest książka Normana Daviesa „Orzeł biały, czerwona gwiazda”. To naprawdę wnikliwe studium działań zbrojnych z bogato zarysowanym tłem politycznym. Z kart książki dowiązujemy się jakie były przyczyny jednego z najsłynniejszych polskich zwycięstw. Norman Davies chwalony jest przede wszystkim za to, że jego – naukowe w końcu – opracowania czyta się z zapartym tchem. A to niełatwa sztuka!

Wśród nowości znajdziemy natomiast książkę Kacpra Śledzińskiego „Wojna polsko-bolszewicka. Konflikt, który zmienił bieg historii”. Autor analizuje historię naszego kraju od roku 1917, wskazuje, dlaczego niepodległa Polska nie stanowiła żadnego priorytetu w polityce międzynarodowej oraz tłumaczy niebezpieczeństwo „czerwonego najazdu” na Europę po zwycięskiej rewolucji bolszewickiej. To naprawdę świetna książka o heroicznym zwycięstwie nad Armią Czerwoną.

Kup książkę	Kup książkę	Kup książkę	Kup książkę

O bitwie warszawskiej dla dzieci? Czemu nie!

Jako nauczycielka i miłośniczka historii uważam, że również z najmłodszymi możemy rozmawiać o ciekawych i ważnych wydarzeniach z przeszłości. Trzeba to jednak robić mądrze i ciekawie, żeby naszych podopiecznych nie zrazić do zgłębiania tajników historii. Świetnym sposobem na taką właśnie edukację są pięknie wydane i ciekawie ilustrowane książki dedykowane dzieciom. Takie, w których treść nie przytłacza, a opowieść intryguje i zostawia pewne pole wyobraźni.

Taką właśnie pozycją jest książka „Czytam sobie. Bitwa warszawska 1920, czyli cud nad Wisłą”. Książka dostosowana jest do nauki czytania najmłodszych, zawiera słowniczek trudniejszych słów i jest naprawdę ciekawie zilustrowana, przez co maluchy mają poczucie obcowania z „prawdziwą” książką. Historia bitwy opowiedziana jest w prosty, ogólny sposób, który na pewno nie przytłoczy młodych adeptów.

Drugą „dziecięcą” pozycją jest książka Małgorzaty Strękowskiej-Zaremby „Marszałek Józef Piłsudski” z serii „Polscy superbohaterowie”. Na jej kartach postać jednego z narodowych bohaterów rysowana jest z perspektywy człowieka – ojca, człowieka uwielbianego przez żołnierzy i obdarzonego poczuciem humoru. Tematyka dotyka również wojny polsko-bolszewickiej i Bitwy Warszawskiej. Książka napisana jest naprawdę przystępnym językiem, a historia podana lekko i wciągająco.

Kup książkę	Kup książkę	Kup książkę

Bardzo serdecznie polecam zresztą całą serię, w której poznać możemy nietuzinkowe postaci z kart polskiej historii.

W całym tym zestawieniu zabrakło mi zdecydowanie porządnego komiksu. Jedyny, na jaki natrafiłam, przedstawiał bitwę warszawską bardzo jednostronnie, jako „Cud nad Wisłą”. A na taką interpretację, jako historyczka doceniająca działania strategiczne, nie mogę się zgodzić.

A jakie są Wasze ulubione książki nawiązujące do Bitwy Warszawskiej? Napiszcie koniecznie!